JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
2
SPIS TREŚCI
WYBRANE JEDNOSTKOWE DANE FINANSOWE ................................................................................................ 5
JEDNOSTKOWY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT ................................................................................................ 6
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW ................................................................. 7
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ ........................................................................ 8
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM .......................................................... 9
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH .............................................................. 10
1. INFORMACJE O BANKU .............................................................................................................................. 12
2. ZASADY RACHUNKOWOŚCI PRZYJĘTE DO SPORZĄDZENIA JEDNOSTKOWEGO SPRAWOZDANIA
FINANSOWEGO .................................................................................................................................................... 14
2.1. Podstawa sporządzenia jednostkowego sprawozdania finansowego ......................................................................... 14
2.2. Kontynuacja działalności ............................................................................................................................................. 14
2.3. Oświadczenie o zgodności z MSSF ............................................................................................................................ 14
2.4. Ujmowanie transakcji pod wspólną kontrolą ................................................................................................................ 16
2.5. Połączenie jednostek gospodarczych ......................................................................................................................... 16
2.6. Zmiany zasad (polityk) rachunkowości oraz zmiany w prezentacji danych finansowych ............................................ 17
2.7. Wycena pozycji wyrażonych w walutach obcych ......................................................................................................... 18
2.8. Przychody i koszty z tytułu odsetek ............................................................................................................................. 18
2.9. Wynik z tytułu opłat i prowizji ....................................................................................................................................... 19
2.10. Przychód z tytułu dywidend ......................................................................................................................................... 20
2.11. Wynik z działalności handlowej ................................................................................................................................... 20
2.12. Wynik z działalności inwestycyjnej .............................................................................................................................. 20
2.13. Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie w związku z
istotną modyfikacją ................................................................................................................................................................. 21
2.14. Wynik z tytułu ryzyka prawnego związanego z kredytami walutowymi........................................................................ 21
2.15. Pozostałe przychody i koszty operacyjne .................................................................................................................... 21
2.16. Podatek dochodowy .................................................................................................................................................... 21
2.17. Klasyfikacja i wycena aktywów i zobowiązań finansowych ......................................................................................... 21
2.18. Wartości niematerialne ................................................................................................................................................ 25
2.19. Rzeczowe aktywa trwałe ............................................................................................................................................. 26
2.20. Rachunkowość zabezpieczeń ..................................................................................................................................... 27
2.21. Rezerwy ...................................................................................................................................................................... 28
2.22. Leasing ........................................................................................................................................................................ 28
2.23. Gwarancje finansowe .................................................................................................................................................. 29
2.24. Świadczenia pracownicze ........................................................................................................................................... 30
2.25. Kapitały ........................................................................................................................................................................ 31
2.26. Działalność powiernicza .............................................................................................................................................. 31
2.27. Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych .................................................................................................. 31
3. WARTOŚCI SZACUNKOWE ......................................................................................................................... 31
4. WYNIK Z TYTUŁU ODSETEK ....................................................................................................................... 50
5. WYNIK Z TYTUŁU OPŁAT I PROWIZJI ........................................................................................................ 51
6. PRZYCHODY Z TYTUŁU DYWIDEND .......................................................................................................... 51
7. WYNIK NA DZIAŁALNOŚCI HANDLOWEJ (W TYM WYNIK Z POZYCJI WYMIANY) ................................ 52
8. WYNIK NA DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ ........................................................................................... 52
9. WYNIK ODPISÓW Z TYTUŁU OCZEKIWANYCH STRAT KREDYTOWYCH AKTYWÓW FINANSOWYCH
ORAZ REZERW NA ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE ........................................................................................ 52
10. OGÓLNE KOSZTY ADMINISTRACYJNE ..................................................................................................... 53
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
3
11. KOSZTY ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH ................................................................................................. 55
12. AMORTYZACJA ............................................................................................................................................ 55
13. POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE ................................................................................................. 55
14. POZOSTAŁE KOSZTY OPERACYJNE ......................................................................................................... 55
15. PODATEK DOCHODOWY ............................................................................................................................. 56
16. ZYSK NA JEDNĄ AKCJĘ .............................................................................................................................. 56
17. KASA I ŚRODKI W BANKU CENTRALNYM ................................................................................................ 57
18. NALEŻNOŚCI OD BANKÓW ........................................................................................................................ 57
19. POCHODNE INSTRUMENTY FINANSOWE ................................................................................................. 58
20. RACHUNKOWOŚĆ ZABEZPIECZEŃ ........................................................................................................... 61
21. KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO
KOSZTU ................................................................................................................................................................ 65
22. KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT ........................................................................................................................... 69
23. PAPIERY WARTOŚCIOWE WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU............................ 70
24. PAPIERY WARTOŚCIOWE WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ RACHUNEK
ZYSKÓW I STRAT ................................................................................................................................................. 72
25. PAPIERY WARTOŚCIOWE WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ INNE CAŁKOWITE
DOCHODY ............................................................................................................................................................. 73
26. INWESTYCJE W JEDNOSTKACH ZALEŻNYCH ......................................................................................... 74
27. WARTOŚCI NIEMATERIALNE ...................................................................................................................... 74
28. RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE .................................................................................................................. 77
29. LEASING........................................................................................................................................................ 80
30. INNE AKTYWA .............................................................................................................................................. 81
31. ZOBOWIĄZANIA WOBEC BANKU CENTRALNEGO .................................................................................. 81
32. ZOBOWIĄZANIA WOBEC BANKÓW ........................................................................................................... 82
33. ZOBOWIĄZANIA WOBEC KLIENTÓW ......................................................................................................... 82
34. ZOBOWIĄZANIA PODPORZĄDKOWANE ................................................................................................... 83
35. POZOSTAŁE ZOBOWIĄZANIA .................................................................................................................... 83
36. REZERWY...................................................................................................................................................... 83
37. ODROCZONY PODATEK DOCHODOWY .................................................................................................... 85
38. DZIAŁALNOŚĆ ZANIECHANA ..................................................................................................................... 86
39. PŁATNOŚCI W FORMIE AKCJI .................................................................................................................... 86
40. ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE ................................................................................................................. 89
41. USTANOWIONE ZABEZPIECZENIA ............................................................................................................ 89
42. WARTOŚĆ GODZIWA AKTYWÓW I ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH ....................................................... 90
43. SPRZEDAŻ NALEŻNOŚCI ............................................................................................................................ 95
44. SEKURYTYZACJA ........................................................................................................................................ 95
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
4
45. DZIAŁALNOŚĆ POWIERNICZA ................................................................................................................... 95
46. AKCJONARIAT BANKU BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. ................................................................... 96
47. KAPITAŁ ZAPASOWY I POZOSTAŁE KAPITAŁY ....................................................................................... 97
48. WYPŁACONE DYWIDENDY ......................................................................................................................... 98
49. PODZIAŁ ZYSKU ........................................................................................................................................... 98
50. ŚRODKI PIENIĘŻNE I EKWIWALENTY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH ........................................................... 99
51. INFORMACJE DODATKOWE DO SPRAWOZDANIA Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH ........................... 99
52. TRANSAKCJE Z PODMIOTAMI POWIĄZANYMI ....................................................................................... 100
53. INFORMACJE DOTYCZĄCE SEGMENTÓW DZIAŁALNOŚCI .................................................................. 102
54. SPRAWY SĄDOWE I POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNE ................................................................. 106
55. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM FINANSOWYM ............................................................................................... 116
55.1. Strategia wykorzystywania instrumentów finansowych ............................................................................................. 116
55.2. Ryzyko kredytowe ..................................................................................................................................................... 116
55.3. Ryzyko kontrahenta ................................................................................................................................................... 127
55.4. Ryzyko rynkowe (ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej i ryzyko walutowe) .............................................. 127
55.5. Ryzyko stopy procentowej w portfelu bankowym (ALM Treasury) ............................................................................ 129
55.6. Ryzyko płynności ....................................................................................................................................................... 133
55.7. Ryzyko operacyjne .................................................................................................................................................... 136
56. ZARZĄDZANIE ADEKWATNOŚCIĄ KAPITAŁOWĄ .................................................................................. 139
57. WAŻNIEJSZE WYDARZENIA W BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. W 2023 ROKU............................ 141
58. ISTOTNE ZDARZENIA PO DNIU BILANSOWYM ....................................................................................... 142
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
5
WYBRANE JEDNOSTKOWE DANE FINANSOWE
Wybrane jednostkowe dane finansowe
w tys. PLN
w tys. EUR
Rachunek zysków i strat
Nota
za okres
od 1.01.2023
do 31.12.2023
za okres
od 1.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 1.01.2023
do 31.12.2023
za okres
od 1.01.2022
do 31.12.2022
Wynik z tytułu odsetek
4
5 126 329
3 397 742
1 132 040
724 728
Wynik z tytułu prowizji
5
1 161 271
1 079 235
256 442
230 198
Zysk brutto
1 753 175
788 176
387 151
168 116
Zysk netto
1 007 828
370 892
222 557
79 110
Całkowite dochody ogółem
1 590 864
(183 401)
351 308
(39 119)
Rachunek przepływów pieniężnych
za okres
od 1.01.2023
do 31.12.2023
za okres
od 1.01.2022
do 31.12.2022
za okres
od 1.01.2023
do 31.12.2023
za okres
od 1.01.2022
do 31.12.2022
Przepływy środków pieniężnych netto, razem
2 674 665
7 974 387
590 642
1 700 912
Wskaźniki
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Liczba akcji (szt.)
46
147 676 946
147 593 150
147 676 946
147 593 150
Zysk (strata) na jedną akcję
16
6,83
2,51
1,51
0,54
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
31.12.2023
31.12.2022
przekształcone
31.12.2023
31.12.2022
przekształcone
Aktywa razem
156 388 399
144 700 031
35 967 893
30 853 543
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
wyceniane według zamortyzowanego kosztu
21
81 137 225
82 484 803
18 660 815
17 587 753
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
wyceniane według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
22
653 582
949 298
150 318
202 413
Zobowiązania razem
143 575 690
133 484 757
33 021 088
28 462 176
Zobowiązania wobec klientów
33
127 134 065
120 429 051
29 239 665
25 678 384
Kapitał akcyjny
46
147 677
147 593
33 964
31 470
Kapitał własny razem
12 812 709
11 215 274
2 946 805
2 391 367
Adekwatność kapitałowa
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Fundusze własne razem
14 928 863
14 874 946
3 433 501
3 171 698
Łączna kwota ekspozycji na ryzyko
86 385 831
91 512 357
19 867 946
19 512 646
Łączny współczynnik kapitałowy
17,28%
16,25%
17,28%
16,25%
Współczynnik kapitału Tier1
12,97%
11,80%
12,97%
11,80%
Dla celów przeliczenia prezentowanych danych na EUR, Bank stosuje następujące kursy:
Dla pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej kurs NBP:
- na dzień 31.12.2023 r. - 1 EUR = 4,3480 PLN
- na dzień 31.12.2022 r. - 1 EUR = 4,6899 PLN
Dla pozycji rachunku zysków i strat oraz sprawozdania z przepływów pieniężnych kurs EUR liczony jako średnia arytmetyczna
z kursów ogłaszanych przez NBP na ostatni dzień każdego miesiąca w okresie:
- dla okresu od 1.01.2023 r. do 31.12.2023 r. - 1 EUR = 4,5284 PLN
- dla okresu od 1.01.2022 r. do 31.12.2022 r. - 1 EUR = 4,6883 PLN
Kalkulacja zysku (straty) na jedną akcję została opisana w Nocie 16.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
6
JEDNOSTKOWY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
Nota
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Przychody z tytułu odsetek
4
9 441 085
6 147 662
Przychody z tytułu odsetek obliczone przy zastosowaniu metody
efektywnej stopy procentowej
8 938 972
5 851 275
przychody z tytułu odsetek od instrumentów finansowych
wycenianych według zamortyzowanego kosztu
8 280 945
5 527 158
przychody z tytułu odsetek od instrumentów wycenianych
według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
658 027
324 117
Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek od instrumentów
wycenianych według wartości godziwej przez rachunek zysków
i strat
502 113
296 387
Koszty z tytułu odsetek
4
(4 314 756)
(2 749 920)
Wynik z tytułu odsetek
5 126 329
3 397 742
Przychody z tytułu opłat i prowizji
5
1 426 873
1 353 291
Koszty z tytułu opłat i prowizji
5
(265 602)
(274 056)
Wynik z tytułu opłat i prowizji
1 161 271
1 079 235
Przychody z tytułu dywidend
6
10 881
10 817
Wynik na działalności handlowej (w tym wynik z pozycji wymiany)
7
951 591
754 384
Wynik na działalności inwestycyjnej
8
11 863
9 612
Wynik na rachunkowości zabezpieczeń
20
(30 939)
13 267
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów finansowych
wycenianych w zamortyzowanym koszcie w związku z istotną
modyfikacją
4 190
(2 159)
Wynik odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych aktywów
finansowych oraz rezerw na zobowiązania warunkowe
9
(22 570)
(282 717)
Wynik z tytułu ryzyka prawnego związanego z kredytami walutowymi
54
(1 978 086)
(740 000)
Ogólne koszty administracyjne
10
(2 522 978)
(2 524 065)
Amortyzacja
12
(456 655)
(411 923)
Pozostałe przychody operacyjne
13
142 828
160 392
Pozostałe koszty operacyjne
14
(232 897)
(249 856)
Wynik na działalności operacyjnej
2 164 828
1 214 729
Podatek od instytucji finansowych
(411 653)
(426 553)
Zysk brutto
1 753 175
788 176
Podatek dochodowy
15
(745 347)
(417 284)
Zysk netto
1 007 828
370 892
przypadający na akcjonariuszy Banku
1 007 828
370 892
Zysk (strata) na jedną akcję (wyrażony w PLN na jedną akcję)
Podstawowy
16
6,83
2,51
Rozwodniony
16
6,82
2,51
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
7
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH
DOCHODÓW
Nota
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Zysk netto za okres
1 007 828
370 892
Inne całkowite dochody
Pozycje, które mogą zostać przeklasyfikowane na zyski lub straty po
spełnieniu określonych warunków
584 151
(553 251)
Wycena aktywów finansowych wycenianych przez inne całkowite
dochody brutto
25
653 872
(599 039)
Podatek odroczony od wyceny aktywów finansowych wycenianych
przez inne całkowite dochody
37
(124 236)
113 817
Wycena instrumentów pochodnych zabezpieczających przepływy
pieniężne brutto
20
67 303
(83 987)
Podatek odroczony od wyceny instrumentów pochodnych
zabezpieczających przepływy pieniężne
37
(12 788)
15 958
Pozycje, które nie mogą być przeklasyfikowane na zyski lub straty
(1 115)
(1 042)
Wycena metodą aktuarialną świadczeń pracowniczych brutto
3e
(1 377)
(1 287)
Podatek odroczony od wyceny metodą aktuarialną świadczeń
pracowniczych
37
262
245
Inne całkowite dochody (netto)
583 036
(554 293)
Całkowite dochody ogółem
1 590 864
(183 401)
w tym przypadające na akcjonariuszy Banku
1 590 864
(183 401)
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
8
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI
FINANSOWEJ
AKTYWA
Nota
31 grudnia 2023
31 grudnia 2022
przekształcone
1 stycznia 2022
przekształcone
Kasa i środki w Banku Centralnym
17
6 883 582
2 718 242
4 631 410
Należności od banków
18
17 890 698
11 709 582
2 254 621
Pochodne instrumenty finansowe
19
3 146 745
3 224 272
1 901 919
Korekta wartości godziwej pozycji zabezpieczanej
i zabezpieczającej
20
94 496
33 025
65 465
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według
zamortyzowanego kosztu
21
81 137 225
82 484 803
79 060 860
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według
wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
22
653 582
949 298
1 219 027
Papiery wartościowe wyceniane według
zamortyzowanego kosztu
23
26 246 278
22 167 261
23 268 041
Papiery wartościowe wyceniane według wartości
godziwej przez rachunek zysków i strat
24
290 887
311 236
320 216
Papiery wartościowe wyceniane według wartości
godziwej przez inne całkowite dochody
25
16 634 303
17 384 793
9 143 353
Inwestycje w jednostkach zależnych
26
118 726
93 119
122 033
Wartości niematerialne
27
940 082
825 196
744 169
Rzeczowe aktywa trwałe
28
959 737
1 059 703
1 233 221
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
608 064
822 122
719 650
Inne aktywa
30
783 994
917 379
613 384
Aktywa razem
156 388 399
144 700 031
125 297 369
ZOBOWIĄZANIA
Nota
31 grudnia 2023
31 grudnia 2022
przekształcone
1 stycznia 2022
przekształcone
Zobowiązania wobec Banku Centralnego
31
-
8 713
-
Zobowiązania wobec innych banków
32
4 571 172
1 805 219
2 621 155
Pochodne instrumenty finansowe
19
2 865 275
3 147 855
1 918 032
Korekta wartości godziwej pozycji zabezpieczanej
i zabezpieczającej
20
(7 365)
(451 646)
44 107
Zobowiązania wobec klientów
33
127 134 065
120 429 051
101 823 600
Zobowiązania podporządkowane
34
4 336 072
4 416 887
4 334 572
Zobowiązania z tytułu leasingu
29
626 174
718 724
860 009
Pozostałe zobowiązania
35
2 133 200
2 371 804
1 504 486
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego
376 736
223 326
164 660
Rezerwy
36
1 540 361
814 824
634 105
Zobowiązania razem
143 575 690
133 484 757
113 904 726
KAPITAŁ WŁASNY
Nota
31 grudnia 2023
31 grudnia 2022
1 stycznia 2022
Kapitał akcyjny
46
147 677
147 593
147 519
Kapitał zapasowy
47
9 110 976
9 110 976
9 110 976
Pozostałe kapitały rezerwowe
47
3 513 978
3 136 599
2 946 115
Kapitał z aktualizacji wyceny
47
(566 964)
(1 150 000)
(595 707)
Zyski zatrzymane
607 042
(29 894)
(216 260)
wynik z lat ubiegłych
(400 786)
(400 786)
(400 786)
wynik bieżącego okresu
1 007 828
370 892
184 526
Kapitał własny razem
12 812 709
11 215 274
11 392 643
Zobowiązania i kapitał własny razem
156 388 399
144 700 031
125 297 369
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
Bank
zmieniającego się
świata
9
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM
Zyski zatrzymane
Kapitał akcyjny
Kapitał zapasowy
Pozostałe kapitały
rezerwowe
Kapitał
z aktualizacji
wyceny
Wynik z lat
ubiegłych
Wynik bieżącego
okresu
Razem
Stan na 1 stycznia 2023 roku
147 593
9 110 976
3 136 599
(1 150 000)
(400 786)
370 892
11 215 274
Całkowite dochody za okres
-
-
-
583 036
-
1 007 828
1 590 864
Wynik finansowy netto za okres
-
-
-
-
-
1 007 828
1 007 828
Inne całkowite dochody za okres
-
-
-
583 036
-
-
583 036
Podział wyniku za rok ubiegły
-
-
370 892
-
-
(370 892)
-
Podział zysku z przeznaczeniem na kapitał
-
-
370 892
-
-
(370 892)
-
Emisja akcji
84
-
-
-
-
-
84
Opcje menadżerskie*
-
-
6 487
-
-
-
6 487
Stan na 31 grudnia 2023 roku
147 677
9 110 976
3 513 978
(566 964)
(400 786)
1 007 828
12 812 709
* program opcji menedżerskich został szczegółowo opisany w Nocie 39
Zyski zatrzymane
Kapitał akcyjny
Kapitał zapasowy
Pozostałe kapitały
rezerwowe
Kapitał
z aktualizacji
wyceny
Wynik z lat
ubiegłych
Wynik bieżącego
okresu
Razem
Stan na 1 stycznia 2022 roku
147 519
9 110 976
2 946 115
(595 707)
(400 786)
184 526
11 392 643
Całkowite dochody za okres
-
-
-
(554 293)
-
370 892
(183 401)
Wynik finansowy netto za okres
-
-
-
-
-
370 892
370 892
Inne całkowite dochody za okres
-
-
-
(554 293)
-
-
(554 293)
Podział wyniku za rok ubiegły
-
-
184 526
-
-
(184 526)
-
Podział zysku z przeznaczeniem na kapitał
-
-
184 526
-
-
(184 526)
-
Emisja akcji
74
-
-
-
-
-
74
Opcje menadżerskie*
-
-
5 958
-
-
-
5 958
Stan na 31 grudnia 2022 roku
147 593
9 110 976
3 136 599
(1 150 000)
(400 786)
370 892
11 215 274
* program opcji menedżerskich został szczegółowo opisany w Nocie 39
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
10
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW
PIENIĘŻNYCH
PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI
OPERACYJNEJ:
Nota
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
przekształcone
Zysk (strata) netto
1 007 828
370 892
Korekty razem:
4 949 423
15 830 720
Podatek dochodowy w rachunku zysków i strat
745 347
417 284
Amortyzacja
12
456 655
411 923
Przychody z tytułu dywidend
6
(10 881)
(10 817)
Przychody z tytułu odsetek
(9 441 085)
(6 147 662)
Koszty z tytułu odsetek
4 314 756
2 749 920
Zmiana stanu rezerw
(684 307)
179 432
Zmiana stanu należności od banków
51
(7 670 167)
437 452
Zmiana stanu aktywów z tytułu pochodnych instrumentów finansowych
16 056
(1 289 913)
Zmiana stanu kredytów i pożyczek udzielonych klientom wycenianych
według zamortyzowanego kosztu
51
2 756 163
(3 105 659)
Zmiana stanu kredytów i pożyczek udzielonych klientom wycenianych
według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
295 716
269 729
Zmiana stanu zobowiązań wobec banków
51
2 749 344
(794 439)
Zmiana stanu pasywów z tytułu pochodnych instrumentów finansowych
229 004
650 083
Zmiana stanu zobowiązań wobec klientów
51
6 602 512
18 316 478
Zmiana stanu innych aktywów oraz aktywów z tytułu odroczonego
podatku dochodowego
133 198
(332 749)
Zmiana stanu pozostałych zobowiązań oraz zobowiązań z tytułu
bieżącego podatku dochodowego
(232 760)
872 269
Inne korekty
51
(303 873)
110 742
Odsetki otrzymane
9 712 055
5 869 563
Odsetki zapłacone
(4 203 658)
(2 441 755)
Podatek zapłacony
(513 539)
(330 064)
Opłaty leasingowe dotyczące leasingów krótkoterminowych
nieuwzględnionych w wycenie zobowiązania
(1 113)
(1 097)
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej
5 957 251
16 201 612
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
11
PRZEPŁYW ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI
INWESTYCYJNEJ:
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Wpływy
182 009 211
73 377 035
Zbycie i wykup papierów wartościowych
181 983 702
73 350 640
Zbycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych
14 628
15 578
Otrzymane dywidendy
10 881
10 817
Wydatki
(185 152 254)
(81 472 262)
Nabycie akcji lub udziałów w jednostkach zależnych
-
(6 000)
Nabycie papierów wartościowych
(184 707 582)
(81 119 825)
Nabycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych
(444 672)
(346 437)
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej
(3 143 043)
(8 095 227)
PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI
FINANSOWEJ:
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Wpływy
1 784
15 374
Wpływy netto z emisji akcji i zwrot dopłat do kapitału
1 784
15 374
Wydatki
(141 327)
(147 372)
Spłaty długoterminowych kredytów otrzymanych
(369)
(15 686)
Spłata zobowiązania leasingowego
(140 958)
(131 686)
Środki pieniężne netto z działalności finansowej
(139 543)
(131 998)
ŚRODKI PIENIĘŻNE NETTO, RAZEM
2 674 665
7 974 387
Środki pieniężne na początek okresu
13 126 607
5 152 220
Środki pieniężne na koniec okresu
50
15 801 272
13 126 607
Zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych
106 132
32 650
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
12
INFORMACJE OBJAŚNIAJĄCE DO JEDNOSTKOWEGO
SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
1. INFORMACJE O BANKU
BNP Paribas Bank Polska S.A. („Bank” lub „BNP Paribas”) jest jednostką dominującą Grupy Kapitałowej BNP Paribas Bank
Polska S.A. („Grupa”).
Adres siedziby Banku to ulica Kasprzaka 2, 01-211 Warszawa, Polska. Bank jest zarejestrowany w Polsce przez Sąd Rejonowy
dla m.st. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000011571. Czas trwania
jednostki dominującej oraz jednostek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej jest nieoznaczony.
Od dnia 27 maja 2011 roku decyz Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW), akcje Banku zostały
dopuszczone do obrotu na GPW w Warszawie i zakwalifikowane do działu finanse - sektor bankowy.
Zatrudnienie na dzień 31 grudnia 2023 w Banku wynosiło 8 037,04 etatów, na dzień 31 grudnia 2022 roku 8 361,60 etatów.
BNP Paribas jest uniwersalnym bankiem komercyjnym oferującym szeroki zakres usług bankowych świadczonych na rzecz
klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych zgodnie z zakresem usług określonych w statucie Banku. Bank prowadzi operacje
zarówno w złotych polskich, jak i w walutach obcych oraz aktywnie uczestniczy w obrocie na krajowym i zagranicznych rynkach
finansowych. Ponadto, poprzez podmioty zależne, Bank prowadzi działalność maklerską i leasingową oraz świadczy inne usługi
finansowe.
Bank prowadzi działalność głównie w Polsce.
Skład Zarządu Banku na dzień 31 grudnia 2023 roku przedstawiał się następująco:
IMIĘ I NAZWISKO
FUNKCJA W ZARZĄDZIE BANKU
Przemysław Gdański
Prezes Zarządu
André Boulanger
Wiceprezes Zarządu
Przemysław Furlepa
Wiceprezes Zarządu
Wojciech Kembłowski
Wiceprezes Zarządu
Piotr Konieczny
Wiceprezes Zarządu
Kazimierz Łabno
Wiceprezes Zarządu
Magdalena Nowicka
Wiceprezes Zarządu
Volodymyr Radin
Wiceprezes Zarządu
Agnieszka Wolska
Wiceprezes Zarządu
Zmiany w składzie Zarządu Banku w okresie 1 stycznia – 31 grudnia 2023 r.:
24 marca 2023 r. pan Jean-Charles Aranda złożył rezygnację z funkcji Wiceprezesa Zarządu z dniem 31 lipca 2023 r.,
9 maja 2023 r. Rada Nadzorcza powołała pana Gregory Raison na Wiceprezesa Zarządu odpowiedzialnego za Obszar
Finansów, ze skutkiem od dnia 1 sierpnia 2023 r.,
23 czerwca 2023 r. pan Grégory Raison złożył rezygnację z objęcia funkcji członka Zarządu Banku. Powodem rezygnacji
pana Grégory Raison było zakończenie współpracy z Grupą BNP Paribas i podjęcie nowych obowiązków zawodowych,
24 lipca 2023 r. Rada Nadzorcza powołała pana Piotra Koniecznego na Wiceprezesa Zarządu odpowiedzialnego za Obszar
Finansów, ze skutkiem od dnia 1 września 2023 r.,
29 września 2023 r. pan Kazimierz Łabno złożył rezygnację z funkcji Wiceprezesa Zarządu, ze skutkiem na dzień 31 grudnia
2023 r.,
21 listopada 2023 r. pan Przemysław Furlepa złożył rezygnację z funkcji Wiceprezesa Zarządu, ze skutkiem na dzień
31 grudnia 2023 r.,
7 grudnia 2023 r. Rada Nadzorcza powołała panią Małgorzatę Dąbrowską na stanowisko Wiceprezesa Zarządu
odpowiedzialnego za Obszar Operacji i Wsparcia Biznesu, ze skutkiem od dnia 1 stycznia 2024 r.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
13
Skład Rady Nadzorczej na dzień 31 grudnia 2023 roku przedstawiał się następująco:
IMIĘ I NAZWISKO
FUNKCJA W RADZIE NADZORCZEJ BANKU
Lucyna Stańczak-Wuczyńska
Przewodnicząca Rady Nadzorczej członek niezależny
Francois Benaroya
Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej
Jean Charles Aranda
Członek Rady Nadzorczej
Jarosław Bauc
Członek Rady Nadzorczej, członek niezależny
Małgorzata Chruściak
Członek Rady Nadzorczej, członek niezależny
Géraldine Conti
Członek Rady Nadzorczej
Magdalena Dziewguć
Członek Rady Nadzorczej, członek niezależny
Sophie Heller
Członek Rady Nadzorczej
Vincent Metz
Członek Rady Nadzorczej
Piotr Mietkowski
Członek Rady Nadzorczej
Khatleen Pauwels
Członek Rady Nadzorczej
Mariusz Warych
Członek Rady Nadzorczej, członek niezależny
Zmiany w składzie Rady Nadzorczej Banku w okresie 1 stycznia – 31 grudnia 2023 r.:
17 stycznia 2023 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Banku powołało pana Grégory Raison na członka Rady Nadzorczej
z dniem 17 stycznia 2023 r. do końca bieżącej pięcioletniej wspólnej kadencji członków Rady Nadzorczej,
24 marca 2023 r. pan Grégory Raison złożył rezygnację z pełnienia funkcji członka Rady Nadzorczej Banku. Powodem
rezygnacji Pana Grégory Raison było kandydowanie na funkcję Wiceprezesa Zarządu Banku,
28 lutego 2023 r. pan Jean-Paul Sabet złożył rezygnację z pełnienia funkcji członka Rady Nadzorczej Banku z dniem odbycia
Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdania finansowe za 2022 r. (30.06.2023),
30 czerwca 2023 r. Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku powołało panią Sophie Heller na członka Rady Nadzorczej do
końca bieżącej pięcioletniej wspólnej kadencji członków Rady Nadzorczej,
30 czerwca 2023 r. Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku powołało pana Jean Charles Aranda na członka Rady
Nadzorczej ze skutkiem na dzień 1 sierpnia 2023 r. do końca bieżącej pięcioletniej wspólnej kadencji członków Rady
Nadzorczej,
7 listopada 2023 r. pani Géraldine Conti złożyła rezygnację z pełnienia funkcji członka Rady Nadzorczej Banku ze skutkiem
na dzień 31 grudnia 2023 r.,
12 grudnia 2023 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Banku powołało pana Jacques Roger Jean-Marie Rinino na
niezależnego członka Rady Nadzorczej z dniem 1 stycznia 2024 r., do końca bieżącej pięcioletniej wspólnej kadencji
członków Rady Nadzorczej.
Zatwierdzenie do publikacji sprawozdania finansowego
Niniejsze jednostkowe sprawozdanie finansowe zostało sporządzone na dzień 31 grudnia 2023 roku i zatwierdzone do publikacji
przez Zarząd Banku dnia 29 lutego 2024 roku.
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej BNP Paribas Bank Polska S.A. sporządzone na dzień 31 grudnia
2023 roku zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd dnia 29 lutego 2024 roku.
Dane w powyższych sprawozdaniach finansowych prezentowane za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2023 roku z danymi
porównawczymi za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2022 roku, które zostały przekształcone zgodnie z opisem w Nocie 2.6
Zmiany zasad (polityk) rachunkowości oraz zmiany w prezentacji danych finansowych.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
14
2. ZASADY RACHUNKOWOŚCI PRZYJĘTE DO
SPORZĄDZENIA JEDNOSTKOWEGO SPRAWOZDANIA
FINANSOWEGO
2.1. Podstawa sporządzenia jednostkowego sprawozdania finansowego
Jednostkowe sprawozdanie finansowe Banku sporządzone zostało według zasady kosztu historycznego za wyjątkiem kontraktów
pochodnych instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu, aktywów finansowych nie spełniających testu SPPI, aktywów
finansowych przypisanych do modelu biznesowego, który nie zakłada utrzymywania ich w celu uzyskiwania kontraktowych
przepływów pieniężnych, instrumentów kapitałowych, które wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy,
a także za wyjątkiem instrumentów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz
instrumentów kapitałowych, w przypadku których zastosowano opcję wyceny według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody.
2.2. Kontynuacja dzialnci
Niniejsze jednostkowe sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej
przez Bank w niezmniejszonym istotnie zakresie w dającej się przewidzieć przyszłości, tj. co najmniej 12 miesięcy od dnia
bilansowego.
2.3. Oświadczenie o zgodności z MSSF
Niniejsze jednostkowe sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami
Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską („MSSF UE”).
Jednostkowe sprawozdanie finansowe uwzględnia wymogi wszystkich zatwierdzonych przez Unię Europejską Międzynarodowych
Standardów Rachunkowości („MSR”), Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej („MSSF UE”) oraz
związanych z nimi interpretacji, za wyjątkiem wymienionych poniżej standardów i interpretacji, które oczekują na zatwierdzenie
przez Unię Europejską, bądź zostały zatwierdzone przez Unię Europejską, ale weszły lub wejdą w życie dopiero po dniu
bilansowym.
W okresie objętym jednostkowym sprawozdaniem finansowym Bank nie skorzystał z możliwości wcześniejszego zastosowania
standardów i interpretacji, które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską, ale wejdą w życie dopiero po dniu bilansowym.
Nowe standardy i interpretacje oraz zmiany do nich, które zostały opublikowane przez Radę
Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) i nie są zatwierdzone przez Unię
Europejską
Standardy /
Interpretacje
Data
wydania/
publikacji
Data
wejścia w
życie w
UE
Zatwierdzone
przez Unię
Europejską
Opis zmian
Zmiany do MSR 21
„Skutki zmian kursów
wymiany walut obcych”:
Brak wymienialności
walut
15.08.2023
01.01.2025
Nie
Zmiany zawierają informacje dotyczące identyfikacji kiedy
waluta jest wymienialna a kiedy nie oraz wymagane
ujawnienia w przypadku braku wymienialności waluty.
Zmiany nie będą miały istotnego wpływu na sprawozdanie
Banku.
Zmiany do MSR 7
„Sprawozdanie z
przepływów pieniężnych”
oraz „Instrumenty
finansowe: ujawnianie
informacji” Umowy
finansowania dostawców
25.05.2023
01.01.2024
Nie
Zmiany obejmują dodatkowe ujawnienia dotyczące umów
finansowania dostawców.
Zmiany nie będą miały istotnego wpływu na sprawozdanie
Banku.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
15
Nowe standardy, interpretacje i poprawki do opublikowanych standardów, które zostały
wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR), zostały
zatwierdzone przez Unię Europejską, a nie weszły jeszcze w życie i nie zostały jeszcze
zastosowane przez Bank
Standardy /
Interpretacje
Data
wydania/
publikacji
Data
wejścia w
życie w
UE
Data
zatwierdzenia
przez Unię
Europejską
Opis zmian
Zmiany do MSR 1
Prezentacja
sprawozdań
finansowych -
klasyfikacja
zobowiązań
23.01.2020/
15.07.2020
01.01.2024
19.12.2023
Zmiany dotyczą klasyfikacji zobowiązań w sprawozdaniu
z sytuacji finansowej do krótkoterminowych lub
długoterminowych. Doprecyzowują one, że klasyfikacja
zobowiązań jako krótkoterminowe lub długoterminowe
powinna uwzględniać na datę klasyfikacji istnienie
prolongaty zobowiązania bez względu na intencję podmiotu
do skorzystania z niej na okres dłuższy niż 12 miesięcy oraz
powinna uwzględniać spełnienie na dzień przeprowadzenia
oceny warunków takiej prolongaty, jeżeli jest ona
warunkowa.
Zmiany nie miały istotnego wpływu na sprawozdanie
Banku.
Zmiany do MSR 1
„Prezentacja
sprawozd
finansowych” –
Zobowiązania
długoterminowe
z kowenantami
31.10.2022
01.01.2024
19.12.2023
Zmiany mają na celu poprawę informacji przekazywanych
przez spółki na temat zadłużenia długoterminowego
z kowenantami.
Zmiany nie miały istotnego wpływu na sprawozdanie
Banku.
Zmiany do MSSF 16:
Leasing -
Zobowiązanie
leasingowe w
transakcjach typu Sale
and Leaseback
22.09.2022
01.01.2024
20.11.2023
Zmiana w zakresie kalkulacji zobowiązania leasingowego
w transakcjach sprzedaży i leasingu zwrotnego.
Zmiany nie miały istotnego wpływu na sprawozdanie
Banku.
Nowe standardy, interpretacje i poprawki do opublikowanych standardów, które zostały
wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR), zostały
zatwierdzone przez Unię Europejską, weszły w życie i zostały zastosowane przez Bank
Standardy /
Interpretacje
Data
wydania/
publikacji
Data
wejścia w
życie w
UE
Data
zatwierdzenia
przez Unię
Europejską
Opis zmian
Zmiany do MSSF 17
„Umowy
ubezpieczeniowe
zastosowanie MSSF 17 i
MSSF 9 po raz pierwszy
dane porównawcze”
09.12.2021
01.01.2023
08.09.2022
Zmiany dotyczą danych porównawczych przy
zastosowaniu MSSF 17 i MSSF 9 po raz pierwszy.
Zmiany nie mają istotnego wpływu na sprawozdanie
Banku.
Zmiany do MSR 1
„Prezentacja
sprawozdań
finansowych”
12.02.2021
01.01.2023
02.03.2022
Zmiany do MSR 1 precyzują zakres ujawnień istotnych
zasad rachunkowości. Zgodnie z wprowadzonymi
zmianami w sprawozdaniu finansowym powinny być
ujawniane tylko zasady rachunkowości, które mają istotny
wpływ na informacje w nim zawarte.
Zmiany nie mają istotnego wpływu na sprawozdanie
Banku.
Zmiany do MSR 8
„Zasady (polityka)
rachunkowości, zmiany
wartości szacunkowych i
korygowanie błędów”
12.02.2021
01.01.2023
02.03.2022
Zmiana do MSR 8 dotyczyła doprecyzowania definicji
szacunków księgowych jako kwot pieniężnych, ujętych
w sprawozdaniu finansowym, które przedmiotem
niepewności pomiaru.
Zmiana nie ma istotnego wpływu na sprawozdanie
Banku.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
16
Zmiany do MSR 12
„Podatek dochodowy”
07.05.2021
01.01.2023
12.08.2022
Zmiany do MSR 12 precyzują zasady ewidencji podatku
odroczonego od transakcji, w przypadku których spółki
ujmują zarówno składnik aktywów, jak i zobowiązanie, co
z kolei powoduje ewentualnie powstanie dodatnich oraz
ujemnych różnic przejściowych jednocześnie. Dotyczy to
m.in. transakcji takich jak leasing czy zobowiązań z tytułu
likwidacji składnika aktywów. Jednostki zobowiązane
do ujęcia podatku odroczonego z tytułu tego rodzaju
operacji (nie jest możliwe zastosowanie wyłączenia
z ujęcia podatku odroczonego).
Zmiany nie mają istotnego wpływu na sprawozdanie
Banku.
Zmiany do MSR 12
„Podatek dochodowy
23.05.2023
01.01.2023
08.11.2023
Ujawnienia związane ze stosowaniem modelowych zasad
II filaru OECD oraz ujawnienie o zastosowaniu wyjątku od
standardu, gdy jednostka nie ujmuje aktywów
i zobowiązań z tytułu odroczonego podatku
dochodowego związanych z podatkami dochodowymi
filaru II ani nie ujawnia informacji na temat tych aktywów
i zobowiązań.
Zmiana nie ma istotnego wpływu na sprawozdanie
Banku.
2.4. Ujmowanie transakcji pod wsl kontrolą
Transakcje połączenia jednostek pod wspólną kontrolą wyłączone spod zakresu uregulowań standardów MSSF. W tej sytuacji,
zgodnie z zaleceniem MSR 8 Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów, wobec
braku szczegółowych uregulowań wewnątrz MSSF, BNP Paribas Bank Polska S.A. przyjął politykę rachunkowości stosowaną
powszechnie do wszystkich transakcji połączeń pod wspólną kontrolą w ramach Grupy, do której Bank należy, polegającą
na ujmowaniu takich transakcji według wartości księgowych.
Według przyjętych zasad rachunkowości jednostka przejmująca rozpoznaje aktywa oraz zobowiązania i kapitały jednostki
przejmowanej według ich bieżącej wartości księgowej, skorygowanej jedynie w celu ujednolicenia zasad rachunkowości
przejmowanej jednostki. Wartość firmy oraz ujemna wartość firmy nie są rozpoznawane.
Różnica powstała pomiędzy wartością księgową przejmowanych aktywów netto, a wartością godziwą kwoty zapłaty jest
rozpoznawana w kapitale własnym Banku. Przy zastosowaniu metody opartej na wartościach księgowych, dane porównawcze nie
są przekształcane.
Jeśli z transakcją połączenia jednostek związane jest nabycie udziałów mniejszości, wówczas Bank wykazuje je oddzielnie.
2.5. Pączenie jednostek gospodarczych
Przy rozliczaniu połączeń jednostek gospodarczych, w których Bank występuje jako jednostka przejmująca, stosowana jest
metoda nabycia, zgodnie z wymogami MSSF 3 „Połączenia jednostek”.
W przypadku każdego nabycia jednostki ustalana jest jednostka przejmująca oraz dzień przejęcia, którym jest dzień objęcia
kontroli nad nabywaną jednostką. Ponadto zastosowanie metody nabycia wymaga ujęcia i wyceny możliwych do zidentyfikowania
nabytych aktywów, przejętych zobowiązań oraz wszelkich niekontrolujących udziałów w jednostce przejmowanej oraz ujęcia
i wyceny wartości firmy lub zysku z okazyjnego nabycia. Jednostka przejmująca wycenia możliwe do zidentyfikowania nabyte
aktywa i przejęte zobowiązania według ich wartości godziwych na dzień przejęcia.
W przypadku gdy kwota netto wartości godziwych możliwych do zidentyfikowania nabytych aktywów i przejętych zobowiązań
przewyższa wartość godzi przekazanej zapłaty, Bank jako jednostka przejmująca ujmuje w rachunku zysków i strat zysk
z okazyjnego nabycia. Przed ujęciem zysku z okazyjnego nabycia Bank dokonuje ponownej oceny, czy poprawnie zidentyfikowano
wszystkie nabyte aktywa i wszystkie przejęte zobowiązania oraz ujęto wszystkie dodatkowe aktywa i zobowiązania.
W przypadku gdy wartość przekazanej zapłaty, wycenionej według wartości godziwej na dzień nabycia przewyższa ustaloną na
dzień nabycia kwotę netto wartości godziwych możliwych do zidentyfikowania nabytych aktywów i przejętych zobowiązań,
rozpoznana zostaje wartość firmy. Ustalona wartość firmy nie podlega amortyzacji, lecz na koniec każdego roku obrotowego oraz
każdorazowo, gdy zaistnieją przesłanki, że mogło dojść do utraty wartości, jest poddawana testom na utratę wartości.
Zgodnie z wymogami MSSF 3, Bank dokonuje ostatecznego rozliczenia nabycia w okresie maksymalnie jednego roku od dnia
objęcia kontroli.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
17
2.6. Zmiany zasad (polityk) rachunkowości oraz zmiany w prezentacji danych
finansowych
Począwszy od 1 stycznia 2023 roku Bank zmienił zasady rachunkowości związane z ujęciem wpływu ryzyka prawnego
wynikającego z postępowań sądowych dotyczących kredytów hipotecznych w CHF.
Aktualizacja polityki rachunkowości wobec umów kredytowych w CHF wynika za zmieniającej się sytuacji prawnej. Rosnąca liczba
postępowań sądowych oraz istotny udział niekorzystnych wyroków wpływa na brak możliwości odzyskania przez Bank wszystkich
umownych przepływów pieniężnych wynikających z umów kredytowych w CHF.
W sprawozdaniu finansowym za 2022 rok rezerwy na powyższe ryzyko prawne prezentowane były zgodnie z MSR 37 Rezerwy,
zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe w pozycji Rezerwy na sprawy sporne i podobne zobowiązania. W pozycji tej
prezentowane były zarówno rezerwy utworzone dla kredytów aktywnych, jak i dla kredytów spłaconych.
Od 1 stycznia 2023 roku w celu prezentacji wpływu niniejszego ryzyka prawnego, Bank zastosował zapisy MSSF 9 paragraf B.5.4.6
i rozpoznał jako korektę wartości bilansowej brutto portfela kredytów w CHF. Zgodnie ze standardem w przypadku gdy jednostka
zmienia oszacowania płatności lub wpływów (z wyłączeniem nieistotnych modyfikacji i zmian oszacowań oczekiwanych strat
kredytowych), koryguje wartość bilansową brutto składnika aktywów finansowych lub zamortyzowany koszt zobowiązania
finansowego (lub grupy instrumentów finansowych) tak, aby wartość ta odzwierciedlała rzeczywiste i zmienione oszacowane
przepływy pieniężne wynikające z umowy. Alokacja wpływu ryzyka prawnego wynikającego z postępowań sądowych dotyczących
kredytów hipotecznych w CHF pomiędzy kredyty aktywne i spłacone jest dokonywana w oparciu o obserwowane otrzymywane
pozwy. Dla kredytów aktywnych podejście skutkuje ujęciem oszacowanego wpływu ryzyka prawnego jako korektę wartości
bilansowej brutto kredytów. Dla kredytów spłaconych jak wnież w przypadku gdy oszacowany wpływ przekracza wartość
bilansową brutto kredytu, rezerwa jest prezentowana zgodnie z MSR 37.
Zdaniem Banku podejście zgodne z MSSF 9 w zakresie prezentacji wpływu ryzyka prawnego tego portfela doprowadzi do tego,
że zawarte w sprawozdaniu finansowym informacje o niniejszym wpływie na sytuację finansową, wynik finansowy jednostki będą
bardziej adekwatne niż informacje przedstawione zgodnie z dotychczas stosowanym podejściem.
Dane porównawcze na dzień 1 stycznia 2022 roku oraz 31 grudnia 2022 oraz za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 zostały
odpowiednio przekształcone i uwzględnione w niniejszym jednostkowym sprawozdaniu finansowym we wszystkich notach, których
te zmiany dotyczą.
Poniżej zaprezentowano wpływ wprowadzonych korekt na dane porównawcze.
Jednostkowe sprawozdanie z sytuacji finansowej
31 grudnia 2022
przed zmianą
zmiana
31 grudnia 2022
po zmianie
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane
według zamortyzowanego kosztu
83 893 270
(1 408 467)
82 484 803
Aktywa razem
146 108 498
(1 408 467)
144 700 031
Rezerwy
2 223 291
(1 408 467)
814 824
Zobowiązania razem
134 893 224
(1 408 467)
133 484 757
Zobowiązania i kapitał własny razem
146 108 498
(1 408 467)
144 700 031
Jednostkowe sprawozdanie z sytuacji finansowej
1 stycznia 2022
przed zmianą
zmiana
1 stycznia 2022
po zmianie
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane
według zamortyzowanego kosztu
80 124 751
(1 063 891)
79 060 860
Aktywa razem
126 361 260
(1 063 891)
125 297 369
Rezerwy
1 697 996
(1 063 891)
634 105
Zobowiązania razem
114 968 617
(1 063 891)
113 904 726
Zobowiązania i kapitał własny razem
126 361 260
(1 063 891)
125 297 369
Jednostkowe sprawozdanie z przepływów
pieniężnych
12 miesięcy do
31.12.2022
przed zmianą
zmiana
12 miesięcy do
31.12.2022
po zmianie
Zysk (strata) netto
370 892
-
370 892
Korekty razem
15 830 720
-
15 830 720
Zmiana stanu rezerw
524 008
(344 576)
179 432
Zmiana stanu kredytów i pożyczek udzielonych klientom
wycenianych według zamortyzowanego kosztu
(3 450 235)
344 576
(3 105 659)
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej
16 201 612
-
16 201 612
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
18
Szczegóły dotyczące wpływu powyższej zmiany zasad rachunkowości na odpisy z tytułu utraty wartości zostały zaprezentowane
w Nocie 3a. Utrata wartości aktywów finansowych, natomiast opis spraw sądowych i modelu kalkulacji wpływu na ryzyko prawne
dla portfela CHF zostało opisane w Nocie 54 Sprawy sądowe i postępowania administracyjne.
2.7. Wycena pozycji wyrażonych w walutach obcych
Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji
Pozycje zawarte w sprawozdaniu finansowym wycenia się w walucie podstawowego środowiska gospodarczego, w którym Bank
prowadzi działalność („waluta funkcjonalna”). Jednostkowe sprawozdanie finansowe prezentowane jest w tysiącach złotych
polskich, które są jednocześnie walutą funkcjonalną Banku i walutą prezentacji sprawozdań finansowych Banku.
Transakcje i salda
Transakcje wyrażone w walutach obcych przelicza się na walutę funkcjonalną według kursu obowiązującego w dniu transakcji.
Na koniec okresu sprawozdawczego aktywa i zobowiązania pieniężne wyrażone w walutach innych niż polski złoty są przeliczane
na złote polskie przy zastosowaniu odpowiednio obowiązującego na koniec okresu sprawozdawczego średniego kursu ustalonego
dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski. Powstałe z przeliczenia różnice kursowe ujmowane odpowiednio w wyniku na
działalności handlowej. Aktywa i zobowiązania niepieniężne ujmowane według kosztu historycznego wyrażonego w walucie obcej
wykazywane po kursie historycznym z dnia transakcji. Aktywa i zobowiązania niepieniężne ujmowane według wartości godziwej
wyrażonej w walucie obcej są przeliczane po kursie z dnia dokonania wyceny według wartości godziwej.
Kursy podstawowych walut zastosowane przy sporządzaniu niniejszego sprawozdania finansowego obowiązujące na dzień
31 grudnia 2023 roku oraz 31 grudnia 2022 roku:
31.12.2023
31.12.2022
1 EUR
4,3480
4,6899
1 USD
3,9350
4,4018
1 GBP
4,9997
5,2957
1 CHF
4,6828
4,7679
2.8. Przychody i koszty z tytułu odsetek
W rachunku zysków i strat ujmowane wszystkie przychody odsetkowe dotyczące instrumentów finansowych, wycenianych
według zamortyzowanego kosztu przy wykorzystaniu efektywnej stopy procentowej, aktywów finansowych wycenianych weug
wartości godziwej przez inne całkowite dochody, a także przychody o charakterze zbliżonym do odsetek od aktywów i zobowiązań
finansowych wycenianych według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.
Efektywna stopa procentowa to stopa, za pomocą której szacowane przyszłe płatności lub wpływy w ciągu całego oczekiwanego
okresu życia składników aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych dyskontowane do wartości bilansowej brutto
składnika aktywów finansowych lub do zamortyzowanego kosztu zobowiązania finansowego. Wyliczenie efektywnej stopy
procentowej obejmuje wszelkie płacone i otrzymywane przez strony umowy prowizje, koszty transakcji oraz wszelkie inne premie
i dyskonta stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej.
Przychody z tytułu odsetek oblicza sprzy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej od wartości bilansowej brutto składnika
aktywów finansowych, za wyjątkiem składników aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe
oraz zakupionych lub udzielonych instrumentów finansowych z utratą wartości (purchased or originated credit impaired financial
assets, tzw. „POCI”). W momencie rozpoznania utraty wartości aktywów finansowych (przeklasyfikowania aktywa finansowego
do Fazy 3), przychody z tytułu odsetek naliczane od wartości netto aktywa finansowego i wykazywane według efektywnej
stopy procentowej.
Natomiast w przypadku POCI do kalkulacji przychodu odsetkowego Bank stosuje skorygowaną o ryzyko kredytowe efektywną
stopę procentową. Przychód odsetkowy kalkulowany jest od ekspozycji netto (ekspozycja brutto pomniejszona o odpis
aktualizacyjny).
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
19
2.9. Wynik z tytułu opłat i prowizji
Opłaty i prowizje, które nie rozliczane metodą efektywnej stopy procentowej, lecz rozliczane w czasie metodą liniową lub
rozpoznawane jednorazowo, są ujmowane w pozycji wynik z tytułu opłat i prowizji.
Do przychodów rozliczanych w czasie metodą liniową zaliczane są w szczególności prowizje otrzymywane od kredytów
w rachunkach bieżących, kredytów odnawialnych, zobowiązań udzielonych (gwarancje, linie kredytowe).
Opłaty za zobowiązanie się Banku do udzielenia kredytu lub pożyczki (prowizje od wystawionych promes), są odraczane i z chwilą
powstania aktywów finansowych są rozliczane, jako element efektywnej stopy procentowej lub liniowo.
Przychody z umów z klientami obejmują zarówno opłaty i prowizje, które rozliczane w czasie metodą liniową (w trakcie
świadczenia usługi) jak i rozpoznawane jednorazowo. Przychody są prezentowane w kwotach wynagrodzenia Banku określonego
w umowach z klientami i nie obejmują kwot zebranych przez Bank w imieniu osób trzecich, które następnie są im przekazywane
(na przykład pobrane składki ubezpieczeniowe, które Bank przekazuje zakładom ubezpieczeń). Bank ujmuje przychody
w momencie spełnienia (lub w trakcie spełniania) zobowiązania do wykonania świadczenia poprzez przekazanie przyrzeczonego
dobra lub usługi (tj. składnika aktywów) klientowi.
Kredyty i pożyczki
Z tytułu umów kredytowych Bank generuje w szczególności przychody za gotowość do wypłaty finansowania w ramach
przyznanych limitów kredytowych, które są rozpoznawane w rachunku zysków i strat liniowo przez okres, na który przyznano limit.
Dla umów bez określonego harmonogramu spłaty, w przypadku kredytów odnawialnych opłaty z tytułu każdorazowego
uruchomienia transzy kredytu rozpoznawane przez średni oczekiwany okres ich spłaty. W ramach niektórych umów
kredytowych Bank otrzymuje prowizje za gotowość lub zaangażowanie, których wysokość kalkulowana jest w oparciu o salda
kredytów w określonym momencie trwania umowy kredytowej. Pomimo, iż częściowo są to wynagrodzenia za świadczenie usług,
w ramach których klienci czerpią korzyści w sposób ciągły, z uwagi na istotną niepewność szacunku dotyczącego salda kredytu
w określonym momencie w przyszłości, Bank rozpoznaje tego typu przychody w momencie, kiedy podstawa jego naliczenia jest
pewna.
Karty debetowe i kredytowe
W ramach umów o karty debetowe zawarte z klientami, Bank rozpoznaje przychody z tytułu różnych typów opłat i prowizji.
Najczęściej to czynności, w ramach których Bank wykonuje swoje zobowiązanie do świadczenia usług w danym momencie
czasu, w którym klient jednorazowo czerpie z nich korzyści, należne za nie wynagrodzenie Bank ujmuje w przychodach
jednorazowo. Przykładem opłaty za wydanie karty, za sprawdzenie salda konta w bankomacie, za wypłatę gotówki
w bankomacie. Obok jednorazowych opłat za czynności bankowe, analogicznych do opisanych wyżej dla kart debetowych, Bank
otrzymuje roczne opłaty za korzystanie z kart kredytowych sprzedawanych przez Bank wraz z odrębnymi usługami, między innymi
ubezpieczeniem karty. Bank alokuje wynagrodzenie do poszczególnych zobowiązań do wykonania świadczenia i rozpoznaje
prowizje w okresie świadczenia usług.
Zobowiązania do udzielenia kredytów i pożyczek
Bank pobiera prowizję za gotowość do udzielenia kredytu lub pożyczki, która stanowi odrębne wynagrodzenie od prowizji
otrzymywanych od kredytów w momencie ich uruchomienia, takich jak prowizje przygotowawcze. Pomimo świadczenia usługi
w czasie, Bank rozpoznaje przychód z tytułu tej prowizji dopiero w momencie podjęcia decyzji dotyczącej uruchomienia, bądź nie,
kredytu, ponieważ na moment jej pobrania nie jest możliwe oszacowanie okresu, przez który należy rozkładać należne
wynagrodzenie.
Pośrednictwo w sprzedaży produktów inwestycyjnych oraz zarządzanie aktywami
Bank pośredniczy w sprzedaży jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych na rzecz BNP Paribas Towarzystwo Funduszy
Inwestycyjnych S.A. („TFI”), za które otrzymuje część prowizji pobieranej za sprzedaż od klientów. Bank ujmuje przychód
miesięcznie w oparciu o wolumen sprzedaży z danego miesiąca. Dodatkowo Bank otrzymuje od TFI wynagrodzenie zmienne
stanowiące część prowizji za zarządzanie aktywami powstałymi w wyniku sprzedaży jednostek uczestnictwa funduszy
inwestycyjnych, którą TFI pobiera od klientów. Wynagrodzenie Banku uzależnione jest od wyceny składników aktywów w portfelu
pod zarządzaniem. Bank ujmuje przychód na koniec miesiąca w oparciu o własne szacunki w obszarze wyceny aktywów pod
zarządzaniem, które nie implikują potencjalnego istotnego odwrócenia przychodu w momencie rozliczenia przychodu z TFI.
Pośrednictwo w sprzedaży ubezpieczeń
Bank za pełnienie funkcji agenta w sprzedaży ubezpieczeń na rzecz spółki ubezpieczeniowej uprawniony jest do otrzymania
wynagrodzenia prowizyjnego oraz dodatkowego wynagrodzenia, które Bank rozpoznaje kwartalnie w oparciu o okresowe wyniki
ze sprzedaży ubezpieczeń w wysokości, która nie będzie podlegała istotnemu odwróceniu w przyszłości, zgodnie z MSSF 15.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
20
Ujmowanie przychodów i kosztów ubezpieczeniowych (bancassurance)
Bezpośrednie powiązanie produktu ubezpieczeniowego z instrumentem finansowym występuje w szczególności, gdy jest
spełniony co najmniej jeden z dwóch warunków - instrument finansowy jest oferowany przez Bank zawsze z produktem
ubezpieczeniowym lub produkt ubezpieczeniowy jest oferowany przez Bank wyłącznie z instrumentem finansowym, tj. nie ma
możliwości zakupu w Banku produktu ubezpieczeniowego identycznego co do formy prawnej, warunków i treści ekonomicznej bez
zakupu produktu łączonego z instrumentem finansowym.
Ujmowanie przychodów z tytułu bancassurance dla transakcji powiązanych
W przypadku, gdy produkt ubezpieczeniowy jest bezpośrednio powiązany z instrumentem finansowym opłaty uzyskiwane przez
Bank z tytułu sprzedaży produktu ubezpieczeniowego stanowią integralną część wynagrodzenia z tytułu oferowanego instrumentu
finansowego.
Wynagrodzenie z tytułu oferowania produktów ubezpieczeniowych dla produktów bezpośrednio powiązanych z instrumentami
finansowymi wycenianymi według zamortyzowanego kosztu jest rozliczane metodą efektywnej stopy procentowej i ujmowane
w przychodzie odsetkowym w przypadku składki jednorazowej, lub ujmowane w przychodzie prowizyjnym miesięcznie
w przypadku składki miesięcznej.
Wynagrodzenie z tytułu wykonywania usługi pośrednictwa, którą ocenia się pod kątem treści ekonomicznej, ujmuje s
w przychodach z tytułu prowizji w momencie sprzedaży produktu ubezpieczeniowego lub jego odnowienia, jeśli jest istotne.
Ujmowanie kosztów z tytułu bancassurance dla transakcji powiązanych
Koszty bezpośrednio związane ze sprzedażą produktu ubezpieczeniowego rozliczane zgodnie z zasadą współmierności
przychodów i kosztów jako element zamortyzowanego kosztu instrumentu finansowego, jeżeli całość przychodów związanych ze
sprzedażą produktu ubezpieczeniowego będzie rozliczana metodą efektywnej stopy procentowej lub odpowiednio w proporcji
zastosowanej przy podziale przychodów na rozpoznawane w ramach kalkulacji kosztu zamortyzowanego i przychodów
rozpoznawanych jednorazowo lub rozliczanych w czasie jako wynagrodzenie z tytułu wykonywania usługi pośrednictwa, jeżeli
dokonano takiego podziału.
Ujmowanie przychodów i kosztów z tytułu bancassurance dla transakcji niepowiązanych
W przypadku, gdy instrument finansowy oraz produkt ubezpieczeniowy stanowią transakcje niepowiązane, wynagrodzenie Banku
z tytułu sprzedaży produktu ubezpieczeniowego ujmowane jest oddzielnie od wynagrodzenia z tytułu instrumentu finansowego.
Wynagrodzenie z tytułu sprzedaży produktu ubezpieczeniowego, które nie wymaga od Banku świadczenia jakichkolwiek innych
usług w okresie posprzedażowym jest rozpoznawane jako przychody w dniu rozpoczęcia obowiązywania bądź odnowienia polisy
ubezpieczeniowej. Przychód ujmuje się w przychodach z tytułu prowizji.
Wynagrodzenie za usługi świadczone przez Bank w okresie życia produktu ubezpieczeniowego jest odraczane w czasie
i ujmowane w przychodach Banku według stopnia zaawansowania świadczonej usługi. Zasada stopnia zaawansowania usługi na
dzień bilansowy jest stosowana wyłącznie w przypadku, gdy wynik transakcji dotyczącej świadczenia usług można w sposób
wiarygodny oszacować. W przypadku, gdy Bank nie może dokładnie określić liczby działań wykonywanych w określonym
przedziale czasu lub poziomu zwrotów, przychody z tytułu wykonywanych usług lub czynności wynikających z produktu
ubezpieczeniowego zaoferowanego przez Bank ujmuje się w oparciu o metodę liniową (równomiernie) w okresie życia produktu
ubezpieczeniowego, o ile nie istnieją dowody na to, że inna metoda w lepszy sposób zobrazuje stopień zaawansowania realizacji.
2.10. Przychód z tytułu dywidend
Przychód z tytułu dywidendy jest ujmowany w rachunku zysków i strat w momencie ustalenia praw do jej otrzymania przez Bank.
2.11. Wynik z działalności handlowej
Wynik z tytułu działalności handlowej uwzględnia wszystkie przychody i koszty wynikające ze zmiany wartości godziwej aktywów
i zobowiązań finansowych klasyfikowanych jako aktywa oraz zobowiązania finansowe wycenione według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat oraz przychody i koszty odsetkowe od instrumentów pochodnych, za wyjątkiem instrumentów pochodnych
w rachunkowości zabezpieczeń.
Pozycja ta obejmuje również zyski i straty z przeliczenia aktywów i zobowiązań wyrażonych w walutach obcych (rewaluacji).
2.12. Wynik z działalności inwestycyjnej
W pozycji wynik z działalności inwestycyjnej prezentowane przychody i koszty z tytułu utraty wartości inwestycji w spółkach
zależnych, przychody oraz koszty z tytułu aktywów finansowych zaklasyfikowanych jako wyceniane według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody oraz przychody i koszty z tytułu kredytów i pożyczek udzielonych klientom wycenianych według
wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, z wyjątkiem odsetek.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
21
2.13. Wynik z tytu zaprzestania ujmowania aktyw finansowych
wycenianych w zamortyzowanym koszcie w zwzku z istot modyfikacją
Zaprzestanie ujmowania instrumentów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie dotyczy przypadków modyfikacji
istotnej (opis identyfikacji i ujęcia istotnych modyfikacji znajduje się w punkcie 2.17 Klasyfikacja i wycena aktywów i zobowiązań
finansowych, punkt zatytułowany „Modyfikacje aktywów finansowych”).
2.14. Wynik z tytu ryzyka prawnego związanego z kredytami walutowymi
W pozycji tej ujmowany jest wynik z tytułu ryzyka prawnego związanego z kredytami walutowymi. Opis polityki rachunkowości
i metodyki kalkulacji wpływu tego ryzyka znajduje się w Nocie 54 Sprawy sądowe i postępowania administracyjne.
2.15. Pozostałe przychody i koszty operacyjne
W pozycji pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych Bank przedstawia pozycje niezwiązane bezpośrednio z podstawową
działalnością operacyjną.
Bank ujmuje w powyższej pozycji głównie wynik z tytułu sprzedaży i likwidacji aktywów trwałych, otrzymane i zapłacone
odszkodowania, przychody i koszty z tytułu innych usług niezwiązanych z podstawową działalnością Banku oraz przychody
i koszty związane z rezerwami na postępowania sądowe z wyłączeniem spraw spornych dotyczących kredytów hipotecznych
w walutach wymienialnych.
W ramach pozostałych przychodów operacyjnych ujmowane również przychody z tytułu umów z klientami z tytułu pośrednictwa
w sprzedaży produktów i usług oferowanych przez inne jednostki lub refakturowania kosztów poniesionych przez Bank na inne
jednostki (w takim przypadku z uwagi na działanie w charakterze agenta Bank prezentuje wynik netto).
2.16. Podatek dochodowy
Obciążenie wyniku finansowego brutto obejmuje podatek bieżący do zapłaty oraz obciążenie/uznanie z tytułu zmiany
aktywa/rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
Zobowiązania i należności z tytułu bieżącego podatku za okres bieżący i okresy poprzednie wycenia się w wysokości kwoty
przewidywanej zapłaty na rzecz organów podatkowych (podlegających zwrotowi od organów podatkowych) z zastosowaniem
stawek podatkowych i przepisów podatkowych, które prawnie lub faktycznie już obowiązywały na koniec okresu
sprawozdawczego.
2.17. Klasyfikacja i wycena aktywów i zobowzań finansowych
Klasyfikacja i wycena aktywów finansowych
Zgodnie z MSSF 9 Bank kwalifikuje aktywa finansowe w momencie ich początkowego ujęcia do następujących kategorii wyceny:
aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu,
aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody,
aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.
Klasyfikacja aktywów finansowych zgodnie z MSSF 9 jest uzależniona od:
modelu biznesowego w zakresie zarządzania aktywami finansowymi, oraz
charakterystyki umownych przepływów pieniężnych, tj. od tego, czy umowne przepływy pieniężne stanowią wyłącznie spłatę
kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty (ang. solely payments of principal and interest, „SPPI”).
Niezależnie od powyższego istnieje opcja nieodwołalnego wyznaczenia w momencie początkowego ujęcia składnika aktywów
finansowych do wyceny według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat (który przy braku tej opcji byłby zaklasyfikowany
jako wyceniany w zamortyzowanym koszcie lub wartości godziwej przez inne całkowite dochody), jeżeli prowadzi to do uzyskania
bardziej przydatnych informacji eliminując lub znacząco zmniejszając niespójność w zakresie wyceny lub ujmowania aktywów lub
zobowiązań, lub związanych z nimi zysków i strat. Bank nie wyznaczył żadnych składników aktywów finansowych do wyceny
według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat w momencie początkowego ujęcia.
Inwestycje w instrumenty kapitałowe wycenia się według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat. W momencie
początkowego ujęcia można dokonać nieodwołalnego wyboru dotyczącego ujmowania w innych całkowitych dochodach
późniejszych zmian wartości godziwej inwestycji w instrument kapitałowy, który nie jest przeznaczony do obrotu ani nie jest
warunkową zapłatą ujętą przez Bank w ramach połączenia jednostek zgodnie z MSSF 3.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
22
W przypadku wykorzystania opcji wyceny według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, w rachunku zysków i strat
ujmuje się wyłącznie dywidendy wynikające z tej inwestycji. Zyski lub straty z wyceny ujęte w innych całkowitych dochodach nie
podlegają reklasyfikacji do rachunku zysków i strat.
W przypadku inwestycji kapitałowych Bank nie skorzystał z opcji wyceny według wartości godziwej przez inne całkowite dochody.
Modele biznesowe
Bank klasyfikuje swoje aktywa finansowe do trzech modeli biznesowych, biorąc pod uwagę cel utrzymywania instrumentu
finansowego:
Model 1: Uzyskiwanie umownych przepływów pieniężnych
W ramach Modelu 1 nadrzędnym celem biznesowym jest pozyskiwanie korzyści z umownych przepływów pieniężnych
z powstałych lub nabytych aktywów finansowych.
Model 2: Uzyskiwanie umownych przepływów pieniężnych oraz sprzedaż aktywów finansowych
W ramach Modelu 2 zarówno otrzymywanie umownych przepływów pieniężnych jak i sprzedaż nabytych lub wytworzonych
aktywów finansowych stanowią integralne elementy realizacji celu biznesowego portfela.
Model 3: Pozostałe aktywa finansowe niezaklasyfikowane do modelu 1 ani modelu 2
W sytuacji, kiedy określone grupy aktywów finansowych nie zostały nabyte lub wytworzone w ramach Modelu 1 oraz Modelu 2,
powinny zostać zaklasyfikowane do Modelu 3. Najczęściej Model 3 będzie odnosił się do strategii, która zakłada realizację
przepływów pieniężnych ze sprzedaży aktywów finansowych bądź do portfeli, które zarządzane w oparciu o ich wartość
godziwą.
Aktywa nabyte lub udzielone z rozpoznaną utratą wartości (aktywa POCI)
Dodatkowo Bank wyodrębnia kategorię aktywów nabytych lub udzielonych z utratą wartości. Aktywa POCI to aktywa finansowe
wyceniane według zamortyzowanego kosztu, które w momencie początkowego ujęcia są dotknięte utratą wartości. W momencie
początkowego ujęcia aktywa POCI ujmowane według wartości godziwej. Po początkowym ujęciu aktywa POCI wyceniane
według zamortyzowanego kosztu przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej skorygowanej o ryzyko kredytowe do ustalenia
wartości zamortyzowanego kosztu składnika aktywów finansowych oraz przychodów odsetkowych generowanych przez te
aktywa - stopę CEIR. W przypadku ekspozycji POCI zmiana oczekiwanych strat kredytowych - w całym okresie życia - w stosunku
do szacowanych na datę ich początkowego ujęcia ujmowana jest w rachunku zysków i strat. Aktywa finansowe, które zostały
zaklasyfikowane jako POCI w momencie początkowego ujęcia, powinny być traktowane jako POCI we wszystkich następnych
okresach do momentu wyłączenia ze sprawozdania z sytuacji finansowej Banku.
Test umownych przepływów pieniężnych
Na potrzeby dokonania klasyfikacji i późniejszej wyceny aktywów finansowych Bank dokonuje weryfikacji, czy przepływy pieniężne
z określonego instrumentu stanowią wyłącznie spłaty kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty.
Na potrzeby dokonania oceny charakterystyki przepływów pieniężnych, kwota główna definiowana jest jako wartość godziwa
aktywa finansowego na moment początkowego ujęcia. Odsetki definiowane są jako odzwierciedlenie wartości pieniądza w czasie
oraz ryzyka kredytowego związanego z niespłaconą częścią kwoty głównej oraz innych ryzyk i kosztów związanych ze
standardową umową kredytową (np. ryzykiem płynności czy kosztami administracyjnymi) oraz marży.
Podczas dokonywania oceny, czy kontraktowe przepływy pieniężne stanowią jedynie spłaty kwoty ównej oraz odsetek, Bank
poddaje analizie przepływy pieniężne instrumentu wynikające z umowy, tj. czy umowa zawiera jakiekolwiek zapisy, które mogłyby
zmienić termin dokonywania płatności kontraktowych lub ich kwotę w taki sposób, iż z ekonomicznego punktu widzenia nie będą
one stanowiły jedynie spłat kwoty głównej oraz odsetek od niespłaconej części głównej.
Składnik aktywów finansowych jest wyceniany według zamortyzowanego kosztu, jeśli spełnione są łącznie następujące warunki:
składnik aktywów jest utrzymywany przez Bank zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest utrzymanie aktywów
dla uzyskania umownych przepływów pieniężnych,
warunki umowne składnika aktywów finansowych reprezentują umowne przepływy pieniężne, które stanowią wyłącznie
spłatę kwoty głównej i odsetek.
Składnik aktywów finansowych jest wyceniany według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, jeśli spełnione są łącznie
następujące warunki:
składnik aktywów jest utrzymywany przez Bank zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest zarówno otrzymywanie
umownych przepływów pieniężnych, jak i sprzedaż aktywów,
warunki umowne składnika aktywów finansowych reprezentują umowne przepływy pieniężne, które stanowią wyłącznie
spłatę kwoty głównej i odsetek.
Pozostałe składniki aktywów finansowych są wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
23
Modyfikacje aktywów finansowych
Jeżeli warunki umowy aktywa finansowego ulegają zmianie, Bank dokonuje oceny, czy przepływy pieniężne generowane przez
zmodyfikowane aktywo różnią się istotnie od tych generowanych przez to aktywo przed modyfikacją warunków jego umowy.
W przypadku zidentyfikowania istotnej różnicy, pierwotne aktywo finansowe zostaje usunięte ze sprawozdania z sytuacji
finansowej, a zmodyfikowane aktywo finansowe uznaje się za „nowe” aktywo finansowe, które zostaje ujęte w księgach w jego
wartości godziwej oraz następuje kalkulacja nowej efektywnej stopy procentowej zastosowanej do nowego aktywa.
Przychody lub koszty powstałe na dzień ustalenia skutków istotnej modyfikacji rozpoznawane w rachunku zysków i strat
w pozycji Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie w związku
z istotną modyfikacją.
Jeżeli przepływy pieniężne generowane przez zmodyfikowane aktywo nie różnią się istotnie od pierwotnych przepływów
pieniężnych, modyfikacja nie powoduje usunięcia aktywa finansowego ze sprawozdania z sytuacji finansowej. Bank dokonuje
ponownej kalkulacji wartości bilansowej brutto takiego aktywa w oparciu o zmodyfikowane umowne przepływy pieniężne
zdyskontowane oryginalną efektywną stopą procentową, a wynik powstały na nieistotnej modyfikacji ujmowany jest w przychodzie
odsetkowym.
Ocena, czy dana modyfikacja aktywów finansowych jest modyfikacją istotną czy nieistotną zależy od spełnienia kryteriów
jakościowych i ilościowych.
Jeżeli istnieją dowody na to, że zmodyfikowany składnik aktywów finansowych jest przy początkowym ujęciu dotknięty utratą
wartości ze względu na ryzyko kredytowe, należy wyliczyć efektywną stopę procentową skorygowaną o ryzyko kredytowe owego
składnika aktywów finansowych.
Utrata wartości aktywów finansowych
Wymogi MSSF 9 odnoszące się do utraty wartości opierają się na modelu oczekiwanej straty kredytowej.
Bank stosuje podejście trzyetapowe do wyceny oczekiwanych strat kredytowych z tytułu instrumentów finansowych wycenianych
według zamortyzowanego kosztu lub według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, co do których nie stwierdzono utraty
wartości na moment początkowego ujęcia. W następstwie zmian jakości kredytowej od momentu początkowego ujęcia aktywa
finansowe przechodzą pomiędzy następującymi trzema fazami:
i) Faza 1: Odpis z tytułu oczekiwanych strat kredytowych w horyzoncie 12-miesięcy
W przypadku, gdy ryzyko kredytowe nie wzrosło w znaczącym stopniu od momentu początkowego ujęcia oraz nie została
zaobserwowana utrata wartci kredytu od momentu udzielenia, Bank rozpoznaje odpis z tytułu oczekiwanej straty kredytowej
powiązany z prawdopodobieństwem niespłacenia zobowiązania w ciągu kolejnych 12 miesięcy. Przychód odsetkowy od takich
aktywów rozpoznawany jest od wartości bilansowej brutto (zamortyzowanego kosztu przed korektą z tytułu odpisu z tytułu strat
kredytowych) z wykorzystaniem efektywnej stopy procentowej.
ii) Faza 2: Odpis z tytułu oczekiwanych strat kredytowych na cały okres udzielonego finansowania istotny wzrost ryzyka
kredytowego od momentu początkowego ujęcia oraz brak zaobserwowanej utraty wartości składnika aktywów finansowych
W przypadku ekspozycji, dla której od momentu początkowego ujęcia w znaczącym stopniu wzrosło ryzyko kredytowe, ale nie
została zaobserwowana utrata wartości składnika aktywów finansowych, tworzony jest odpis z tytułu oczekiwanej straty kredytowej
na cały okres udzielonego finansowania. Przychód odsetkowy od takich aktywów rozpoznawany jest od wartości bilansowej brutto
(zamortyzowanego kosztu przed korektą z tytułu odpisu z tytułu strat kredytowych) z wykorzystaniem efektywnej stopy
procentowej.
iii) Faza 3: Odpis z tytułu oczekiwanych strat kredytowych na cały okres składnika aktywów finansowych utrata wartości
składnika aktywów finansowych
Składnik aktywów finansowych jest dotknięty utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe na skutek wydarzenia lub wydarzeń,
które nastąpiły po pierwotnym ujęciu danego składnika aktywów. Na aktywa finansowe, dla których zaobserwowano utratę
wartości, jest tworzony odpis z tytułu oczekiwanej straty kredytowej na cały okres udzielonego finansowania, zaś przychody
odsetkowe rozpoznawane od wartości bilansowej netto (po korekcie odpisu z tytułu strat kredytowych) z wykorzystaniem
efektywnej stopy procentowej.
Na każdy dzień bilansowy Bank ocenia, czy od momentu początkowego ujęcia wystąpił znaczący wzrost ryzyka kredytowego dla
aktywów finansowych, poprzez porównanie ryzyka niespłacenia kredytu w czasie oczekiwanego okresu udzielonego finansowania
na dzień bilansowy oraz na datę początkowego ujęcia stosując m.in. wewnętrzny system oceny ryzyka kredytowego, zewnętrzne
ratingi kredytowe, informacje o opóźnieniu w spłatach oraz informacje pochodzące z wewnętrznych systemów monitoringu ryzyka
kredytowego, takie jak listy ostrzegawcze i informacje o restrukturyzacji.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
24
Bank ocenia, czy ryzyko kredytowe wzrosło w znaczącym stopniu na podstawie oceny indywidualnej i grupowej. W celu dokonania
kalkulacji utraty wartości w ujęciu grupowym, składniki aktywów finansowych są dzielone na homogeniczne grupy produktów na
podstawie wspólnych cech ryzyka kredytowego, biorąc pod uwagę rodzaj instrumentu, rating ryzyka kredytowego, datę ujęcia
pierwotnego, pozostały okres zapadalności, gałąź przemysłu, położenie geograficzne kredytobiorcy oraz inne istotne czynniki.
Wartość oczekiwanej straty kredytowej jest mierzona jako wartość bieżąca wszystkich niedoborów przepływów pieniężnych
w ciągu oczekiwanego życia składnika aktywów finansowych ważona prawdopodobieństwem niewykonania zobowiązania, oraz
zdyskontowana z wykorzystaniem efektywnej stopy procentowej.
Niedobór przepływów pieniężnych jest różnicą pomiędzy wszystkimi kontraktowymi przepływami pieniężnymi należnymi Bankowi,
oraz wszystkimi przepływami pieniężnymi, które Bank spodziewa się otrzymać. Wartość oczekiwanej straty kredytowej jest
ujmowana w rachunku zysków lub strat w pozycji wyniku na odpisach z tytułu oczekiwanych strat kredytowych aktywów
finansowych oraz rezerw na zobowiązania warunkowe.
Bank bierze pod uwagę historyczne dane dotyczące strat kredytowych i dostosowuje je do bieżących obserwowalnych danych.
Ponadto, Bank stosuje racjonalne i uzasadnione prognozy przyszłej sytuacji gospodarczej, w tym własny osąd oparty na
doświadczeniu, mając na celu oszacowanie oczekiwanych strat kredytowych. MSSF 9 wprowadza zastosowanie do kalkulacji
odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych aktywów finansowych czynników makroekonomicznych, do których należą np.
bezrobocie, stopy procentowe, produkt krajowy brutto, inflacja, ceny nieruchomości komercyjnych, kursy walutowe, indeksy
giełdowe, wskaźniki płac. MSSF 9 wymaga także dokonania oceny zarówno obecnego, jak i prognozowanego kierunku cykli
ekonomicznych. Włączenie informacji prognozowanych do kalkulacji odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych aktywów
finansowych zwiększa poziom osądu, w jakim stopniu powyższe czynniki makroekonomiczne wpłyną na oczekiwane straty
kredytowe. Metodologia i założenia, w tym wszelkie prognozy przyszłej sytuacji gospodarczej, są regularnie monitorowane.
Jeśli w następnym okresie odpis na oczekiwane straty kredytowe ulegnie zmniejszeniu, a zmniejszenie to można w obiektywny
sposób powiązać ze zdarzeniem następującym po ujęciu utraty wartości, wówczas uprzednio ujęty odpis z tego tytułu odwraca się
poprzez skorygowanie odpisu na oczekiwane straty kredytowe. Kwotę odwróconego odpisu na oczekiwane straty ujmuje się
w rachunku zysków i strat.
Dla instrumentów użnych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, wycena oczekiwanej straty
kredytowej jest oparta na trzyetapowym podejściu, tak jak w przypadku aktywów finansowych wycenianych zamortyzowanym
kosztem. Bank ujmuje kwoty odpisu z tytułu oczekiwanych strat kredytowych w rachunku zysków i strat, wraz z odpowiadającą
wartością ujętą w innych całkowitych dochodach, bez obniżenia wartości bilansowej aktywów (tj. wartości godziwej)
w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.
Klasyfikacja i wycena zobowiązań finansowych
Zobowiązania finansowe w dniu ich nabycia lub powstania zalicza się do następujących kategorii:
zobowiązania finansowe wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat,
pozostałe zobowiązania finansowe (wyceniane według zamortyzowanego kosztu).
Zobowiązania finansowe inne niż zobowiązania wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat wyceniane
są po początkowym ujęciu według zamortyzowanego kosztu przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej. Jeżeli dla
zobowiązania finansowego nie można ustalić harmonogramu przepływów pieniężnych, a więc także rzetelnie ustalić efektywnej
stopy procentowej, zobowiązanie to wycenia się według kwoty wymaganej zapłaty.
Kompensowanie
Aktywa i zobowiązania finansowe kompensuje się i przedstawia w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w kwocie netto, jeżeli
występuje bieżące możliwe do wyegzekwowania na drodze prawnej prawo do skompensowania ujętych kwot oraz Bank ma zamiar
rozliczenia ich w kwocie netto lub jednoczesnej realizacji danego składnika aktywów i uregulowania zobowiązania.
Sekurytyzacja
W grudniu 2017 roku Bank dokonał transakcji sekurytyzacji portfela kredytów gotówkowych oraz samochodowych spółki zależnej
BGZ Poland ABS1 DAC (SPV). Zawarta transakcja jest sekurytyzacją tradycyjną i rewolwingową polegającą na przeniesieniu
prawa własności sekurytyzowanych wierzytelności na rzecz spółki SPV.
Spółka ta wyemitowała, na bazie sekurytyzowanych aktywów, obligacje zabezpieczone poprzez zastaw rejestrowy na majątku
SPV.
Bank dokonał kompleksowej analizy transakcji uznając, że w świetle zapisów MSSF 9 warunki umowne sekurytyzacji nie spełniają
przesłanek do usunięcia sekurytyzowanych aktywów ze sprawozdania finansowego Banku. Na dzień zawarcia transakcji Bank
bezzwrotnie otrzymał od SPV wynagrodzenie początkowe odpowiadające całkowitemu nominałowi sekurytyzowanego portfela
kredytów. W transakcji zastosowano mechanizm odroczonego wynagrodzenia płatnego na rzecz Banku przez SPV.
Wynagrodzenie odroczone odpowiada wynikowi SPV po uregulowaniu kosztów finansowania i działalności.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
25
Poprzez zastosowany mechanizm wynagrodzenia odroczonego Bank zachowywał zasadniczo całe ryzyko i korzyści związane
z przekazanymi kredytami. Odroczone wynagrodzenie Banku zgodnie z przewidywaniami pochłaniało całą zmienność przepływów
pieniężnych z portfeli sekurytyzowanych kredytów. Bank ponosił to ryzyko zmienności, gdyż wypłata wynagrodzenia odroczonego
przez SPV na rzecz Banku była w całości podporządkowana zobowiązaniom SPV wobec inwestorów z tytułu finansowania.
W związku z powyższym Bank rozpoznawał zobowiązanie z tytułu przepływów z tytułu sekurytyzacji, które wyceniał efektywną
stopą procentową skalkulowaną w oparciu o przyszłe płatności SPV z tytułu zobowiązań wynikających z wyemitowanych obligacji.
Transakcja sekurytyzacji została opisana w Nocie 44 Sekurytyzacja.
Umowy sprzedaży i odkupu
Papiery wartościowe sprzedawane przy jednoczesnym zawarciu powiązanej umowy odkupu (transakcje „repo” oraz „sell buy
back”) nie wyłączane ze sprawozdania z sytuacji finansowej. Zobowiązanie wobec kontrahenta ujmuje się jako zobowiązania
finansowe w pozycji „Zobowiązania z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu”.
Zakupione papiery wartościowe z przyrzeczeniem odsprzedaży (transakcje „reverse repo” oraz „buy sell back”) ujmuje się
w pozycji „Należności z tytułu zakupionych papierów wartościowych z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu”. Różnicę pomiędzy
ceną sprzedaży a ceną odkupu traktuje się jako odsetki i nalicza metodą efektywnej stopy procentowej przez okres obowiązywania
umowy.
Inwestycje w jednostkach zależnych i stowarzyszonych
Inwestycje w jednostkach zależnych i stowarzyszonych wyceniane w jednostkowym sprawozdaniu Banku według ceny nabycia,
z uwzględnieniem odpisów z tytułu utraty wartości zgodnie z MSR 36. Utrata wartości akcji i udziałów i straty poniesione z tego
tytułu występują, gdy istnieją obiektywne przesłanki utraty wartości na skutek wydarzeń, które miały miejsce po pierwotnym ujęciu
akcji lub udziałów oraz gdy te zdarzenia mają wpływ na możliwe do oszacowania przyszłe przepływy pieniężne dotyczące akcji
lub udziałów. Test na utratę wartości polega na porównaniu wartości bilansowej akcji i udziałów z wartością odzyskiwalną.
Zasady ujmowania i wyłączania ze sprawozdania z sytuacji finansowej
Bank ujmuje w sprawozdaniu z sytuacji finansowej składnik aktywów lub zobowiązanie finansowe w przypadku, gdy staje s
stroną umowy takiego instrumentu. Standaryzowane transakcje kupna i sprzedaży aktywów finansowych ujmuje sw dacie
zawarcia transakcji stanowiącej datę zobowiązania się Banku do nabycia lub sprzedaży danego składnika aktywów finansowych.
Standaryzowane transakcje kupna lub sprzedaży aktywów finansowych stanowią transakcje, których warunki umowy wymagają
dostarczenia składnika aktywów w okresie wynikającym z obowiązujących regulacji lub konwencji przyjętych na danym rynku.
Standaryzowane transakcje kupna lub sprzedaży dotyczą w szczególności transakcji walutowych FX spot, nogi spotowej
w transakcjach FX swap oraz transakcji kupna i sprzedaży papierów wartościowych, gdzie zwyczajowo pomiędzy dniem zawarcia
transakcji, a dniem jej rozliczenia upływają dwa dni robocze, za wyjątkiem transakcji z przyrzeczeniem odkupu.
Bank wyłącza składnik aktywów finansowych z sytuacji finansowej w momencie, gdy:
wygasają umowne prawa do przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych;
Bank przenosi umowne prawa do otrzymania przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych.
Przeniesienie ma miejsce:
w transakcji, w której Bank przenosi zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane ze składnikiem aktywów
finansowych lub
zatrzymuje umowne prawa do otrzymania przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych, ale przyjmuje umowny
obowiązek przekazania tych przepływów jednostce spoza Banku.
2.18. Wartości niematerialne
Wartości niematerialne nabyte w oddzielnej transakcji początkowo wycenia się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia.
Bank ustala, czy okres użytkowania wartości niematerialnych jest ograniczony czy nieokreślony. Wartości niematerialne
o ograniczonym okresie użytkowania amortyzowane przez okres użytkowania oraz poddawane testom na utratę wartości
każdorazowo, gdy istnieją przesłanki wskazujące na utratę ich wartości, przynajmniej raz w roku. Okres i metoda amortyzacji
wartości niematerialnych o ograniczonym okresie użytkowania weryfikowane przynajmniej na koniec każdego roku obrotowego.
Zmiany w oczekiwanym okresie użytkowania lub oczekiwanym sposobie konsumowania korzyści ekonomicznych pochodzących
z danego składnika aktywów są ujmowane poprzez zmianę odpowiednio okresu lub metody amortyzacji i traktowane jak zmiany
wartości szacunkowych. Odpis amortyzacyjny składników wartości niematerialnych o ograniczonym okresie użytkowania ujmuje
się w rachunku zysków i strat w pozycji „Amortyzacja”.
Składnik wartości niematerialnych powstały w wyniku prac rozwojowych (lub realizacji etapu prac rozwojowych przedsięwzięcia
prowadzonego we własnym zakresie) ujmuje się wtedy i tylko wtedy, gdy Bank jest w stanie udowodnić:
1) możliwość, z technicznego punktu widzenia, ukończenia składnika wartości niematerialnych tak, aby nadawał się do
użytkowania lub sprzedaży;
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
26
2) zamiar ukończenia składnika wartości niematerialnych oraz jego użytkowania lub sprzedaży;
3) zdolność do użytkowania lub sprzedaży składnika wartości niematerialnych;
4) sposób, w jaki składnik wartości niematerialnych będzie wytwarzał prawdopodobne przyszłe korzyści ekonomiczne; między
innymi Bank może udowodnić istnienie rynku na produkty powstające dzięki składnikowi wartości niematerialnych lub na sam
składnik lub – jeśli składnik ma być użytkowany przez Bank użyteczność składnika wartości niematerialnych;
5) dostępność stosownych środków technicznych, finansowych i innych, które mają służyć ukończeniu prac rozwojowych oraz
użytkowaniu lub sprzedaży składnika wartości niematerialnych;
6) możliwość wiarygodnego ustalenia nakładów poniesionych w czasie prac rozwojowych, które można przyporządkować temu
składnikowi wartości niematerialnych.
Wartości niematerialne o nieokreślonym okresie użytkowania oraz te, które nie są użytkowane, są corocznie poddawane
weryfikacji pod tem ewentualnej utraty wartości, w odniesieniu do poszczególnych aktywów lub na poziomie ośrodka
wypracowującego środki pieniężne. W przypadku standardowych wartości niematerialnych (o określonym okresie użytkowania
i użytkowanych) ocenia się co roku, czy wystąpiły przesłanki, które mogą świadczyć o utracie ich wartości.
Zakupione licencje na oprogramowanie komputerowe aktywuje się w wysokości kosztów poniesionych na zakup i przygotowanie
do używania konkretnego oprogramowania komputerowego. Aktywowane koszty odpisuje się przez szacowany okres użytkowania
oprogramowania. Wydatki związane z utrzymaniem programów komputerowych odnoszone w koszty w okresie, którego
dotyczą.
Amortyzację wartości niematerialnych nalicza się metodą liniową w celu rozłożenia ich wartości początkowej lub wartości
przeszacowanej przez okresy ich użytkowania, które dla poszczególnych grup wartości niematerialnych wynoszą:
licencje
12,5 50,0%
autorskie prawa majątkowe
20,0 50,0%
Weryfikacji okresów użytkowania wartości niematerialnych dokonuje sco najmniej raz w roku i w razie potrzeby dokonuje się ich
korekty.
Amortyzowane wartości niematerialne badane pod kątem utraty wartości zawsze, gdy występują zdarzenia lub zmiany
okoliczności wskazujące, że wartość bilansowa może być niemożliwa do odzyskania. Wartość bilansowa jest niezwłocznie
obniżana do poziomu wartości odzyskiwalnej, jeżeli wartość bilansowa przewyższa szacunkową wartość odzyskiwalną. Wartość
odzyskiwalna jest wyższą z dwóch wartości: wartości godziwej wartości niematerialnych pomniejszonej o koszty jego sprzedaży
i wartości użytkowej.
2.19. Rzeczowe aktywa trwe
Rzeczowe aktywa trwałe wykazywane według ceny nabycia/kosztu wytworzenia pomniejszonych o umorzenie oraz odpisy
aktualizujące z tytułu utraty wartości. Wartość początkowa środków trwałych obejmuje ich cenę nabycia powiększoną o wszystkie
koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika majątku do stanu zdatnego do używania. Koszty
poniesione po dacie oddania środka trwałego do używania, takie jak koszty konserwacji i napraw, obciążają rachunek zysków
i strat w momencie ich poniesienia.
Środki trwałe w momencie ich nabycia zostają podzielone na części składowe będące pozycjami o istotnej wartości, do których
można przyporządkować odrębny okres ekonomicznej użyteczności. Częścią składową równikoszty generalnych remontów.
Grunty nie podlegają amortyzacji. Amortyzację innych środków trwałych nalicza się metodą liniową w celu rozłożenia ich wartości
początkowej pomniejszonej o wartość końcową, przez okresy ich użytkowania, które dla poszczególnych grup środków trwałych
wynoszą:
budynki i nakłady w obcych środkach trwałych
2,5 20,0%
maszyny i urządzenia
10,0 20,0%
zespoły komputerowe
20,0%
Weryfikacji wartości końcowej i okresów użytkowania środków trwałych dokonuje się co najmniej raz w roku i w razie potrzeby
dokonuje się ich korekty.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
27
Amortyzowane środki trwałe są badane pod kątem utraty wartości co najmniej raz w roku oraz zawsze, gdy występują zdarzenia
lub zmiany okoliczności wskazujące, że wartość bilansowa może być niemożliwa do odzyskania. Wartość bilansowa środka
trwałego jest niezwłocznie obniżana do poziomu wartości odzyskiwalnej, jeżeli wartość bilansowa przewyższa szacunkową
wartość odzyskiwalną. Wartość odzyskiwalna jest wyższą z dwóch wartości: wartości godziwej środka trwałego pomniejszonej
o koszty jego sprzedaży i wartości użytkowej.
Jeżeli wartość odzyskiwalna jest niższa od bieżącej wartości bilansowej danego składnika aktywów, w ciężar rachunku zysków
i strat tworzony jest odpis z tytułu utraty wartości.
Zyski i straty z tytułu zbycia środków trwałych ustala się drogą porównania wpływów ze sprzedaży z ich wartością bilansową
i ujmuje w rachunku zysków i strat w pozostałych przychodach lub kosztach operacyjnych.
2.20. Rachunkowość zabezpieczeń
Bank dokonał wyboru polityki rachunkowości w zakresie rachunkowości zabezpieczeń i zdecydował o kontynuacji stosowania
przepisów rachunkowości zabezpieczeń zgodnie z MSR 39 „Instrumenty Finansowe: Ujmowanie i wycena” do czasu zakończenia
przez Radę Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości prac nad wytycznymi dla rachunkowości zabezpieczeń w ujęciu
makro (ang. macro hedging).
Rachunkowość zabezpieczeń ujmuje wpływające na rachunek zysków i strat skutki kompensowania zmian wartości godziwej
instrumentu zabezpieczającego oraz pozycji zabezpieczanej. Zgodnie z przyjętymi zasadami rachunkowości zabezpieczeń, Bank
wyznacza pewne instrumenty pochodne jako zabezpieczenie wartości godziwej oraz przyszłych przepływów pieniężnych
określonych składników aktywów i pasywów, pod warunkiem spełnienia określonych w MSR 39 kryteriów.
Rachunkowość zabezpieczeń stosuje się w Banku do powiązania zabezpieczającego, gdy spełnione wszystkie następujące
warunki:
w momencie ustanowienia zabezpieczenia formalnie wyznaczono i udokumentowano powiązanie zabezpieczające, jak
również cel zarządzania ryzykiem przez Bank oraz strategię ustanowienia zabezpieczenia. Dokumentacja zawiera
identyfikację instrumentu zabezpieczającego, zabezpieczanej pozycji, charakter zabezpieczanego ryzyka, a także sposób,
w jaki Bank będzie oceniał efektywność instrumentu zabezpieczającego w kompensowaniu zagrożenia zmianami wartości
godziwej pozycji zabezpieczanej lub przepływów pieniężnych związanych z zabezpieczanym ryzykiem,
oczekuje się, że zabezpieczenie będzie wysoce efektywne w kompensowaniu zmian wartości godziwej (lub przepływów
pieniężnych) wynikających z zabezpieczanego ryzyka, zgodnie z udokumentowaną pierwotnie strategią zarządzania
ryzykiem, dotyczącą tego konkretnego powiązania zabezpieczającego,
w przypadku zabezpieczeń przepływów pieniężnych planowana transakcja będąca przedmiotem zabezpieczenia musi być
wysoce prawdopodobna oraz musi podlegać zagrożeniu zmianami przepływów pieniężnych, które w rezultacie mogą
wpływać na rachunek zysków i strat,
efektywność zabezpieczenia można wiarygodnie ocenić, tj. wartość godziwa lub przepływy pieniężne związane z pozycją
zabezpieczaną wynikające z zabezpieczanego ryzyka oraz wartość godziwa instrumentu zabezpieczającego, mogą być
wiarygodnie wycenione,
zabezpieczenie jest na bieżąco oceniane i stwierdza się jego wysoką efektywność we wszystkich okresach
sprawozdawczych, na które zabezpieczenie zostało ustanowione.
Zabezpieczenia wartości godziwej (ang. fair value hedge)
Zmiany w wycenie według wartości godziwej instrumentów finansowych wyznaczonych jako pozycje zabezpieczane odnoszone
są – w części wynikającej z zabezpieczanego ryzyka – do rachunku zysków i strat. W pozostałej części zmiany wyceny bilansowej
księgowane są zgodnie z ogólnymi zasadami dla danej klasy instrumentów finansowych.
W sprawozdaniu z sytuacji finansowej zmiana w wycenie pozycji zabezpieczanych prezentowana jest w pozycji Korekta wartości
godziwej pozycji zabezpieczanej i zabezpieczającej odpowiednio w aktywach lub pasywach.
Zmiany w wycenie według wartości godziwej pochodnych instrumentów finansowych wyznaczonych jako instrument
zabezpieczający w rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej w całości księgowane w rachunku zysków i strat w tej samej
pozycji, w której są prezentowane wyniki zmiany wartości pozycji zabezpieczanej, tj. w pozycji Wynik na rachunkowości
zabezpieczeń.
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych (ang. cash flow hedge)
Efektywną część zmian wartości godziwej instrumentów pochodnych wyznaczonych i kwalifikujących się jako zabezpieczenia
przepływów pieniężnych ujmuje się w pozostałych całkowitych dochodach. Zysk lub stratę dotyczącą części nieefektywnej
wykazuje się w rachunku zysków i strat bieżącego okresu.
Kwoty ujęte w pozostałych całkowitych dochodach zalicza się do przychodów lub kosztów tych samych okresów, w których
zabezpieczana pozycja wpłynie na rachunek zysków i strat.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
28
W przypadku, gdy instrument zabezpieczający wygasł albo został sprzedany, lub gdy zabezpieczenie przestało spełniać kryteria
rachunkowości zabezpieczeń, wszelkie łączne zyski lub straty wykazywane w tym momencie w pozostałych całkowitych
dochodach pozostają w pozostałych całkowitych dochodach, do momentu ujęcia w rachunku zysków i strat prognozowanej
transakcji. Jeżeli zawarcie prognozowanej transakcji nie jest już uznawane za prawdopodobne, łączne zyski i straty wykazane
w pozostałych całkowitych dochodach są niezwłoczne przenoszone do rachunku zysków i strat.
2.21. Rezerwy
Rezerwy tworzone wówczas, gdy na Banku ciąży istniejący obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze
zdarzeń przeszłych gdy prawdopodobne jest, że wypełnienie tego obowiązku spowoduje powstanie zobowiązania oraz gdy można
dokonać wiarygodnego szacunku kwoty tego obowiązku. Jeżeli Bank spodziewa się, że koszty objęte rezerwą zostaną zwrócone,
na przykład na mocy umowy ubezpieczenia, wówczas zwrot ten jest ujmowany jako odrębny składnik aktywów, ale tylko wtedy,
gdy jest rzeczą praktycznie pewną, że zwrot ten rzeczywiście nastąpi. Koszty dotyczące danej rezerwy wykazywane w rachunku
zysków i strat po pomniejszeniu o wszelkie zwroty. W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wielkość
rezerwy jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy
zastosowaniu stopy dyskontowej brutto odzwierciedlającej aktualne oceny rynkowe wartości pieniądza w czasie oraz
ewentualnego ryzyka związanego z danym zobowiązaniem. Zwiększenie się rezerwy w związku z upływem czasu jest ujmowane
jako koszty finansowe z tytułu odsetek.
Rezerwę na koszty restrukturyzacji tworzy się, gdy spełnione ogólne kryteria ujmowania rezerw jak również szczegółowe
kryteria dotyczące powstania obowiązku tworzenia rezerwy na koszty restrukturyzacji określone w MSR 37. W szczególności,
zwyczajowo oczekiwany obowiązek przeprowadzenia restrukturyzacji powstaje tylko wówczas, gdy Bank posiada szczegółowy,
formalny plan restrukturyzacji oraz wzbudził uzasadnione oczekiwanie u stron, których plan dotyczy, że przeprowadzi działania
restrukturyzacyjne poprzez rozpoczęcie wdrażania planu lub ogłoszenie głównych elementów planu tymże stronom.
Szczegółowy plan restrukturyzacji określa co najmniej działalność, lub część działalności, której ten plan dotyczy, podstawowe
lokalizacje, które zostaną nim objęte, miejsce zatrudnienia, funkcje i przybliżoną liczbę pracowników, którzy mają uzyskać
odszkodowania w zamian za zakończenie stosunku pracy, kwotę nakładów, które będą poniesione oraz termin, w jakim plan
zostanie wdrożony.
Rezerwa na restrukturyzację obejmuje tylko takie bezpośrednie nakłady powstające w wyniku restrukturyzacji, które jednocześnie:
a) w sposób nieodzowny wynikają z restrukturyzacji oraz
b) nie są związane z bieżącą działalnością jednostki gospodarczej.
Rezerwą na restrukturyzację nie są objęte koszty takie, jak:
a) przeszkolenie pozostających pracowników lub zmiana ich przyporządkowania służbowego;
b) marketing; lub
c) inwestycja w nowe systemy i sieci dystrybucji.
Rezerwa na restrukturyzację nie obejmuje także przyszłych kosztów operacyjnych.
Bank tworzy rezerwy na postępowania sądowe, gdy występuje w nich jako pozwany, a roszczenie powoda ma charakter pieniężny
(np. roszczenia o zapłatę/odszkodowanie), a także na postępowanie administracyjne, w którym Bank jest uczestnikiem, które
może skutkować nałożeniem na Bank kary pieniężnej. Rezerwy tworzy się w przypadku postępowań, w odniesieniu do których
zachodzi prawdopodobieństwo (ryzyko) niekorzystnego dla Banku rozstrzygnięcia.
2.22. Leasing
Bank jako leasingobiorca
Bank na dzień rozpoczęcia leasingu jako leasingobiorca rozpoznaje zobowiązanie z tytułu leasingu (zobowiązanie do dokonywania
płatności leasingowych) oraz składnik aktywów, który stanowi prawo do użytkowania przedmiotu leasingu przez okres trwania
umowy leasingowej (prawo do użytkowania składnika aktywów).
Przy ustalaniu okresu leasingu, Bank rozważa wszystkie istotne fakty i zdarzenia, powodujące istnienie zachęt ekonomicznych do
skorzystania z opcji przedłużenia lub nie skorzystania z opcji wypowiedzenia. Bank dokonuje ponownego oszacowania długości
okresu leasingu w przypadku wystąpienia znaczącego zdarzenia lub znaczącej zmiany w okolicznościach, które mają wpływ na
wcześniej dokonaną ocenę.
W przypadku umów zawartych na czas nieokreślony dotyczących placówek oddziałów Banku, Bank przyjął okres leasingu spójny
z okresem amortyzacji nieumorzonych na dzień wdrożenia standardu inwestycji wykonanych w tych nieruchomościach,
a w przypadku braku takich inwestycji okres 3 lat, biorąc pod uwagę istotne koszty związane ze zmianą lokalizacji oddziałów
w trakcie ich funkcjonowania.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
29
Bank stosuje zwolnienia przewidziane w MSSF 16 i nie ujmuje składników aktywów z tytułu prawa do użytkowania w przypadku
leasingów krótkoterminowych oraz leasingów obejmujących składniki aktywów o niskiej wartości. Leasingi krótkoterminowe
definiowane jako leasingi, które na datę rozpoczęcia mają okres nie dłuższy niż 12 miesięcy (łącznie z okresami, na które można
przedłużyć leasing, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że leasingobiorca skorzysta z tego prawa) i nie zawierają
opcji kupna. Za składniki aktywów o niskiej wartości uważa się te, które, gdy są nowe, mają wartość nie wyższą niż 5 000 Euro.
W dacie rozpoczęcia leasingobiorca wycenia zobowiązanie z tytułu leasingu na podstawie wartości bieżącej opłat leasingowych
pozostających do zapłaty w tej dacie. Opłaty leasingowe dyskontuje się z zastosowaniem stopy procentowej leasingu, jeżeli stopę
tę można z łatwością ustalić. W przeciwnym razie leasingobiorca stosuje krańcową stopę procentową leasingobiorcy.
Krańcowa stopa procentowa leasingobiorcy jest to stopa procentowa, jaką leasingobiorca musiałby zapłacić, aby na podobny
okres i przy podobnych zabezpieczeniach pożyczyć środki niezbędne do zakupu składnika aktywów o podobnej wartości co
składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania w podobnym środowisku gospodarczym. Bank wyznacza krańcową sto
procentową dla wszystkich typów umów na bazie średniej stopy finansowania w danej walucie.
W wycenie zobowiązań z tytułu leasingu uwzględnia się następujące elementy:
stałe opłaty leasingowe pomniejszone o jakiekolwiek należne zachęty leasingowe,
zmienne opłaty leasingowe zależne od indeksu lub stawki,
kwoty, które zgodnie z oczekiwaniami będą płatne przez leasingobiorcę z tytułu gwarantowanej wartości końcowej,
cenę realizacji opcji kupna, jeżeli istnieje wystarczająca pewność, że leasingobiorca z niej skorzysta,
płatności z tytułu kar za zerwanie umowy leasingu, jeżeli okres umowy leasingu uwzględnia fakt, że leasingobiorca skorzysta
z opcji rozwiązania umowy leasingu.
Opłaty zmienne, które nie zależą od indeksu lub stawki i nie mają określonego minimalnego poziomu, nie wliczane do wartości
zobowiązania z tytułu leasingu. Opłaty te są ujmowane w rachunku zysków i strat w okresie zaistnienia zdarzenia, które powoduje
ich wymagalność.
W dacie rozpoczęcia leasingobiorca wycenia składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania według kosztu. Koszt składnika
aktywów z tytułu prawa do użytkowania powinien uwzględniać:
wartość początkową zobowiązania z tytułu leasingu,
opłaty leasingowe dokonane w momencie lub przed zawarciem umowy pomniejszone o wszelkie otrzymane zachęty
leasingowe,
wszelkie koszty początkowe poniesione przez leasingobiorcę oraz
szacowane koszty demontażu i usunięcia bazowego składnika aktywów, które musi ponieść Bank w związku ze składnikiem
aktywów, którego dotyczy umowa, aby przywrócić miejsce, w jakim składnik jest zlokalizowany, lub sam składnik aktywów,
do warunków wymaganych na podstawie umowy leasingu.
Po początkowym ujęciu prawo do użytkowania jest pomniejszane o umorzenie oraz łączne straty z tytułu utraty wartości oraz
korygowane w związku z aktualizacją wyceny zobowiązania z tytułu leasingu w związku ze zmianami leasingu, nieskutkującymi
koniecznością ujęcia odrębnego składnika leasingu.
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania są amortyzowane liniowo przez krótszy z dwóch okresów: okres leasingu lub okres
użytkowania bazowego składnika aktywów, chyba, że Bank posiada wystarczającą pewność, że uzyska tytuł własności przed
upływem okresu leasingu wówczas prawo do użytkowania amortyzuje się od dnia rozpoczęcia leasingu do końca okresu
użytkowania składnika aktywów.
Bank jako leasingodawca
Umowy leasingowe, na mocy których następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków wynikających z tytułu
posiadania aktywów na leasingobiorcę, klasyfikowane jako umowy leasingu finansowego. W sprawozdaniu z sytuacji
finansowej ujmowana jest wartość należności w kwocie równej inwestycji leasingowej netto. Ujmowanie przychodów z tytułu umów
leasingu finansowego przebiega w sposób odzwierciedlający stałą okresową stopę zwrotu na inwestycji leasingowej netto
dokonanej przez Bank w ramach leasingu finansowego.
Bank nie oferuje produktów leasingu operacyjnego, tj. takiego w jakim nie następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka
i pożytków wynikających z tytułu posiadania aktywów na leasingobiorcę.
2.23. Gwarancje finansowe
W momencie początkowego ujęcia umowę gwarancji finansowej wycenia się w wartości godziwej.
Gwarancje finansowe po początkowym ujęciu wyceniane są w wartości wyższej z:
kwoty odpisu aktualizującego ustalonego zgodnie z zasadami stosowanymi dla odpisów z tytułu oczekiwanych strat
kredytowych dla aktywów wycenianych w zamortyzowanym koszcie zgodnie z MSSF 9,
kwoty ujętej początkowo, pomniejszonej o skumulowaną kwotę dochodów ujmowanych zgodnie z zasadami MSSF 15.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
30
W odniesieniu do zobowiązań do udzielenia pożyczki oraz umów gwarancji finansowych dzień, w którym Bank staje się stroną
nieodwołalnego zobowiązania, uznaje się za datę początkowego ujęcia do celów stosowania wymogów w zakresie utraty wartości.
2.24. Świadczenia pracownicze
Bank tworzy rezerwę na przyszłe zobowiązania wobec pracowników z tytułu odpraw emerytalnych, rentowych i pośmiertnych,
rezerwy na niewykorzystane urlopy, rezerwy na restrukturyzację zatrudnienia oraz rezerwy na programy motywacyjno-retencyjne.
Rezerwy na odprawy emerytalne, rentowe i pośmiertne tworzone metodą aktuarialną, co zostało opisane w Nocie 3e i 11
niniejszego sprawozdania.
Pracownicy zatrudnieni w Banku mają prawo do następujących świadczeń pracowniczych:
Odprawy emerytalne, rentowe i pośmiertne
Odprawy emerytalne, będące programami określonych świadczeń po okresie zatrudnienia, przysługują pracownikom, którzy
przechodzą na zaopatrzenie emerytalne lub rentę inwalidzką. Do okresu pracy wlicza się wszystkie poprzednio zakończone okresy
zatrudnienia na podstawie stosunku pracy.
Zobowiązania z tytułu niewykorzystanych urlopów
Rezerwy na niewykorzystane urlopy wypoczynkowe obliczane jako iloczyn dziennej stawki wynagrodzenia i liczby dni zaległego
urlopu wypoczynkowego z uwzględnieniem narzutów z tytułu świadczeń ZUS na dzień bilansowy. Rezerwy na niewykorzystane
urlopy wypoczynkowe prezentowane są w jednostkowym sprawozdaniu finansowym w pozycji „Pozostałe zobowiązania”.
Świadczenia wynikające z programu zmiennych składników wynagrodzeń
W dniu 9 grudnia 2021 roku Rada Nadzorcza BNP Paribas Bank Polska S.A zatwierdziła zmienioną Politykę wynagradzania osób
mających istotny wpływ na profil ryzyka BNP Paribas Bank Polska S.A. (dalej: Polityka). Zmiany były związane między innymi
z koniecznością dostosowania Polityki do zapisów Rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia
8 czerwca 2021 r. w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń w bankach.
Podstawą ustalenia wynagrodzenia zmiennego jest ocena wyników pracy osób objętych Polityką.
Zgodnie z obowiązującą Polityką wynagrodzenie zmienne jest podzielone na:
część nieodroczoną i odroczoną oraz część przyznawaną w formie instrumentu finansowego, którym akcje Banku
(rozliczanej zgodnie z MSSF 2)
pozostałą część przyznawaną w formie pieniężnej (rozliczanej zgodnie z MSR 19 „Świadczenia pracownicze”).
Przyznanie prawa do wynagrodzenia zmiennego wyrażonego w formie akcji Banku następuje poprzez wydanie warrantów
subskrypcyjnych w liczbie odpowiadającej liczbie przyznanych akcji, jeden warrant uprawnia do objęcia jednej akcji. Wypłata
wynagrodzenia zmiennego wyrażonego w formie akcji Banku, tj. objęcie akcji Banku w drodze realizacji praw z warrantów
subskrypcyjnych, następuje po upływie okresu retencji.
Okres odroczenia wynosi co najmniej 5 lat dla Kadry kierowniczej wyższego szczebla i co najmniej 4 lata i maksymalnie 5 lat dla
pracowników innych niż Kadra kierownicza wyższego szczebla. Maksymalny 5 letni okres odroczenia stosowany jest w przypadku
przypisania Wynagrodzenia Zmiennego, którego wysokość przekracza kwotę szczególnie wysoką. Część odroczona
wynagrodzenia zmiennego jest podzielona na równe części odpowiednio do liczby lat okresu odroczenia.
Część wynagrodzenia płatna w gotówce wykazywana jest zgodnie z metodą prognozowanych uprawnień jednostkowych i jest
rozliczana w okresie nabywania przez pracowników uprawnień do tych świadczeń (tj. zarówno w okresie oceny rozumianym jako
rok pracy, za który pracownicy otrzymują świadczenie, jak i w okresie odroczenia odpowiednich części tego świadczenia). Wartość
świadczenia ujmowana jest jako zobowiązanie wobec pracowników w korespondencji z rachunkiem zysków i strat.
Zobowiązania wynikające z restrukturyzacji zatrudnienia
W związku z realizowanym procesem zwolnień grupowych w BNP Paribas Bank Polska S.A. realizowane były wypłaty z tytułu
odpraw dla pracowników zwalnianych z inicjatywy pracodawcy oraz dla pracowników objętych programami odejść dobrowolnych.
Zostało również podpisane nowe porozumienie w sprawie procesu zwolnień grupowych na lata 2024-2026.
Zobowiązania z tytułu programów motywacyjno-retencyjnych
Programy te zostały zrealizowane do dnia sprawozdawczego, za wyjątkiem części odroczonych dla osób mających istotny wpływ
na profil ryzyka Banku, zgodnie z obowiązującą w Banku polityką w tym zakresie.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
31
2.25. Kapitały
Zarejestrowany kapitał akcyjny
Zarejestrowany kapitał akcyjny wykazywany jest według wartości nominalnej, zgodnie ze statutem oraz wpisem do rejestru
sądowego.
Akcje własne
W przypadku nabycia akcji Banku przez Bank, zapłacona kwota pomniejsza kapitał własny jako akcje własne do momentu ich
anulowania. W przypadku sprzedaży lub powtórnego przydziału tych akcji, otrzymana zapłata wykazywana jest w kapitale
własnym.
Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej
Kapitał ten tworzony jest z premii emisyjnej uzyskanej z emisji akcji, pomniejszonej o poniesione bezpośrednie koszty z nią
związane.
Koszty bezpośrednio związane z emisją nowych akcji, po odliczeniu ewentualnego podatku dochodowego, pomniejszają ujęte
w kapitale własnym wpływy z emisji.
Pozostałe kapitały
Pozostałe kapitały: zapasowy, rezerwowy i fundusz ogólnego ryzyka tworzone z odpisów z zysku i przeznaczone na cele
określone w statucie lub innych przepisach prawa.
Inne pozycje kapitałów
Inne pozycje kapitałów tworzone są w wyniku:
wyceny aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody,
zysków i strat aktuarialnych dotyczących świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia,
wyceny instrumentów pochodnych w ramach rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych w odniesieniu do
efektywnej części zabezpieczenia.
2.26. Działalność powiernicza
BNP Paribas Bank Polska S.A. prowadzi działalność powierniczą w zakresie obsługi rachunków papierów wartościowych klientów.
Aktywa zarządzane w ramach działalności powierniczej nie zostały wykazane w niniejszym sprawozdaniu finansowym, ponieważ
nie spełniają definicji aktywów Banku.
2.27. Środki pienżne i ekwiwalenty środków pienżnych
Dla potrzeb sprawozdania z przepływów pieniężnych środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych obejmują pozycje
wymagalne w ciągu trzech miesięcy od dnia nabycia, w tym: środki pieniężne w kasie oraz środki w Banku Centralnym
o nieograniczonych możliwościach dysponowania (rachunek bieżący), rachunek rezerwy obowiązkowej, należności od banków
(w tym rachunki nostro).
3. WARTCI SZACUNKOWE
Bank dokonuje oszacowań i przyjmuje założenia, które mają wpływ na wartości aktywów i zobowiązań wykazywane w następnym
okresie. Szacunki i założenia, które podlegają ciągłej ocenie, oparte są o doświadczenia historyczne i inne czynniki, w tym
oczekiwania co do przyszłych zdarzeń, które w danej sytuacji wydają się uzasadnione.
a. Utrata wartości aktywów finansowych
Ocena utraty wartości aktywów finansowych zgodnie z MSSF 9 wymaga oszacowań i przyjęcia założeń, szczególnie w obszarach
oszacowań co do wartości i terminów przyszłych przepływów pieniężnych, wartości ustanowionych zabezpieczeń, czy oceny
znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego.
Ocenie utraty wartości, zgodnie z MSSF 9, podlegają aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu oraz aktywa
finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody a także zobowiązania do udzielenia pożyczki.
Rozpoznanie oczekiwanych strat kredytowych jest uzależnione od zmiany poziomu ryzyka kredytowego odnotowanej od momentu
początkowego ujęcia składnika aktywów finansowych. Aktywa finansowe poddawane ocenie w zakresie sprawdzenia, czy
wystąpiły zdarzenia niewykonania zobowiązania.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
32
Wymogi MSSF 9 odnoszące się do utraty wartości opierają się na modelu oczekiwanej straty kredytowej.
Instrumenty finansowe podlegające ocenie utraty wartości klasyfikowane do jednej z trzech faz w oparciu o ocenę zmian jakości
kredytowej zaobserwowaną od momentu początkowego ujęcia:
i. Faza 1: Odpis z tytułu oczekiwanych strat kredytowych w horyzoncie 12 miesięcy
W przypadku, gdy ryzyko kredytowe instrumentu finansowego nie wzrosło w istotnym stopniu od momentu początkowego ujęcia
oraz nie wystąpiło zdarzenie niewykonania zobowiązania, Bank rozpoznaje odpis z tytułu oczekiwanych strat kredytowych
w horyzoncie kolejnych 12 miesięcy.
ii. Faza 2: Odpis z tytułu oczekiwanych strat kredytowych w całym pozostałym oczekiwanym okresie trwania brak zdarzenia
niewykonania zobowiązania
W przypadku instrumentów finansowych, których ryzyko kredytowe wzrosło istotnie w okresie od początkowego ujęcia, ale nie
wystąpiło zdarzenie niewykonania zobowiązania, tworzony jest odpis z tytułu oczekiwanych strat kredytowych w całym pozostałym
oczekiwanym okresie jej trwania, uwzględniając prawdopodobieństwo zdarzenia niewykonania zobowiązania.
iii. Faza 3: Odpis z tytułu oczekiwanych strat kredytowych w całym pozostałym oczekiwanym okresie trwania zdarzenie
niewykonania zobowiązania
W przypadku instrumentów finansowych, dla których wystąpiło zdarzenie niewykonania zobowiązania, tworzony jest odpis z tytułu
oczekiwanych strat kredytowych w całym pozostałym oczekiwanym okresie jej trwania.
Kryteria przypisywania do Faz
W celu oceny czy od momentu początkowego ujęcia instrumentu finansowego wystąpił istotny wzrost ryzyka kredytowego
(Faza 2), Bank porównuje poziom ryzyka niespłacenia kredytu w czasie oczekiwanego okresu udzielonego finansowania na dzień
bilansowy oraz na datę początkowego ujęcia.
Ocena polega na weryfikacji czy stosunek skumulowanego PD na datę raportową wyznaczonego dla okresu od daty raportowej
do daty zapadalności oraz skumulowanego PD na datę początkowego ujęcia wyznaczonego dla okresu od daty raportowej do
daty zapadalności przekracza próg względny zmiany parametru PD lifetime. Przekroczenie progu powoduje klasyfikację do Fazy 2.
Do porównania wykorzystywane jest PD lifetime ważone prawdopodobieństwem wystąpienia poszczególnych scenariuszy
makroekonomicznych.
Wysokość progu ustalana jest na poziomie homogenicznych portfeli w oparciu o analizę poziomów szkodowości dla historycznych
danych. Analiza ma na celu zapewnienie wysokiej mocy dyskryminacyjnej wprowadzonego podziału a jej wyniki podlegają
weryfikacji pod kątem intuicyjności. Przyjęte w Banku wartości progowe wynoszą od 1,8-krotnego do 2,7-krotnego wzrostu
PD lifetime względem momentu początkowego ujęcia w zależności od segmentu.
Istotnym elementem procesu szacowania odpisów mającym wpływ zarówno na przypisanie do Faz jak i parametry wykorzystane
w procesie szacowania odpisów jest wewnętrzny system ratingowy oceny ryzyka kredytowego. Rating stanowi odzwierciedlenie
oceny jakości aktywów oraz kluczowych ryzyk z nim związanych, w tym ocenę ryzyka refinansowego.
Ryzyko refinansowe jest cyklicznie oceniane przez Bank, zarówno przy procesie udzielania finansowania jaki i w ramach
cyklicznego monitoringu przeprowadzanego w całym okresie finansowania.
W segmencie nieruchomości komercyjnych między innymi badana jest jakość aktywa w tym: atrakcyjność lokalizacji, wiek obiektu,
poziom obłożenia nieruchomości, warunki oraz okres trwania umów najmu, wartość nieruchomości, parametr LTV oraz DSCR.
Dodatkowo w celu oceny istotnego wzrostu ryzyka kredytowego Bank wykorzystuje, m.in. informacje o opóźnieniu w spłatach
(przekroczenie 30 dni zaległości) oraz informacje pochodzące z wewnętrznych systemów monitoringu ryzyka kredytowego, takich
jak listy ostrzegawcze i informacje o restrukturyzacjach.
Dla ekspozycji zaklasyfikowanych do Fazy 2, jeżeli w kolejnych okresach jakość kredytowa instrumentu finansowego ulega
poprawie i ulegają odwróceniu wcześniejsze wnioski dotyczące istotnego wzrostu ryzyka kredytowego od momentu początkowego
ujęcia, ekspozycja zostaje przeklasyfikowana z Fazy 2 do Fazy 1, a odpisy z tytułu oczekiwanych strat kredytowych tych
instrumentów finansowych są obliczane w horyzoncie 12 miesięcy.
Na potrzeby identyfikacji ekspozycji kwalifikujących się do Fazy 3 Bank stosuje jednolitą definicję ekspozycji dotkniętych
niewykonaniem zobowiązania oraz definicję ekspozycji dotkniętej utratą wartości, a klasyfikacja odbywa się w oparciu o zasady
przesłanki niewykonania zobowiązania.
Podstawowym zdarzeniem niewykonania zobowiązania jest opóźnienie w spłacie ponad 90 dni (lub ponad 30 dni dla ekspozycji
z przyznanym udogodnieniem) istotnej kwoty przeterminowanego zobowiązania kredytowego. Ponadto uwzględniane inne
przesłanki, w tym w szczególności:
przyznanie restrukturyzacji,
przyznanie udogodnienia, w przypadku gdy ekspozycja posiada status udogodnienia lub restrukturyzacji,
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
33
przyznanie udogodnienia bez istotnej straty ekonomicznej, w przypadku którego spełniona jest przynajmniej jedna
z poniższych przesłanek:
o duża płatność ryczałtowa pod koniec harmonogramu spłat;
o nieregularny harmonogram spłat, przy czym znacznie niższe płatności przewidziane na początku harmonogramu
spłat;
o znaczący okres karencji na początku harmonogramu spłat;
o ekspozycje wobec dłużnika podlegające restrukturyzacji awaryjnej więcej niż jeden raz.
podejrzenie wyłudzenia (w tym przestępstwo gospodarcze lub inny czyn zabroniony dotyczący ekspozycji kredytowej),
powzięcie informacji o złożeniu wniosku o postępowanie restrukturyzacyjne w rozumieniu ustawy Prawo restrukturyzacyjne,
złożenie przez Bank wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego lub powzięcie informacji o prowadzeniu egzekucji
wobec dłużnika w kwocie, która w ocenie Banku może skutkować utratą zdolności kredytowej,
powzięcie informacji o złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika (likwidacyjnej, konsumenckiej), postawieniu dłużnika
w stan likwidacji, rozwiązaniu lub unieważnieniu spółki, ustanowieniu kuratora, ustanowieniu zarządu komisarycznego nad
działalnością dłużnika,
złożenie wniosku o postępowanie upadłościowe, ogłoszenie upadłości lub powzięcie informacji o oddaleniu wniosku
o ogłoszenie upadłości ze względu na to, że majątek dłużnika nie wystarcza lub jedynie wystarcza na zaspokojenie kosztów
postępowania upadłościowego,
wypowiedzenie umowy kredytowej,
złożenie przez Bank wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego wobec klienta,
przyznanie moratorium publicznego udzielonego na podstawie art. 31fa Ustawy z dnia 2 marca 2020 r., o szczególnych
rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem covid-19, innych chorób zakaźnych oraz
wywołanych nimi sytuacji kryzysowych,
trudności finansowe zidentyfikowane w procesie monitoringu/przeglądu klienta lub na podstawie informacji pozyskanych od
klienta w ramach innych czynności,
znaczące pogorszenie oceny ratingowej klienta.
Przy określaniu poziomu istotności przeterminowanego zobowiązania kredytowego Bank uwzględnia progi zawarte
w „Rozporządzeniu Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 3 października 2019 roku w sprawie poziomu istotności
przeterminowanego zobowiązania kredytowego”.
Przeterminowane zobowiązanie kredytowe uznaje się za istotne w przypadku, gdy łącznie przekroczone są oba progi istotności:
1) kwota przeterminowanych zobowiązań przekracza 400 PLN w przypadku ekspozycji detalicznych lub 2 000 PLN dla
ekspozycji niedetalicznych oraz
2) udział zobowiązania przeterminowanego w zaangażowaniu jest większy niż 1%.
W związku z powyższym kalkulacja liczby dni przeterminowania na potrzeby stwierdzenia zdarzenia niewykonania zobowiązania
rozpoczyna się po przekroczeniu obu ww. progów.
Przy reklasyfikacji ekspozycji z Fazy 3 do Fazy 2 lub Fazy 1 Bank uwzględnia okres kwarantanny, zgodnie z którym ekspozycja
kredytowa z rozpoznaną obiektywną przesłanką utraty wartości może być ponownie zaklasyfikowana do Fazy 2 lub 1 dopiero
w sytuacji, gdy klient terminowo obsługuje należność przez określoną liczbę miesięcy. Wymagany okres kwarantanny jest
zróżnicowany w zależności od typu klienta. Długość okresu kwarantanny ustalana jest przez Bank na podstawie obserwacji
historycznych, pozwalających na ocenę po jakim czasie prawdopodobieństwo powtórnego niewykonania zobowiązania spada do
poziomu porównywalnego do innych ekspozycji klasyfikowanych do kategorii bez przesłanek utraty wartości.
W zakresie kryteriów przypisywania do Faz, Bank wdrożył przesłankę opartą o ocenę względnej zmiany parametru PD lifetime.
W związku z trwającą wojną w Ukrainie i sankcjami gospodarczymi wystosowanymi przeciwko Rosji oraz Białorusi, Bank dokonał
analizy ekspozycji kredytowych bezpośrednio powiązanych z tymi krajami i na tej podstawie nie zidentyfikował istotnych ekspozycji
zarówno w portfelu klientów instytucjonalnych, jak i klientów indywidualnych. Jednocześnie Bank na bieżąco monitoruje sytuację
Klientów mając na uwadze zabezpieczenie portfela kredytowego poprzez adekwatne odzwierciedlenie poziomu ryzyka na tych
klientach w wysokości odpisów. Bank dokonał identyfikacji klientów instytucjonalnych, którzy są wrażliwi na skutki sytuacji na
Ukrainie, w tym w szczególności klientów, których działalność jest powiązana z gospodarkami powyższych krajów (i przez to może
być narażona na skutki wojny i nałożonych sankcji) oraz których działalność jest podatna na embargo na rosyjski gaz. Klienci ci
na datę 31 grudnia 2023 roku stanowili 651 157 tys. zaangażowania oraz zostali zaklasyfikowani do Fazy 2, jako klienci, dla
których nastąpił istotny wzrost ryzyka kredytowego. Łączny poziom odpisu na tych klientach wyniósł 38 007 tys. zł. W związku
z rozpoznaniem dla tych klientów odpisu z tytułu oczekiwanych strat kredytowych w całym pozostałym oczekiwanym okresie
trwania, poziom odpisu na tych klientach jest wyższy o 1 270 tys. zł w stosunku do odpisu w horyzoncie 12 miesięcy. Ograniczony
poziom wzrostu odpisu wynika z faktu, że znacząca część klientów identyfikowanych jako wrażliwi posiada inne przesłanki Fazy 2.
W konsekwencji oznaczenie tych klientów jako wrażliwych nie skutkuje dodatkowym wzrostem odpisów.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
34
W zakresie pozostałych segmentów, w procesie przypisywania Faz, Bank uwzględnił podwyższone ryzyko związane z klientami
o największym narażeniu na turbulencje w otoczeniu gospodarczym poprzez transfer tych ekspozycji do Fazy 2. Podstawę
do identyfikacji klientów wrażliwych stanowiły:
dla portfela kredytów zabezpieczonych na nieruchomości w walucie PLN, wyniki ankiet prowadzonych wśród klientów
korzystających z wakacji kredytowych,
dla segmentu pozostałych klientów detalicznych dostępne wskaźniki stanowiące indykatory poziomu obciążenia długiem oraz
terminowość obsługi zobowiązań w innych instytucjach,
dla portfela mikroprzedsiębiorców poziom oceny ratingowej klienta lub dla wybranej grupy klientów zaciągnięcie kredytów
w stopniu zagrażającym prawidłowej obsłudze kredytu/pożyczki.
Łączny efekt tych działań dla pozostałych segmentów skutkował uwzględnieniem w Fazie 2 zaangażowania w kwocie
1 276 708 tys. oraz rozpoznaniem 23 266 tys. zł odpisów z tego tytułu (w tym przeniesieniem do Fazy 2 ekspozycji w wysokości
281 856 tys. oraz rozpoznaniem dodatkowego odpisu w kwocie 2 652 tys. w związku z tym na portfelu kredytów
zabezpieczonych na nieruchomości w walucie PLN). Dla portfela kredytów zabezpieczonych na nieruchomości w walucie PLN,
Bank stosuje dodatkową korektę parametrów dla klientów wrażliwych korzystających z wakacji kredytowych (szczegóły w tabeli
dotyczącej stosowanych Post Model Adjustments).
Opis metod stosowanych do celów wyznaczania odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych
Wycena indywidualna przeprowadzana jest przez Bank w stosunku do aktywów indywidualnie znaczących, dla których
stwierdzono zdarzenie niewykonania zobowiązania i polega na indywidualnym wyznaczeniu odpisu z tytułu oczekiwanych strat
kredytowych. W ramach wyceny indywidualnej określane przyszłe, oczekiwane przepływy pieniężne, a odpis z tytułu
oczekiwanych strat kredytowych stanowi różnicę pomiędzy bieżącą (bilansową) wartością aktywa finansowego indywidualnie
znaczącego, a wartością przyszłych przepływów pieniężnych z tytułu danego aktywa finansowego, dyskontowanych przy
wykorzystaniu efektywnej stopy procentowej. W szacowaniu przyszłych przepływów pieniężnych uwzględniane są m.in. przepływy
z zabezpieczeń.
Wyceną kolektywną objęte są aktywa zaklasyfikowane do:
aktywów indywidualnie nieznaczących,
aktywów indywidualnie znaczących, dla których nie stwierdzono zdarzenia niewykonania zobowiązania.
Wysokość szacowanych odpisów metodą kolektywną dokonywana jest metodami statystycznymi dla zdefiniowanych,
homogenicznych z punktu widzenia ryzyka kredytowego portfeli ekspozycji. Homogeniczne portfele ekspozycji tworzone są m.in.
z uwzględnieniem segmentów klientów oraz rodzajów produktów kredytowych.
Kryteria wyodrębniania portfeli homogenicznych stosowane przez Bank mają na celu zgrupowanie ekspozycji w sposób możliwie
najbardziej dokładnie odzwierciedlający profil ryzyka kredytowego oraz w rezultacie jak najbardziej obiektywne i adekwatne
oszacowanie poziomu odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych. Wysokość odpisu z tytułu oczekiwanych strat
kredytowych w metodzie kolektywnej wyznaczana jest w czterech scenariuszach makroekonomicznych. Ostateczna wartość
odpisu wyznaczana jest jako średnia z tych czterech kalkulacji ważona prawdopodobieństwem wystąpienia danego scenariusza.
Waga scenariusza bazowego wynosi 50%, wagi scenariuszy negatywnego oraz dotkliwego są szacowane w oparciu o stosunek
obecnej prognozowanej szkodowości względem długoterminowej średniej dla danego segmentu, waga scenariusza pozytywnego
wynika z wagi scenariuszy dotkliwego i pesymistycznego. Na 31.12.2023 waga scenariusza dotkliwego wynosiła w zależności od
portfela od 0,00% do 4,93%, pesymistycznego od 0,00% do 19,72%.
W procesie kalkulacji wysokości odpisów stosuje się następujące parametry:
1) prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania (PD – probability of default)
Wysokość parametru dla poszczególnych ekspozycji szacowana jest przy użyciu modelu opartego na łańcuchach Markowa.
Do jego estymacji wykorzystuje się historyczne macierze migracji ekspozycji pomiędzy klasami ryzyka. Klasy ryzyka wyznaczone
w oparciu o rating wewnętrzny. Migracje wyznaczane w obrębie homogenicznych portfeli określonych poprzez segment
klienta oraz rodzaj produktu.
Wartości parametru wynikające z zastosowania powyższego modelu mają charakter through-the-cycle. W celu zapewnienia
charakteru point-in-time wymaganego przez standard MSSF9 one w następnej kolejności korygowane w oparciu o aktualne
prognozy dotyczące otoczenia makroekonomicznego. Wprowadzana korekta bazuje na modelach ekonometrycznych
zbudowanych dla poszczególnych segmentów w oparciu o szeregi czasowe. W przypadku braku możliwości zbudowania modelu
dla danego segmentu stosowane jest uproszczenie bazujące na transformacji Boxa-Coxa.
2) współczynnik straty w przypadku niewykonanego zobowiązania (LGD – loss given default)
Wysokość parametru dla poszczególnych ekspozycji wyznaczana jest w oparciu o prawdopodobieństwo wystąpienia
poszczególnych ścieżek odzysku (powrót do regularnych spłat, pełna spłata zobowiązania, rozpoczęcie windykacji twardej) oraz
oczekiwanych poziomów strat w przypadku wystąpienia danej ścieżki. Prawdopodobieństwa wystąpienia poszczególnych ścieżek
wyznaczane są w oparciu o model oparty na łańcuchach Markowa i estymację bazującą na historycznych danych.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
35
Poziomy strat wyznaczane są w oparciu o historycznie obserwowane odzyski. Uwzględniają one odzyski powiązane
z zabezpieczeniami alokowanymi do danej ekspozycji, spłaty niepowiązane z zabezpieczeniami oraz odzysk oczekiwany
w przypadku sprzedaży wierzytelności.
Przypisanie konkretnych elementów składowych bazuje na segmencie klienta, rodzaju produktu, cechach ekspozycji, bieżącej
liczbie dni zaległości w spłacie, statusie umowy oraz liczbie miesięcy od rozpoczęcia windykacji twardej. Parametry odzysku
z zabezpieczeń bazują na segmencie klienta, rodzaju zabezpieczenia oraz liczbie miesięcy od rozpoczęcia windykacji twardej.
Wartości parametru wynikające z zastosowania powyższego modelu mają charakter through-the-cycle. W celu zapewnienia
charakteru point-in-time wymaganego przez standard MSSF9 one korygowane w oparciu o aktualne prognozy dotyczące
otocznia makroekonomicznego.
Wprowadzana korekta bazuje na modelach ekonometrycznych zbudowanych dla poszczególnych segmentów w oparciu o szeregi
czasowe. W przypadku braku możliwości zbudowania modelu dla danego segmentu stosowane jest uproszczenie bazujące na
transformacji Boxa-Coxa nie dotyczy to portfeli, gdzie z powodu braku wystarczających obserwacji historycznych do estymacji
parametru stosowane są wartości eksperckie.
3) współczynnik konwersji udzielonych zobowiązań pozabilansowych na należności bilansowe (CCF – credit conversion factor)
Wysokość parametru wyznaczana jest w oparciu o przeciętne obserwowane historyczne wartości. Szacowanie parametru odbywa
się w obrębie homogenicznych portfeli określonych poprzez segment klienta i rodzaj produktu. Dla segmentów, gdzie nie istnieje
wystarczająco dużo obserwacji do wyznaczenia parametru przyjmowane są wartości eksperckie.
W przypadku parametru CCF Bank wykazał brak jego zależności od czynników makroekonomicznych na podstawie danych
historycznych.
4) współczynnik oczekiwanych przedpłat (PPF prepayment factor)
Wysokość parametru wyznaczana jest w oparciu o krzywą przedpłat przypisującą zależność od miesięcy istnienia ekspozycji
kredytowej. Krzywa przedpłat szacowana jest w oparciu o historyczne dane w podziale na segment klienta i rodzaj produktu. Przy
kalkulacji oczekiwanej straty kredytowej współczynnik przedpłat koryguje ekspozycję bilansową wynikającą z harmonogramu
spłaty kredytu.
W przypadku parametru PPF Bank wykazał brak jego zależności od czynników makroekonomicznych na podstawie danych
historycznych.
5) oczekiwany czas życia kredytu (BRL behavioural lifetime).
W przypadku ekspozycji, dla których nie istnieje kontraktowy czas istnienia szacowany jest behawioralny czas życia kredytu.
Wartość ta przypisywana jest w podziale na segment klienta i rodzaj produktu kredytowego. Oszacowanie behawioralnego czasu
życia kredytu bazuje na zbudowaniu profilu historycznie obserwowanej długości istnienia w ekspozycji danego typu oraz
dopasowania do niego funkcji regresji logistycznej. Funkcja ta wykorzystana jest następnie do oszacowania ostatecznej wartości
w danym segmencie.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
Bank
zmieniającego się
świata
36
Poniższe tabele zawiera informacje ilościowe w zakresie parametrów ryzyka kredytowego zgodnie z wymogami określonymi w Rekomendacji R (rekomendacja 36.2).
31.12.2023
PODMIOTY GOSPODARCZE
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
Skala PD
Pierwotne ekspozycje
bilansowe brutto
Ekspozycje
pozabilansowe
EAD po ograniczeniu
ryzyka kredytowego i
zastosowaniu
współczynnika
konwersji kredytowej
Średnie PD wyrażone
w % - dopuszczalny
zakres (od 0% do
100%)
Liczba
ekspozycji
Średnie LGD
wyrażone w %
Średni termin
zapadalności
(w latach)
Oczekiwana strata
kredytowa (ECL)
Faza 1
od 0,00 do <0,15%
4 994 963
1 672 530
5 710 456
0,2%
3 289
61,6%
5
4 570
od 0,15 do <0,25%
2 933 831
391 375
3 030 242
0,4%
1 274
56,9%
4
6 013
od 0,25 do <0,50%
5 843 138
1 562 939
6 586 713
0,6%
5 232
52,2%
4
18 507
od 0,50 do <0,75%
3 761 326
242 162
3 860 852
1,0%
2 852
47,3%
4
16 727
od 0,75 do <2,50%
12 706 062
2 127 331
13 660 380
1,3%
27 442
50,4%
3
84 947
od 2,50 do <10,00%
7 179 493
727 183
7 517 586
2,5%
40 658
45,9%
5
86 396
od 10,00 do <45,00%
650 837
104 833
692 221
3,7%
4 159
46,9%
5
11 515
od 45,00 do <100,00%
1 050
-
1 050
3,0%
9
44,0%
6
14
Faza 2
od 0,00 do <0,15%
463 693
181 240
513 193
1,8%
840
52,3%
3
8 582
od 0,15 do <0,25%
446 049
101 639
500 017
5,4%
293
58,2%
5
54 000
od 0,25 do <0,50%
877 907
107 857
925 870
3,4%
1 162
48,1%
4
30 827
od 0,50 do <0,75%
369 966
27 544
384 405
7,2%
583
41,4%
5
23 396
od 0,75 do <2,50%
1 635 214
181 308
1 719 074
5,8%
4 626
44,7%
2
67 025
od 2,50 do <10,00%
1 079 270
183 839
1 171 115
10,0%
8 032
42,6%
4
80 338
od 10,00 do <45,00%
370 943
27 069
382 811
14,9%
10 726
43,3%
4
40 529
od 45,00 do <100,00%
2 137
28
2 151
22,3%
1 584
43,2%
5
300
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
Bank
zmieniającego się
świata
37
31.12.2022 przekształcone
PODMIOTY GOSPODARCZE
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
Skala PD
Pierwotne ekspozycje
bilansowe brutto
Ekspozycje
pozabilansowe
EAD po ograniczeniu
ryzyka kredytowego i
zastosowaniu
współczynnika
konwersji kredytowej
Średnie PD wyrażone
w % - dopuszczalny
zakres (od 0% do
100%)
Liczba
ekspozycji
Średnie LGD
wyrażone w %
Średni termin
zapadalności
(w latach)
Oczekiwana strata
kredytowa (ECL)
Faza 1
od 0,00 do <0,15%
6 128 419
2 411 782
7 012 060
0,1%
3 492
60,2%
4
7 281
od 0,15 do <0,25%
3 167 712
409 782
3 276 292
0,2%
1 509
58,9%
3
5 189
od 0,25 do <0,50%
6 229 046
1 431 619
6 813 935
0,4%
6 415
50,2%
4
17 459
od 0,50 do <0,75%
3 683 411
343 064
3 836 026
0,9%
3 538
48,3%
4
17 392
od 0,75 do <2,50%
12 672 235
2 294 595
13 600 857
1,1%
27 403
46,9%
3
76 849
od 2,50 do <10,00%
6 450 964
978 324
6 899 719
2,6%
33 412
41,5%
5
84 012
od 10,00 do <45,00%
667 083
136 526
720 792
3,6%
4 785
39,0%
6
11 104
od 45,00 do <100,00%
751
45
776
6,8%
11
37,7%
6
23
Faza 2
od 0,00 do <0,15%
374 818
75 620
412 155
2,9%
1 096
42,8%
4
16 105
od 0,15 do <0,25%
429 918
247 199
554 970
1,4%
341
46,1%
7
25 923
od 0,25 do <0,50%
725 362
93 673
757 203
3,9%
1 181
48,8%
3
36 013
od 0,50 do <0,75%
440 888
75 365
476 573
6,2%
565
40,9%
3
23 050
od 0,75 do <2,50%
1 554 633
179 262
1 633 740
7,3%
4 657
41,4%
4
112 340
od 2,50 do <10,00%
1 251 430
113 678
1 288 863
11,9%
6 852
40,3%
4
118 507
od 10,00 do <45,00%
455 195
52 867
474 597
18,0%
9 280
40,1%
4
63 023
od 45,00 do <100,00%
3 101
-
3 102
22,1%
43
41,2%
6
513
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
Bank
zmieniającego się
świata
38
31.12.2023
KLIENCI INDYWIDUALNI
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
Skala PD
Pierwotne ekspozycje
bilansowe brutto
Ekspozycje
pozabilansowe
EAD po ograniczeniu
ryzyka kredytowego i
zastosowaniu
współczynnika
konwersji kredytowej
Średnie PD wyrażone
w % - dopuszczalny
zakres (od 0% do
100%)
Liczba
ekspozycji
Średnie LGD
wyrażone w %
Średni termin
zapadalności
(w latach)
Oczekiwana strata
kredytowa (ECL)
Faza 1
od 0,00 do <0,15%
2 214 350
24 829
2 232 540
0,2%
83 612
30,1%
19
1 599
od 0,15 do <0,25%
2 126 885
33 123
2 153 220
0,2%
46 399
28,3%
19
1 548
od 0,25 do <0,50%
4 827 473
67 211
4 869 202
0,3%
110 004
28,3%
19
3 853
od 0,50 do <0,75%
5 131 027
93 528
5 169 565
0,3%
68 168
28,7%
21
4 977
od 0,75 do <2,50%
10 987 814
422 145
11 101 796
0,7%
348 391
37,4%
14
33 949
od 2,50 do <10,00%
5 164 859
360 824
5 273 133
1,9%
350 346
44,4%
10
49 268
od 10,00 do <45,00%
281 874
7 937
284 330
2,4%
17 661
44,1%
11
3 315
od 45,00 do <100,00%
-
-
-
-
-
-
-
-
Faza 2
od 0,00 do <0,15%
350 977
9 372
355 556
3,3%
46 411
33,0%
15
7 497
od 0,15 do <0,25%
154 964
3 022
156 322
9,9%
13 139
30,0%
17
7 067
od 0,25 do <0,50%
325 685
3 432
327 387
15,0%
9 625
32,8%
17
21 963
od 0,50 do <0,75%
300 543
2 791
301 938
19,8%
7 143
37,5%
16
27 519
od 0,75 do <2,50%
976 948
7 720
980 003
14,7%
31 829
42,9%
12
102 868
od 2,50 do <10,00%
645 433
17 786
654 000
16,3%
76 622
46,0%
9
83 293
od 10,00 do <45,00%
113 545
1 641
114 272
18,3%
11 689
50,5%
6
16 691
od 45,00 do <100,00%
1 218
-
1 218
46,7%
2
51,1%
15
415
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
Bank
zmieniającego się
świata
39
31.12.2022 przekształcone
KLIENCI INDYWIDUALNI
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
Skala PD
Pierwotne ekspozycje
bilansowe brutto
Ekspozycje
pozabilansowe
EAD po ograniczeniu
ryzyka kredytowego i
zastosowaniu
współczynnika
konwersji kredytowej
Średnie PD wyrażone
w % - dopuszczalny
zakres (od 0% do
100%)
Liczba
ekspozycji
Średnie LGD
wyrażone w %
Średni termin
zapadalności
(w latach)
Oczekiwana strata
kredytowa (ECL)
Faza 1
od 0,00 do <0,15%
2 120 088
120 901
2 225 840
0,2%
89 651
27,9%
20
2 591
od 0,15 do <0,25%
2 024 316
111 427
2 121 200
0,3%
54 390
27,1%
21
2 772
od 0,25 do <0,50%
5 192 432
193 799
5 342 261
0,3%
169 286
27,4%
20
8 058
od 0,50 do <0,75%
5 431 677
177 936
5 527 888
0,4%
68 576
28,3%
22
9 773
od 0,75 do <2,50%
12 803 640
517 134
12 876 571
0,9%
387 286
33,7%
15
55 854
od 2,50 do <10,00%
4 931 390
423 731
5 011 663
2,5%
380 553
39,9%
11
61 391
od 10,00 do <45,00%
314 583
10 905
318 231
4,9%
23 197
41,5%
11
7 180
od 45,00 do <100,00%
-
-
-
-
-
-
-
-
Faza 2
od 0,00 do <0,15%
298 510
9 444
302 723
4,1%
6 626
26,3%
20
10 748
od 0,15 do <0,25%
159 364
4 076
161 726
10,2%
3 255
25,7%
19
9 137
od 0,25 do <0,50%
356 041
4 724
357 669
15,7%
11 151
32,7%
15
27 862
od 0,50 do <0,75%
394 333
3 851
395 716
22,5%
11 044
38,7%
15
43 923
od 0,75 do <2,50%
1 502 863
12 431
1 505 528
16,1%
44 449
38,8%
12
175 832
od 2,50 do <10,00%
745 179
20 042
752 215
18,1%
86 345
42,8%
9
99 689
od 10,00 do <45,00%
182 841
7 332
188 458
19,8%
13 801
45,0%
9
27 840
od 45,00 do <100,00%
34
1
34
83,6%
8
40,4%
7
11
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
Bank
zmieniającego
się
świata
40
31.12.2023
PODMIOTY GOSPODARCZE
a)
b)
c)
d)
Czas w defaulcie
EAD po ograniczeniu ryzyka
kredytowego i zastosowaniu
współczynnika konwersji
kredytowej
Liczba ekspozycji
Średnie LGD
wyrażone w %
Oczekiwana strata kredytowa
(ECL)
Faza 3
do 12 m-cy
548 984
2 945
54,0%
218 168
od 13 do 24 m-cy
291 081
1 760
63,0%
158 755
od 25 do 36 m-cy
114 244
851
61,1%
71 034
od 37 do 48 m-cy
130 794
621
66,0%
101 119
od 49 do 60 m-cy
217 531
541
73,1%
179 072
od 61 do 84 m-cy
152 853
462
75,8%
123 181
powyżej 84 m-cy
108 611
418
88,2%
98 205
POCI
do 12 m-cy
48 378
109
29,5%
3 543
od 13 do 24 m-cy
72 975
24
34,9%
94
od 25 do 36 m-cy
6 352
31
42,9%
818
od 37 do 48 m-cy
483
119
30,0%
18
od 49 do 60 m-cy
7 463
268
85,1%
4 541
od 61 do 84 m-cy
117 183
654
86,6%
27 233
powyżej 84 m-cy
606
4
82,2%
13
POCI performing
23 297
3 124
42,3%
306
31.12.2022 przekształcone
PODMIOTY GOSPODARCZE
a)
b)
c)
d)
Czas w defaulcie
EAD po ograniczeniu ryzyka
kredytowego i zastosowaniu
współczynnika konwersji
kredytowej
Liczba ekspozycji
Średnie LGD
wyrażone w %
Oczekiwana strata kredytowa
(ECL)
Faza 3
do 12 m-cy
536 366
3 023
49,2%
235 207
od 13 do 24 m-cy
209 198
1 636
56,5%
117 080
od 25 do 36 m-cy
295 400
1 217
57,7%
172 007
od 37 do 48 m-cy
325 012
823
62,9%
224 617
od 49 do 60 m-cy
121 398
456
64,6%
86 274
od 61 do 84 m-cy
136 783
457
81,3%
109 408
powyżej 84 m-cy
111 549
336
88,3%
103 455
POCI
do 12 m-cy
78 558
41
39,5%
139
od 13 do 24 m-cy
6 343
48
48,4%
1 068
od 25 do 36 m-cy
263
139
64,0%
22
od 37 do 48 m-cy
9 447
322
86,2%
4 976
od 49 do 60 m-cy
174 817
852
84,1%
29 683
od 61 do 84 m-cy
1 373
7
90,0%
433
powyżej 84 m-cy
368
2
90,0%
31
POCI performing
29 586
3 307
39,7%
401
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
Bank
zmieniającego
się
świata
41
31.12.2023
KLIENCI INDYWIDUALNI
a)
b)
c)
d)
Czas w defaulcie
EAD po ograniczeniu ryzyka
kredytowego i zastosowaniu
współczynnika konwersji
kredytowej
Liczba
ekspozycji
Średnie LGD
wyrażone w %
Oczekiwana strata kredytowa
(ECL)
Faza 3
do 12 m-cy
311 117
20 279
55,1%
171 389
od 13 do 24 m-cy
148 396
8 247
56,3%
84 021
od 25 do 36 m-cy
77 512
4 337
69,1%
53 559
od 37 do 48 m-cy
64 522
2 853
71,1%
45 877
od 49 do 60 m-cy
40 288
1 291
78,4%
31 570
od 61 do 84 m-cy
42 597
1 240
82,4%
35 113
powyżej 84 m-cy
85 235
1 447
92,5%
80 619
POCI
do 12 m-cy
5 926
165
28,3%
374
od 13 do 24 m-cy
1 722
90
37,7%
111
od 25 do 36 m-cy
188
53
69,8%
50
od 37 do 48 m-cy
655
410
69,9%
217
od 49 do 60 m-cy
1 004
677
77,7%
205
od 61 do 84 m-cy
12 789
1 352
75,2%
1 174
powyżej 84 m-cy
-
-
-
-
POCI performing
28 080
42 726
35,0%
165
31.12.2022 przekształcone
KLIENCI INDYWIDUALNI
a)
b)
c)
d)
Czas w defaulcie
EAD po ograniczeniu ryzyka
kredytowego i zastosowaniu
współczynnika konwersji
kredytowej
Liczba
ekspozycji
Średnie LGD
wyrażone w %
Oczekiwana strata kredytowa
(ECL)
Faza 3
do 12 m-cy
361 666
22 071
47,5%
184 374
od 13 do 24 m-cy
164 886
10 204
60,5%
107 712
od 25 do 36 m-cy
111 237
5 739
61,7%
75 097
od 37 do 48 m-cy
62 425
2 240
66,6%
44 557
od 49 do 60 m-cy
40 808
1 524
71,9%
31 671
od 61 do 84 m-cy
96 546
1 281
81,5%
91 043
powyżej 84 m-cy
75 735
1 537
85,3%
75 138
POCI
do 12 m-cy
3 462
201
38,2%
319
od 13 do 24 m-cy
577
95
61,7%
109
od 25 do 36 m-cy
1 352
491
44,6%
248
od 37 do 48 m-cy
1 755
753
70,9%
290
od 49 do 60 m-cy
17 667
1 559
71,5%
1 551
od 61 do 84 m-cy
-
-
-
-
powyżej 84 m-cy
-
-
-
-
POCI performing
30 942
43 574
33,5%
191
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
Bank
zmieniającego
się
świata
42
W 2023 roku Bank wprowadził następujące zmiany w procesie kalkulacji odpisów:
W zakresie wszystkich segmentów klientów, Bank wykonał przegląd modelu makroekonomicznego mający na celu
uwzględnienie wszystkich istotnych zmiennych makroekonomicznych wpływający na poziom parametrów. W efekcie
wykonanego przeglądu Bank dowiązał 16 886 tys. odpisów. Równolegle wykonanie zmian w modelu makroekonomicznym
skutkowało w rozwiązaniu odpisów Post Model Adjustment z tytułu Czynników ryzyka nieuwzględnionych w modelu
makroekonomicznym w wysokości 151 470 tys. zł.
W zakresie portfeli kredytów dla klientów indywidualnych zabezpieczonych na nieruchomościach Bank uwzględnił wszystkie
istotne zmienne makroekonomiczne mające wpływ na poziom LGD: wraz z korektą oczekiwanych cen sprzedaży portfeli NPL
w oparciu o aktualne informacje dotyczące przyszłości zmiana ta skutkowała rozwiązaniem odpisów na poziomie
11 745 tys. (dowiązanie 26 755 tys. przy jednoczesnym rozwiązaniu odpisów typu Post Model Adjustment w kwocie
38 500 tys. zł).
Dodatkowo w II połowie 2023 Bank wprowadził zmiany w modelu LGD nakierowane na zbliżenie stosowanych parametrów
do wartości obserwowanych w ramach ich weryfikacji wstecznej. W zakresie portfeli niezabezpieczonych kredytów dla
klientów indywidualnych oraz segmentu mikroprzedsiębiorstw, Bank wprowadził mechanizm korekty parametrów LGD
w oparciu o wyniki weryfikacji wsteczne. W zakresie portfeli zabezpieczonych zaktualizował oczekiwania dotyczące poziomu
odzysków w zależności od zakładanej ścieżki windykacji. Zmiany te skutkowały łącznie dowiązaniem odpisów na poziomie
72 517 tys. zł).
Dla wszystkich segmentów klientów w IV kwartale Bank wdrożył jednolicie różnicowanie poziomu PD w oparciu o ratingi co
skutkowało dowiązaniem odpisów na poziomie 20 110 tys. zł.
Dodatkowo w 2023 roku wpływ na poziom odpisów miała aktualizacja poziomu odpisów w postaci Post Model Adjustments
utrzymywanych w związku z ryzykiem Klientów szczególnie wrażliwych na zmiany otoczenia gospodarczego oraz korekty
parametrów dla klientów wrażliwych korzystających z wakacji kredytowych - Bank rozwiązał netto 32 038 tys. zł odpisów
utworzonych na ten cel (w tym rozwiązanie w kwocie 6 240 tys. na ekspozycjach klientów szczególnie wrażliwych na zmiany
otoczenia gospodarczego oraz 25 798 tys. rozwiązanie w formie korekty parametrów dla klientów wrażliwych korzystających
z wakacji kredytowych).
Biorąc pod uwagę opisane powyżej elementy w 2023 roku Bank rozwiązał 222 008 tys. zł dodatkowych odpisów (w postaci Post
Model Adjustments). Saldo tych dodatkowych odpisów na 31 grudnia 2023 roku wyniosło 69 863 tys. zł, podczas gdy saldo
na 31 grudnia 2022 roku wynosiło 291 871 tys. zł.
W 2023 roku w ramach dostosowania poziomu odpisów do oczekiwań w zakresie przyszłej sytuacji makroekonomicznej, poziom
odpisów spadł o 38 704 tys. zł, co wynikało z aktualizacji prognoz zmiennych makroekonomicznych uwzględnionych
w wykorzystywanym modelu IFRS9.
Dodatkowo w 2023 roku w związku ze zmianą zasad rachunkowości dotyczących ujęcia wpływu ryzyka prawnego wynikającego
z postępowań sądowych dla kredytów w CHF zabezpieczonych na nieruchomości, opisanej w nocie 2.6 Zmiany zasad (polityk)
rachunkowości oraz zmiany prezentacji danych finansowych, Bank dokonał rozwiązania odpisów na ryzyko kredytowe
w wysokości 183 766 tys. zł. Rozwiązanie to jest skutkiem spadku wartości bilansowej brutto, od której naliczane odpisy
(w wyniku zmiany zasad rachunkowości powyższe ryzyko prawne zostało ujęte jako korekta wartości bilansowej brutto portfela
kredytów w CHF, a jedynie w przypadku braku ekspozycji brutto lub jej niewystarczającego poziomu na pokrycie straty, rezerwa
prezentowana jest w pasywach). Równolegle w wyniku odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych uwzględnione zostało
169 913 tys. związane ze wzrostem odpisów na ryzyko prawne w związku z zmianą, przed zmianą zasad rachunkowości
utworzony odpis na ekspozycje objęte rezerwą na ryzyko prawne portfela kredytów w CHF stanowił pomniejszenie rezerwy na
ryzyko prawne, po zmianie zasad rachunkowości odpis ten nie stanowi pomniejszenia rezerwy na ryzyko prawne tego portfela.
Obie te zmiany skutkowały w łącznym uwzględnieniu w wyniku odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych 13 853 tys.
z tytułu zmiany powyżej przedstawionych zasad rachunkowości.
Rodzaj Post Model Adjustment
31.12.2022
Zmiana
31.12.2023
Czynniki ryzyka nieuwzględnione w modelu makroekonomicznym
151 470
(151 470)
-
Klienci szczególnie wrażliwi na zmiany otoczenia gospodarczego
25 000
(6 240)
18 760
Planowane zmiany w modelu LGD
38 500
(38 500)
-
Korekta parametrów dla klientów wrażliwych korzystających
z wakacji kredytowych
76 901
(25 798)
51 103
Razem
291 871
(222 008)
69 863
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
Bank
zmieniającego
się
świata
43
Wrażliwość odpisów
Wysokość odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych poddawana jest okresowej weryfikacji historycznej (tzw. Backtest).
Modele parametrów ryzyka wykorzystywane do szacowania odpisów aktualizujących objęte również procesem zarządzania
modelami, w ramach którego określone między innymi zasady tworzenia, zatwierdzania oraz monitoringu (w tym weryfikacji
historycznej) modeli. Dodatkowo w Banku funkcjonuje niezależna od właścicieli i użytkowników modeli komórka walidacyjna, która
w swoich zadaniach ma coroczną walidację parametrów ryzyka modeli uznanych za istotne. Walidacja obejmuje zarówno
podejście ilościowe, jak i jakościowe. Proces szacowania odpisów aktualizujących objęty jest okresową kontrolą funkcjonalną oraz
poddawany jest niezależnej weryfikacji przez audyt wewnętrzny Banku.
Do obliczenia wrażliwości poziomu odpisów na realizację scenariuszy makroekonomicznych wykorzystano metodę zmian wag
scenariuszy dotkliwego, pesymistycznego, bazowego oraz optymistycznego zgodnie z ich wykorzystaniem spójnym ze
standardem MSSF 9.
Wpływ poszczególnych scenariuszy przedstawia poniższa tabela:
Analiza/scenariusz
Zmiana kwoty
odpisów 2023
Procentowa zmiana
kwoty odpisów 2023
Zmiana kwoty
odpisów 2022
Procentowa zmiana
kwoty odpisów 2022
Scenariusz pesymistyczny
uwzględnienie jedynie scenariuszy
pesymistycznych i bazowych
(scenariusz optymistyczny 0%,
bazowy 50%, pesymistyczny 40%,
dotkliwy 10%)
210 564
10%
222 832
10%
Scenariusz optymistyczny
uwzględnienie jedynie scenariuszy
optymistycznych i bazowych
(scenariusz optymistyczny 50%,
bazowy 50%, pesymistyczny 0%,
dotkliwy 0%)
(84 984)
-4%
(66 559)
-3%
Scenariusz umiarkowany
równomierne rozłożenie scenariuszy
optymistycznych i pesymistycznych
(scenariusz optymistyczny 25%,
bazowy 50%, pesymistyczny 15%,
dotkliwy 10%)
71 623
3%
78 136
3%
W stosunku do poprzedniego roku dodany został scenariusz „dotkliwy” (w 2022 roku rozważane były jedynie scenariusze
pesymistyczny, bazowy oraz optymistyczny). Scenariusz dotkliwy jest scenariuszem skrajnie pesymistycznym. Na potrzeby wyżej
przedstawionej analizy wrażliwości suma wag scenariuszy dotkliwego oraz pesymistycznego jest równa wadze scenariusza
pesymistycznego z 2022 roku. Wartości wag pozostałych scenariuszy w poszczególnych analizach nie zmieniły się w stosunku do
poprzedniego roku,
Wrażliwość wysokości odpisów wynika wprost z antycyklicznego charakteru wyliczeń wag przypisywanych do poszczególnych
scenariuszy makroekonomicznych. Antycykliczność wyraża się w zmniejszaniu wagi dla scenariusza pesymistycznego wraz
z pogłębianiem się recesji, oraz w zmniejszaniu wagi dla scenariusza optymistycznego w przypadku „przegrzewania” się
gospodarki.
Dodatkowo poniżej przedstawiono wpływ szacunkowej zmiany poziomu odpisów na skutek realizacji scenariuszy zmian
parametrów ryzyka.
Analiza/scenariusz
Zmiana kwoty
odpisów 2023
Procentowa zmiana kwoty
odpisów 2023
Zmiana kwoty
odpisów 2022
Procentowa zmiana
kwoty odpisów 2022
Obniżenie PD o 10%
(98 663)
-5%
(104 254)
-5%
Podwyższenie PD o 10%
98 662
5%
103 950
5%
Obniżenie LGD o 10%
(211 991)
-10%
(230 410)
-10%
Podwyższenie LGD o 10%
191 347
9%
218 149
9%
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
44
Poniższa tabela uwzględnia wpływ zmiany wartości bieżącej szacowanych przyszłych przepływów pieniężnych dla ekspozycji
podlegających wycenie indywidualnej.
31.12.2023
Analiza/scenariusz
Zmiana kwoty odpisów
Procentowa zmiana kwoty
odpisów dla ekspozycji
wycenianych indywidualnie
Spadek wartości bieżącej szacowanych przyszłych przepływów
pieniężnych w zakresie ekspozycji podlegających wycenie
indywidualnej o 10%
38 531
7%
Wzrost wartości bieżącej szacowanych przyszłych przepływów
pieniężnych w zakresie ekspozycji podlegających wycenie
indywidualnej o 10%
(37 353)
-6%
31.12.2022
Analiza/scenariusz
Zmiana kwoty odpisów
Procentowa zmiana kwoty
odpisów dla ekspozycji
wycenianych indywidualnie
Spadek wartości bieżącej szacowanych przyszłych przepływów
pieniężnych w zakresie ekspozycji podlegających wycenie
indywidualnej o 10%
46 574
6%
Wzrost wartości bieżącej szacowanych przyszłych przepływów
pieniężnych w zakresie ekspozycji podlegających wycenie
indywidualnej o 10%
(46 146)
-6%
Kwestie związane z klimatem
Przy rozpatrywaniu konieczności ujawnienia informacji o ryzyku związanym z klimatem Bank ma na uwadze wymogi służące
określaniu istotności informacji finansowych zawarte w paragrafie 7 MSR 1. Zgodnie z tymi wymogami przy ocenianiu, czy dana
informacja jest istotna czy nie, Bank powinien wziąć pod uwagę czynniki ilościowe oraz czynniki jakościowe, a także interakcje
zachodzące między poszczególnymi czynnikami.
W 2021 roku w odpowiedzi na wymogi Wytycznych EBA/GL/2020/06 z dnia 29 maja 2020 roku dotyczących udzielania
i monitorowania kredytów, Bank opracował kwestionariusze oceny ESG, które zostały zaimplementowane w procesie kredytowym.
Zgodnie z harmonogramem wdrażania Wytycznych, w I etapie ocena przeprowadzana jest dla Klientów, dla których procesowane
jest nowe finansowanie bądź zwiększenie finansowania. Celem oceny jest zidentyfikowanie wszelkich ryzyk powiązanych
z czynnikami ESG wpływającymi na sytuację finansową Klientów, jak również wpływu działalności gospodarczych Klientów na
czynniki ESG (zasada podwójnej materialności). Szczególnej analizie Bank poddaje zagrożenia środowiskowe, które mogą się
materializować poprzez:
1) ryzyko fizyczne związane z degradacją środowiska, a także ze zmianami klimatu, w tym występowanie:
a) długoterminowych zmian klimatu,
b) ekstremalnych zjawisk pogodowych,
2) ryzyko przejścia (transformacji) wynikające z konieczności dostosowania gospodarki do stopniowych zmian klimatu,
w szczególności wykorzystywania rozwiązań niskoemisyjnych i bardziej zrównoważonych pod względem środowiskowym,
w tym występowaniem:
a) ryzyka regulacyjnego (zmiany w polityce dotyczącej klimatu i środowiska),
b) ryzyka technologicznego (technologia o mniej szkodliwym wpływie na klimat lub środowisko zastępuje technologię
bardziej szkodliwą, czyniąc ją przestarzałą),
c) zmiany nastrojów na rynku i norm społecznych,
3) ryzyko odpowiedzialności wynikające z ekspozycji Banku wobec kontrahentów, którzy potencjalnie mogą zostać pociągnięci
do odpowiedzialności za negatywny wpływ ich działalności na czynniki środowiskowe, społeczne i związane z ładem
korporacyjnym.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
45
Bank uwzględnia w procesie udzielania i monitorowania kredytów ocenę wpływu długoterminowych zmian klimatu i ekstremalnych
zjawisk pogodowych na działalność prowadzoną przez Klientów, zgodnie z poniższą systematyką:
Długoterminowe zmiany klimatu:
Ekstremalne zjawiska pogodowe:
wpływ wyższych temperatur
wpływ fal upałów
wpływ szoków termicznych
wpływ fal zimna
wpływ zmieniających się wzorców wiatru
wpływ pożarów
wpływ zmieniających się wzorców i rodzajów opadów
wpływ burz, tornad, itp.
wpływ podnoszenia się poziomu morza
wpływ susz
wpływ stresu wodnego (ograniczony dostęp do wody)
wpływ silnych opadów atmosferycznych
wpływ erozji gleby i wybrzeży
wpływ powodzi
wpływ degradacji gleby
wpływ osuwisk
W ocenie Banku wpływ ryzyka związanego z klimatem oraz ryzyka dla środowiska naturalnego nie wpływa materialnie na poziom
ryzyka kredytowego, dlatego Bank nie wyodrębnia tego ryzyka w kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych.
Bank dostrzega jednak, że ryzyko związane z klimatem oraz ryzyko dla środowiska naturalnego może stanowić istotne ryzyko dla
przedsiębiorstw oraz ryzyko systemowe dla gospodarki, dlatego podejmuje działania mające na celu zgromadzenie odpowiednich
danych na ten temat.
b. Klasyfikacja instrumentów finansowych
Dokonując klasyfikacji instrumentów finansowych zgodnie z MSSF 9 Bank kierował się osądem w zakresie oceny modeli
biznesowych utrzymywania aktywów finansowych oraz oceny, czy warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych
powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od
kwoty głównej pozostałej do spłaty.
c. Wartość godziwa instrumentów finansowych
Wycena do wartości godziwej instrumentów finansowych zaklasyfikowanych do poziomu 2 lub 3 w hierarchii wartości godziwej
oszacowana jest przy zastosowaniu technik wyceny (mark-to-model), które są zgodne z praktyką rynkową, a ich parametryzacja
dokonywana jest na podstawie wiarygodnych źródeł danych rynkowych, pozyskiwanych m.in. z systemów informacyjnych Refinitiv
i Bloomberg.
W przypadku liniowych i nieliniowych pozagiełdowych instrumentów pochodnych stosowane metody wyceny oparte na replikacji
wypłat wycenianych instrumentów za pomocą innych instrumentów o zbliżonej charakterystyce, dla których dostępne są
kwotowania rynkowe z aktywnego rynku. Dla tej kategorii instrumentów wyznaczana jest również korekta wartości kredytowej
(Credit Valuation Adjustment, CVA) oraz korekta wartości debetowej (Debit Valuation Adjustment, DVA), które oszacowane są
w oparciu o prognozowaną przyszłą ekspozycję wynikającą z transakcji, ratingi kredytowe Banku i kontrahenta oraz
złożone/przyjęte zabezpieczenia. Dodatkowo weryfikowana jest materialność pozostałych korekt wyceny do wartości godziwej (X-
Value Adjustments, XVA).
Wycena do wartości godziwej instrumentów dłużnych nienotowanych na aktywnym rynku oraz udzielonych kredytów i pożyczek
ustalana jest przy zastosowaniu metody bazującej na wartości bieżącej prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych lub
metody opartej o oczekiwany odzysk z danej ekspozycji, które uwzględniają szacunki dotyczące nieobserwowalnych czynników
ryzyka, tj. wielkości marży kredytowej, prawdopodobieństwa niewypłacalności dłużnika, stopy odzysku.
Dla instrumentów kapitałowych nienotowanych na aktywnym rynku wycena do wartości godziwej wyznaczana jest przy
zastosowaniu metody opartej na mnożnikach rynkowych lub metody bazującej na wartości bieżącej prognozowanych przyszłych
przepływów pieniężnych, które uwzględniają szacunki dotyczące nieobserwowanych czynników ryzyka, tj. ograniczonej płynności
instrumentu, niepewności związanej z realizacją zakładanych prognoz finansowych, premii za ryzyko rynkowe związane
z inwestycją w daną kategorię instrumentów finansowych.
Wycena do wartości godziwej jest regularnie weryfikowana przez wyodrębnioną jednostkę organizacyjną, która jest niezależna od
jednostek zawierających transakcje. W ramach weryfikacji dokonywana jest ocena zbieżności wycen z cenami transakcji
zawieranych na rynku oraz adekwatność stosowanych metod wyceny w kontekście zmian zachodzących na rynkach finansowych.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
46
d. Utrata wartości aktywów trwałych i inwestycji w jednostkach zależnych
Na koniec każdego okresu sprawozdawczego Bank ocenia istnienie przesłanek, które wskazują czy nastąpiła utrata wartości
składników aktywów trwałych i inwestycji w jednostkach zależnych. W przypadku zidentyfikowania takiej przesłanki, Bank dokonuje
oszacowania wartości odzyskiwalnej. Wartość odzyskiwalna odpowiada wartości godziwej pomniejszonej o koszty doprowadzenia
do sprzedaży lub wartości użytkowej składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne, zależnie od tego, która
z nich jest wyższa. Oszacowanie wartości użytkowej składnika aktywów trwałych wiąże się, między innymi, z przyjęciem założeń
w zakresie szacunków co do kwot, terminów przyszłych przepływów pieniężnych, które Bank może uzyskać z tytułu danego
składnika aktywów trwałych. Szacując wartość godziwą pomniejszoną o koszty sprzedaży Bank opiera się na dostępnych danych
rynkowych na ten temat lub wycenach sporządzonych przez niezależnych rzeczoznawców, które co do zasady również opierają
się na szacunkach.
W przypadku istnienia takiej przesłanki w odniesieniu do inwestycji w jednostkach zależnych Bank dokonuje oszacowania wartości
użytkowej a w przypadku gdy wartość bilansowa składnika aktywów przewyższa jego wartość odzyskiwalną, Bank ujmuje
w rachunku zysków i strat odpis z tytułu utraty wartości. Oszacowanie wartości użytkowej wymaga przyjęcia założeń dotyczących
m.in. przyszłych przepływów pieniężnych i stopy dyskontowej.
e. Rezerwa na odprawy emerytalne, rentowe i pośmiertne
Bank tworzy rezerwy na odprawy emerytalne, rentowe i pośmiertne („odprawy”), zgodnie z MSR 19. Rezerwa na odprawy
wyliczana jest indywidualnie dla każdego pracownika metodą aktuarialną prognozowanych uprawnień jednostkowych
(ang. Projected Unit Credit) przez niezależnego aktuariusza jako wartość obecna przyszłych zobowiązań Banku wobec
pracowników według stanu zatrudnienia i płac na dzień aktualizacji. Wyliczenie rezerw jest oparte na szeregu założeń, zarówno
co do warunków makroekonomicznych, jak i założeń dotyczących rotacji pracowników, ryzyka śmierci i innych. Podstawą do
obliczenia rezerwy dla pracowników jest przewidywana kwota odprawy, jaką Bank zobowiązuje się wypłacić na podstawie
Regulaminu Wynagradzania obowiązującego w Banku.
Przewidywana kwota odprawy obliczana jest, jako wypadkowa następujących czynników:
przewidywanej kwoty podstawy wymiaru odprawy, zgodnie z zapisami Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy,
przewidywanego wzrostu podstawy wymiaru od momentu wyceny do dnia wypłaty odprawy,
współczynnika procentowego uzależnionego do stażu pracy (zgodnie z zapisami Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy),
stopnia nabycia prawa do świadczenia, indywidualnego dla każdego pracownika i proporcjonalnego do jego stażu pracy
w Banku.
Obliczona w powyższy sposób kwota jest dyskontowana aktuarialnie na dzień zakończenia okresu sprawozdawczego. Zgodnie
z wymogami MSR 19 stopa dyskonta finansowego dla obliczenia wartości bieżącej zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych,
ustalana jest na podstawie rynkowych stóp zwrotu z obligacji skarbowych, których waluta i termin wykupu zbieżne z walutą
i szacunkowym terminem realizacji zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych.
Dyskonto aktuarialne oznacza iloczyn dyskonta finansowego, prawdopodobieństwa dotrwania danej osoby do momentu wypłaty
odprawy jako pracownika Banku i prawdopodobieństwa warunkującego wypłatę świadczenia (np. prawdopodobieństwa
inwalidztwa). Kwota rocznych odpisów oraz prawdopodobieństwo obliczane na bazie modeli, w których wzięte pod uwagę
trzy następujące ryzyka:
możliwości zwolnienia się z pracy,
ryzyko całkowitej niezdolności do pracy,
ryzyko śmierci.
Możliwość zwolnienia się z pracy przez pracownika szacowana jest z zastosowaniem rozkładu prawdopodobieństwa, przy
uwzględnieniu danych statystycznych Banku. Prawdopodobieństwo zwolnienia s pracownika jest uzależnione od wieku
pracownika i jest stałe w ciągu każdego roku pracy. Ryzyko śmierci oraz inwalidztwa oszacowane zostało na podstawie analizy
najnowszych danych statystycznych z polskich tabel trwania życia dla mężczyzn i dla kobiet oraz danych historycznych,
publikowanych przez GUS i ZUS.
Rezerwa będąca efektem wyceny aktuarialnej aktualizowana jest w okresach kwartalnych.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
47
Analiza wrażliwości
Poniższa tabela prezentuje, jaki wpływ na zobowiązania z tytułu odpraw emerytalnych, rentowych i pośmiertnych miałyby zmiany
w odpowiednich założeniach aktuarialnych o 1 punkt procentowy na dzień 31.12.2023 r. oraz 31.12.2022 r.
wzrost
spadek
o 1 punkt procentowy
o 1 punkt procentowy
31.12.2023
stopa dyskontowa
(1 782)
2 079
stopa wzrostu wynagrodzeń
2 073
(1 809)
31.12.2022
stopa dyskontowa
(1 683)
1 961
stopa wzrostu wynagrodzeń
1 949
(1 702)
Uzgodnienie wartości bieżącej zobowiązań z tytułu odpraw emerytalnych, rentowych
i pośmiertnych
Poniższa tabela przedstawia uzgodnienie bilansu otwarcia z bilansem zamknięcia wartości bieżącej zobowiązań z tytułu odpraw
emerytalnych, rentowych i pośmiertnych:
31.12.2023
31.12.2022
Wartość na początek okresu
18 547
15 351
koszty bieżącego zatrudnienia
1 928
1 527
odsetki netto od zobowiązania netto
1 128
837
zyski lub straty aktuarialne
1 377
1 287
koszty przeszłego zatrudnienia
(2 260)
-
wypłacone świadczenia
(539)
(455)
Wartość na koniec okresu
20 181
18 547
f. Rezerwa restrukturyzacyjna
W dniu 18 grudnia 2020 roku Bank sfinalizował negocjacje z organizacjami związkowymi działającymi w Banku i zawarła
porozumienie w sprawie określenia zasad postępowania w sprawach dotyczących pracowników w powiązaniu z procesem
zwolnień grupowych, na lata 2021-2023, wynikającym z adaptacji modelu biznesowego Banku do zmienionego otoczenia
biznesowego. W związku z zawartym porozumieniem w grudniu 2020 roku Bank utworzył rezerwy restrukturyzacyjne na pokrycie
kosztów redukcji zatrudnienia. Na dzień 31.12.2023 stan bilansowy rezerwy utworzonej na zobowiązania wobec pracowników
spowodowanej restrukturyzacją 2021-2023 wynosi 6 150 tys. (wobec stanu na dzień 31.12.2022 – 31 062 tys. zł).
Kontynuując adaptację Banku do zmieniającego s otoczenia biznesowego 13 grudnia 2023 roku zostało podpisane
z organizacjami związkowymi kolejne porozumienie w sprawie zasad przeprowadzenia zwolnień grupowych na lata 2024-2026.
W związku z tym w 2023 roku została utworzona rezerwa na zobowiązania wobec pracowników spowodowane restrukturyzacją
w wysokości 48 446 tys. zł.
g. Aktywa i rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmowana jest w pełnej wysokości metobilansową, z tytułu dodatnich
różnic przejściowych pomiędzy wartością podatkową aktywów i zobowiązań, a ich wartością bilansową w sprawozdaniu
finansowym. Aktywa z tytułu podatku odroczonego ujmowane są w odniesieniu do wszystkich ujemnych różnic przejściowych, jak
również niewykorzystanych ulg podatkowych i niewykorzystanych strat podatkowych przeniesionych na następne lata, w takiej
wysokości, w jakiej jest prawdopodobne, że zostanie osiągnięty dochód do opodatkowania, który pozwoli wykorzystać ww. różnice,
aktywa i straty. Odroczony podatek dochodowy ustala się przy zastosowaniu stawek (i przepisów) podatkowych obowiązujących
prawnie lub faktycznie na koniec okresu sprawozdawczego, które zgodnie z oczekiwaniami będą obowiązywać w momencie
realizacji odnośnych aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego lub uregulowania zobowiązania z tytułu odroczonego
podatku dochodowego.
Jeżeli różnice przejściowe powstały w wyniku wykazania aktywa lub zobowiązania wynikającego z transakcji niebędącej
połączeniem podmiotów gospodarczych, która w momencie zawarcia nie miała wpływu na wynik podatkowy ani księgowy,
wówczas podatek odroczony nie jest wykazywany. Ponadto rezerwa z tytułu podatku odroczonego jest tworzona w przypadku
dodatnich różnic przejściowych wynikających z inwestycji w jednostkach zależnych lub stowarzyszonych i udziałów we wspólnych
przedsięwzięciach z wyjątkiem sytuacji, gdy terminy odwracania s różnic przejściowych podlegają kontroli jednostki i gdy
prawdopodobne jest, iż w dającej się przewidzieć przyszłości różnice przejściowe nie ulegną odwróceniu.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
48
Natomiast aktywa z tytułu podatku odroczonego ujmowane w przypadku ujemnych różnic przejściowych z tytułu inwestycji
w jednostkach zależnych lub stowarzyszonych oraz udziałów we wspólnych przedsięwzięciach, jedynie w takiej wysokości, w jakiej
jest prawdopodobne, w dającej się przewidzieć przyszłości ww. różnice przejściowe ulegną odwróceniu i osiągnięty zostanie
dochód do opodatkowania, który pozwoli na potrącenie ujemnych różnic przejściowych.
Wartość bilansowa składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku jest weryfikowana na koniec każdego okresu
sprawozdawczego i ulega stosownemu obniżeniu o tyle, o ile przestało być prawdopodobne osiągnięcie dochodu do
opodatkowania wystarczającego do częściowego lub całkowitego zrealizowania składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku
dochodowego. Nieujęty składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego podlega ponownej ocenie na koniec
każdego okresu sprawozdawczego i jest ujmowany do wysokości odzwierciedlającej prawdopodobieństwo osiągnięcia
w przyszłości dochodów do opodatkowania, które pozwolą na odzyskanie tego składnika aktywów. Bank kompensuje ze sobą
aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego z rezerwami z tytułu odroczonego podatku dochodowego wtedy i tylko wtedy,
gdy posiada możliwy do wyegzekwowania tytuł prawny do przeprowadzenia kompensat należności ze zobowiązaniami z tytułu
bieżącego podatku i odroczony podatek dochodowy ma związek z tym samym podatnikiem i tym samym organem podatkowym.
Podatek dochodowy dotyczący pozycji ujmowanych bezpośrednio w kapitale własnym jest ujmowany w kapitale własnym
i w sprawozdaniu z całkowitych dochodów.
W I kwartale Bank podjął decyzję o utworzeniu dodatkowego aktywa w odniesieniu do rezerw zawiązanych w związku z procesem
ugód i możliwością skorzystania z preferencji podatkowej (zaniechanie poboru CIT od umorzonych kredytów na podstawie
Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 roku z późniejszymi zmianami).
Szczegóły znajdują się w Nocie 54 Sprawy sądowe i postępowania administracyjne.
W roku 2023 i 2022 roku bieżący podatek dochodowy i rezerwa na odroczony podatek dochodowy obliczane były z zastosowaniem
stawki 19%.
h. Rezerwa na zwrot prowizji z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu
W dniu 11 września 2019 roku TSUE wydał wyrok, w którym stwierdził, że artykuł 16 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego
i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady
87/102/EWG należy interpretować w ten sposób, że prawo konsumenta do obniżki całkowitego kosztu kredytu w przypadku
wcześniejszej spłaty kredytu obejmuje wszystkie koszty, które zostały nałożone na konsumenta. TSUE zwrócił przy tym uwagę,
że przeprowadzenie analizy porównawczej różnych wersji językowych art. 16 ust. 1 wspomnianej dyrektywy nie pozwala na
jednoznaczne ustalenie dokładnego zakresu przewidywanej przez ten przepis obniżki całkowitego kosztu kredytu, ponieważ
niektóre wersje językowe tego przepisu sugerują obniżenie kosztów związanych z pozostałym okresem obowiązywania umowy
podczas gdy inne pozwalają na przypuszczenie, że koszty związane z tym okresem stanowią wskazówkę dotyczącą obliczenia
obniżki, a inne odwołują się jedynie do odsetek i kosztów należnych za pozostały okres obowiązywania umowy.
Wyrok został wydany w następstwie pytania prejudycjalnego skierowanego przez d Rejonowy Lublin-Wschód z siedzibą
w Świdniku, który rozpoznawał trzy spory między spółką Lexitor, która nabyła roszczenia trzech klientów, a SKOK im. Stefczyka,
Santander Consumer Bankiem i mBankiem, dotyczące obniżenia całkowitego kosztu kredytów konsumenckich ze względu na ich
wcześniejszą spłatę. Polski sąd powziął wątpliwości odnośnie interpretacji artykuł 16 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego
i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r., w związku z czym wystąpił wobec TSUE z pytaniem, czy w rzeczonym przepisie
chodzi o wszystkie koszty, czy tylko te związane z trwaniem umowy.
W wyniku analizy wpływu wyroku na przychody Banku, w szczególności na stosunki wygasłe przed wydaniem orzeczenia, Bank
w 2019 roku podjął decyzję o utworzeniu rezerwy na proporcjonalny zwrot prowizji w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu
w wysokości 48 750 tys. zł. Według stanu na dzień 31 grudnia 2023 roku rezerwa wynosiła 12 048 tys. (na dzień 31 grudnia
2022 roku rezerwa wynosiła 14 583 tys. zł). Rezerwa została oszacowana na podstawie szacunku łącznej kwoty prowizji dla
kredytów spłaconych przed terminem i oczekiwanego odsetka klientów, którzy się zgłoszą po zwrot należnej części prowizji.
Przy założeniu, że odsetek klientów byłby o 5 p.p. wyższy niż zakładany, kwota rezerwy byłaby wyższa o 12,5 mln zł.
Równocześnie Bank rozpoznaje zobowiązanie wobec klientów z tytułu proporcjonalnego zwrotu prowizji w przypadku
wcześniejszych spłat kredytów w okresie od wydania wyroku TSUE z dnia 11 września 2019 roku do dnia 31 grudnia 2019 roku.
Na 31 grudnia 2023 roku zobowiązanie to wynosiło 2 258 tys. zł (na 31 grudnia 2022 roku 2 300 tys. zł).
Dodatkowo Bank tworzy rezerwę na pokrycie kosztu zwrotu części prowizji pobranych w związku z udzieleniem kredytu
w przypadku wcześniejszej jego spłaty. Kalkulacja rezerwy opierała się o szacunek różnicy między kwotami prowizji do zwrotu
klientom a saldem nierozliczonych prowizji na przewidywany moment wcześniejszej spłaty kredytu. Rezerwa ta liczona jest jako
procent prowizji pobranej od klienta, który odzwierciedla oczekiwaną średnią różnicę pomiędzy kwotami prowizji do zwrotu klientom
a saldem nierozliczonych prowizji na przewidywany moment wcześniejszej spłaty kredytu. Procent ten jest kalkulowany na
podstawie szacowanego poziomu wcześniejszych spłat i oczekiwanego momentu spłaty. W przypadku wcześniejszej spłaty
kredytu rezerwa ta jest rozwiązywana, a dla nowo sprzedawanych kredytów na bieżąco tworzona. Według stanu na dzień
31 grudnia 2023 rezerwa wynosiła 44 756 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2022 roku rezerwa wynosiła 36 327 tys. zł).
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
49
Łączna kwota rezerw i zobowiązań związanych z wyrokiem TSUE według stanu na dzień 31 grudnia 2023 wynosiła 59 063 tys.
(na dzień 31 grudnia 2022 roku rezerwa wynosiła 53 211 tys. zł).
Utworzony poziom rezerwy opiera się na szacunkach Banku i może ulec zmianie.
Powyższe rezerwy Bank wykazuje w pozycji Rezerwy: Rezerwa na sprawy sporne, natomiast zobowiązanie Bank wykazuje
w pozycji Pozostałe zobowiązania: Wierzyciele różni.
i. Wpływ zawieszenia wykonywania umów o kredyt hipoteczny udzielonych w PLN
w okresie od 1 sierpnia 2022 roku do 31 grudnia 2023 roku
W związku z uchwaleniem Ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom
(„Ustawa”), umożliwiającej Klientom zawieszenie wykonania umów o kredyt hipoteczny udzielonych w PLN w okresie od 1 sierpnia
2022 r. do 31 grudnia 2023 r. („zawieszenie), Zarząd Banku zaakceptował w dniu 15 lipca 2022 r. szacunek wpływu tej Ustawy
na wyniki i działalność Banku.
Zgodnie z Międzynarodowym Standardem Sprawozdawczości Finansowej 9 („MSSF 9”) szacunek wpływu bazował na wyliczeniu
prognozowanej wartości bilansowej brutto portfela kredytów hipotecznych w oparciu o przepływy pieniężne, uwzględniające
możliwość zawieszenia, zdyskontowane oryginalną efektywną stopą procentową i został rozpoznany w rachunku wyników,
w pozycji Przychody z tytułu odsetek.
Bazując na obserwowanej i prognozowanej liczbie wniosków o zawieszenie wykonania umów, Bank w 2022 roku rozpoznał
895 mln zł negatywnego wpływu na wynik Banku oraz obniżył wartość bilansową brutto kredytów o tę kwotę.
W oparciu o dane dotyczące wykorzystania przez Klientów możliwości zawieszenia wykonania umów, w okresie od stycznia do
grudnia 2023 roku Bank dokonał weryfikacji szacunków i skorygował rozpoznany w 2022 r. wpływ zawieszenia o 56 mln zł. Korekta
ta miała pozytywny wpływ na wynik z tytułu odsetek w 2023 roku.
W okresie obowiązywania programu, tj. od III kwartału 2022 do końca 2023 roku klienci odpowiadający za ok. 71% wolumenu
portfela kredytów hipotecznych w PLN w Banku wystąpili z prośbą o zawieszenie wykonania umów.
Ostateczny koszt programu w całym okresie jego obowiązywania wyniósł 839 mln zł.
Zawieszenie wykonania umów nie wpłynęło na zmianę klasyfikacji ekspozycji do poszczególnych faz ryzyka kredytowego oraz
zmianę przypisania do nich flagi forbearance na koniec 2023 roku za wyjątkiem sytuacji, w której Bank posiadał informacje
świadczące o istotnym wzroście ryzyka lub utracie wartości.
j. Wpływ ryzyka prawnego wynikającego z postępowań sądowych dotyczących kredytów
hipotecznych w CHF
Wpływ ryzyka prawnego wynikającego z postępowań sądowych dotyczących kredytów hipotecznych w CHF oraz model stosowany
przez Bank opisano w Nocie 54 Sprawy sądowe i postępowania administracyjne.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
50
4. WYNIK Z TYTUŁU ODSETEK
Przychody z tytułu odsetek
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Należności od banków
482 253
336 939
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według zamortyzowanego
kosztu, w tym:
6 799 742
4 590 739
niebankowym podmiotom finansowym
205 123
55 902
klientom indywidualnym
3 098 157
1 707 383
podmiotom gospodarczym
3 473 647
2 802 540
w tym rolnikom indywidualnym
663 622
605 276
instytucjom sektora budżetowego
4 739
4 597
należności leasingowe
18 076
20 317
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
80 349
88 692
Instrumenty dłużne wyceniane według zamortyzowanego kosztu
743 329
599 413
Instrumenty dłużne wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków
i strat
6 928
7 569
Instrumenty dłużne wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
658 027
324 117
Instrumenty pochodne w ramach rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej
403 209
188 498
Instrumenty pochodne w ramach rachunkowości zabezpieczeń przepływów
pieniężnych
11 627
11 628
Zakupione papiery wartościowe z udzielonym przyrzeczeniem odkupu
255 621
67
Przychody z tytułu odsetek, razem
9 441 085
6 147 662
Koszty odsetek
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Zobowiązania wobec banków
(361 204)
(264 708)
Zobowiązania wobec klientów, w tym:
(2 713 932)
(1 609 451)
niebankowym podmiotom finansowym
(124 417)
(74 098)
klientom indywidualnym
(1 261 315)
(721 227)
podmiotom gospodarczym
(1 203 100)
(696 067)
w tym rolnikom indywidualnym
(16 494)
(6 351)
instytucjom sektora budżetowego
(125 100)
(118 059)
Zobowiązania z tytułu leasingu
(28 765)
(15 276)
Instrumenty pochodne oraz amortyzacja pozycji zabezpieczanej w ramach
rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej
(1 161 945)
(790 845)
Instrumenty pochodne w ramach rachunkowości zabezpieczeń przepływów
pieniężnych
(44 099)
(30 960)
Sprzedane papiery wartościowe z udzielonym przyrzeczeniem odkupu
(4 811)
(38 592)
Pozostałe związane z aktywami finansowymi
-
(88)
Koszty z tytułu odsetek, razem
(4 314 756)
(2 749 920)
Wynik z tytułu odsetek
5 126 329
3 397 742
Wartość kosztów odsetkowych obliczona z zastosowaniem efektywnej stopy, w odniesieniu do zobowiązań finansowych, które są
wyceniane według zamortyzowanego kosztu wyniosła 3 108 712 tys. (1 928 027 tys. za okres 12 miesięcy zakończony
31 grudnia 2022 roku).
Przychody odsetkowe zawierają odsetki od aktywów finansowych ocenianych indywidualnie i grupowo, dla których
zidentyfikowano utratę wartości. Kwota powyższych odsetek, która została ujęta w kwocie przychodów odsetkowych za rok 2023
wyniosła 115 590 tys. , natomiast za rok 2022 wyniosła 116 520 tys. zł.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
51
5. WYNIK Z TYTUŁU OPŁAT I PROWIZJI
Przychody z tytułu opłat i prowizji
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Z tytułu działalności kredytowej i leasingu
312 122
302 464
Z tytułu obsługi rachunków
228 950
247 920
Z tytułu obsługi gotówkowej
34 305
42 312
Z tytułu realizacji przelewów i usługi bankowości elektronicznej
102 812
98 151
Z tytułu zobowiązań gwarancyjnych i operacji dokumentowych
74 589
54 530
Z tytułu zarządzania aktywami i operacji brokerskich
83 314
107 667
Z tytułu obsługi kart płatniczych i kredytowych
377 644
325 966
Z tytułu pośrednictwa w sprzedaży produktów ubezpieczeniowych
150 402
134 278
Z tytułu pośrednictwa w sprzedaży produktów Banku i pozyskiwania
klientów
23 364
17 374
Pozostałe prowizje
39 371
22 629
Przychody z tytułu opłat i prowizji, razem
1 426 873
1 353 291
Koszty z tytułu opłat i prowizji
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Z tytułu działalności kredytowej i leasingu
(656)
(517)
Z tytułu obsługi rachunków
(10 789)
(10 293)
Z tytułu obsługi gotówkowej
(26 198)
(24 676)
Z tytułu realizacji przelewów i usługi bankowości elektronicznej
(3 137)
(7 873)
Z tytułu zarządzania aktywami i operacji brokerskich
(4 940)
(4 700)
Z tytułu obsługi kart płatniczych i kredytowych
(123 463)
(123 995)
Z tytułu pośrednictwa w sprzedaży produktów ubezpieczeniowych
(20 272)
(22 582)
Z tytułu pośrednictwa w sprzedaży produktów Banku i pozyskiwania
klientów
(21 389)
(24 719)
Pozostałe prowizje
(54 758)
(54 701)
Koszty z tytułu opłat i prowizji, razem
(265 602)
(274 056)
Wynik z tytułu opłat i prowizji
1 161 271
1 079 235
Wynik z tytułu prowizji za rok 2023 zawiera przychody z tytułu działalności powierniczej w wysokości 83 314 tys. zł (w 2022 roku
107 667 tys. zł) oraz kwotę kosztów z tytułu działalności powierniczej w wysokości 4 940 tys. zł (w 2022 roku 4 700 tys. zł).
Wynik z tytułu prowizji zawiera przychody prowizyjne, które odnoszą się do aktywów i zobowiązań, które nie są wyceniane według
wartości godziwej ze skutkiem wyceny odnoszonym do rachunku zysków i strat, za rok 2023 w kwocie 851 955 tys. zł, natomiast
za rok 2022 w kwocie 842 499 tys. zł oraz koszty prowizyjne za rok 2023 w kwocie 82 441 tys. zł, a za rok 2022 w kwocie
90 660 tys. zł.
6. PRZYCHODY Z TYTUŁU DYWIDEND
Przychody z tytułu dywidend
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Z tytułu instrumentów kapitałowych wycenianych według wartości godziwej
przez rachunek zysków i strat
10 881
10 817
Przychody z tytułu dywidend, razem
10 881
10 817
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
52
7. WYNIK NA DZIAŁALNOŚCI HANDLOWEJ (W TYM
WYNIK Z POZYCJI WYMIANY)
Wynik na działalności handlowej
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Z tytułu instrumentów kapitałowych wycenianych według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
20 768
11 573
Z tytułu instrumentów dłużnych wycenianych według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
4 261
(1 459)
Z tytułu instrumentów pochodnych i wyniku z pozycji wymiany
926 562
744 270
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych według wartości godziwej
przez rachunek zysków i strat i wynik z pozycji wymiany, razem
951 591
754 384
w tym marża na transakcjach walutowych i pochodnych z klientami
802 802
758 119
8. WYNIK NA DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ
Wynik na działalności inwestycyjnej
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Utrata wartości inwestycji w spółki zależne
36 899
(17 768)
Instrumenty dłużne wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
(1 754)
3 286
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
(23 282)
24 094
Wynik na działalności inwestycyjnej, razem
11 863
9 612
W 2023 i 2022 roku nie doszło do zmiany modeli biznesowych funkcjonujących w Banku, a w związku z tym nie doszło do zmiany
klasyfikacji żadnych aktywów finansowych
9. WYNIK ODPISÓW Z TYTUŁU OCZEKIWANYCH STRAT
KREDYTOWYCH AKTYWÓW FINANSOWYCH ORAZ
REZERW NA ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE
Odpisy z tytułu oczekiwanych strat kredytowych aktywów
finansowych oraz rezerw na zobowiązania warunkowe
12 miesięcy do 31.12.2023
Faza 1
Faza 2
Faza 3
Razem
w tym
POCI
Należności od banków
26
(63)
-
(37)
-
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według
zamortyzowanego kosztu
34 795
192 801
(252 673)
(25 077)
(23 470)
Udzielone zobowiązania warunkowe
(13 874)
(31 340)
(46)
(45 260)
1 928
Papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu
77
-
47 727
47 804
47 727
Wynik odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych
aktywów finansowych oraz rezerw na zobowiązania
warunkowe, razem
21 024
161 398
(204 992)
(22 570)
26 185
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
53
Odpisy z tytułu oczekiwanych strat kredytowych aktywów
finansowych oraz rezerw na zobowiązania warunkowe
12 miesięcy do 31.12.2022
Faza 1
Faza 2
Faza 3
Razem
w tym
POCI
Należności od banków
4 411
-
-
4 411
-
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według
zamortyzowanego kosztu
186 188
(275 418)
(255 031)
(344 261)
(11 454)
Udzielone zobowiązania warunkowe
48 846
(7 537)
15 152
56 461
186
Papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu
241
318
113
672
113
Wynik odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych
aktywów finansowych oraz rezerw na zobowiązania
warunkowe, razem
239 686
(282 637)
(239 766)
(282 717)
(11 155)
Zmiana stanu odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych aktywów
finansowych oraz rezerw na zobowiązania warunkowe
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
przekształcone
Stan na początek okresu
(3 016 799)
(3 006 911)
Zwiększenia z tytułu utworzenia i nabycia
(261 248)
(267 774)
Zmniejszenia z tytułu zaprzestania ujmowania
380 964
204 448
Zmiany wynikające ze zmiany ryzyka kredytowego (netto)
(102 793)
(335 875)
Zmiana polityki rachunkowości w zakresie wpływu ryzyka prawnego ekspozycji w CHF
-
(15 572)
Zmiany z tytułu istotnych modyfikacji
(7 330)
(1 486)
Wykorzystanie w ciężar odpisów
430 399
426 465
Pozostałe zmiany (w tym różnice kursowe)
24 651
(20 094)
Stan na koniec okresu
(2 552 156)
(3 016 799)
Odpisy z tytułu oczekiwanych strat kredytowych aktywów finansowych oraz
rezerw na zobowiązania warunkowe
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Zmiana stanu odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości aktywów finansowych
oraz rezerw na zobowiązania warunkowe
46 563
(353 592)
Zmiana stanu początkowej utraty wartości dla aktywów finansowych klasyfikowanych
jako POCI
(7 964)
(27 420)
Zmiana polityki rachunkowości w zakresie wpływu ryzyka prawnego ekspozycji w CHF
(169 913)
-
Przychody z tytułu sprzedanych i spisanych wierzytelności oraz koszty z tytułu spisania
wierzytelności
108 744
98 295
Stan na koniec okresu
(22 570)
(282 717)
10. OGÓLNE KOSZTY ADMINISTRACYJNE
Ogólne koszty administracyjne
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Koszty pracownicze
(1 421 472)
(1 241 494)
Koszty marketingu
(81 492)
(83 884)
Koszty informatyczne i telekomunikacyjne
(271 375)
(264 575)
Koszty z tyt. leasingu krótkoterminowego i eksploatacji
(84 555)
(68 117)
Pozostałe koszty rzeczowe
(479 583)
(450 410)
Podróże służbowe
(13 578)
(14 173)
Koszty bankomatów i obsługi gotówkowej
(28 407)
(26 045)
Koszty outsourcingu w działalności leasingowej
(2 775)
(2 623)
Opłaty na Bankowy Fundusz Gwarancyjny
(123 909)
(152 340)
Opłaty na System Ochrony Banków Komercyjnych
(275)
(206 531)
Opłata na koszty nadzoru (KNF)
(15 557)
(13 873)
Ogólne koszty administracyjne, razem
(2 522 978)
(2 524 065)
W linii Pozostałe koszty rzeczowe zaprezentowane zostały koszty związane z obsłuprawną spraw sądowych dotyczących
kredytów CHF w wysokości 91 046 tys. w 2023 roku (2022: 74 519 tys. zł).
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
54
System Ochrony Banków Komercyjnych
Grupa 8 banków komercyjnych („Banki Uczestnicy”): BNP Paribas Bank Polska S.A. („Bank”), ING Bank Śląski S.A.,
Alior Bank S.A., Bank Millennium S.A., Bank Polska Kasa Opieki S.A., mBank S.A., Powszechna Kasa Oszczędności Bank
Polski S.A. i Santander Bank Polska S.A. zdecydowała o utworzeniu System Ochrony Banków Komercyjnych („SOBK”).
14 czerwca 2022 roku Banki Uczestnicy utworzyły spółkę akcyjną będącą jednostką zarządzającą systemem ochrony („Jednostka
Zarządzająca”). Utworzenie Jednostki Zarządzającej uzyskało zgodę Komisji Nadzoru Finansowego oraz zgodę na dokonanie
koncentracji wydaną przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. W dniu 1 sierpnia 2022 roku spółka została
zarejestrowana w KRS.
Kapitał zakładowy Jednostki Zarządzającej wynosi 1 000 000 zł. Bank objął 9 441 akcji Jednostki Zarządzającej, o łącznej wartości
nominalnej 94 410 zł, co stanowi 9,4% jej kapitału zakładowego. Inwestycje w SOBK, Bank wycenia do wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat i rozpoznaje w pozycji papiery wartościowe wyceniane przez rachunek zysków i start.
Celem systemu ochrony jest:
a) zapewnienie płynności i wypłacalności Banków Uczestników na warunkach i w zakresie określonym w umowie systemu
ochrony;
oraz
b) wspieranie:
(i) przymusowej restrukturyzacji prowadzonej przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny („BFG”) banku będącego spółką
akcyjną; oraz
(ii) przejęcia banku będącego spółką akcyjną na podstawie Art. 146b ust. 1 Prawa Bankowego.
Do SOBK mogą przystąpić inne banki krajowe, o ile spełnią warunki określone w obowiązujących przepisach prawa oraz w umowie
systemu ochrony.
W Jednostce Zarządzającej został utworzony fundusz pomocowy („Fundusz Pomocowy”) w celu zapewnienia środków na
finansowanie zadań systemu ochrony. Fundusz Pomocowy jest tworzony z wpłat Banków Uczestników w wysokości 0,4% kwoty
środków gwarantowanych danego banku objętego obowiązkowym systemem gwarantowania depozytów, o którym mowa w Art. 2
pkt 34 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz
przymusowej restrukturyzacji („Ustawa o BFG”).
W oparciu o poziom środków gwarantowanych Banku na koniec pierwszego kwartału 2022 r., który wynosił 47 004 279 tys. zł,
Bank w dniu 5 sierpnia 2022 roku wpłacił do Funduszu Pomocowego 188 017 tys. zł.
Na podstawie jednogłośnie przyjętej uchwały walnego zgromadzenia Jednostki Zarządzającej, Bank w dniu 15 września 2022 roku
wpłacił do Funduszu Pomocowego 18 513 tys. zł, co obciążyło wyniki (ogólne koszty administracyjne) Banku w trzecim kwartale
2022 r.
Zgodnie z przepisem Art. 287 ust. 2 i nast. Ustawy o BFG Rada BFG może podjąć decyzję o obniżeniu poziomu środków systemu
gwarantowania depozytów w bankach biorąc pod uwagę między innymi wysokość środków zgromadzonych przez system ochrony.
Ponadto, zgodnie z przepisem Art. 15 ust. 1h pkt 5 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych,
wpłaty uczestników systemu ochrony na Fundusz Pomocowy stanowią koszt uzyskania przychodów.
Odpowiedzialność każdego Banku Uczestnika, w tym BNP Paribas Bank Polska S.A. za zobowiązania związane z jego
uczestnictwem w systemie ochrony ograniczona jest do wysokości wkładów, które dany Bank Uczestnik jest zobowiązany wnieść
na objęcie akcji Jednostki Zarządzającej oraz wpłat, które dany Bank Uczestnik jest zobowiązany wnieść do Funduszu
Pomocowego.
Każdy Bank Uczestnik będzie mógł wypowiedzieć umowę systemu ochrony z zachowaniem 24-miesięcznego okresu
wypowiedzenia. Po wypowiedzeniu umowa będzie nadal obowiązywać w stosunku do pozostałych Banków Uczestników.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
55
11. KOSZTY ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH
Koszty świadczeń pracowniczych
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Koszty wynagrodzeń
(1 118 452)
(993 235)
Narzuty na wynagrodzenia
(198 955)
(178 334)
Świadczenia na rzecz pracowników
(52 608)
(44 966)
Koszty rezerwy na restrukturyzację
(31 305)
(775)
Koszty rezerwy na przyszłe zobowiązania z tytułu niewykorzystanych urlopów oraz
odpraw emerytalnych
(5 871)
(9 095)
Odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych
(15 041)
(14 025)
Pozostałe
760
(1 064)
Koszty świadczeń pracowniczych, razem
(1 421 472)
(1 241 494)
12. AMORTYZACJA
Amortyzacja
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Rzeczowe aktywa trwałe
(210 411)
(206 283)
Wartości niematerialne
(246 244)
(205 640)
Amortyzacja, razem
(456 655)
(411 923)
13. POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE
Pozostałe przychody operacyjne
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Z tytułu sprzedaży lub likwidacji środków trwałych, wartości niematerialnych
20 977
17 942
Z tytułu rozwiązanych odpisów aktualizujących wartość pozostałych należności
6 602
9 507
Z tytułu rozwiązania rezerw na sprawy sporne i pozostałe zobowiązania
56 090
56 718
Z tytułu odzyskania kosztów windykacji
16 973
18 666
Z tytułu odzyskanych odszkodowań
477
650
Z tytułu działalności leasingowej
17 991
26 570
Inne przychody operacyjne
23 718
30 339
Pozostałe przychody operacyjne, razem
142 828
160 392
14. POZOSTAŁE KOSZTY OPERACYJNE
Pozostałe koszty operacyjne
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Z tytułu kosztów sprzedaży lub likwidacji środków trwałych, wartości niematerialnych
(16 589)
(21 826)
Z tytułu utworzonych odpisów aktualizujących wartość pozostałych należności
(8 258)
(13 120)
Z tytułu utworzenia rezerw na sprawy sporne i pozostałe zobowiązania
(70 050)
(58 520)
Z tytułu windykacji należności
(34 633)
(37 701)
Z tytułu przekazanych darowizn
(11 216)
(6 447)
Z tytułu kosztów z działalności leasingowej
(17 425)
(24 889)
Z tytułu kosztów dotyczących odszkodowań, kar i grzywien
(9 219)
(5 322)
Pozostałe koszty operacyjne
(65 507)
(82 031)
Pozostałe koszty operacyjne, razem
(232 897)
(249 856)
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
56
15. PODATEK DOCHODOWY
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Podatek bieżący
(668 051)
(389 736)
Podatek odroczony
(77 296)
(27 548)
Podatek dochodowy
(745 347)
(417 284)
Wynik finansowy przed opodatkowaniem
1 753 175
788 176
Ustawowa stawka podatkowa
19%
19%
Podatek dochodowy od wyniku brutto
(333 103)
(149 753)
Różnice trwałe w tym:
(412 244)
(267 530)
Wierzytelności spisane w straty
(22 664)
(27 706)
Koszty reprezentacji
(743)
(670)
PFRON
(1 871)
(1 815)
Opłaty na rzecz BFG
(23 543)
(28 945)
Podatek od instytucji finansowych
(78 214)
(81 045)
Ulga na badania i rozwój
26 670
16 431
Koszty roszczeń - kredyty CHF
(311 382)
(112 494)
Rezerwy na ryzyko prawne
5 528
3 633
Fundusz Wsparcia Kredytobiorców
-
(14 317)
Pozostałe różnice
(6 025)
(20 602)
Obciążenie/uznanie wyniku finansowego Banku z tytułu podatku
dochodowego
(745 347)
(417 284)
16. ZYSK NA JEDNĄ AKCJĘ
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Podstawowy
Zysk netto
1 007 828
370 892
Średnia ważona liczba akcji zwykłych (w sztukach)
147 655 366
147 574 201
Podstawowy zysk netto na akcję (wyrażony w złotych na akcję)
6,83
2,51
Rozwodniony
Zysk netto zastosowany przy ustalaniu rozwodnionego zysku na akcję
1 007 828
370 892
Średnia ważona liczba akcji zwykłych (w sztukach)
147 655 366
147 574 201
Korekty na:
- opcje na akcje
144 166
122 459
Średnia ważona liczba akcji zwykłych dla potrzeb rozwodnionego zysku na akcję
(w sztukach)
147 799 532
147 696 660
Zysk rozwodniony na akcję (wyrażony w złotych na akcję)
6,82
2,51
Zgodnie z MSR 33 Bank sporządza kalkulację rozwodnionego zysku netto na jedną akcję, uwzględniając akcje emitowane
warunkowo w ramach programów motywacyjnych opisanych w Nocie 39. W kalkulacjach nie uwzględniono tych elementów
programów motywacyjnych, które miały działanie antyrozwadniające w prezentowanych okresach sprawozdawczych, a które
w przyszłości potencjalnie mogą wpłynąć na rozwodnienie zysku na akcję.
Podstawowy zysk na akcję wylicza się jako iloraz zysku netto oraz średniej ważonej liczby akcji zwykłych w trakcie okresu.
Rozwodniony zysk na akcję wylicza się w oparciu o stosunek zysku netto do średniej ważonej liczby akcji zwykłych skorygowanych
w taki sposób, jak gdyby nastąpiła zamiana na akcje wszystkich powodujących rozwodnienie potencjalnych akcji zwykłych. Bank
posiada jedną kategorię powodującą rozwodnienie potencjalnych akcji zwykłych: opcje na akcje. Akcje rozwadniające wylicza się
jako liczbę akcji, które zostałyby wyemitowane gdyby nastąpiła realizacja wszystkich opcji na akcje po cenie rynkowej ustalonej
jako średnioroczna cena zamknięcia akcji Banku.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
57
17. KASA I ŚRODKI W BANKU CENTRALNYM
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
31.12.2023
31.12.2022
Gotówka i pozostałe środki
2 426 914
2 669 552
Rachunek w NBP
4 457 458
48 699
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty brutto
6 884 372
2 718 251
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości
(790)
(9)
Razem środki pieniężne i ich ekwiwalenty netto
6 883 582
2 718 242
Zmiana stanu odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Saldo na początek okresu
(9)
(283)
Zwiększenia z tytułu utworzenia i nabycia
(9)
(3 241)
Zmniejszenia z tytułu zaprzestania ujmowania
1 558
3 525
Zmiany wynikające ze zmiany ryzyka kredytowego (netto)
(2 330)
(10)
Saldo na koniec okresu
(790)
(9)
Bank może wykorzystywać w ciągu dnia środki na rachunkach rezerwy obowiązkowej do bieżących rozliczeń pieniężnych na
podstawie dyspozycji złożonej do Narodowego Banku Polskiego, musi jednak zapewnić utrzymanie średniego miesięcznego salda
na tym rachunku w odpowiedniej wysokości wynikającej z deklaracji rezerwy obowiązkowej.
Środki na rachunku rezerwy obowiązkowej są oprocentowane. Na dzień 31 grudnia 2023 r. oprocentowanie środków na rachunku
rezerwy obowiązkowej wynosiło 5,75% (31.12.2022 r.: 6,75%).
Saldo kasy i środków w Banku Centralnym zawiera rezerwę obowiązkową utrzymywaną na rachunku w NBP. Podstawowa stopa
rezerwy obowiązkowej na 31.12.2023 r. wynosiła 3,5 %. Rezerwa deklarowana do utrzymania od 31 grudnia 2023 r. wynosiła
4 374 198 tys. zł.
18. NALEŻNOŚCI OD BANKÓW
Należności od banków
31.12.2023
31.12.2022
Wartość
bilansowa
brutto
Odpis
Wartość
bilansowa
netto
Wartość
bilansowa
brutto
Odpis
Wartość
bilansowa
netto
Rachunki bieżące
8 918 229
(539)
8 917 690
9 026 197
(1 075)
9 025 122
Lokaty międzybankowe
64 027
(32)
63 995
1 568 423
(220)
1 568 203
Kredyty i pożyczki
201 190
(100)
201 090
201 160
(133)
201 027
Inne należności
8 707 981
(58)
8 707 923
915 307
(77)
915 230
Należności od banków, razem
17 891 427
(729)
17 890 698
11 711 087
(1 505)
11 709 582
W pozycji „Inne należności” na 31.12.2023 r. zaprezentowane zostały także należności z tytułu zabezpieczeń pieniężnych
w kwocie 736 283 tys. (31.12.2022 r. 911 221 tys. ) oraz należności z tytułu zakupionych papierów wartościowych
z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu w kwocie 7 968 341 tys. zł (na 31.12.2022 w kwocie 0 zł).
Kwota długoterminowych należności od banków według stanu na 31.12.2023 r. wynosiła 736 283 tys. (31.12.2022 r. wynosiła
911 221 tys. zł).
Zmiana stanu odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych na
należności od Banków
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Saldo na początek okresu
(1 505)
(5 443)
Zwiększenia z tytułu utworzenia i nabycia
(3 782)
(2 023)
Zmniejszenia z tytułu zaprzestania ujmowania
5 490
1 903
Zmiany wynikające ze zmiany ryzyka kredytowego (netto)
(963)
4 257
Pozostałe zmiany (w tym różnice kursowe)
31
(199)
Saldo na koniec okresu
(729)
(1 505)
Według stanu na 31 grudnia 2023 roku i 31 grudnia 2022 roku należności od banków występowały w Fazie 1.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
58
19. POCHODNE INSTRUMENTY FINANSOWE
Wartości godziwe posiadanych instrumentów pochodnych przedstawiono w poniższej tabeli:
Instrumenty pochodne handlowe
Wartość nominalna
Wartość godziwa
31.12.2023
Aktywa
Zobowiązania
Walutowe instrumenty pochodne
walutowe transakcje terminowe (FX Forward+NDF)
12 729 040
67 984
990 823
walutowe kontrakty swap
25 655 076
1 444 643
294 517
walutowe transakcje (CIRS)
5 604 525
65 635
31 665
opcje walutowe zakupione i sprzedane w obrocie pozagiełdowym
11 746 884
227 734
340 613
Razem walutowe instrumenty pochodne
55 735 525
1 805 996
1 657 618
Instrumenty pochodne stóp procentowych
kontrakty swap dla stóp procentowych
67 172 213
1 218 645
1 088 117
kontrakty FRA
1 500 000
85
22
pozagiełdowe opcje dla stóp procentowych
10 657 404
91 520
91 452
Razem procentowe instrumenty pochodne
79 329 617
1 310 250
1 179 591
Pozostałe instrumenty pochodne
kontrakty swap dla towarów w obrocie pozagiełdowym
870 970
30 499
28 066
transakcje FX Spot
2 194 110
-
-
Razem pozostałe instrumenty pochodne
3 065 080
30 499
28 066
Razem instrumenty pochodne handlowe
138 130 222
3 146 745
2 865 275
w tym: wyceniane na podstawie modeli
138 130 222
3 146 745
2 865 275
Instrumenty pochodne handlowe
Wartość nominalna
Wartość godziwa
31.12.2022
Aktywa
Zobowiązania
Walutowe instrumenty pochodne
walutowe transakcje terminowe (FX Forward+NDF)
15 888 527
411 685
502 865
walutowe kontrakty swap
28 263 457
645 483
363 810
walutowe transakcje (CIRS)
8 544 052
266 087
302 954
opcje walutowe zakupione i sprzedane w obrocie pozagiełdowym
3 564 359
130 680
141 744
Razem walutowe instrumenty pochodne
56 260 395
1 453 935
1 311 373
Instrumenty pochodne stóp procentowych
kontrakty swap dla stóp procentowych
48 463 023
1 581 137
1 647 210
pozagiełdowe opcje dla stóp procentowych
10 857 435
164 484
164 851
Razem procentowe instrumenty pochodne
59 320 458
1 745 621
1 812 061
Pozostałe instrumenty pochodne
kontrakty swap dla towarów w obrocie pozagiełdowym
674 358
24 716
24 421
transakcje FX Spot
3 292 998
-
-
Razem pozostałe instrumenty pochodne
3 967 356
24 716
24 421
Razem instrumenty pochodne handlowe
119 548 209
3 224 272
3 147 855
w tym: wyceniane na podstawie modeli
119 548 209
3 224 272
3 147 855
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
Bank
zmieniającego się
świata
59
Wartość godziwa instrumentów pochodnych w rozbiciu na terminy zapadalności
Wartość godziwa aktywa Wartość godziwa zobowiązania
31 grudnia 2023
Razem
<= 1
miesiąc
> 1
miesiąc
<= 3
miesiące
> 3
miesiące
<= 12
miesięcy
> 1 rok
<= 5 lat
> 5 lat
Razem
<= 1
miesiąc
> 1 miesiąc
<= 3
miesiące
> 3
miesiące
<= 12
miesięcy
> 1 rok
<= 5 lat
> 5 lat
Instrumenty pochodne handlowe
Walutowe Instrumenty pochodne
walutowe transakcje
terminowe (FX
Forward+NDF)
67 984
12 091
15 245
31 794
8 854
-
990 823
32 688
69 578
231 792
656 765
-
walutowe kontrakty swap
1 444 643
123 412
84 565
408 359
828 307
-
294 517
22 400
34 980
57 462
179 675
-
walutowe transakcje
(CIRS)
65 635
-
592
21 490
40 258
3 295
31 665
-
-
1 230
27 277
3 158
opcje walutowe zakupione
i sprzedane w obrocie
pozagiełdowym
227 734
20 113
39 637
162 008
5 976
-
340 613
33 667
66 091
219 657
21 198
-
Razem walutowe
instrumenty pochodne
1 805 996
155 616
140 039
623 651
883 395
3 295
1 657 618
88 755
170 649
510 141
884 915
3 158
Instrumenty pochodne stóp procentowych
kontrakty swap dla stóp
procentowych
1 218 645
2 287
4 039
114 219
771 322
326 778
1 088 117
1 783
2 218
97 125
686 584
300 407
kontrakty FRA
85
-
-
85
-
-
22
-
-
22
-
-
pozagiełdowe opcje dla
stóp procentowych
91 520
2 039
1 514
4 672
79 647
3 648
91 452
2 039
1 512
5 377
78 884
3 640
Razem procentowe
instrumenty pochodne
1 310 250
4 326
5 553
118 976
850 969
330 426
1 179 591
3 822
3 730
102 524
765 468
304 047
Pozostałe instrumenty pochodne
kontrakty swap dla
towarów w obrocie
pozagiełdowym
30 499
6 065
5 820
8 546
10 068
-
28 066
5 839
5 664
8 092
8 471
-
Razem pozostałe
instrumenty pochodne
30 499
6 065
5 820
8 546
10 068
-
28 066
5 839
5 664
8 092
8 471
-
Razem instrumenty
pochodne handlowe
3 146 745
166 007
151 412
751 173
1 744 432
333 721
2 865 275
98 416
180 043
620 757
1 658 854
307 205
*Dane finansowe zostały zaokrąglone i przedstawione w tysiącach złotych, w związku z tym, w niektórych wypadkach suma liczb może nie odpowiadać dokładnie łącznej sumie
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
Bank
zmieniającego się
świata
60
Wartość godziwa aktywa Wartość godziwa zobowiązania
31 grudnia 2022
Razem
<= 1
miesiąc
> 1
miesiąc
<= 3
miesiące
> 3
miesiące
<= 12
miesięcy
> 1 rok
<= 5 lat
> 5 lat
Razem
<= 1
miesiąc
> 1 miesiąc
<= 3
miesiące
> 3
miesiące
<= 12
miesięcy
> 1 rok
<= 5 lat
> 5 lat
Instrumenty pochodne handlowe
Walutowe Instrumenty pochodne
walutowe transakcje
terminowe (FX
Forward+NDF)
411 685
33 973
33 354
74 478
269 880
-
502 865
23 889
35 032
112 889
331 055
-
walutowe kontrakty swap
645 483
85 915
70 599
170 179
318 790
-
363 810
44 920
55 138
76 624
187 128
-
walutowe transakcje
(CIRS)
266 087
-
1 604
62 673
131 289
70 521
302 954
-
621
36 111
155 786
110 436
opcje walutowe zakupione
i sprzedane w obrocie
pozagiełdowym
130 680
4 878
12 883
56 314
56 605
-
141 744
9 569
18 705
60 567
52 903
-
Razem walutowe
instrumenty pochodne
1 453 935
124 766
118 440
363 644
776 564
70 521
1 311 373
78 378
109 496
286 191
726 872
110 436
Instrumenty pochodne stóp procentowych
kontrakty swap dla stóp
procentowych
1 581 137
1 518
3 730
54 135
1 177 093
344 661
1 647 210
2 360
10 309
119 039
1 148 180
367 322
pozagiełdowe opcje dla
stóp procentowych
164 484
1
-
3 523
154 376
6 584
164 851
12
-
2 911
155 365
6 563
Razem procentowe
instrumenty pochodne
1 745 621
1 519
3 730
57 658
1 331 469
351 245
1 812 061
2 372
10 309
121 950
1 303 545
373 885
Pozostałe instrumenty pochodne
kontrakty swap dla
towarów w obrocie
pozagiełdowym
24 716
7 446
5 614
11 656
-
-
24 421
7 435
5 434
11 552
-
-
Razem pozostałe
instrumenty pochodne
24 716
7 446
5 614
11 656
-
-
24 421
7 435
5 434
11 552
-
-
Razem instrumenty
pochodne handlowe
3 224 272
133 731
127 784
432 958
2 108 033
421 766
3 147 855
88 185
125 239
419 693
2 030 417
484 321
*Dane finansowe zostały zaokrąglone i przedstawione w tysiącach złotych, w związku z tym, w niektórych wypadkach suma liczb może nie odpowiadać dokładnie łącznej sumie.
Terminy zapadalności:
- dla NDF, Fx forward, Fx swap, Opcji walutowych i na indeksy, IRS, CIRS wyliczone jako różnica dni pomiędzy datą zapadalności transakcji a datą bilansową
- dla Fx spot, FRA, papierów do wydania/otrzymania wyliczone jako różnica dni pomiędzy datą waluty transakcji a datą bilansową.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
61
20. RACHUNKOWOŚĆ ZABEZPIECZEŃ
Bank na dzień 31 grudnia 2023 roku stosuje rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej (macro fair value hedge).
Opis powiązania zabezpieczającego
Zabezpieczane ryzyko to ryzyko stopy procentowej, a w szczególności zmiany
wartości godziwej aktywów i zobowiązań o stałym oprocentowaniu, spowodowane
zmianami określonej stawki referencyjnej.
Pozycje zabezpieczane
Pozycjami zabezpieczanymi są rachunki bieżące o stałej stopie procentowej
w walucie PLN, EUR i USD.
Instrumenty zabezpieczające
Instrumenty zabezpieczające stanowią standardowe transakcje wymiany stopy
procentowej (IRS), tzw. plain vanilla IRS w walucie PLN, EUR i USD w ramach
których Bank otrzymuje stałą stoprocentową i aci zmienną stopę opartą na
stawkach WIBOR 6M, EURIBOR 6M, EURIBOR 3M, EUR ESTRS, USD SFROIS.
IRS
Wartość nominalna
Wartość godziwa
Aktywa
Zobowiązania
31.12.2023
11 315 595
67 980
630 468
31.12.2022
14 833 485
29 101
1 298 074
Prezentacja wyniku na transakcjach
zabezpieczanych i zabezpieczających
Zmiana wyceny według wartości godziwej transakcji zabezpieczających ujmowana
jest w wyniku na rachunkowości zabezpieczeń. Odsetki od transakcji IRS
i rachunków bieżących ujmowane są w wyniku odsetkowym.
W zobowiązaniach w pozycji „Korekta wartości godziwej pozycji zabezpieczanej i zabezpieczającej” znajduje się również korekta
wartości instrumentów zabezpieczanych (depozytów) wynosząca:
31.12.2023 -547 696 tys. zł
31.12.2022 -1 233 598 tys. zł
oraz różnica wyceny do wartości godziwej pozycji zabezpieczanych, dla których zostało rozwiązane powiązanie zabezpieczające
w trakcie jego trwania wynosząca:
31.12.2023 -338 202 tys. zł
31.12.2022 -692 574 tys. zł
Poniższa tabela prezentuje podział instrumentów pochodnych zabezpieczających według wartości nominalnej na dzień
31 grudnia 2023 roku i 31 grudnia 2022 roku w podziale na rezydualne terminy wymagalności:
31.12.2023
Zabezpieczające instrumenty
pochodne
Wartość godziwa
Nominał
dodatnia
ujemna
do 1 m-ca
od 1 do
3 m-cy
od 3 m-cy
do 1 roku
1-5 lat
> 5 lat
Razem
Kontrakty na stopę procentową
Swapy (IRS)
67 980
630 468
-
359 255
2 698 055
5 447 695
2 810 590
11 315 595
Razem zabezpieczające
instrumenty pochodne
67 980
630 468
-
359 255
2 698 055
5 447 695
2 810 590
11 315 595
31.12.2022
Zabezpieczające instrumenty
pochodne
Wartość godziwa
Nominał
dodatnia
ujemna
do 1 m-ca
od 1 do
3 m-cy
od 3 m-cy
do 1 roku
1-5 lat
> 5 lat
Razem
Kontrakty na stopę procentową
Swapy (IRS)
29 101
1 298 074
-
1 196 899
5 606 850
4 867 771
3 161 966
14 833 485
Razem zabezpieczające
instrumenty pochodne
29 101
1 298 074
-
1 196 899
5 606 850
4 867 771
3 161 966
14 833 485
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
62
Opis powiązania zabezpieczającego
Zabezpieczane ryzyko to ryzyko stopy procentowej, a w szczególności zmiany
wartości godziwej aktywów i zobowiązań o stałym oprocentowaniu,
spowodowane zmianami określonej stawki referencyjnej.
Pozycje zabezpieczane
Pozycjami zabezpieczanymi kredyty o stałej stopie procentowej w walucie
PLN.
Instrumenty zabezpieczające
Instrumentami zabezpieczającymi są standardowe transakcje wymiany stopy
procentowej (IRS), tzw. plain vanilla IRS w walucie PLN, w ramach, której Bank
płaci stałą stopę procentową i otrzymuje zmienną stopę opartą na stawkach
WIBOR 6M, WIBOR 3M.
IRS
Wartość nominalna
Wartość godziwa
Aktywa
Zobowiązania
31.12.2023
1 275 000
-
59 467
31.12.2022
250 000
-
3 773
Prezentacja wyniku na transakcjach
zabezpieczanych i zabezpieczających
Zmiana wyceny według wartości godziwej transakcji zabezpieczających
ujmowana jest w wyniku na rachunkowości zabezpieczeń. Odsetki od transakcji
IRS i pozycji zabezpieczanych ujmowane są w wyniku odsetkowym.
W aktywach w pozycji „Korekta wartości godziwej pozycji zabezpieczanej i zabezpieczającej” znajduje się również korekta wartości
instrumentów zabezpieczanych (kredytów) wynosząca:
31.12.2023 12 153 tys. zł
31.12.2022 3 923 tys. zł
Poniższa tabela prezentuje podział instrumentów pochodnych zabezpieczających według wartości nominalnej na dzień
31 grudnia 2023 roku i na 31 grudnia 2022 roku w podziale na rezydualne terminy wymagalności:
31.12.2023
Zabezpieczające instrumenty
pochodne
Wartość godziwa
Nominał
dodatnia
ujemna
do 1 m-
ca
od 1 do
3 m-cy
od 3 m-cy
do 1 roku
1-5 lat
> 5 lat
Razem
Kontrakty na stopę procentową
Swapy (IRS)
-
59 467
-
-
250 000
1 025 000
-
1 275 000
Razem zabezpieczające
instrumenty pochodne
-
59 467
-
-
250 000
1 025 000
-
1 275 000
31.12.2022
Zabezpieczające instrumenty
pochodne
Wartość godziwa
Nominał
dodatnia
ujemna
do 1 m-
ca
od 1 do
3 m-cy
od 3 m-cy
do 1 roku
1-5 lat
> 5 lat
Razem
Kontrakty na stopę procentową
Swapy (IRS)
-
3 773
-
-
-
250 000
-
250 000
Razem zabezpieczające
instrumenty pochodne
-
3 773
-
-
-
250 000
-
250 000
W 2023 r. zaprezentowane powiązania zabezpieczające wykazały efektywność, nastąpiło jedno rozwiązanie wynikające
z bieżącego zarządzania ryzykiem stopy procentowej.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
63
Dodatkowo Bank na dzień 31 grudnia 2023 r. stosuje rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej (micro fair value hedge).
Opis powiązania zabezpieczającego
Zabezpieczane ryzyko to ryzyko stopy procentowej, a w szczególności zmiany
wartości godziwej aktywów i zobowiązań o stałym oprocentowaniu,
spowodowane zmianami określonej stawki referencyjnej.
Pozycje zabezpieczane
Pozycjami zabezpieczanymi są: obligacje o stałym kuponie w EUR i USD.
Instrumenty zabezpieczające
Instrumentami zabezpieczającymi standardowe transakcje wymiany stopy
procentowej (IRS), tzw. plain vanilla IRS w walucie EUR i USD, w ramach, której
Bank płaci stałą stopę procentową i otrzymuje zmienną sto opartą na
stawkach EUR ESTRS i USD-SFROIS.
IRS
Wartość nominalna
Wartość godziwa
Aktywa
Zobowiązania
31.12.2023
3 726 887
14 364
84 418
Prezentacja wyniku na transakcjach
zabezpieczanych i zabezpieczających
Zmiana wyceny według wartości godziwej transakcji zabezpieczających
ujmowana jest w wyniku na rachunkowości zabezpieczeń. Odsetki od transakcji
IRS i pozycji zabezpieczanych ujmowane są w wyniku odsetkowym.
Poniższa tabela prezentuje podział instrumentów pochodnych zabezpieczających według wartości nominalnej na dzień 31 grudnia
2023 roku w podziale na rezydualne terminy wymagalności:
31.12.2023
Zabezpieczające instrumenty
pochodne
Wartość godziwa
Nominał
dodatnia
ujemna
do 1
m-ca
od 1 do
3 m-cy
od 3 m-cy
do 1 roku
1-5 lat
> 5 lat
Razem
Kontrakty na stopę procentową
Swapy (IRS)
14 364
84 418
-
-
-
1 037 380
2 689 508
3 726 887
Razem zabezpieczające
instrumenty pochodne
14 364
84 418
-
-
-
1 037 380
2 689 508
3 726 887
Kwoty rozpoznane w rachunku zysków i strat z tytułu rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej (fair value hedge)
Wartość godziwa
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Przychód odsetkowy na instrumentach pochodnych zabezpieczających
403 209
188 498
Koszt odsetkowy na instrumentach pochodnych zabezpieczających
(1 161 945)
(790 845)
Zmiana wyceny według wartości godziwej transakcji zabezpieczających zaprezentowana
w Wyniku na rachunkowości zabezpieczeń, w tym:
(30 939)
13 267
zmiana wartości godziwej instrumentów zabezpieczających
527 031
(988 077)
zmiana wartości godziwej instrumentów zabezpieczanych
(557 970)
1 001 344
W 2023 r. zaprezentowane powiązania zabezpieczające wykazały efektywność.
Dodatkowo Bank na dzień 31 grudnia 2023 roku stosuje rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych (cash flow hedge).
Opis powiązania zabezpieczającego
Zabezpieczane ryzyko to ryzyko stopy procentowej, a w szczególności brak
zmienności przepływów odsetkowych na zabezpieczanym papierze,
spowodowanych zmianami określonej stawki referencyjnej.
Pozycje zabezpieczane
Pozycjami zabezpieczanymi są obligacje o zmiennym kuponie WZ1131.
Instrumenty zabezpieczające
Instrumenty zabezpieczające stanowią standardowe transakcje wymiany stopy
procentowej (IRS), tzw. plain vanilla IRS w walucie PLN w ramach których Bank
otrzymuje stałą stopę procentową i płaci zmienną stopę opartą na stawce
WIBOR 6M.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
64
IRS
Wartość nominalna
Wartość godziwa
Aktywa
Zobowiązania
31.12.2023
625 000
-
104 179
31.12.2022
625 000
-
172 679
Prezentacja wyniku na transakcjach
zabezpieczanych i zabezpieczających
Zmiany wartości godziwej pochodnego instrumentu zabezpieczającego
wyznaczonego jako zabezpieczenie przepływów pieniężnych ujmowane
bezpośrednio w pozycji „Kapitał z aktualizacji wyceny w części stanowiącej
efektywną część zabezpieczenia. Część nieefektywną zabezpieczenia ujmuje
się w rachunku zysków i strat w pozycji Wynik na rachunkowości zabezpieczeń.
Poniższa tabela prezentuje podział instrumentów pochodnych zabezpieczających według wartości nominalnej na dzień 31 grudnia
2023 roku i 31 grudnia 2022 roku w podziale na rezydualne terminy wymagalności:
31.12.2023
Zabezpieczające instrumenty
pochodne
Wartość godziwa
Nominał
dodatnia
ujemna
do 1 m-
ca
od 1 do
3 m-cy
od 3 m-cy
do 1 roku
1-5 lat
> 5 lat
Razem
Kontrakty na stopę procentową
Swapy (IRS)
-
104 179
-
-
-
-
625 000
625 000
Razem zabezpieczające
instrumenty pochodne
-
104 179
-
-
-
-
625 000
625 000
31.12.2022
Zabezpieczające instrumenty
pochodne
Wartość godziwa
Nominał
dodatnia
ujemna
do 1 m-
ca
od 1 do
3 m-cy
od 3 m-cy
do 1 roku
1-5 lat
> 5 lat
Razem
Kontrakty na stopę procentową
Swapy (IRS)
-
172 679
-
-
-
-
625 000
625 000
Razem zabezpieczające
instrumenty pochodne
-
172 679
-
-
-
-
625 000
625 000
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Przychód odsetkowy na instrumentach pochodnych zabezpieczających
11 627
11 628
Koszt odsetkowy na instrumentach pochodnych zabezpieczających
(44 099)
(30 960)
Zmiany stanu kapitału z aktualizacji wyceny z tytułu wyceny instrumentów pochodnych zabezpieczających w rachunkowości
zabezpieczeń przepływów pieniężnych (cash flow hedge).
Ryzyko stopy procentowej
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Stan na początek okresu
(169 290)
(85 303)
Zyski lub straty wynikające z zabezpieczenia, ujęte w pozostałych całkowitych dochodach
w ciągu okresu sprawozdawczego
67 303
(83 987)
Stan na koniec okresu
(101 987)
(169 290)
W 2023 r. zaprezentowane powiązania zabezpieczające wykazały efektywność.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
65
21. KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM
WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
31.12.2023
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według
zamortyzowanego kosztu
Wartość bilansowa
brutto
Odpis
Wartość bilansowa
netto
Kredyty i pożyczki udzielone
Niebankowym podmiotom finansowym
3 858 748
(13 610)
3 845 138
kredyty o charakterze bieżącym
3 616 375
(10 994)
3 605 381
kredyty inwestycyjne
192 911
(1 889)
191 022
kredyty pozostałe
49 462
(727)
48 735
Klientom indywidualnym
34 410 687
(866 551)
33 544 136
kredyty na nieruchomości
21 986 449
(317 536)
21 668 913
kredyty pozostałe
12 424 238
(549 015)
11 875 223
Podmiotom gospodarczym
44 987 421
(1 488 530)
43 498 891
kredyty o charakterze bieżącym
20 584 657
(870 432)
19 714 225
kredyty inwestycyjne
17 671 641
(498 413)
17 173 228
kredyty pozostałe
6 731 123
(119 685)
6 611 438
w tym rolnikom indywidualnym
7 765 713
(396 126)
7 369 587
kredyty o charakterze bieżącym
4 626 815
(212 116)
4 414 699
kredyty inwestycyjne
3 129 127
(182 775)
2 946 352
kredyty pozostałe
9 771
(1 235)
8 536
Instytucjom sektora budżetowego
58 375
(734)
57 641
kredyty o charakterze bieżącym
33 984
(300)
33 684
kredyty inwestycyjne
24 134
(431)
23 703
kredyty pozostałe
257
(3)
254
Należności leasingowe
226 332
(34 913)
191 419
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według
zamortyzowanego kosztu, razem
83 541 563
(2 404 338)
81 137 225
31.12.2022 przekształcone
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według
zamortyzowanego kosztu
Wartość bilansowa
brutto
Odpis
Wartość bilansowa
netto
Kredyty i pożyczki udzielone
Niebankowym podmiotom finansowym
1 390 575
(3 333)
1 387 242
kredyty o charakterze bieżącym
1 153 300
(2 832)
1 150 468
kredyty inwestycyjne
217 912
(313)
217 599
kredyty pozostałe
19 363
(188)
19 175
Klientom indywidualnym
37 408 543
(1 150 739)
36 257 804
kredyty na nieruchomości
25 225 602
(486 369)
24 739 233
kredyty pozostałe
12 182 941
(664 370)
11 518 571
Podmiotom gospodarczym
46 096 962
(1 681 690)
44 415 272
kredyty o charakterze bieżącym
21 603 226
(1 006 259)
20 596 967
kredyty inwestycyjne
17 620 240
(531 304)
17 088 936
kredyty pozostałe
6 873 496
(144 127)
6 729 369
w tym rolnikom indywidualnym
6 835 131
(483 836)
6 351 295
kredyty o charakterze bieżącym
3 195 612
(252 641)
2 942 971
kredyty inwestycyjne
3 626 312
(228 995)
3 397 317
kredyty pozostałe
13 207
(2 200)
11 007
Instytucjom sektora budżetowego
58 956
(922)
58 034
kredyty o charakterze bieżącym
37 820
(787)
37 033
kredyty inwestycyjne
20 825
(127)
20 698
kredyty pozostałe
311
(8)
303
Należności leasingowe
400 416
(33 965)
366 451
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według
zamortyzowanego kosztu, razem
85 355 452
(2 870 649)
82 484 803
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
66
Kredyty i pożyczki netto udzielone klientom w podziale na Fazy
31.12.2023
Faza 1
Faza 2
Faza 3
Razem
w tym
POCI
Kredyty i pożyczki udzielone
72 744 166
8 300 975
2 496 422
83 541 563
147 067
Niebankowym podmiotom finansowym
3 834 346
10 805
13 597
3 858 748
2 501
Klientom indywidualnym
30 734 283
2 895 458
780 946
34 410 687
37 107
Podmiotom gospodarczym
38 070 700
5 266 804
1 649 917
44 987 421
107 459
w tym rolnikom indywidualnym
6 215 099
1 071 956
478 658
7 765 713
5 428
Instytucjom sektora budżetowego
47 816
10 528
31
58 375
-
Należności leasingowe
57 021
117 380
51 931
226 332
-
Odpisy z tytułu oczekiwanych strat
kredytowych kredytów i pożyczek
udzielonych
(320 337)
(554 506)
(1 529 495)
(2 404 338)
(38 862)
Niebankowym podmiotom finansowym
(4 463)
(481)
(8 666)
(13 610)
(84)
Klientom indywidualnym
(97 225)
(265 046)
(504 280)
(866 551)
(2 244)
Podmiotom gospodarczym
(218 183)
(285 326)
(985 021)
(1 488 530)
(36 534)
w tym rolnikom indywidualnym
(48 946)
(59 690)
(287 490)
(396 126)
(509)
Instytucjom sektora budżetowego
(339)
(371)
(24)
(734)
-
Należności leasingowe
(127)
(3 282)
(31 504)
(34 913)
-
Kredyty i pożyczki netto udzielone
klientom wyceniane według
zamortyzowanego kosztu, razem
72 423 829
7 746 469
966 927
81 137 225
108 205
31.12.2022 przekształcone
Faza 1
Faza 2
Faza 3
Razem
w tym
POCI
Kredyty i pożyczki udzielone
73 543 933
8 984 512
2 827 007
85 355 452
165 799
Niebankowym podmiotom finansowym
1 388 192
456
1 927
1 390 575
97
Klientom indywidualnym
32 816 357
3 667 493
924 693
37 408 543
39 402
Podmiotom gospodarczym
38 999 621
5 263 003
1 834 338
46 096 962
126 300
w tym rolnikom indywidualnym
5 156 901
1 099 973
578 257
6 835 131
120
Instytucjom sektora budżetowego
58 160
-
796
58 956
-
Należności leasingowe
281 603
53 560
65 253
400 416
-
Odpisy z tytułu oczekiwanych strat
kredytowych kredytów i pożyczek
udzielonych
(359 264)
(775 141)
(1 736 244)
(2 870 649)
(39 482)
Niebankowym podmiotom finansowym
(1 602)
(33)
(1 698)
(3 333)
(84)
Klientom indywidualnym
(146 254)
(392 376)
(612 109)
(1 150 739)
(2 671)
Podmiotom gospodarczym
(209 943)
(379 362)
(1 092 385)
(1 681 690)
(36 727)
w tym rolnikom indywidualnym
(45 330)
(117 604)
(320 902)
(483 836)
-
Instytucjom sektora budżetowego
(503)
-
(419)
(922)
-
Należności leasingowe
(962)
(3 370)
(29 633)
(33 965)
-
Kredyty i pożyczki netto udzielone
klientom wyceniane według
zamortyzowanego kosztu, razem
73 184 669
8 209 371
1 090 763
82 484 803
126 317
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
67
Odpis z tytułu oczekiwanych strat kredytowych kredytów i pożyczek wycenianych według zamortyzowanego kosztu
Zmiana stanu odpisów z tytułu oczekiwanych
strat kredytowych
Faza 1
Faza 2
Faza 3
Razem
Stan na 1 stycznia 2023 roku
(359 264)
(775 141)
(1 736 244)
(2 870 649)
Zwiększenia z tytułu utworzenia i nabycia
(164 967)
(24 918)
(14 002)
(203 887)
Zmniejszenia z tytułu zaprzestania ujmowania
43 214
76 717
235 486
355 417
Zmiany wynikające ze zmiany ryzyka kredytowego
(netto)
156 843
162 257
(476 081)
(156 981)
Wykorzystanie w ciężar odpisów
9
55
450 064
450 128
Pozostałe zmiany (w tym różnice kursowe)
3 828
6 524
11 282
21 634
Stan na 31 grudnia 2023 roku
(320 337)
(554 506)
(1 529 495)
(2 404 338)
Zmiana stanu odpisów z tytułu oczekiwanych
strat kredytowych
Faza 1
Faza 2
Faza 3
Razem
Stan na 1 stycznia 2022 roku przekształcone
(566 901)
(484 181)
(1 748 813)
(2 799 895)
Zwiększenia z tytułu utworzenia i nabycia
(159 341)
(32 465)
(21 447)
(213 253)
Zmniejszenia z tytułu zaprzestania ujmowania
33 739
36 678
107 912
178 329
Zmiany wynikające ze zmiany ryzyka kredytowego
(netto)
342 250
(309 081)
(459 001)
(425 832)
Zmiany z tytułu modyfikacji bez zaprzestania
ujmowania (netto)
(1 040)
(436)
-
(1 476)
Wykorzystanie w ciężar odpisów
417
1 279
424 770
426 466
Zmiana polityki rachunkowości w zakresie wpływu
ryzyka prawnego ekspozycji w CHF
(6 079)
11 433
(20 926)
(15 572)
Pozostałe zmiany (w tym różnice kursowe)
(2 309)
1 632
(18 739)
(19 416)
Stan na 31 grudnia 2022 roku przekształcone
(359 264)
(775 141)
(1 736 244)
(2 870 649)
Kwota długoterminowych należności z tytułu kredytów i pożyczek udzielonych klientom według stanu na 31.12.2023 r.
wynosiła 70 167 985 tys. zł (31.12.2022 r. wynosiła 71 695 088 tys. zł).
Zmiana stanu kredytów i pożyczek brutto
udzielonych klientom wyceniane według
zamortyzowanego kosztu
Faza 1
Faza 2
Faza 3
Razem
Stan na 1 stycznia 2023 roku
73 543 933
8 984 512
2 827 007
85 355 452
Zwiększenia z tytułu udzielenia i nabycia
21 473 534
753 523
73 095
22 300 152
Zmniejszenia z tytułu zaprzestania ujmowania
(27 781 946)
(4 211 499)
(1 515 925)
(33 509 370)
Zmiany wynikające z transferów pomiędzy
fazami
(2 814 494)
2 100 910
713 584
-
Pozostałe zmiany
8 323 139
673 529
398 661
9 395 329
Stan na 31 grudnia 2023 roku
72 744 166
8 300 975
2 496 422
83 541 563
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
68
Zmiana stanu kredytów i pożyczek brutto
udzielonych klientom wyceniane według
zamortyzowanego kosztu
Faza 1
Faza 2
Faza 3
Razem
Stan na 1 stycznia 2022 roku przekształcone
72 146 388
6 689 631
3 024 736
81 860 755
Zwiększenia z tytułu udzielenia i nabycia
20 211 887
900 393
114 571
21 226 851
Zmniejszenia z tytułu zaprzestania ujmowania
(38 019 812)
(4 951 413)
(1 398 634)
(44 369 859)
Zmiany wynikające z transferów pomiędzy
fazami
(5 440 813)
4 786 706
654 107
-
Zmiana polityki rachunkowości w zakresie
wpływu ryzyka prawnego ekspozycji w CHF
(171 574)
(164 098)
6 668
(329 004)
Pozostałe zmiany
24 817 858
1 723 293
425 559
26 966 709
Stan na 31 grudnia 2022 roku przekształcone
73 543 933
8 984 512
2 827 007
85 355 452
Wartość brutto kredytów na nieruchomości dla osób fizycznych w walucie (w tys. zł)
Kredyty według walut
31.12.2023
31.12.2022
przekształcone
CHF
815 687
2 666 429
EUR
24 003
31 874
PLN
21 146 369
22 526 701
USD
390
598
Razem
21 986 449
25 225 602
31.12.2023
Wartość portfela kredytowego z udziałem
CHF
Wartość
bilansowa brutto
w tym
zaangażowania
w CHF
Odpis
w tym
zaangażowania
w CHF
Kredyty i pożyczki udzielone
Niebankowym podmiotom finansowym
3 858 748
795
(13 610)
-
kredyty o charakterze bieżącym
3 616 375
795
(10 994)
-
kredyty inwestycyjne
192 911
-
(1 889)
-
kredyty pozostałe
49 462
-
(727)
-
Klientom indywidualnym
34 410 687
825 675
(866 551)
(153 953)
kredyty na nieruchomości
21 986 449
815 687
(317 536)
(149 431)
kredyty pozostałe
12 424 238
9 988
(549 015)
(4 522)
Podmiotom gospodarczym
44 987 421
36 345
(1 488 530)
(8 296)
kredyty o charakterze bieżącym
20 584 657
29 775
(870 432)
(2 087)
kredyty inwestycyjne
17 671 641
6 570
(498 413)
(6 209)
kredyty pozostałe
6 731 123
-
(119 685)
-
w tym rolnikom indywidualnym
7 765 713
131
(396 126)
-
kredyty o charakterze bieżącym
4 626 815
131
(212 116)
-
kredyty inwestycyjne
3 129 127
-
(182 775)
-
kredyty pozostałe
9 771
-
(1 235)
-
Instytucjom sektora budżetowego
58 375
-
(734)
-
kredyty o charakterze bieżącym
33 984
-
(300)
-
kredyty inwestycyjne
24 134
-
(431)
-
kredyty pozostałe
257
-
(3)
-
Należności leasingowe
226 332
23 887
(34 913)
(10 955)
Kredyty i pożyczki, razem
83 541 563
886 702
(2 404 338)
(173 204)
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
69
31.12.2022 przekształcone
Wartość portfela kredytowego z udziałem
CHF
Wartość
bilansowa brutto
w tym
zaangażowania
w CHF
Odpis
w tym
zaangażowania
w CHF
Kredyty i pożyczki udzielone
Niebankowym podmiotom finansowym
1 390 575
-
(3 333)
-
kredyty o charakterze bieżącym
1 153 300
-
(2 832)
-
kredyty inwestycyjne
217 912
-
(313)
-
kredyty pozostałe
19 363
-
(188)
-
Klientom indywidualnym
37 408 543
2 696 715
(1 150 739)
(274 797)
kredyty na nieruchomości
25 225 602
2 666 429
(486 369)
(263 297)
kredyty pozostałe
12 182 941
30 286
(664 370)
(11 500)
Podmiotom gospodarczym
46 096 962
55 837
(1 681 690)
(13 227)
kredyty o charakterze bieżącym
21 603 226
46 563
(1 006 259)
(5 722)
kredyty inwestycyjne
17 620 240
9 167
(531 304)
(7 505)
kredyty pozostałe
6 873 496
107
(144 127)
-
w tym rolnikom indywidualnym
6 835 131
821
(483 836)
(61)
kredyty o charakterze bieżącym
3 195 612
802
(252 641)
(61)
kredyty inwestycyjne
3 626 312
19
(228 995)
-
kredyty pozostałe
13 207
(2 200)
Instytucjom sektora budżetowego
58 956
-
(922)
-
kredyty o charakterze bieżącym
37 820
-
(787)
-
kredyty inwestycyjne
20 825
-
(127)
-
kredyty pozostałe
311
-
(8)
-
Należności leasingowe
400 416
27 626
(33 965)
(6 886)
Kredyty i pożyczki, razem
85 355 452
2 780 178
(2 870 649)
(294 910)
22. KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM
WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
31.12.2023
31.12.2022
Kredyty preferencyjne
653 582
949 298
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według
wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, razem
653 582
949 298
Poniżej przedstawiono porównanie wartości godziwej kredytów preferencyjnych z ich wartością bilansową brutto, jaka zostałaby
ujęta, gdyby Bank - zgodnie z wymogiem MSSF 9 - nie dokonał reklasyfikacji tych portfeli według wartości godziwej przez wynik
finansowy.
Wartość bilansowa brutto
Wartość godziwa
31.12.2023
745 213
653 582
31.12.2022
1 023 731
949 298
Kredyty preferencyjne według wartości
godziwej
Faza 1
Faza 2
Faza 3
Razem
31.12.2023
515 534
110 059
27 989
653 582
31.12.2022
681 103
207 147
61 048
949 298
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
70
23. PAPIERY WARTOŚCIOWE WYCENIANE WEDŁUG
ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
31.12.2023
Papiery wartościowe
Wartość bilansowa
brutto
Odpis
Wartość bilansowa
netto
emitowane przez banki krajowe
4 293 857
-
4 293 857
emitowane przez pozostałe instytucje finansowe
3 207 638
-
3 207 638
emitowane przez instytucje rządowe szczebla centralnego –
obligacje skarbowe
18 696 431
(102)
18 696 329
emitowane przez podmioty niefinansowe - obligacje
4 155
(4 155)
-
emitowane przez jednostki samorządowe – obligacje komunalne
48 565
(111)
48 454
Papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego
kosztu, razem
26 250 646
(4 368)
26 246 278
31.12.2022
Papiery wartościowe
Wartość bilansowa
brutto
Odpis
Wartość bilansowa
netto
emitowane przez banki krajowe - listy zastawne
1 221
(15)
1 206
emitowane przez banki krajowe
3 833 869
-
3 833 869
emitowane przez pozostałe instytucje finansowe
1 131 309
-
1 131 309
emitowane przez instytucje rządowe szczebla centralnego –
obligacje skarbowe
17 066 487
(90)
17 066 397
emitowane przez podmioty niefinansowe - obligacje
112 472
(44 690)
67 782
emitowane przez jednostki samorządowe – obligacje komunalne
66 882
(184)
66 698
Papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego
kosztu, razem
22 212 240
(44 979)
22 167 261
31.12.2023
Faza 1
Faza 2
Faza 3
Razem
w tym POCI
Papiery wartościowe
26 246 491
-
4 155
26 250 646
-
emitowane przez banki krajowe
4 293 857
-
-
4 293 857
-
emitowane przez pozostałe instytucje finansowe
3 207 638
-
-
3 207 638
-
emitowane przez instytucje rządowe szczebla
centralnego obligacje skarbowe
18 696 431
-
-
18 696 431
-
emitowane przez podmioty niefinansowe
obligacje
-
-
4 155
4 155
-
emitowane przez jednostki samorządowe –
obligacje komunalne
48 565
-
-
48 565
-
Odpisy z tytułu oczekiwanych strat
kredytowych papierów wartościowych
(213)
-
(4 155)
(4 368)
-
emitowane przez instytucje rządowe szczebla
centralnego obligacje skarbowe
(102)
-
-
(102)
-
emitowane przez podmioty niefinansowe -
obligacje
-
-
(4 155)
(4 155)
-
emitowane przez jednostki samorządowe –
obligacje komunalne
(111)
-
-
(111)
-
Papiery wartościowe netto wyceniane
według zamortyzowanego kosztu, razem
26 246 278
-
-
26 246 278
-
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
71
31.12.2022
Faza 1
Faza 2
Faza 3
Razem
w tym POCI
Papiery wartościowe
22 099 768
-
112 472
22 212 240
108 317
emitowane przez banki krajowe - listy zastawne
1 221
-
-
1 221
-
emitowane przez banki krajowe
3 833 869
-
-
3 833 869
-
emitowane przez pozostałe instytucje finansowe
1 131 309
-
-
1 131 309
-
emitowane przez instytucje rządowe szczebla
centralnego obligacje skarbowe
17 066 487
-
-
17 066 487
-
emitowane przez podmioty niefinansowe -
obligacje
-
-
112 472
112 472
108 317
emitowane przez jednostki samorządowe –
obligacje komunalne
66 882
-
-
66 882
-
Odpisy z tytułu oczekiwanych strat
kredytowych papierów wartościowych
(289)
-
(44 690)
(44 979)
(40 535)
emitowane przez banki krajowe - listy zastawne
(15)
-
-
(15)
-
emitowane przez instytucje rządowe szczebla
centralnego obligacje skarbowe
(90)
-
-
(90)
-
emitowane przez podmioty niefinansowe -
obligacje
-
-
(44 690)
(44 690)
(40 535)
emitowane przez jednostki samorządowe –
obligacje komunalne
(184)
-
-
(184)
-
Papiery wartościowe netto wyceniane
według zamortyzowanego kosztu, razem
22 099 479
-
67 782
22 167 261
67 782
Zgodnie z Ustawą z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, na dzień 31 grudnia 2023 r. BNP Paribas
posiadał obligacje skarbowe ujęte w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w kwocie 362 241 tys. zł (o wartości nominalnej
370 000 tys. zł), które stanowiły zabezpieczenie funduszu ochrony środków gwarantowanych w ramach BFG (w 2022 r. w kwocie
436 880 tys. zł o wartości nominalnej 460 000 tys. zł).
Zmiana stanu papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego
kosztu według wartości bilansowej
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Stan na początek okresu
22 167 261
23 268 041
Zakup papierów
6 973 174
636 437
Sprzedaż/wykup papierów
(2 806 216)
(1 704 560)
Zmiana na odpisach z tytułu utraty wartości
40 611
672
Zmiana na korekcie wartości początkowej
46 555
(2 792)
Zmiana odsetek należnych, z tytułu różnic kursowych, dyskonta i premii
(175 107)
(30 537)
Stan na koniec okresu
26 246 278
22 167 261
Zmiana stanu odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych papierów
wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Stan na początek okresu
(44 979)
(45 652)
Zmniejszenia z tytułu zaprzestania ujmowania
260
440
Zmiany wynikające ze zmiany ryzyka kredytowego (netto)
40 351
233
Stan na koniec okresu
(4 368)
(44 979)
Kwota długoterminowych papierów wartościowych brutto wycenianych według zamortyzowanego kosztu według stanu na
31.12.2023 r. wynosiła 23 656 705 tys. zł (31.12.2022 r. wynosiła 21 054 754 tys. zł).
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
72
24. PAPIERY WARTOŚCIOWE WYCENIANE WEDŁUG
WARTCI GODZIWEJ PRZEZ RACHUNEK ZYSKÓW I
STRAT
Papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez rachunek
zysków i strat
31.12.2023
31.12.2022
Wartość bilansowa
Obligacje emitowane przez podmioty niefinansowe
-
26 005
Obligacje zamienne na akcje podmiotów niefinansowych
77 078
56 160
Instrumenty kapitałowe
212 974
228 234
Certyfikaty emitowane przez podmioty niefinansowe
835
837
Papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez rachunek
zysków i strat, razem
290 887
311 236
Zmiana stanu papierów wartościowych wycenianych według wartości godziwej
przez rachunek zysków i strat
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Stan na początek okresu
311 236
320 216
Zakup papierów
29 581
8 168
Sprzedaż/wykup papierów
(58 896)
(33 360)
Zmiana w wycenie według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
9 269
10 800
Zmiana odsetek należnych, z tytułu różnic kursowych, dyskonta i premii
(303)
5 412
Stan na koniec okresu
290 887
311 236
Kwota długoterminowych papierów wartościowych brutto wycenianych według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
według stanu na 31.12.2023 r. wynosiła 50 320 tys. zł (31.12.2022 r. wynosiła 51 131 tys. zł).
Poniższa tabela prezentuje wartość papierów wartościowych wycenianych według wartości godziwej przez rachunek zysków
i strat, w podziale na wyznaczone do wyceny w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat oraz obligatoryjnie wyceniane
według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Instrumenty dłużne zaklasyfikowane obowiązkowo do kategorii wycenianych według
wartości godziwej przez rachunek zysków i strat na moment początkowego ujęcia
77 913
83 002
Instrumenty kapitałowe wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków
i strat na moment początkowego ujęcia
212 974
228 234
Papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez rachunek
zysków i strat, razem
290 887
311 236
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
73
25. PAPIERY WARTOŚCIOWE WYCENIANE WEDŁUG
WARTCI GODZIWEJ PRZEZ INNE CAŁKOWITE
DOCHODY
Dłużne papiery wartościowe
31.12.2023
31.12.2022
Bony pieniężne NBP
3 347 144
8 495 585
Obligacje emitowane przez banki
2 587 815
2 251 139
Obligacje skarbowe emitowane przez instytucje rządowe szczebla centralnego
4 988 298
4 141 351
Obligacje emitowane przez pozostałe instytucje finansowe
5 711 046
2 496 718
Papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
16 634 303
17 384 793
Zmiana stanu papierów wartościowych wycenianych według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Stan na początek okresu
17 384 793
9 143 353
Zakup papierów
177 704 827
80 475 220
Sprzedaż papierów
(179 118 590)
(71 612 720)
Zmiana w wycenie według wartości godziwej przez całkowite dochody
653 872
(599 039)
Zmiana w wycenie według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
97 570
(2 104)
Zmiana odsetek należnych, z tytułu różnic kursowych, dyskonta i premii
(88 169)
(19 917)
Stan na koniec okresu
16 634 303
17 384 793
Kwota długoterminowych papierów wartościowych brutto wycenianych według wartości godziwej przez całkowite dochody według
stanu na 31.12.2023 r. wynosiła 12 787 244 tys. zł (31.12.2022 r. wynosiła 8 889 208 tys. zł).
Poniższa tabela prezentuje zyski i straty dotyczące papierów wartościowych wycenianych według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody, które w danym okresie zostały ujęte bezpośrednio w kapitale własnym, a następnie zostały wyksięgowane
z kapitału własnego i ujęte w wyniku finansowym za dany okres 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 r. i 2022 roku.
Zyski/straty z papierów wartościowych wycenianych według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Zyski ujęte bezpośrednio w kapitale własnym a następnie przeniesione z kapitału
własnego i ujęte w wyniku finansowym
7 388
13 598
Straty ujęte bezpośrednio w kapitale własnym a następnie przeniesione z kapitału
własnego i ujęte w wyniku finansowym
(9 142)
(10 312)
Zyski/straty z papierów wartościowych wycenianych według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody, razem
(1 754)
3 286
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
74
26. INWESTYCJE W JEDNOSTKACH ZALEŻNYCH
31.12.2023
31.12.2022
W podmiotach sektora finansowego
76 728
52 837
W podmiotach sektora niefinansowego
41 998
40 282
Inwestycje, razem
118 726
93 119
Udziały w jednostkach zależnych według stanu na 31.12.2023 r. i 31.12.2022 r
31.12.2023
Cena nabycia
udziałów
Wartość
bilansowa
Udział % Banku
w kapitale
podmiotu
Nazwa podmiotu
BNP PARIBAS TOWARZYSTWO FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH S.A.
36 732
36 731
100%
BNP PARIBAS LEASING SERVICES SP. Z O.O.
39 996
39 996
100%
BNP PARIBAS GROUP SERVICE CENTER S.A.
31 698
31 698
100%
CAMPUS LESZNO SP. Z O.O.
12 514
10 300
100%
Razem
120 940
118 726
Bank w 2023 r. odwrócił wcześniej utworzony odpis z tytułu utraty wartości udziałów w spółce: BNP Paribas Towarzystwo Funduszy
Inwestycyjnych S.A w kwocie 23 891 tys. zł oraz w spółce Campus Leszno Sp. z o.o. w kwocie 11 000 tys. .
Campus Leszno Sp. z o.o. zmniejszyła kapitał akcyjny w kwocie 1 700 tys. i zwróciła środki do banku w formie zwrotu dopłaty
do kapitału.
W dniu 18 kwietnia 2023 r. zostało uprawomocnione wykreślenie z KRS spółki Bankowy Fundusz Nieruchomości Actus Sp. z o.o.
i to zakończyło proces jej likwidacji.
31.12.2022
Cena nabycia
udziałów
Wartość
bilansowa
Udział % Banku
w kapitale
podmiotu
Nazwa podmiotu
BANKOWY FUNDUSZ NIERUCHOMOŚCIOWY ACTUS SP. Z O.O.
w likwidacji
41 310
7 584
100%
BNP PARIBAS TOWARZYSTWO FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH S.A.
36 732
12 840
100%
BNP PARIBAS LEASING SERVICES SP. Z O.O.
39 996
39 997
100%
BNP PARIBAS GROUP SERVICE CENTER S.A.
31 698
31 698
100%
CAMPUS LESZNO SP. Z O.O.
14 214
1 000
100%
Razem
163 950
93 119
27. WARTOŚCI NIEMATERIALNE
Wartości niematerialne
31.12.2023
31.12.2022
Licencje
661 807
604 083
Inne wartości niematerialne
68 334
39 153
Nakłady na wartości niematerialne
209 941
181 960
Wartości niematerialne, razem
940 082
825 196
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
75
Wartości niematerialne
12 miesięcy do 31.12.2023
Licencje
Inne wartości
niematerialne
Nakłady na
wartości
niematerialne
Ogółem
Wartość księgowa brutto
Saldo na dzień 1 stycznia
1 617 455
60 744
182 056
1 860 255
Zwiększenia:
289 270
45 092
383 599
717 961
przeniesienie z nakładów
283 442
45 087
-
328 529
zakupy
4 376
5
357 024
361 405
inne
1 452
-
26 575
28 027
Zmniejszenia:
(20 727)
(1 701)
(350 422)
(372 850)
przeniesienie z nakładów
-
-
(328 529)
(328 529)
sprzedaż, likwidacja, darowizna, niedobór
(17 575)
(1 458)
-
(19 033)
inne
(3 152)
(243)
(21 893)
(25 288)
Saldo na dzień 31 grudnia
1 885 998
104 135
215 233
2 205 366
Umorzenie (-)
Saldo na dzień 1 stycznia
1 013 372
21 591
-
1 034 963
Zmiany stanu:
210 819
14 210
-
225 029
amortyzacja za rok obrotowy
230 229
16 015
-
246 244
sprzedaż, likwidacja, darowizna, niedobór
(17 214)
(1 445)
-
(18 659)
inne
(2 196)
(360)
-
(2 556)
Saldo na dzień 31 grudnia
1 224 191
35 801
-
1 259 992
Odpisy z tytułu trwałej utraty wartości (-)
Saldo na dzień 1 stycznia
-
-
96
96
Zmiany stanu:
-
-
5 196
5 196
aktualizacja odpisu
-
-
5 196
5 196
Saldo na dzień 31 grudnia
-
-
5 292
5 292
Wartość księgowa netto
Saldo na dzień 1 stycznia
604 083
39 153
181 960
825 196
Saldo na dzień 31 grudnia
661 807
68 334
209 941
940 082
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
76
Wartości niematerialne
12 miesięcy do 31.12.2022
Licencje
Inne wartości
niematerialne
Nakłady na
wartości
niematerialne
Ogółem
Wartość księgowa brutto
Saldo na dzień 1 stycznia
1 361 829
29 238
194 103
1 585 170
Zwiększenia:
274 246
31 542
267 268
573 056
przeniesienie z nakładów
233 561
30 870
-
264 431
zakupy
40 685
672
250 320
291 677
inne
-
-
16 948
16 948
Zmniejszenia:
(18 620)
(36)
(279 315)
(297 971)
przeniesienie z nakładów
-
-
(264 431)
(264 431)
sprzedaż, likwidacja, darowizna, niedobór
(18 448)
(36)
-
(18 484)
inne
(172)
-
(14 884)
(15 056)
Saldo na dzień 31 grudnia
1 617 455
60 744
182 056
1 860 255
Umorzenie (-)
Saldo na dzień 1 stycznia
828 504
12 017
-
840 521
Zmiany stanu:
184 868
9 574
-
194 442
amortyzacja za rok obrotowy
195 960
9 680
-
205 640
sprzedaż, likwidacja, darowizna, niedobór
(11 092)
(36)
-
(11 128)
inne
-
(70)
-
(70)
Saldo na dzień 31 grudnia
1 013 372
21 591
-
1 034 963
Odpisy z tytułu trwałej utraty wartości (-)
Saldo na dzień 1 stycznia
-
-
480
480
Zmiany stanu:
-
-
(384)
(384)
aktualizacja odpisu
-
-
(384)
(384)
Saldo na dzień 31 grudnia
-
-
96
96
Wartość księgowa netto
Saldo na dzień 1 stycznia
533 325
17 221
193 623
744 169
Saldo na dzień 31 grudnia
604 083
39 153
181 960
825 196
W odniesieniu do wartości niematerialnych, które nie są jeszcze dostępne do użytkowania, tzn. będące w trakcie realizacji, Bank
na bieżąco identyfikuje przesłanki utraty wartości.
Bank według stanu na 31.12.2023 r. posiadał istotne zobowiązania umowne zaciągnięte w kwocie 14 541 tys. zł w związku
z nabyciem wartości niematerialnych (14 615 tys. zł według stanu na 31.12.2022 r.).
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
77
28. RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE
Rzeczowe aktywa trwałe
31.12.2023
31.12.2022
Środki trwałe, w tym:
384 099
393 400
grunty i budynki
77 992
85 797
sprzęt informatyczny
130 819
118 867
wyposażenie biurowe
40 138
45 426
pozostałe, w tym inwestycje w obcych środkach trwałych
135 150
143 310
Środki trwałe w budowie
19 004
44 500
Prawo do użytkowania, w tym:
556 634
621 803
grunty i budynki
524 334
596 137
pojazdy samochodowe
30 407
25 196
sprzęt informatyczny
1 579
-
pozostałe, w tym inwestycje w obcych środkach trwałych
314
470
Rzeczowe aktywa trwałe, razem
959 737
1 059 703
Poniżej przedstawiono zmiany stanu rzeczowych aktywów trwałych w roku 2023 i 2022:
Środki trwałe i środki trwałe w budowie
12 miesięcy do 31.12.2023
Grunty i budynki
Rzeczowe środki
trwałe
Środki trwałe w
budowie
Ogółem
Wartość księgowa brutto
Saldo na dzień 1 stycznia
196 624
1 011 706
44 669
1 252 999
Zwiększenia:
3 280
140 528
35 137
178 945
przeniesienie ze środków trwałych
w budowie
1 771
33 582
-
35 353
zakupy
7
60 016
23 244
83 267
inne
1 502
46 930
11 893
60 325
Zmniejszenia:
(18 628)
(129 911)
(60 657)
(209 196)
przeniesienie ze środków trwałych
w budowie
-
-
(35 353)
(35 353)
sprzedaż, likwidacja, darowizna, niedobór
(18 628)
(89 386)
-
(108 014)
inne
-
(40 525)
(25 304)
(65 829)
Saldo na dzień 31 grudnia
181 276
1 022 323
19 149
1 222 748
Umorzenie (-)
Saldo na dzień 1 stycznia
101 640
702 487
-
804 127
Zmiany stanu:
(5 700)
11 518
-
5 818
amortyzacja za rok obrotowy
4 569
97 206
-
101 775
sprzedaż, likwidacja, darowizna, niedobór
(10 727)
(87 421)
-
(98 148)
inne
458
1 733
-
2 191
Saldo na dzień 31 grudnia
95 940
714 005
-
809 945
Odpisy z tytułu trwałej utraty wartości (-)
Saldo na dzień 1 stycznia
9 187
1 616
169
10 972
Zmiany stanu:
(1 843)
595
(24)
(1 272)
aktualizacja odpisu
(1 843)
595
(24)
(1 272)
Saldo na dzień 31 grudnia
7 344
2 211
145
9 700
Wartość księgowa netto
Saldo na dzień 1 stycznia
85 797
307 603
44 500
437 900
Saldo na dzień 31 grudnia
77 992
306 107
19 004
403 103
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
78
Środki trwałe i środki trwałe w budowie
12 miesięcy do 31.12.2022
Grunty i budynki
Rzeczowe środki
trwałe
Środki trwałe w
budowie
Ogółem
Wartość księgowa brutto
Saldo na dzień 1 stycznia
210 443
1 040 932
22 949
1 274 324
Zwiększenia:
1 989
70 347
58 898
131 234
przeniesienie ze środków trwałych
w budowie
1 532
32 120
-
33 652
zakupy
15
21 123
33 622
54 760
inne
442
17 104
25 276
42 822
Zmniejszenia:
(15 808)
(99 573)
(37 178)
(152 559)
przeniesienie ze środków trwałych
w budowie
-
-
(33 652)
(33 652)
sprzedaż, likwidacja, darowizna, niedobór
(15 808)
(82 051)
-
(97 859)
inne
-
(17 522)
(3 526)
(21 048)
Saldo na dzień 31 grudnia
196 624
1 011 706
44 669
1 252 999
Umorzenie (-)
Saldo na dzień 1 stycznia
104 583
688 657
-
793 240
Zmiany stanu:
(2 943)
13 830
-
10 887
amortyzacja za rok obrotowy
4 882
91 783
-
96 665
sprzedaż, likwidacja, darowizna, niedobór
(8 131)
(77 622)
-
(85 753)
inne
306
(331)
-
(25)
Saldo na dzień 31 grudnia
101 640
702 487
-
804 127
Odpisy z tytułu trwałej utraty wartości (-)
Saldo na dzień 1 stycznia
10 873
2 207
4
13 084
Zmiany stanu:
(1 686)
(591)
165
(2 112)
aktualizacja odpisu
(1 686)
(591)
165
(2 112)
Saldo na dzień 31 grudnia
9 187
1 616
169
10 972
Wartość księgowa netto
Saldo na dzień 1 stycznia
94 987
350 068
22 945
468 000
Saldo na dzień 31 grudnia
85 797
307 603
44 500
437 900
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
79
Prawo do użytkowania
12 miesięcy do 31.12.2023
Grunty i
budynki
Pojazdy
samochodowe
Sprzęt
informatyczny
Pozostałe, w
tym inwestycje
w obcych
środkach
trwałych
Ogółem
Wartość księgowa brutto
Saldo na dzień 1 stycznia
933 996
45 784
-
841
980 621
Zwiększenia
463 232
20 017
1 974
6
485 229
Zmniejszenia
(461 800)
(11 997)
-
(50)
(473 847)
Saldo na dzień 31 grudnia
935 428
53 804
1 974
797
992 003
Umorzenie (-)
Saldo na dzień 1 stycznia
336 653
20 588
-
371
357 612
Zmiany stanu:
73 273
2 809
395
112
76 589
amortyzacja za rok obrotowy
97 372
10 757
395
112
108 636
pozostałe zmiany
(24 099)
(7 948)
-
-
(32 047)
Saldo na dzień 31 grudnia
409 926
23 397
395
483
434 201
Odpisy z tytułu trwałej utraty
wartości (-)
Saldo na dzień 1 stycznia
1 206
-
-
-
1 206
Zmiany stanu:
(38)
-
-
-
(38)
utworzenie odpisu aktualizującego
646
-
-
-
646
rozwiązanie odpisu aktualizującego
(684)
-
-
-
(684)
Saldo na dzień 31 grudnia
1 168
-
-
-
1 168
Wartość księgowa netto
Saldo na dzień 1 stycznia
596 137
25 196
-
470
621 803
Saldo na dzień 31 grudnia
524 334
30 407
1 579
314
556 634
Prawo do użytkowania
12 miesięcy do 31.12.2022
Grunty i
budynki
Pojazdy
samochodowe
Pozostałe, w tym
inwestycje w
obcych środkach
trwałych
Ogółem
Wartość księgowa brutto
Saldo na dzień 1 stycznia
1 055 941
36 314
145
1 092 400
Zwiększenia
88 201
17 819
1 333
107 353
Zmniejszenia
(210 146)
(8 349)
(637)
(219 132)
Saldo na dzień 31 grudnia
933 996
45 784
841
980 621
Umorzenie (-)
Saldo na dzień 1 stycznia
296 157
14 785
17
310 959
Zmiany stanu:
40 496
5 803
354
46 653
amortyzacja za rok obrotowy
99 974
9 527
117
109 618
pozostałe zmiany
(59 478)
(3 724)
237
(62 965)
Saldo na dzień 31 grudnia
336 653
20 588
371
357 612
Odpisy z tytułu trwałej utraty wartości (-)
Saldo na dzień 1 stycznia
16 220
-
-
16 220
Zmiany stanu:
(15 014)
-
-
(15 014)
utworzenie odpisu aktualizującego
696
-
-
696
rozwiązanie odpisu aktualizującego
(15 710)
-
-
(15 710)
Saldo na dzień 31 grudnia
1 206
-
-
1 206
Wartość księgowa netto
Saldo na dzień 1 stycznia
743 564
21 529
128
765 221
Saldo na dzień 31 grudnia
596 137
25 196
470
621 803
Bank według stanu na 31.12.2023 r. posiadał istotne zobowiązania umowne zaciągnięte w kwocie 7 209 tys. w związku
z nabyciem rzeczowych aktywów trwałych (569 tys. zł według stanu na 31.12.2022 r.).
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
80
29. LEASING
Bank jako leasingobiorca
Bank jest stroną umów leasingu w zakresie bazowych składników aktywów takich, jak:
nieruchomości,
pojazdy samochodowe,
grunty, w tym prawo wieczystego użytkowania gruntów,
wpłatomaty,
elementy wyposażenia,
sprzęt IT.
Okres leasingu pojazdów samochodowych wynosi od 1 do 5 lat. Umowy zawierają opcje przedłużenia. Bank zawiera również
umowy leasingu zwrotnego w odniesieniu do pojazdów samochodowych.
Bank jest również stroną umów leasingu nieruchomości. Umowy te są zawierane na czas określony od 1 do 30 lat oraz na czas
nieokreślony. W przypadku umów na czas nieokreślony Bank ustala okres leasingu w oparciu o okres wypowiedzenia umowy.
Umowy przewidują zmienne opłaty leasingowe zależne od indeksu (np. GUS, HICP).
Bank posiada także umowy leasingu gruntu na czas nieoznaczony, oraz prawa wieczystego użytkowania gruntów otrzymane na
okres od 40 do 100 lat. Opłaty leasingowe są waloryzowane zgodnie z ustawą o gospodarce gruntami.
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Koszty leasingu ujęte w rachunku zysków i strat
(138 386)
(125 328)
koszty odsetek od zobowiązań z tytułu leasingu
(28 765)
(15 276)
koszty amortyzacji aktywów z tytułu prawa do użytkowania
(108 636)
(109 618)
koszty związane z leasingiem krótkoterminowym (ujęte w kosztach administracyjnych)
(985)
(133)
Niezdyskontowane opłaty leasingowe według terminów zapadalności
31.12.2023
31.12.2022
Do jednego roku
137 540
132 857
Powyżej 1 roku do 5 lat
410 854
425 247
Powyżej 5 lat
183 158
240 323
Razem
731 552
798 427
31.12.2023
31.12.2022
Wartość księgowa zobowiązań z tytułu zdyskontowanych opłat leasingowych
626 174
718 724
Bank jako leasingodawca
Umowy leasingowe, na mocy których następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków wynikających z tytułu
posiadania aktywów na leasingobiorcę, klasyfikowane jako umowy leasingu finansowego. W sprawozdaniu z sytuacji
finansowej ujmowana jest wartość należności w kwocie równej inwestycji leasingowej netto. Ujmowanie przychodów z tytułu umów
leasingu finansowego przebiega w sposób odzwierciedlający stałą okresową stopę zwrotu na inwestycji leasingowej netto
dokonanej przez Bank w ramach leasingu finansowego.
Bank nie oferuje produktów leasingu operacyjnego, tj. takiego w jakim nie następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka
i pożytków wynikających z tytułu posiadania aktywów na leasingobiorcę.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
81
Należności z tytułu leasingu finansowego
31.12.2023
31.12.2022
Należności (brutto) z tytułu leasingu finansowego
237 787
409 838
Niezrealizowane przychody finansowe
(11 455)
(9 422)
Wartość bieżąca minimalnych opłat leasingowych
226 332
400 416
Odpisy z tytułu utraty wartości
(34 913)
(33 965)
Należności z tytułu leasingu finansowego, razem
191 419
366 451
Należności (brutto) z tytułu leasingu finansowego według
terminów zapadalności
31.12.2023
31.12.2022
Do 1 roku
169 885
205 760
Powyżej 1 roku do 5 lat
53 471
178 782
Powyżej 5 lat
14 431
25 296
Należności (brutto) z tytułu leasingu finansowego razem
237 787
409 838
30. INNE AKTYWA
Inne aktywa:
31.12.2023
31.12.2022
Należności z tytułu umów z klientami:
dłużnicy różni
344 983
318 786
przychody do otrzymania
99 120
80 787
rozliczenia z tytułu kart płatniczych
18 449
17 195
rozrachunki z tytułu ubezpieczeń
4 281
3 012
Pozostałe:
rozliczenia ze spółką sekurytyzacyjną
-
26 126
rozrachunki międzybankowe i międzysystemowe
236 944
367 050
koszty do rozliczenia w czasie
63 535
76 916
rozrachunki z tytułu podatków i świadczeń publiczno-prawnych
10 224
8 048
pozostałe rozrachunki związane z działalnością leasingową
109
299
pozostałe
80 496
76 378
Inne aktywa brutto, razem
858 141
974 597
Odpisy aktualizujące wartość należności od dłużników różnych
(74 147)
(57 218)
Inne aktywa netto, razem
783 994
917 379
w tym aktywa finansowe*
530 619
675 250
*Do aktywów finansowych zaliczono wszystkie pozycje Innych aktywów z wyłączeniem: Przychody do otrzymania, Koszty do rozliczenia w czasie,
Rozrachunki z tytułu podatków i świadczeń publiczno-prawnych, Pozostałe
31. ZOBOWIĄZANIA WOBEC BANKU CENTRALNEGO
Zobowiązania wobec Banku Centralnego
31.12.2023
31.12.2022
Przekroczenie salda na rachunku bieżącym w Banku Centralnym
-
8 713
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
82
32. ZOBOWIĄZANIA WOBEC BANKÓW
Zobowiązania wobec innych banków
31.12.2023
31.12.2022
Rachunki bieżące
436 509
583 991
Depozyty międzybankowe
78 280
646 658
Kredyty i pożyczki otrzymane
2 813 594
-
Inne zobowiązania
1 242 789
574 570
Zobowiązania wobec banków, razem
4 571 172
1 805 219
W pozycji Inne zobowiązania zaprezentowano również zobowiązania wobec klientów z tytułu zabezpieczeń pieniężnych w kwocie
1 235 899 tys. zł (31.12.2022 r. w kwocie 565 853 tys. zł).
W roku 2023 nie doszło do złamania postanowień umownych i kowenantów związanych z sytuacją finansową Banku i obowiązkami
informacyjnymi w 2023 i 2022 roku. Wysoka inflacja oraz zmiany stóp procentowych nie stanowiły dla Banku ryzyka złamania
zapisów umownych w umowach długoterminowych, jakie Bank ma podpisane.
Kwota zobowiązań długoterminowych wobec banków według stanu na 31.12.2023 r. wynosiła 4 049 340 tys. (31.12.2022 r.
wynosiła 565 853 tys. zł).
33. ZOBOWIĄZANIA WOBEC KLIENTÓW
Zobowiązania wobec klientów
31.12.2023
31.12.2022
NIEBANKOWE PODMIOTY FINANSOWE
5 586 718
2 904 308
Rachunki bieżące
2 810 485
1 185 252
Depozyty terminowe
2 313 749
841 098
Kredyty i pożyczki otrzymane
460 893
491 823
Zobowiązania z tytułu rozliczeń sekurytyzacji
-
384 659
Inne zobowiązania
1 591
1 476
KLIENCI INDYWIDUALNI
50 355 270
49 020 456
Rachunki bieżące
25 698 063
29 182 509
Depozyty terminowe
24 136 350
19 342 539
Inne zobowiązania
520 857
495 408
PODMIOTY GOSPODARCZE
68 804 368
65 922 368
Rachunki bieżące
54 038 992
49 145 280
Depozyty terminowe
14 340 423
16 128 824
Inne zobowiązania
424 953
648 264
w tym ROLNICY INDYWIDUALNI
4 455 559
3 021 185
Rachunki bieżące
4 161 313
2 777 133
Depozyty terminowe
278 769
226 637
Inne zobowiązania
15 477
17 415
INSTYTUCJE SEKTORA BUDŻETOWEGO
2 387 709
2 581 919
Rachunki bieżące
2 123 185
1 683 350
Depozyty terminowe
263 477
895 643
Inne zobowiązania
1 047
2 926
Zobowiązania wobec klientów, razem
127 134 065
120 429 051
Kwota zobowiązań długoterminowych wobec klientów według stanu na 31.12.2023 r. wynosiła 801 466 tys. (31.12.2022 r.
wynosiła 1 341 514 tys. zł).
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
83
34. ZOBOWIĄZANIA PODPORZĄDKOWANE
31.12.2023
31.12.2022
Zobowiązania podporządkowane
4 336 072
4 416 887
Zmiana stanu zobowiązań podporządkowanych
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Stan na początek okresu
4 416 887
4 334 572
Zmiana z tytułu odsetek, prowizji i opłat rozliczanych według ESP
330
16 290
Różnice kursowe
(81 145)
66 025
Stan na koniec okresu
4 336 072
4 416 887
35. POZOSTAŁE ZOBOWIĄZANIA
Pozostałe zobowiązania
31.12.2023
31.12.2022
Zobowiązania z tytułu umów z klientami
Wierzyciele różni
206 391
183 638
Rozliczenia z tytułu kart płatniczych
170 210
172 479
Przychody przyszłych okresów
72 150
81 875
Rozliczenia z tytułu umów rachunków powierniczych
484
488
Rozrachunki z tytułu ubezpieczeń
19 357
21 867
Pozostałe zobowiązania
Rozrachunki międzybankowe i międzysystemowe
658 732
997 337
Rezerwy na koszty rzeczowe
603 164
476 494
Rezerwy na pozostałe zobowiązania wobec pracowników
240 361
239 824
Rezerwa na niewykorzystane urlopy
42 571
42 692
Pozostałe rozliczenia publiczno-prawne
62 638
72 584
Pozostałe rozrachunki związane z działalnością leasingową
3 267
4 241
Pozostałe
53 875
78 285
Pozostałe zobowiązania, razem
2 133 200
2 371 804
w tym zobowiązania finansowe*
1 058 441
1 380 050
*Do zobowiązań finansowych zaliczono wszystkie pozycje Pozostałych zobowiązań z wyłączeniem: Przychody przyszłych okresów, Rezerwy na
koszty rzeczowe, Rezerwy na pozostałe zobowiązania wobec pracowników, Rezerwa na niewykorzystane urlopy, Pozostałe rozliczenia publiczno-
prawne, Pozostałe.
36. REZERWY
31.12.2023
31.12.2022
przekształcone
Rezerwa na restrukturyzację
64 050
45 843
Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne zobowiązania
20 181
18 547
Oczekiwane straty kredytowe na zobowiązania warunkowe
141 931
99 657
Rezerwa na sprawy sporne i podobne zobowiązania
1 282 655
642 487
Pozostałe rezerwy
31 544
8 290
Rezerwy, razem
1 540 361
814 824
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
84
Rezerwy na restrukturyzację
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Wartość bilansowa na początek okresu
45 843
55 530
Utworzenie rezerwy
51 012
10 946
Wykorzystanie rezerw
(14 387)
(20 633)
Rozwiązanie rezerw
(18 418)
-
Wartość bilansowa na koniec okresu
64 050
45 843
Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne zobowiązania
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Wartość bilansowa na początek okresu
18 547
15 351
Utworzenie rezerw
6 393
5 438
Wykorzystanie rezerw
(539)
(455)
Rozwiązanie rezerw
(4 220)
(1 787)
Wartość bilansowa na koniec okresu
20 181
18 547
Oczekiwane straty kredytowe na zobowiązania warunkowe
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Wartość bilansowa na początek okresu
99 657
155 638
Utworzenie rezerwy
60 899
49 259
Rozwiązanie rezerwy
(15 220)
(20 692)
Zmiany wynikające ze zmiany ryzyka kredytowego (netto)
(419)
(85 040)
Zmiany z tytułu modyfikacji bez zaprzestania ujmowania (netto)
-
11
Inne zmiany
(2 986)
481
Wartość bilansowa na koniec okresu
141 931
99 657
Rezerwy na sprawy sporne i podobne zobowiązania
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
przekształcone
Wartość bilansowa na początek okresu
642 487
399 300
Utworzenie rezerwy
624 480
788 534
Wykorzystanie rezerw
(108 579)
(289 668)
Rozwiązanie rezerwy
(34 580)
(8 557)
Zmiana polityki rachunkowości w zakresie wpływu ryzyka prawnego ekspozycji w CHF
-
(344 519)
Inne zmiany, w tym różnice kursowe
158 847
97 397
Wartość bilansowa na koniec okresu
1 282 655
642 487
Pozostałe rezerwy
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Wartość bilansowa na początek okresu
8 290
8 229
Utworzenie rezerwy
29 694
63
Wykorzystanie rezerwy
(21)
(1)
Rozwiązanie rezerw
(6 419)
(1)
Wartość bilansowa na koniec okresu
31 544
8 290
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
85
37. ODROCZONY PODATEK DOCHODOWY
W roku obrotowym nastąpiły następujące zmiany w odroczonym podatku dochodowym:
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Podstawa do
podatku
odroczonego na
dzień
31 grudnia 2023
Podstawa do
podatku
odroczonego na
dzień
31 grudnia 2022
Obciążenie
wynikające ze
zmiany stanu
aktywa za 2023
Odsetki do zapłacenia naliczone od zobowiązań, w tym odsetki i
dyskonto z tytułu certyfikatów depozytowych
953 003
716 934
44 853
Wycena instrumentów pochodnych i papierów wartościowych
według wartości godziwej
2 621 989
3 474 948
(162 062)
Niezrealizowane zobowiązania z tytułu pozycji zabezpieczanych
i instrumentów zabezpieczających
26 536
1 082
4 836
Kwoty odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych aktywów
finansowych oraz rezerw na zobowiązania warunkowe
(niebędących kosztami uzyskania przychodu), wobec których
przewidziane jest uprawdopodobnienie/udokumentowanie
2 556 924
2 898 230
(64 848)
Przychody pobierane z góry oraz rozliczane według
zamortyzowanego kosztu z uwzględnieniem efektywnej stopy
procentowej
(38 345)
388 935
(81 183)
Rezerwa na odprawy emerytalne oraz rezerwa na
restrukturyzację zatrudnienia
81 130
57 905
4 413
Pozostałe rezerwy na koszty osobowe
279 304
272 289
1 333
Rezerwy na koszty rzeczowe
569 756
462 766
20 328
Odpis z tytułu utraty wartości - środki trwałe, wartości
niematerialne
15 243
11 068
793
Odpis z tytułu utraty wartości akcji i udziałów w jednostkach
zależnych, stowarzyszonych
19 780
73 097
(10 130)
Zapłacone noty odszkodowawcze
8 795
8 799
(1)
Odpisy z tytułu utraty wartości należności leasingowych
3 409
4 332
(175)
Odpisy z tytułu utraty wartości aktywów przeznaczonych do
sprzedaży dotyczące działalności leasingowej
31 324
29 633
321
Nadwyżka wartości podatkowej środków trwałych w leasingu nad
wartością księgową należności
66 879
93 006
(4 964)
Przychody rozliczane w czasie dotyczące działalności
leasingowej
11 539
9 542
379
Zobowiązanie leasingowe
628 063
704 954
(14 609)
Odpisy z tytułu utraty wartości - pozostałe aktywa
54 036
190 351
(25 900)
Wycena wartości papierów wartościowych wycenianych przez
inne całkowite dochody
763 988
1 444 358
(129 270)
Pozostałe ujemne różnice przejściowe
11 447
12 186
(141)
Razem:
8 664 800
10 854 415
(416 027)
Podstawa aktywa rozpoznana w rachunku zysków i strat (w danym
roku oraz w latach ubiegłych) oraz obciążenie wynikające ze zmiany
stanu aktywa*
7 900 812
9 410 057
(286 757)
Podstawa aktywów rozpoznanych z kapitałem z aktualizacji wyceny
oraz obciążenie wynikające ze zmiany stanu aktywa
763 988
1 444 358
(129 270)
*Nierozpoznane aktywa z tytułu podatku odroczonego związane z odpisami z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek, których
nieściągalność nie zostanie uprawdopodobniona w przyszłości. Kwota nieuznanych różnic przejściowych z tego tytułu wynosiła
na 31 grudnia 2023 r. 22 067 tys. zł, a na 31 grudnia 2022 r. wynosiła 26 400 tys. zł
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
86
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Podstawa do
podatku
odroczonego na
dzień 31 grudnia
2023
Podstawa do
podatku
odroczonego na
dzień 31 grudnia
2022
Obciążenie
wynikające ze
zmiany stanu
rezerwy za 2023
Przychody do otrzymania z tytułu odsetek od należności
(1 456 894)
(1 416 318)
(7 709)
Wycena instrumentów pochodnych i papierów wartościowych
według wartości godziwej
(2 224 562)
(2 700 398)
90 409
Wycena wartości papierów wartościowych wycenianych
przez inne całkowite dochody
(59 027)
(18 222)
(7 753)
Różnica amortyzacji bilansowej i podatkowej dotycząca
własnych środków trwałych Banku
(453 709)
(429 950)
(4 514)
Wartość netto prawo do użytkowania (RoU)
(557 802)
(623 009)
12 389
Koszty prac rozwojowych
(93 840)
(54 550)
(7 465)
Umowy subleasingowe
(27 036)
(32 574)
1 052
Niezrealizowane zobowiązania z tytułu pozycji
zabezpieczanych i instrumentów zabezpieczających
(574 232)
(1 234 680)
125 485
Koszty rozliczane w czasie dotyczące działalności
leasingowej
(12 355)
(11 375)
(186)
Pozostałe dodatnie różnice przejściowe
(5 004)
(6 381)
262
Razem:
(5 464 461)
(6 527 457)
201 970
Podstawa rezerwy rozpoznana w rachunku zysków i strat
(w danym roku oraz w latach ubiegłych) oraz obciążenie
wynikające ze zmiany stanu rezerwy
(5 400 430)
(6 502 854)
209 461
Podstawa rezerwy odnoszonej na kapitał z aktualizacji
wyceny oraz obciążenie wynikające ze zmiany stanu rezerwy
(64 031)
(24 603)
(7 491)
31.12.2023
31.12.2022
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
1 646 312
2 062 339
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
(1 038 248)
(1 240 217)
Netto aktywo z tytułu odroczonego podatku
608 064
822 122
38. DZIAŁALNOŚĆ ZANIECHANA
Bank nie prowadził działalności, która została zaniechana w 2023 roku bądź w 2022 roku.
39. PŁATNOŚCI W FORMIE AKCJI
W Banku obowiązuje „Polityka wynagradzania osób mających istotny wpływ na profil ryzyka Banku BNP Paribas S.A.”.
Zasady i założenia zawarte w Polityce gwarantują istnienie racjonalnej, zrównoważonej i podlegającej kontroli polityki
wynagradzania, zgodnej z akceptowanym poziomem ryzyka, ze standardami i wartościami Banku oraz z odpowiednimi przepisami
ustawowymi i wykonawczymi, w szczególności z Rozporządzeniem Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia
8 czerwca 2021 r. w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń w bankach
oraz zaleceniami zawartymi w Dyrektywie CRD5.
Zgodnie z obowiązującą „Polityką wynagradzania osób mających istotny wpływ na profil ryzyka Banku BNP Paribas S.A.” od 2020
roku (z wyłączeniem osób, które zakończyły współpracę z Bankiem) obowiązującym instrumentem finansowym, w którym
wypłacana jest część wynagrodzenia zmiennego są akcje zwykłe (zmiana z akcji fantomowych).
Wynagrodzenie zmienne za 2022 rok podlegające konwersji na instrument finansowy zostało przyznane w akcjach rzeczywistych
Banku.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
87
9 grudnia 2021 roku Rada Nadzorcza zatwierdziła zmodyfikowaną Politykę wynagradzania osób mających istotny wpływ na profil
ryzyka Banku. Zmiany polegały przede wszystkim na dostosowaniu zapisów Polityki do Rozporządzenia Ministra Finansów,
Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 8 czerwca 2021 r. w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej
oraz polityki wynagrodzeń w bankach oraz wytycznych zawartych w Dyrektywie CRD5 i polegały m. in na wydłużeniu okresu
odroczenia.
Program oparty na akcjach fantomowych
Na dzień 31 grudnia 2019 roku obowiązywał program wypłaty wynagrodzenia zmiennego przyznawanego w formie instrumentu
finansowego - akcje fantomowe, którego rozliczenie będzie następowało w kolejnych okresach.
Wynagrodzenie zmienne, przyznane w akcjach fantomowych, wypłacane jest jako ekwiwalent pieniężny o wartości odpowiadającej
ilości przyznanych akcji. Wypłata następuje po upływie okresu retencji.
Instrumenty finansowe (akcje fantomowe) zmiany w programie w 2023 roku.
*zmiana wartości pozostających do realizacji akcji fantomowych zgodnie z aktualną ceną realizacji akcji fantomowych
W 2023 roku dokonane zostały płatności z tytułu realizacji praw do akcji fantomowych odroczonych (w ramach programu za lata
2018 i 2019) w kwocie 1 953 tys. zł.
Poniższa tabela przedstawia warunki planu nabywania akcji fantomowych w roku 2023.
Rodzaj transakcji w świetle MSSF 2
Transakcje płatności w formie akcji rozliczane w środkach pieniężnych
Data ogłoszenia programu
21 czerwca 2012 wejście w życie Uchwały Rady
Nadzorczej zatwierdzającej Politykę Wynagradzania.
Data rozpoczęcia przyznania akcji fantomowych
28 luty 2023 roku
Data zakończenia przyznania akcji fantomowych
3 marca 2023 roku
Program oparty na akcjach Banku
W Banku obowiązuje program wypłaty wynagrodzenia zmiennego przyznawanego pracownikom Banku mającym istotny wpływ
na profil ryzyka w ramach programu opartego na akcjach Banku. Wynagrodzenie zmienne jest podzielone na część przyznawaną
w formie instrumentu finansowego (akcje Banku) oraz pozostałą część przyznawaną w formie pieniężnej.
Przyznanie prawa do wynagrodzenia zmiennego wyrażonego w formie akcji Banku następuje poprzez wydanie warrantów
subskrypcyjnych w liczbie odpowiadającej liczbie przyznanych akcji, jeden warrant uprawnia do objęcia jednej akcji. Wypłata
wynagrodzenia zmiennego wyrażonego w formie akcji Banku, tj. objęcie akcji Banku w drodze realizacji praw z warrantów
subskrypcyjnych, następuje po upływie okresu retencji.
Bank będzie przyznawać uczestnikom Programu Motywacyjnego warranty subskrypcyjne, z których wynikać będzie prawo do
objęcia nowych akcji Banku Serii M oraz Serii N wyemitowanych przez Bank w ramach warunkowego podwyższenia kapitału
zakładowego. Prawa do objęcia akcji Serii M i N będą przyznawane z uwzględnieniem określonych w Polityce wynagradzania
i regulaminach przyjętych na jej podstawie zasad podziału wynagrodzenia zmiennego na część nieodroczoną i część odroczoną.
Akcje Serii M i Serii N będą stanowić składnik wynagrodzenia zmiennego dla osób mających istotny wpływ na profil ryzyka Banku
w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 8 czerwca 2021.
W celu realizacji Programu Motywacyjnego Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Banku podjęło również uchwały w sprawie emisji
warrantów subskrypcyjnych oraz warunkowego podwyższenia kapitału zakładowego w drodze emisji akcji Serii M oraz akcji
Serii N, pozbawienia dotychczasowych akcjonariuszy prawa poboru warrantów subskrypcyjnych oraz prawa poboru akcji Serii M
oraz akcji Serii N, zmiany Statutu Banku oraz dematerializacji i ubiegania się o dopuszczenie akcji Serii M oraz akcji Serii N do
obrotu na rynku regulowanym.
31.12.2023
31.12.2022
Instrument finansowy
Instrument finansowy
liczba
wartość (tys. zł)
liczba
wartość (tys. zł)
Stan na początek okresu
38 166
2 897
117 770
5 616
wykonane w danym okresie
(34 904)
(1 953)
(79 604)
(5 109)
aktualna wycena*
-
(741)
-
2 390
Stan na koniec okresu
3 262
203
38 166
2 897
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
88
Wysokość oraz podział na część nieodroczoną i odroczoną wynagrodzenia zmiennego dla pracowników zidentyfikowanych jako
MRT ustalana jest zgodnie z obowiązującą w Banku Polityką wynagradzania i regulaminami przyjętymi na jej podstawie.
Regulaminy zawierają informację o poziomach premii rocznej przypisanych do poszczególnych ocen:
1. część stanowiąca co najmniej 50% jest przypisywana w formie akcji Banku (które zostaną objęte w drodze wykonania praw
z warrantów subskrypcyjnych);
2. część wynagrodzenia zmiennego nie mniejsza niż 40% tego wynagrodzenia podlega odroczeniu. Okres odroczenia wynosi
co najmniej 5 lat dla Kadry kierowniczej wyższego szczebla i co najmniej 4 lata i maksymalnie 5 lat dla pracowników innych
niż Kadra kierownicza wyższego szczebla. Maksymalny 5 letni okres odroczenia stosowany jest w przypadku przypisania
Wynagrodzenia Zmiennego, którego wysokość przekracza kwotę szczególnie wysoką.
W celu zapewnienia jednolitych i zgodnych z prawem warunków nabywania prawa do wynagrodzenia i jego wypłaty, osobom
mającym istotny wpływ na profil ryzyka Banku wynagrodzenie wypłacane jest z uwzględnieniem zasad adekwatności,
proporcjonalności i niedyskryminacji.
Zasady obowiązujące w Banku uwzględniają możliwość wstrzymania lub ograniczenia wypłaty wynagrodzenia zmiennego
w przypadku, gdy Bank nie spełnia wymogu połączonego bufora:
1. Zakazane jest wypłacanie przypisanego wynagrodzenia zmiennego ponad maksymalną kwotę podlegającą wypłacie
(tzw. MDA) w sytuacji, w której Bank nie spełnia wymogu połączonego bufora w rozumieniu i na zasadach określonych
w art. 55 i 56 Ustawy o nadzorze makroostrożnościowym.
2. W przypadku, gdy Bank nie spełnia wymogu połączonego bufora, wówczas przed obliczeniem MDA, Bank:
nie podejmuje zobowiązań w zakresie wypłat wynagrodzenia zmiennego lub uznaniowych świadczeń emerytalnych;
nie dokonuje wypłat wynagrodzenia zmiennego, jeżeli zobowiązanie do ich wypłaty powstało w okresie, w którym Bank
nie spełniał wymogu połączonego bufora.
W przypadku ustania stosunku prawnego łączącego Bank oraz daną osobę mającą istotny wpływ na profil ryzyka Banku lub
w przypadku, gdy stanowisko zostanie wykluczone z wykazu, wynagrodzenie jest wypłacane pod warunkiem spełniania wymagań
określonych w Polityce wynagradzania osób mających istotny wpływ na profil ryzyka Banku BNP Paribas Bank Polska S.A.
Osoba jest uprawniona do wynagrodzenia zmiennego pod warunkiem, że nie postawiono jej zarzutów i nie podlega sankcjom
karnym lub dyscyplinarnym.
Liczba przyznanych akcji w 2023 roku w ramach nieodroczonej części wynagrodzenia zmiennego za 2022 rok, wyniosła
78 316 sztuk.
W 2023 roku na poczet przyznanego wynagrodzenia zmiennego za rok 2019, 2020 i 2021 oraz w związku z prognozą
wynagrodzenia zmiennego za 2023, które będzie przyznane w 2024 roku, w części dotyczącej akcji do wydania w przyszłości
Bank ujął w kapitałach kwotę 6 487 tys. zł. Jednocześnie w kapitałach pozostaje zaewidencjonowana kwota 19 559 tys. (ujęta
w latach poprzednich). Wartość (aktuarialna) akcji wydanych w 2023 w wysokości 5 384 tys. zł jest już zawarta w tych kwotach.
Instrumenty finansowe (akcje - część odroczona) zmiany w 2023 roku ustalone w ramach odroczonej części wynagrodzenia
zmiennego za lata 2019, 2020, 2021 i 2022 zostały zaprezentowane w tabeli poniżej.
31.12.2023
31.12.2022
Instrument finansowy
Instrument finansowy
liczba
wartość (tys. zł)
liczba
wartość (tys. zł)
Stan na początek okresu
121 760
8 487
108 851
7 403
przyznane w danym okresie
57 711
2 802
37 191
2 718
wykonane w danym okresie
(37 151)
(2 528)
(24 282)
(1 634)
wygasłe w danym okresie
(162)
(11)
-
-
Stan na koniec okresu
142 158
8 750
121 760
8 487
Poniższa tabela przedstawia warunki Planu Nabywania Akcji/Warrantów w roku 2023.
Rodzaj transakcji w świetle MSSF 2
Transakcje w formie akcji
Data ogłoszenia programu
31 stycznia 2020 wejście w życie Uchwały Rady
Nadzorczej zatwierdzającej Politykę Wynagradzania.
Data rozpoczęcia przyznania akcji
28 luty 2023 roku
Data zakończenia przyznania akcji
23 marca 2023 roku
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
89
40. ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE
Poniższa tabela przedstawia wartość pozycji zobowiązań udzielonych i otrzymanych.
Zobowiązania warunkowe
31.12.2023
31.12.2022
Udzielone zobowiązania warunkowe
48 859 712
40 980 850
Zobowiązania dotyczące finansowania
33 355 151
29 475 246
Zobowiązania gwarancyjne
15 504 561
11 505 604
Otrzymane zobowiązania warunkowe
57 137 307
55 068 490
Zobowiązania o charakterze finansowym
8 176 478
13 482 568
Zobowiązania o charakterze gwarancyjnym
48 960 829
41 585 922
Kwota udzielonych zobowiązań długoterminowych według stanu na 31.12.2023 r. wynosi 20 996 915 tys. (31.12.2022 r. wynosiła
18 279 953 tys. zł), natomiast otrzymanych zobowiązań długoterminowych według stanu na 31.12.2023 r. wynosiła
50 724 039 tys. zł (31.12.2022 r. wynosiła 49 935 837 tys. zł).
41. USTANOWIONE ZABEZPIECZENIA
Bank posiadał następujące aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań własnych oraz zobowiązań strony trzeciej.
Zabezpieczenia ustanowione na aktywach Banku
Poniższa tabela prezentuje wartość bilansową aktywów finansowych, które zostały ustanowione jako zabezpieczenia z tytułu
zaciągniętych zobowiązań lub zobowiązań warunkowych.
Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań Banku
31.12.2023
31.12.2022
Fundusz ochrony środków gwarantowanych BFG
rodzaj zabezpieczenia
obligacje skarbowe
wartość nominalna zabezpieczenia
270 000
300 000
wartość bilansowa zabezpieczenia
265 254
284 894
termin wykupu zabezpieczenia
22.09.2025
22.09.2025
rodzaj zabezpieczenia
obligacje skarbowe
wartość nominalna zabezpieczenia
100 000
160 000
wartość bilansowa zabezpieczenia
96 987
151 986
termin wykupu zabezpieczenia
21.07.2033
21.07.2033
Zabezpieczenie rozliczeń transakcji pochodnych
rodzaj zabezpieczenia
lokaty „call” (należności od banków)
wartość nominalna zabezpieczenia
741 002
919 316
Zabezpieczenie rozliczeń SPV z tytułu sekurytyzacji
rodzaj zabezpieczenia
należności stanowiące przedmiot transakcji
sekurytyzacji
wartość nominalna zabezpieczenia
-
364 427
Zabezpieczenia ustanowione na aktywach klienta
Bank nie ustanowił zabezpieczenia na aktywach klientów, które może sprzedać lub zastawić.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
90
42. WARTOŚĆ GODZIWA AKTYWÓW I ZOBOWIĄZAŃ
FINANSOWYCH
W oparciu o stosowane metody ustalania wartości godziwej, poszczególne składniki aktywów i zobowiązań Bank klasyfikuje
do następujących kategorii:
Poziom 1
Aktywa i zobowiązania wyceniane na podstawie kwotowań rynkowych dostępnych na aktywnych rynkach dla identycznych
instrumentów.
Poziom 2
Aktywa i zobowiązania wyceniane przy zastosowaniu technik wyceny opartych o bezpośrednio lub pośrednio zaobserwowane
kwotowania rynkowe lub inne informacje bazujące na kwotowaniach rynkowych.
Poziom 3
Aktywa i zobowiązania wyceniane przy zastosowaniu technik wyceny, w przypadku których dane wejściowe nie oparte
na możliwych do zaobserwowania danych rynkowych.
Bank dokonuje okresowej oceny (co najmniej raz na kwartał) przyporządkowania poszczególnych aktywów i zobowiązań
do poszczególnych poziomów hierarchii wartości godziwej. Podstawą klasyfikacji do poszczególnych poziomów hierarchii wyceny
dane wejściowe użyte do wyceny, czyli kwotowania rynkowe lub inne informacje. O klasyfikacji aktywa lub zobowiązania
do danego poziomu hierarchii decyduje najniższy poziom danych wejściowych użyty do wyceny, mających istotny wpływ
na wyznaczenie wartości godziwej.
W przypadku zmiany użytych danych wejściowych na dane o innym poziomie, np. w wyniku zmian metodyki wyceny lub zmian
źródeł danych rynkowych, Bank dokonuje transferu aktywa lub zobowiązania do właściwego poziomu wyceny w okresie
sprawozdawczym, w którym ta zmiana nastąpiła.
W 2023 roku nie dokonywano zmian w zasadach klasyfikacji do poziomów wyceny.
Na dzień 31.12.2023 r. poszczególne instrumenty zostały zaliczone do następujących poziomów wycen:
1. do pierwszego: obligacje skarbowe i obligacje emitowane przez Europejski Bank Inwestycyjny (wartość godziwą ustala się
bezpośrednio poprzez odniesienie do publikowanych notowań cen z aktywnego rynku), akcje notowane na giełdach,
2. do drugiego: obligacje emitowane przez PFR, opcje na stopę procentową w EUR, USD i GBP, opcje walutowe zapadające
w ciągu 2 lat, bazowe swapy procentowo-walutowe denominowane w walutach G7 zapadające w ciągu 15 lat, bazowe swapy
procentowo-walutowe denominowane w pozostałych walutach zapadające w ciągu 10 lat, kontrakty FRA zapadające w ciągu
2 lat, transakcje FX Forward, NDF i FX swap denominowane w walutach G7 zapadające w ciągu 10 lat, transakcje FX
Forward, NDF i FX swap denominowane w pozostałych walutach zapadające w ciągu 3 lat, swapy towarowe zapadające
w ciągu 1 roku, swapy procentowe denominowane w walutach G7, swapy procentowe denominowane w pozostałych
walutach zapadające w ciągu 10 lat, instrumenty strukturyzowane (których wartość godziwą ustala swykorzystując techniki
wyceny oparte na dostępnych, weryfikowalnych danych rynkowych),
3. do trzeciego: opcje na stopę procentową w PLN, opcje walutowe o terminie zapadalności powyżej 2 lat, bazowe swapy
procentowo-walutowe denominowane w walutach G7 o terminie zapadalności powyżej 15 lat, bazowe swapy procentowo-
walutowe denominowane w innych walutach o terminie zapadalności powyżej 10 lat, kontrakty FRA o terminie zapadalności
powyżej 2 lat, transakcje FX Forward, NDF i FX swap denominowane w walutach G7 o terminie zapadalności powyżej 10 lat,
transakcje FX Forward, NDF i FX swap denominowane w pozostałych walutach o terminie zapadalności powyżej 3 lat, swapy
towarowe o terminie zapadalności powyżej 1 roku, swapy procentowe denominowane w walutach innych niż G7 o terminie
zapadalności powyżej 10 lat, instrumenty strukturyzowane (których wartość godziwą ustala się stosując techniki (modele)
wyceny nieoparte na dostępnych weryfikowalnych danych rynkowych), a także te instrumenty pochodne, na które utworzono
korekty wartości godziwej z tytułu ryzyka kredytowego (Fair Value Correction lub Credit Value Adjustment o istotnej
wysokości) oraz obligacje korporacyjne poza notowanymi na rynku CATALYST, akcje nienotowane na GPW i innych
giełdach, kredyty preferencyjne (wartość godziwą ustala się przy zastosowaniu technik wyceny nieopartych na dostępnych
weryfikowalnych danych rynkowych, czyli w pozostałych przypadkach niż opisane w punktach 1 i 2).
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
91
W tabeli poniżej przedstawiono podział aktywów i zobowiązań prezentowanych w jednostkowym sprawozdaniu finansowym
według wartości godziwej na trzy kategorie:
31.12.2023
Poziom 1
Poziom 2
Poziom 3
Suma
Aktywa wyceniane według wartości godziwej
16 635 223
2 727 112
1 445 525
20 807 860
Pochodne instrumenty finansowe
85
2 644 769
501 891
3 146 745
Instrumenty zabezpieczające
-
82 343
-
82 343
Papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez
inne całkowite dochody
16 634 303
-
-
16 634 303
Papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
835
-
290 052
290 887
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według wartości
godziwej przez rachunek zysków i strat
-
-
653 582
653 582
Zobowiązania wyceniane według wartości godziwej
22
3 304 176
439 609
3 743 807
Pochodne instrumenty finansowe
22
2 499 365
365 888
2 865 275
Instrumenty zabezpieczające
-
804 811
73 721
878 532
31.12.2022
Poziom 1
Poziom 2
Poziom 3
Suma
Aktywa wyceniane według wartości godziwej
17 384 793
2 987 166
1 526 741
21 898 700
Pochodne instrumenty finansowe
-
2 958 065
266 207
3 224 272
Instrumenty zabezpieczające
-
29 101
-
29 101
Papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez
inne całkowite dochody
17 384 793
-
-
17 384 793
Papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
-
-
311 236
311 236
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według wartości
godziwej przez rachunek zysków i strat
-
-
949 298
949 298
Zobowiązania wyceniane według wartości godziwej
-
4 244 791
377 590
4 622 381
Pochodne instrumenty finansowe
-
2 885 339
262 516
3 147 855
Instrumenty zabezpieczające
-
1 359 452
115 074
1 474 526
Wartość godziwą instrumentów finansowych z poziomu 2 oraz 3 ustala się stosując techniki wyceny (np. modele) zgodne
z praktyką rynkową, których parametryzacja dokonywana jest na podstawie wiarygodnych źródeł danych.
Dane wejściowe do wyceny instrumentów klasyfikowanych do poziomu 2 oraz 3 obejmują kursy walutowe, krzywe stóp
procentowych, stawki referencyjne, zmienności kursów walutowych, stawek referencyjnych oraz indeksów giełdowych i cen akcji,
punkty swapowe, basis spready, wartości indeksów giełdowych oraz ceny futures.
W przypadku instrumentów finansowych zakwalifikowanych do poziomu 3, parametrami nieobserwowalnymi oszacowania
obejmujące kwotowania rynkowe, które nie są obserwowalne i nie mogą być potwierdzone obserwowalnymi danymi we wspólnie
notowanych przedziałach, marże na ryzyko kredytowe i ryzyko płynności, prawdopodobieństwa niewypłacalności, stopy odzysku
oraz premie i dyskonta pokrywające inne ryzyka specyficzne dla wycenianego instrumentu.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
92
Poniżej przedstawiono zestawienie zmian wyceny aktywów i zobowiązań zaklasyfikowanych do poziomu 3, a także kwoty
odniesione do rachunku zysków i strat oraz sprawozdania z całkowitych dochodów.
31.12.2023
Pochodne
instrumenty
finansowe -aktywa
Aktywa finansowe
wyceniane według
wartości godziwej
Pochodne
instrumenty
finansowe -
zobowiązania
Instrumenty
zabezpieczające
- zobowiązania
Stan na początek okresu
266 207
1 260 534
262 516
115 074
Łączne zyski / straty ujęte w:
235 684
(7 987)
103 372
(41 353)
rachunku zysków i strat
235 684
(7 987)
103 372
(41 353)
sprawozdaniu z całkowitych dochodów
-
-
-
-
Nabycie
-
30 526
-
-
Sprzedaż
-
(7 699)
-
-
Rozliczenie/wygaśnięcie
-
(331 740)
-
-
Stan na koniec okresu
501 891
943 634
365 888
73 721
Niezrealizowany wynik wykazany w rachunku zysków i strat dla aktywów/ zobowiązań posiadanych na koniec okresu
235 684
(7 987)
103 372
(41 353)
31.12.2022
Pochodne
instrumenty
finansowe -aktywa
Aktywa finansowe
wyceniane według
wartości godziwej
Pochodne
instrumenty
finansowe -
zobowiązania
Instrumenty
zabezpieczające
- zobowiązania
Stan na początek okresu
554 509
1 539 243
(459 745)
(60 399)
Łączne zyski / straty ujęte w:
(288 302)
60 741
722 261
175 473
rachunku zysków i strat
(288 302)
60 741
722 261
175 473
sprawozdaniu z całkowitych dochodów
-
-
-
-
Nabycie
-
5 134
-
-
Sprzedaż
-
-
-
-
Rozliczenie/wygaśnięcie
-
(344 583)
-
-
Stan na koniec okresu
266 207
1 260 534
262 516
115 074
Niezrealizowany wynik wykazany w rachunku zysków i strat dla aktywów/ zobowiązań posiadanych na koniec okresu
(288 302)
60 741
722 261
175 473
Bank przeprowadza wyliczenia wartości godziwej dyskontując wszystkie kontraktowe przepływy transakcji przy użyciu
charakterystycznych dla każdej grupy transakcji krzywych stóp procentowych. W przypadku produktów nieposiadających
harmonogramu spłat przyjmuje się, że wartość godziwa jest równa wartości bilansowej transakcji lub, w przypadku produktów
odnawialnych, stosuje się krzywe osądu wynikające z profilu płynnościowego tych produktów oraz oczekiwany behawioralny okres
trwania tych ekspozycji.
Krzywa stóp procentowych wykorzystywana do obliczenia wartości godziwej zobowiązań (np. depozytów klientowskich,
depozytów międzybankowych) i należności (np. kredytów klientowskich, lokat międzybankowych) Banku składa się z:
krzywej stóp procentowych wolnej od ryzyka kredytowego,
kosztu pozyskania źrodeł finansowania ponad wolną od ryzyka krzywą stóp procentowych,
marży rynkowej będącej odzwierciedleniem ryzyka kredytowego w przypadku należności.
Przy konstruowaniu krzywej rentowności do wyznaczania wartości godziwej kredytów dokonuje się podziału kredytów na
podportfele w zależności od typu i waluty produktu oraz rodzaju klienta. Dla każdego wyodrębnionego podportfela wyznacza się
marżę uwzględniającą ryzyko kredytowe. Marża ta wyznaczana jest z wykorzystaniem parametrów ryzyka kredytowego danego
klienta wyznaczanych w procesie wyliczania utraty wartości instrumentów finansowych.
W przypadku wszystkich kategorii parametrem nieobserwowalnym jest bieżąca marża na ryzyko kredytowe oraz bieżąca marża
płynności, których wartości nie są kwotowane na aktywnym rynku.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
93
W poniższej tabeli przedstawiono wartość księgową i godziwą tych aktywów i zobowiązań finansowych, które nie zostały wykazane
w sprawozdaniu z sytuacji finansowej Banku według ich wartości godziwej, a także poziom klasyfikacji wyceny.
31.12.2023
Wartość
księgowa
Wartość godziwa
Poziom
Aktywa finansowe
Kasa i środki w Banku Centralnym
6 883 582
6 883 582
3
Należności od banków
17 890 698
17 126 326
2,3
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według
zamortyzowanego kosztu
81 137 225
80 630 080
3
Papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu
26 246 278
24 303 218
1,3
Inne aktywa finansowe
530 619
530 619
3
Inwestycje w jednostkach zależnych
118 726
118 726
3
Zobowiązania finansowe
Zobowiązania wobec banków
4 571 172
5 271 788
2,3
Zobowiązania wobec klientów
127 134 065
126 221 912
3
Zobowiązania podporządkowane
4 336 072
5 038 080
3
Zobowiązania z tytułu leasingu
626 174
626 174
3
Pozostałe zobowiązania finansowe
1 058 441
1 058 441
3
31.12.2022 przekształcone
Wartość
księgowa
Wartość godziwa
Poziom
Aktywa finansowe
Kasa i środki w Banku Centralnym
2 718 242
2 718 242
3
Należności od banków
11 709 582
10 994 074
3
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według
zamortyzowanego kosztu
82 484 803
81 023 810
3
Papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu
22 167 261
18 100 104
1,3
Inne aktywa finansowe
675 250
675 250
3
Inwestycje w jednostkach zależnych
93 119
93 119
3
Zobowiązania finansowe
Zobowiązania wobec Banku Centralnego
8 713
8 713
3
Zobowiązania wobec banków
1 805 219
1 875 753
2,3
Zobowiązania wobec klientów
120 429 051
119 349 674
3
Zobowiązania podporządkowane
4 416 887
4 393 165
3
Zobowiązania z tytułu leasingu
718 724
718 724
3
Pozostałe zobowiązania finansowe
1 380 050
1 380 050
3
a) Należności i zobowiązania od banków
Należności i zobowiązania od banków obejmują lokaty międzybankowe oraz rozrachunki międzybankowe. Wartość godziwa
lokat/depozytów o stałym i zmiennym oprocentowaniu opiera się na zdyskontowanych przepływach pieniężnych ustalanych na
podstawie stóp procentowych na rynku pieniężnym dla pozycji o podobnym ryzyku kredytowym i okresie pozostałym do terminu
wymagalności.
b) Kredyty i pożyczki udzielone klientom
Szacowana wartość godziwa kredytów i pożyczek stanowi zdyskontowaną kwotę przyszłych przepływów środków pieniężnych do
otrzymania przy zastosowaniu bieżących stóp rynkowych skorygowanych o koszt finansowania oraz o rzeczywiste lub oszacowane
marże na ryzyko kredytowe.
Wartość godziwa kredytów i pożyczek objętych Ustawą o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych
i pomocy kredytobiorcom uwzględnia wpływ zmian w harmonogramach spłat wynikających z wprowadzenia wakacji kredytowych.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
94
c) Papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu
Wartość godziwa papierów wartościowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie została ustalona poprzez odniesienie do
publikowanych notowań cen z aktywnego rynku dla notowanych papierów wartościowych (pierwszy poziom wyceny lub drugi
poziom wyceny, w przypadku obniżonej płynności). Natomiast dla nienotowanych papierów wartościowych wartość godziwa
została ustalona przy zastosowaniu technik wyceny nieopartych na dostępnych danych rynkowych (trzeci poziom wyceny).
d) Inwestycje w jednostkach zależnych i stowarzyszonych
Wartość godziwa inwestycji w jednostkach zależnych i stowarzyszonych została przyjęta w ich wartości bilansowej
e) Zobowiązania z tytułu pożyczki podporządkowanej
Zobowiązania obejmują pożyczki podporządkowane. Wartość godziwa pożyczki o zmiennym oprocentowaniu opiera się
na zdyskontowanych przepływach pieniężnych ustalanych na podstawie stóp procentowych na rynku pieniężnym dla pozycji
o podobnym ryzyku kredytowym i okresie pozostałym do terminu wymagalności.
f) Zobowiązania wobec klientów
Wartość godziwa depozytów o stałym i zmiennym oprocentowaniu opiera się na zdyskontowanych przepływach pieniężnych
ustalanych na podstawie stóp procentowych na rynku pieniężnym skorygowanych o rzeczywisty koszt pozyskania środków w ciągu
ostatnich 3 miesięcy. W przypadku depozytów na żądanie przyjmuje się, że wartość godziwa równa jest ich wartości bilansowej.
g) Zobowiązania z tytułu leasingu
Wartość godziwa zobowiązań z tytułu leasingu została przyjęta w ich wartości bilansowej.
Kompensowanie aktywów i zobowiązań finansowych
31.12.2023
Wartość brutto
wykazywana w
aktywach/
zobowiązaniach
finansowych
Wartość netto
wykazywana w
aktywach/
zobowiązaniach
finansowych
Wartość możliwa do
kompensowania
w ramach
zawartych umów
Wartość Cash-
Collateral
Wartość
netto
Aktywa finansowe
Instrumenty pochodne
handlowe i zabezpieczające
3 229 088
3 229 088
(1 584 123)
(1 258 473)
386 492
Razem
3 229 088
3 229 088
(1 584 123)
(1 258 473)
386 492
Zobowiązania finansowe
Instrumenty pochodne
handlowe i zabezpieczające
3 743 807
3 743 807
(1 584 123)
(736 133)
1 423 551
Razem
3 743 807
3 743 807
(1 584 123)
(736 133)
1 423 551
31.12.2022
Wartość brutto
wykazywana w
aktywach/
zobowiązaniach
finansowych
Wartość netto
wykazywana w
aktywach/
zobowiązaniach
finansowych
Wartość możliwa do
kompensowania
w ramach
zawartych umów
Wartość Cash-
Collateral
Wartość
netto
Aktywa finansowe
Instrumenty pochodne
handlowe i zabezpieczające
3 253 373
3 253 373
(2 477 594)
(588 655)
187 125
Razem
3 253 373
3 253 373
(2 477 594)
(588 655)
187 125
Zobowiązania finansowe
Instrumenty pochodne
handlowe i zabezpieczające
4 622 381
4 622 381
(2 477 594)
(919 316)
1 225 471
Razem
4 622 381
4 622 381
(2 477 594)
(919 316)
1 225 471
Możliwość kompensowania niewymagalnych należności i zobowiązań, jak również rozliczenie w kwocie netto w przypadku
przedterminowego rozliczenia kontraktu, wynika z postanowień umów ramowych/ ISDA zawartych z kontrahentami.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
95
43. SPRZEDAŻ NALEŻNOŚCI
W 2023 roku Bank zawarł umowy dotyczące sprzedaży portfela kredytów z portfela detalicznego, MSP i korporacyjnego.
Wartość bilansowa brutto sprzedanego portfela wycenianego w zamortyzowanym koszcie wynosiła 390 429 tys. zł, wysokość
utworzonych odpisów z tytułu utraty wartości wynosiła 330 357 tys. zł.
Cena umowna sprzedaży tych portfeli została ustalona na 86 588 tys. zł. Wpływ netto na wynik Banku z tytułu sprzedaży portfeli
wyniósł 26 516 tys. zł i jest prezentowany w linii Wynik odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych aktywów finansowych
oraz rezerw na zobowiązania warunkowe.
44. SEKURYTYZACJA
W grudniu 2017 roku Bank dokonał transakcji sekurytyzacji portfela kredytów gotówkowych oraz samochodowych przy użyciu
spółki zależnej BGZ Poland ABS1 DAC (SPV) z siedzibą w Irlandii. Zawarta transakcja była sekurytyzacją tradycyjną polegającą
na przeniesieniu prawa własności sekurytyzowanych wierzytelności na rzecz spółki SPV. Okres rewolwingowy wynosił 24 miesiące
i zakończył się w grudniu 2019 roku. Od stycznia 2020 roku transakcja podlegała amortyzacji.
W wyniku sekurytyzacji Bank uzyskał finansowanie działalności w zamian za oddanie praw do przyszłych przepływów
wynikających z sekurytyzowanego portfela kredytów o łącznej wartości wynoszącej 4,5 mld zł. Maksymalny termin pełnego wykupu
obligacji i spłaty pożyczki został ustalony na 27 kwietnia 2032 roku.
SPV wyemitowała na bazie sekurytyzowanych aktywów obligacje o łącznej wartości 2 180 850 tys. i otrzymała pożyczkę
w wysokości 119 621 tys. , które zostały zabezpieczone poprzez zastaw rejestrowy na prawach do przepływów pieniężnych
z sekurytyzowanych aktywów.
Główną korzyścią przeprowadzonej transakcji był pozytywny wpływ na wskaźniki adekwatności kapitałowej Banku oraz poprawa
płynności i dywersyfikacja źródeł finansowania.
W związku ze zmniejszającym się saldem portfela kredytów sekurytyzowanych i coraz mniejszym pozytywnym wpływem na
wskaźniki adekwatności kapitałowej Bank zdecydował się skorzystać z przysługującej mu opcji clean-up i odkupić od spółki SPV
czynne kredyty oraz zakończyć program sekurytyzacji. Transakcja została zakończona 27 marca 2023 roku i nie miała wpływu na
jednostkowe sprawozdanie z sytuacji finansowej, ponieważ portfel kredytów podlegających sekurytyzacji nie podlegał usunięciu
ze sprawozdania z sytuacji finansowej w momencie zawarcia transakcji. Wartość odkupionego portfela wyniosła 310 mln zł.
45. DZIAŁALNOŚĆ POWIERNICZA
Bank prowadzi działalność powierniczą polegającą na utrzymywaniu aktywów lub rozrachunku transakcji Klientów. Aktywa te nie
zostały wykazane w sprawozdaniu finansowym, ponieważ nie należą do Banku.
Na dzień 31 grudnia 2023 roku Biuro Usług Powierniczych prowadziło na rzecz klientów 166 rachunków papierów wartościowych.
Wartość godziwa instrumentów finansowych klientów Biura Usług Powierniczych na ten dzień wynosiła 22 944 520 tys. zł.
W okresie sprawozdawczym przechowywano papiery wartościowe znajdujące się w publicznym obrocie i papiery w formie
materialnej oraz instrumenty finansowe znajdujące się w obrocie na rynkach zagranicznych. W ramach świadczenia usług
powierniczych na rzecz klientów Bank współpracował z kilkoma biurami maklerskimi. Bank pełni funkcje depozytariusza dla
krajowych funduszy inwestycyjnych.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
96
46. AKCJONARIAT BANKU BNP PARIBAS BANK
POLSKA S.A.
Na 31 grudnia 2023 r. struktura akcjonariatu BNP Paribas Bank Polska S.A., z wyszczególnieniem akcjonariuszy posiadających
co najmniej 5% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu, przedstawiała się następująco:
Akcjonariusz
Liczba akcji
% udziału
w kapitale
zakładowym
liczba głosów
na Walnym
Zgromadzeniu
% udział
w ogólnej
liczbie głosów
na Walnym
Zgromadzeniu
BNP Paribas, łącznie:
128 989 183
87,35%
128 989 183
87,35%
BNP Paribas bezpośrednio
93 498 957
63,31%
93 498 957
63,31%
BNP Paribas Fortis SA/NV bezpośrednio
35 490 226
24,03%
35 490 226
24,03%
Pozostali
18 687 763
12,65%
18 687 763
12,65%
Ogółem
147 676 946
100,00%
147 676 946
100,00%
Od 5 kwietnia 2023 roku kapitał akcyjny Banku wynosił 147 677 tys. zł.
W skład kapitału wchodziło 147 676 946 akcji o wartości nominalnej 1 zł każda, w tym: 15 088 100 akcji serii A, 7 807 300 akcji
serii B, 247 329 akcji serii C, 3 220 932 akcje serii D, 10 640 643 akcje serii E, 6 132 460 akcji serii F, 8 000 000 akcji serii G,
5 002 000 akcji serii H, 28 099 554 akcje serii I, 2 500 000 akcji serii J, 10 800 000 akcji serii K, 49 880 600 akcji serii L oraz
258 028 akcje serii M.
Cztery akcje serii B akcjami uprzywilejowanymi. Przywilej ten obejmuje prawo uzyskania wypłaty pełnej sumy nominalnej
przypadającej na akcję w razie likwidacji Banku po zaspokojeniu wierzycieli, w pierwszej kolejności przed wpłatami przypadacymi
na akcje zwykłe, które to wpłaty wobec wykonania przywileju mogą nie pokryć sumy nominalnej tych akcji.
Ogólna liczba głosów wynikająca ze wszystkich akcji Banku wynosi 147 676 946 głosów. Liczba głosów wynikających
z przyznanych w 2023 r. akcji Serii M wynosi 83 796 głosów, a łączna liczba osów wynikających z przyznanych akcji serii M
258 028 głosów.
Wysokość warunkowego podwyższenia kapitału zakładowego po wydaniu akcji Serii M wynosi 317 972 zł.
Zmiany w strukturze akcjonariatu w 2023 r.
5 kwietnia 2023 r. nastąpiło podwyższenie kapitału zakładowego Banku z kwoty 147 593 150 zł do kwoty 147 676 946 w wyniku
objęcia 83 796 akcji serii M w wykonaniu praw z objętych wcześniej imiennych warrantów subskrypcyjnych serii A3.
Stan posiadania akcji BNP Paribas Bank Polska przez członków Rady Nadzorczej Banku oraz członków
Zarządu Banku
Zestawienie stanu posiadania akcji Banku oraz uprawnień do akcji przez członków Zarządu i Rady Nadzorczej Banku na dzień
przekazania sprawozdania za III kwartał 2023 r. (9 listopada 2023 r.) oraz raportu za rok 2023 (1 marca 2024 r.) zostało
zaprezentowane poniżej.
CZŁONEK ZARZĄDU
BANKU
AKCJE
1
WARRANTY
SUBSKRYPCYJNE
2
SPRZEDAŻ
AKCJI
AKCJE
1
WARRANTY
SUBSKRYPCYJNE
2
9.11.2023
9.11.2023
1.03.2024
1.03.2024
Przemysław Gdański
26 473
12 893
-
26 473
12 893
André Boulanger
-
7 987
-
-
7 987
Małgorzata Dąbrowska
3
-
-
-
-
-
Przemysław Furlepa
3 000
5 811
-3 000
-
5 811
Wojciech Kembłowski
-
5 628
-
-
5 628
Piotr Konieczny
-
-
-
-
-
Kazimierz Łabno
-
3 205
-
-
3 205
Magdalena Nowicka
2 046
3 210
-
2 046
3 210
Volodymyr Radin
-
1 972
-
-
1 972
Agnieszka Wolska
614
3 481
-
614
3 481
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
97
CZŁONEK RADY
NADZORCZEJ BANKU
AKCJE
1
WARRANTY
SUBSKRYPCYJNE
2
SPRZEDAŻ/
NABYCIE
AKCJI
AKCJE
1
WARRANTY
SUBSKRYPCYJNE
2
9.11.2023
9.11.2023
1.03.2024
1.03.2024
Jean-Charles Aranda
4
1 840
4 495
-1 840
-
4 495
1) Akcje serii M objęte 5.04.2023 r. w wykonaniu praw wynikających z warrantów serii A3 (objęcie imiennych warrantów subskrypcyjnych serii A3
nastąpiło 25.03.2022 r.) oraz akcje serii M objęte 4.04.2022 r. w wykonaniu praw wynikających z warrantów serii A2 (objęcie imiennych warrantów
subskrypcyjnych serii A2 nastąpiło 25.03.2021 r.); jeden warrant uprawniał do objęcia jednej akcji zwykłej na okaziciela serii M BNP Paribas Bank
Polska S.A., po cenie emisyjnej równej 1,00 za jedną akcję); w przypadku Pana Przemysława Gdańskiego liczba objętych akcji serii M
w wykonaniu praw wynikających z warrantów serii A3 wynosiła 9 336 szt., liczba objętych akcji serii M w wykonaniu praw wynikających z warrantów
serii A2 wynosiła 9 148 szt., liczba objętych akcji serii M w wykonaniu praw wynikających z warrantów serii A1 wyniosła 7 489 szt., liczba akcji
nabytych na rynku akcji GPW 500 szt.
2) Warranty subskrypcyjne serii A4 objęte 27.03.2023 r. - jeden warrant serii A4 uprawnia do objęcia jednej akcji zwykłej na okaziciela serii M BNP
Paribas Bank Polska S.A., po cenie emisyjnej równej 1,00 za jedną akcję oraz warranty subskrypcyjne serii B1 objęte 27.03.2023 r. - jeden
warrant serii B1 uprawnia do objęcia jednej akcji zwykłej na okaziciela serii N BNP Paribas Bank Polska S.A., po cenie emisyjnej równej 1,00 zł za
jedną akcję.
3) Pani Małgorzata Dąbrowska od 01.01.2024 r. pełni funkcję członka Zarządu Banku.
4) Pan Jean-Charles Aranda do 31.07.2023 r. pełnił funkcję członka Zarządu Banku, a od 1.08.2023 r. jest członkiem Rady Nadzorczej Banku.
Pozostali członkowie Rady Nadzorczej nie deklarowali posiadania akcji/uprawnień do akcji Banku na 1 marca 2024 r., co nie uległo
zmianie od dnia przekazania Sprawozdania finansowego za III kwartał 2023 r., tj. 9 listopada 2023 r.
Intencja BNP Paribas dotycząca płynności akcji Banku
Zgodnie z informacją otrzymaną od BNP Paribas S.A. głównego akcjonariusza Banku - BNP Paribas S.A. deklaruje intencję
zwiększenia liczby akcji Banku w wolnym obrocie do co najmniej 25% w przyszłości.
47. KAPITAŁ ZAPASOWY I POZOSTAŁE KAPITAŁY
Poniższe tabele przedstawia zmiany w kapitale zapasowym i pozostałych kapitałach rezerwowych:
Kapitał zapasowy
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Stan na początek okresu
9 110 976
9 110 976
Zmiany
-
-
Stan na koniec okresu
9 110 976
9 110 976
Pozostałe kapitały rezerwowe i z aktualizacji wyceny
31.12.2023
31.12.2022
Fundusz ogólnego ryzyka bankowego
627 154
627 154
Kapitał z aktualizacji wyceny
(566 964)
(1 150 000)
Pozostałe kapitały rezerwowe
2 886 824
2 509 445
Razem
2 947 014
1 986 599
Fundusz ogólnego ryzyka bankowego tworzony z zysku netto
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Stan na początek okresu
627 154
627 154
Przeniesienie z zysków lat ubiegłych
-
-
Stan na koniec okresu
627 154
627 154
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
98
Kapitał z aktualizacji wyceny
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Stan na początek okresu
(1 150 000)
(595 707)
Zysk/Strata z tytułu zmiany wartości godziwej aktywów finansowych
wycenianych przez inne całkowite dochody
653 872
(599 039)
Zysk/Strata z tytułu zmiany wartości godziwej instrumentów pochodnych
zabezpieczających przepływy pieniężne
67 303
(83 987)
Wycena świadczeń pracowniczych metodą aktuarialną
(1 377)
(1 287)
Podatek dochodowy odroczony
(136 762)
130 020
Stan na koniec okresu
(566 964)
(1 150 000)
Pozostałe kapitały rezerwowe
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Stan na początek okresu
2 509 445
2 318 961
Przeniesienie z zysków z lat ubiegłych
370 892
184 526
Opcje menadżerskie
6 487
5 958
Stan na koniec okresu
2 886 824
2 509 445
Wynik z lat ubiegłych
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Stan na początek okresu
(400 786)
(400 786)
Przeniesienie z zysków z bieżącego okresu
-
-
Stan na koniec okresu
(400 786)
(400 786)
Zmiana stanu kapitału z aktualizacji wyceny aktywów
finansowych wycenianych przez inne całkowite
dochody
2023
2022
Wartość brutto
Podatek
odroczony
Wartość brutto
Podatek
odroczony
Stan na początek okresu
(1 426 134)
270 966
(743 108)
141 191
zyski/straty z tytułu wyceny według wartości godziwej
aktywów finansowych wycenianych przez inne całkowite
dochody odniesione na kapitał własny
722 929
(137 357)
(686 312)
130 399
przeniesienie na wynik finansowy w wyniku sprzedaży
aktywów finansowych z wycenianych według wartości
godziwej przez inne całkowite dochody
(1 754)
333
3 286
(624)
Stan na koniec okresu
(704 959)
133 942
(1 426 134)
270 966
48. WYPŁACONE DYWIDENDY
Intencją Banku, zgodnie z przyjętą przez Radę Nadzorczą w dniu 9 grudnia 2021 roku polityką dywidendową, jest stabilne
realizowanie w długim okresie wypłat dywidendy dla akcjonariuszy z zachowaniem zasady ostrożnego zarządzania Bankiem
i Grupą Kapitałową Banku zgodnie z wymogami przepisów prawa oraz stanowisk KNF w sprawie założeń polityki dywidendowej
banków komercyjnych.
Intencją Banku jest wypłata dywidendy w 2024 roku z zysku netto osiągniętego za rok 2023 roku. Zgodnie z art. 395 § 2 pkt 2
Kodeksu spółek handlowych decyzja dotycząca podziału zysku pozostaje w kompetencjach Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia
Banku.
49. PODZIAŁ ZYSKU
Zgodnie z Uchwałą nr 2 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Banku z 30 czerwca 2023 r., zysk Banku po opodatkowaniu (wynik
finansowy netto) za zakończony rok obrotowy 2022 w wysokości 370 892 tys. w całości został przekazany na kapitał rezerwowy.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
99
50. ŚRODKI PIENIĘŻNE I EKWIWALENTY ŚRODKÓW
PIENIĘŻNYCH
Dla potrzeb sprawozdania z przepływów pieniężnych saldo środków pieniężnych i ekwiwalentów środków pieniężnych zawiera
następujące salda o terminie zapadalności krótszym niż trzy miesiące.
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych
31.12.2023
31.12.2022
Kasa i środki w Banku Centralnym (Nota 17)
6 883 582
2 718 242
Rachunki bieżące banków i inne należności
8 917 690
9 025 122
Lokaty międzybankowe
-
1 383 243
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych, razem
15 801 272
13 126 607
51. INFORMACJE DODATKOWE DO SPRAWOZDANIA
Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
Różnice między bilansowymi zmianami stanu pozycji oraz zmianami stanu tych pozycji wykazywanych w działalności operacyjnej.
Zmiana stanu należności od banków
(w tym od Banku Centralnego i kasa)
31.12.2023
31.12.2022
Zmiana stanu wynikająca z sald bilansowych
(10 346 456)
(7 541 793)
Wyłączenie zmiany stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów
2 674 665
7 974 387
Zmiana stanu wynikająca z odsetek
1 624
4 857
Zmiana stanu należności od banków, razem
(7 670 167)
437 452
Zmiana stanu należności od klientów wycenianych według
zamortyzowanego kosztu
31.12.2023
31.12.2022
przekształcone
Zmiana stanu wynikająca z sald bilansowych
1 347 578
(2 360 052)
Zmiana stanu wynikająca z odsetek
1 408 585
(745 607)
Zmiana stanu należności od klientów wyceniane według
zamortyzowanego kosztu, razem
2 756 163
(3 105 659)
Zmiana stanu zobowiązań wobec banków (w tym od Banku Centralnego)
31.12.2023
31.12.2022
Zmiana stanu wynikająca z sald bilansowych
2 749 713
(784 564)
Spłata długoterminowych kredytów otrzymanych
(369)
(15 686)
Zmiana stanu wynikająca z odsetek
-
5 811
Zmiana stanu zobowiązań wobec banków, razem
2 749 344
(794 439)
Zmiana stanu zobowiązań wobec klientów
31.12.2023
31.12.2022
Zmiana stanu wynikająca z sald bilansowych
6 705 014
18 605 451
Zmiana stanu wynikająca z odsetek
(102 502)
(288 973)
Zmiana stanu zobowiązań wobec klientów, razem
6 602 512
18 316 478
Przepływ z działalności operacyjnej – inne korekty
12 miesięcy
do 31.12.2023
12 miesięcy
do 31.12.2022
Różnice kursowe od zobowiązań podporządkowanych
(81 145)
66 025
Wycena papierów wartościowych ujętych w rachunku zysków i strat
(153 394)
(5 904)
Odpis na papiery wartościowe
(40 611)
(672)
Pozostałe korekty
(28 723)
51 293
Przepływ z działalności operacyjnej – inne korekty, razem
(303 873)
110 742
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
100
52. TRANSAKCJE Z PODMIOTAMI POWIĄZANYMI
BNP Paribas Bank Polska S.A. jest podmiotem należącym do Grupy Kapitałowej BNP Paribas Bank Polska S.A.
BNP Paribas Bank Polska S.A. jest jednostką dominującą Grupy Kapitałowej BNP Paribas Bank Polska S.A.
Jednostką dominująca najwyższego szczebla jest BNP Paribas S.A. z siedzibą w Paryżu.
W skład Grupy Kapitałowej BNP Paribas Bank Polska S.A. na dzień 31 grudnia 2023 roku wchodzi jednostka dominująca
BNP Paribas Bank Polska S.A. oraz jej jednostki zależne:
1. BNP PARIBAS TOWARZYSTWO FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH S.A. („TFI”).
2. BNP PARIBAS LEASING SERVICES SP. Z O.O. („LEASING”).
3. BNP PARIBAS GROUP SERVICE CENTER S.A. („GSC”).
4. CAMPUS LESZNO SP. Z O.O.
Wszystkie transakcje pomiędzy Bankiem a podmiotami powiązanymi wynikały z bieżącej działalności operacyjnej i obejmowały
przede wszystkim kredyty, depozyty, transakcje na instrumentach pochodnych oraz przychody i koszty z tytułu usług doradczych
i pośrednictwa finansowego.
Transakcje z podmiotami będącymi udziałowcami BNP Paribas Bank Polska S.A. oraz podmiotami powiązanymi
31.12.2023
BNP Paribas
S.A. z siedzibą
w Paryżu
BNP
Paribas
Fortis S.A.
Pozostała
Grupa
Kapitałowa
BNP Paribas
S.A.
Kluczowy
personel
Jednostki
zależne
Razem
Aktywa
15 507 274
46 382
4 386 481
1 746
1 941 446
21 883 329
Należności z tytułu rachunków
bieżących, kredytów i lokat
13 202 692
46 281
4 361 616
1 724
1 939 276
19 551 589
Pochodne instrumenty finansowe
2 222 035
101
-
-
-
2 222 136
Pochodne instrumenty zabezpieczające
82 343
-
-
-
-
82 343
Inne aktywa
204
-
24 865
22
2 170
27 261
Zobowiązania
9 860 523
7 595
974 917
3 369
73 344
10 919 748
Z tytułu rachunków bieżących,
depozytów
4 001 897
7 595
679 851
3 369
72 813
4 765 525
Z tytułu zobowiązań
podporządkowanych
4 075 428
-
260 644
-
-
4 336 072
Pochodne instrumenty finansowe
903 960
-
10 109
-
-
914 069
Pochodne instrumenty zabezpieczające
878 532
-
-
-
-
878 532
Zobowiązania z tytułu leasingu
-
-
-
-
160
160
Inne zobowiązania
706
-
24 313
-
371
25 390
Zobowiązania warunkowe
Zobowiązania udzielone dotyczące
finansowania
-
-
265 487
1 262
-
266 749
Zobowiązania udzielone gwarancyjne
322 568
120 284
1 265 596
-
913 080
2 621 528
Zobowiązania otrzymane
8 312 740
155 406
1 625 763
-
617 783
10 711 692
Pochodne instrumenty (nominał)
81 242 618
51 095
239 256
-
-
81 532 969
Pochodne instrumenty zabezpieczające
(nominał)
9 067 254
-
-
-
-
9 067 254
Rachunek Zysków i Strat
452 154
(1 903)
(65 941)
(155)
140 821
524 976
12 miesięcy do 31.12.2023
Przychody z tytułu odsetek
403 222
737
24 943
37
85 375
514 314
Koszty z tytułu odsetek
(338 681)
(2 640)
(32 935)
(192)
-
(374 448)
Przychody z tytułu opłat i prowizji
-
-
-
-
8 667
8 667
Koszty z tytułu opłat i prowizji
-
-
-
-
(5 774)
(5 774)
Wynik na działalności handlowej
494 336
-
-
-
-
494 336
Pozostałe przychody operacyjne
-
-
-
-
52 900
52 900
Pozostałe koszty operacyjne
-
-
(41 136)
-
-
(41 136)
Ogólne koszty administracyjne
(106 723)
-
(16 813)
-
(347)
(123 883)
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
101
31.12.2022
BNP Paribas
S.A. z siedzibą
w Paryżu
BNP
Paribas
Fortis S.A.
Pozostała
Grupa
Kapitałowa
BNP Paribas
S.A.
Kluczowy
personel
Jednostki
zależne
Razem
Aktywa
13 360 399
4 733
251 774
770
538 411
14 156 087
Należności z tytułu rachunków
bieżących, kredytów i lokat
10 973 541
291
231 077
770
537 638
11 743 317
Pochodne instrumenty finansowe
2 357 757
4 442
-
-
-
2 362 199
Pochodne instrumenty zabezpieczające
29 101
-
-
-
-
29 101
Inne aktywa
-
-
20 697
-
773
21 470
Zobowiązania
7 517 793
48 670
1 349 432
2 478
147 968
9 066 341
Z tytułu rachunków bieżących,
depozytów
765 040
48 670
1 068 439
2 478
147 051
2 031 678
Z tytułu zobowiązań
podporządkowanych
4 136 961
-
279 926
-
-
4 416 887
Pochodne instrumenty finansowe
1 141 266
-
-
-
-
1 141 266
Pochodne instrumenty zabezpieczające
1 474 526
-
-
-
-
1 474 526
Zobowiązania z tytułu leasingu
-
-
1 067
-
231
1 298
Inne zobowiązania
-
-
-
-
686
686
Zobowiązania warunkowe
Zobowiązania udzielone dotyczące
finansowania
-
-
325 018
651
-
325 669
Zobowiązania udzielone gwarancyjne
118 801
127 380
1 580 487
-
985 565
2 812 233
Zobowiązania otrzymane
300 334
184 046
1 943 450
-
514 662
2 942 492
Pochodne instrumenty (nominał)
58 170 836
2 195 441
-
-
-
60 366 276
Pochodne instrumenty zabezpieczające
(nominał)
15 708 485
-
-
-
-
15 708 485
Rachunek Zysków i Strat
(278 690)
(647)
7 641
(27)
39 160
(232 563)
12 miesięcy do 31.12.2022
Przychody z tytułu odsetek
85 480
780
25 096
43
5 927
117 326
Koszty z tytułu odsetek
(226 859)
(1 427)
(21 068)
(70)
(91)
(249 515)
Przychody z tytułu opłat i prowizji
-
-
38 276
-
2 908
41 184
Koszty z tytułu opłat i prowizji
-
-
-
-
(6 711)
(6 711)
Wynik na działalności handlowej
(1 531)
-
-
-
-
(1 531)
Pozostałe przychody operacyjne
-
-
18 643
-
36 746
55 389
Pozostałe koszty operacyjne
-
-
(24 171)
-
(120)
(24 291)
Ogólne koszty administracyjne
(135 780)
-
(29 135)
-
501
(164 414)
Wynagrodzenie Zarządu i Rady Nadzorczej
Wynagrodzenie Zarządu
31.12.2023
31.12.2022
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze
18 398
17 003
Świadczenia długoterminowe
4 587
4 288
Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy
1 801
-
Świadczenia po okresie zatrudnienia
519
-
Płatności w formie akcji*
4 795
4 462
Wydane akcje**
2 279
1 405
Razem
32 379
27 158
**zawiera zawiązaną rezerwę na odroczone akcje fantomowe oraz kwotę w kapitałach Banku powiązaną z obejmowanymi
w przyszłości akcjami Banku (zgodnie z polityką realizacji wynagrodzeń zmiennych)
**wartość wydanych akcji w oparciu o wycenę aktuarialną
Wynagrodzenie Rady Nadzorczej
31.12.2023
31.12.2022
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze
1 627
1 629
Razem
1 627
1 629
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
102
53. INFORMACJE DOTYCZĄCE SEGMENTÓW
DZIAŁALNOŚCI
Sprawozdawczość według segmentów
Bank podzielił swoją działalność oraz zastosował identyfikację przychodów i kosztów oraz aktywów i zobowiązań na następujące
sprawozdawcze segmenty operacyjne:
Bankowość Detaliczna i Biznesowa,
Bankowość Małych i Średnich Przedsiębiorstw,
Bankowość Korporacyjna,
Bankowość Korporacyjna i Instytucjonalna (CIB),
pozostała działalność obejmująca Pion Zarządzania Aktywami i Pasywami oraz Corporate Center.
Dodatkowo zaprezentowany został wynik klientów:
Agro, tj. rolników indywidualnych oraz przedsiębiorstw z branży rolno-spożywczej,
Personal Finance.
Wyniki tych segmentów przecinają się z podstawowymi segmentami operacyjnymi, są one jednak dodatkowo oddzielnie
monitorowane w sprawozdawczości zarządczej Banku.
Przyjęty podział odzwierciedla zasady klasyfikacji klientów do poszczególnych segmentów zgodnie z modelem biznesowym
Banku, który opiera się na kryteriach podmiotowych, finansowych (w szczególności wysokości obrotów, poziomie zaangażowania
kredytowego i zgromadzonych aktywów) oraz rodzaju prowadzonej działalności. Szczegółowe zasady przypisania klientów do
konkretnych segmentów są regulowane wewnętrznymi przepisami Banku.
Monitorowanie wyników zarządczych w Banku uwzględnia wszystkie elementy składowe rachunku zysków i strat danego
segmentu do poziomu zysku brutto, tj. dla każdego segmentu wykazywane są przychody, koszty oraz odpisy netto z tytułu utraty
wartości. Przychody zarządcze uwzględniają przepływy środków między segmentami klientów, a jednostką zarządzającą
aktywami i pasywami, wyceniane przy użyciu wewnętrznych transferowych cen funduszy opartych o ceny rynkowe oraz marże
płynności określone dla danej wymagalności/zapadalności oraz waluty. Koszty zarządcze segmentów obejmują koszty
bezpośrednie ich działalności oraz koszty alokowane zgodnie z przyjętym w Banku modelem alokacji. Dodatkowo wynik zarządczy
segmentów uwzględnia rozliczenia linii biznesowych z tytułu świadczonych pomiędzy nimi usługami.
Działalność operacyjna Banku prowadzona jest jedynie na terytorium Polski. Nie można wyróżnić istotnych różnic w ryzykach, na
które miałoby wpływ położenie geograficzne placówek Banku, dlatego odstąpiono od ujawniania sprawozdania według informacji
geograficznych.
Bank stosuje ujednolicone i szczegółowe zasady dla wszystkich wyodrębnionych segmentów. W przypadku przychodów, poza ich
standardowymi pozycjami, wyodrębnione są elementy składowe wyniku z tytułu odsetek segmentów tj. przychody i koszty
zewnętrzne oraz wewnętrzne. W przypadku kosztów działania, Bank dokonuje alokacji kosztów pośrednich do poszczególnych
segmentów działalności w pozycji ‘Alokacja kosztów (wewnętrzne)’. Ze względu na specyfikę Banku, nie występują istotne
zjawiska sezonowości lub cykliczności. Bank świadczy usługi finansowe, na które popyt ma charakter stabilny, a wpływ
sezonowości jest nieistotny.
Charakterystyka segmentów operacyjnych
Segment Bankowości Detalicznej i Biznesowej obejmuje kompleksową obsługę klientów indywidualnych, w tym klientów
bankowości prywatnej, oraz klientów biznesowych (mikroprzedsiębiorstw). Usługi finansowe tego obszaru obejmują prowadzenie
rachunków bieżących i kont lokacyjnych, przyjmowanie depozytów terminowych, udzielanie kredytów mieszkaniowych, kredytów
gotówkowych, pożyczek hipotecznych, kredytów odnawialnych w rachunku bieżącym, kredytów przeznaczonych dla
mikroprzedsiębiorstw, wydawanie kart debetowych i kredytowych, obsługę zagranicznych przekazów gotówkowych, zawieranie
transakcji wymiany walutowej, sprzedaż produktów ubezpieczeniowych, oraz innych usług o mniejszym znaczeniu dla dochodów
Banku. W ramach segmentu Bankowości Detalicznej i Biznesowej wykazywane również wyniki osiągane na działalności
maklerskiej oraz z tytułu dystrybucji i przechowywania jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych.
Klienci Bankowości Detalicznej i Biznesowej obsługiwani przez oddziały Banku oraz kanały alternatywne, tj. bankowość
internetową, bankowość mobilną i bankowość telefoniczną, kanał bankowości Premium oraz Wealth Management. Dodatkowo
sprzedaż wybranych produktów realizowana jest poprzez pośredników finansowych zarówno o zasięgu ogólnopolskim, jak
i lokalnym.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
103
Segment Personal Finance odpowiada za przygotowanie oferty produktowej i zarządzanie w zakresie finansowej obsługi
konsumentów, z głównymi produktami tj.: kredyty gotówkowe, kredyty samochodowe, kredyty ratalne oraz karty kredytowe.
Produkty te dystrybuowane za pośrednictwem sieci oddziałów Bankowości Detalicznej i Biznesowej oraz zewnętrznych kanałów
dystrybucji.
Segment Małych i Średnich Przedsiębiorstw oraz Segment Bankowości Korporacyjnej obsługują klientów biznesowych
i oferują szeroki zakres usług świadczonych przedsiębiorstwom, a także klientom korporacyjnym, instytucjom finansowym
i podmiotom sektora finansów publicznych. Sieć sprzedaży dla obszaru Bankowości Korporacyjnej tworzą Regionalne Centra
Bankowości Korporacyjnej zlokalizowane w Warszawie, Łodzi, Gdańsku, Poznaniu, Wrocławiu, Katowicach, Krakowie i Lublinie.
W ramach Regionalnych Centrów Bankowości Korporacyjnej funkcjonują Centra Bankowości Korporacyjnej rozmieszczone
w największych ośrodkach biznesowych w Polsce, zapewniając w ten sposób szeroki zasięg geograficzny i sektorowy. Obsługa
posprzedażowa klientów segmentu Bankowości Korporacyjnej prowadzona jest również za pośrednictwem telefonicznego
Centrum Obsługi Biznesu i w systemie bankowości internetowej.
Podstawowe produkty i usługi świadczone na rzecz klientów biznesowych obejmują: cash management, globalne finansowanie
handlu pełna obsługa akredytyw importowych, eksportowych, gwarancji bankowych oraz inkasa dokumentowego, finansowanie
łańcucha dostaw oraz finansowanie eksportu, przyjmowanie depozytów terminowych (od lokat overnight po lokaty terminowe),
finansowanie m.in. w formie kredytów w rachunku bieżącym, kredytów odnawialnych i inwestycyjnych, kredytów z grupy produktów
finansowania agrobiznesu, produkty rynku finansowego, w tym zawieranie transakcji klientowskich wymiany walutowej oraz
z zakresu instrumentów pochodnych, produkty leasingu i faktoringu oraz takie wyspecjalizowane usługi jak finansowanie
nieruchomości, strukturyzowane finansowanie spółek o średniej kapitalizacji (mid-caps), bankowość inwestycyjna oraz związane
z obsługą jednostek sektora publicznego: organizowanie emisji obligacji komunalnych, forfaiting, dedykowane rozwiązania cash
management.
Segment Bankowości Korporacyjnej i Instytucjonalnej (Corporate and Institutional Banking (CIB)) wspiera sprzedaż
produktów Banku skierowaną do największych polskich przedsiębiorstw i obejmuje obsługę klientów strategicznych.
Pozostała działalność bankowa Banku jest operacyjnie prowadzona głównie w ramach Pionu Zarządzania Aktywami
i Pasywami. Celem Pionu jest przede wszystkim zapewnienie właściwego i stabilnego poziomu finansowania umożliwiającego
bezpieczne prowadzenie działalności przez Bank przy jednoczesnym spełnieniu norm przewidzianych prawem. Pion Zarządzania
Aktywami i Pasywami zarządza płynnością Banku, wyznacza wewnętrzne i zewnętrzne ceny referencyjne, zarządza ryzykiem
stopy procentowej bilansu Banku oraz operacyjnym i strukturalnym ryzykiem walutowym. Zadania realizowane w Pionie
Zarządzania Aktywami i Pasywami obejmują zarówno aspekt ostrożnościowy (przestrzeganie regulacji zewnętrznych oraz
zarządzeń wewnętrznych), a także optymalizacyjny (zarządzanie kosztem finansowania oraz generowanie wyniku z zarządzania
pozycjami bilansu Banku).
W segmencie Pozostałej działalności bankowej wykazano również koszty bezpośrednie jednostek wsparcia, które zostały
zaalokowane na segmenty w pozycji ‘Alokacja kosztów (wewnętrzne)’, oraz wyniki niedające się przypisać do żadnego z wyżej
wymienionych segmentów (m.in. inwestycje kapitałowe, wyniki realizowane na rachunkach własnych oraz na rachunkach
klientowskich bez określonego segmentu).
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
Bank
zmieniającego się
świata
104
Bankowość
Detaliczna i
Biznesowa
Bankowość
MSP
Bankowość
Korporacyjna
CIB
Pozostała
Działalność
Bankowa
Razem
w tym klienci
Agro
w tym
Personal
Finance
Rachunek zysków i strat za okres 12 miesięcy do 31.12.2023*
Wynik z tytułu odsetek
2 905 820
498 890
1 358 514
113 153
249 952
5 126 329
667 664
689 001
przychody odsetkowe zewnętrzne
3 893 830
551 877
1 809 687
490 257
2 695 434
9 441 085
1 198 420
1 183 862
koszty odsetkowe zewnętrzne
(1 345 787)
(372 637)
(784 831)
(9 653)
(1 801 848)
(4 314 756)
(505 907)
-
przychody odsetkowe wewnętrzne
3 136 850
754 913
1 813 787
11 053
(5 716 603)
-
875 032
-
koszty odsetkowe wewnętrzne
(2 779 073)
(435 263)
(1 480 130)
(378 504)
5 072 969
-
(899 882)
(494 861)
Wynik z tytułu prowizji
568 036
140 218
377 967
79 159
(4 110)
1 161 271
155 151
102 598
Przychody z tytułu dywidend
-
-
4 419
-
6 462
10 881
425
-
Wynik na działalności handlowej
122 298
88 878
381 210
281 862
77 344
951 591
88 269
-
Wynik na działalności inwestycyjnej
-
-
-
-
11 863
11 863
-
-
Wynik na rachunkowości zabezpieczeń
-
-
-
-
(30 939)
(30 939)
-
-
Pozostałe przychody i koszty operacyjne
(33 995)
(2 970)
(5 477)
-
(47 625)
(90 069)
(1 394)
(26 002)
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów finansowych
wycenianych w zamortyzowanym koszcie w związku z istotną
modyfikacją
4 190
-
-
-
-
4 190
-
-
Wynik odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych
aktywów finansowych oraz rezerw na zobowiązania warunkowe
(55 165)
12 048
51 833
(31 156)
(130)
(22 570)
40 457
(553)
Wynik z tytułu ryzyka prawnego związanego z kredytami
walutowymi
(1 978 086)
-
-
-
-
(1 978 086)
-
-
Ogólne koszty administracyjne
(998 381)
(110 071)
(296 078)
(103 548)
(1 014 900)
(2 522 978)
(19 711)
(247 876)
Amortyzacja
(117 955)
(2 239)
(55 842)
(15 663)
(264 956)
(456 655)
(285)
(16 185)
Alokacja kosztów (wewnętrzne)
(833 499)
(217 125)
(201 766)
6 890
1 245 500
-
-
(141 502)
Wynik na działalności operacyjnej
(416 737)
407 629
1 614 780
330 697
228 461
2 164 828
930 576
359 481
Podatek od instytucji finansowych
(171 940)
(25 860)
(113 629)
(16 936)
(83 288)
(411 653)
-
(42 277)
Zysk (strata) brutto segmentu
(588 677)
381 769
1 501 151
313 761
145 173
1 753 175
930 576
317 204
Podatek dochodowy
-
-
-
-
-
(745 347)
-
-
Zysk (strata) netto
-
-
-
-
-
1 007 828
-
-
Sprawozdanie z sytuacji finansowej na 31.12.2023*
Aktywa segmentu
42 315 259
6 375 683
25 985 843
4 915 595
76 796 018
156 388 399
14 301 789
12 071 929
Zobowiązania segmentu
66 129 425
17 315 233
42 771 705
-
17 359 326
143 575 690
18 483 435
-
*Dane finansowe zostały zaokrąglone i przedstawione w tysiącach złotych, w związku z tym, w niektórych wypadkach suma liczb może nie odpowiadać dokładnie łącznej sumie.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
Bank
zmieniającego się
świata
105
Bankowość
Detaliczna i
Biznesowa
Bankowość
MSP
Bankowość
Korporacyjna
CIB
Pozostała
Działalność
Bankowa
Razem
w tym klienci
Agro
w tym
Personal
Finance
Rachunek zysków i strat za okres 12 miesięcy do 31.12.2022*
Wynik z tytułu odsetek
1 456 086
329 221
883 352
75 260
653 824
3 397 742
497 600
672 601
przychody odsetkowe zewnętrzne
3 436 488
487 741
1 286 333
381 664
555 436
6 147 662
1 055 657
1 007 939
koszty odsetkowe zewnętrzne
(1 697 247)
(222 653)
(539 043)
(1 739)
(289 238)
(2 749 920)
(253 946)
-
przychody odsetkowe wewnętrzne
1 998 872
433 302
1 108 902
2 520
(3 543 595)
-
449 287
-
koszty odsetkowe wewnętrzne
(2 282 027)
(369 169)
(972 840)
(307 185)
3 931 221
-
(753 399)
(335 338)
Wynik z tytułu prowizji
540 038
136 445
356 498
50 554
(4 301)
1 079 235
150 424
84 187
Przychody z tytułu dywidend
-
-
5 151
-
5 666
10 817
255
-
Wynik na działalności handlowej
131 181
101 687
374 812
270 560
(123 856)
754 384
87 082
36
Wynik na działalności inwestycyjnej
-
-
-
-
9 612
9 612
-
-
Wynik na rachunkowości zabezpieczeń
-
-
-
-
13 267
13 267
-
-
Pozostałe przychody i koszty operacyjne
(45 442)
(5 075)
(5 009)
(656)
(33 285)
(89 464)
(2 707)
(26 118)
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów finansowych
wycenianych w zamortyzowanym koszcie w związku z istotną
modyfikacją
(2 159)
-
-
-
-
(2 159)
-
-
Wynik odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych aktywów
finansowych oraz rezerw na zobowiązania warunkowe
(361 675)
48 059
47 920
(19 178)
2 157
(282 717)
(73 528)
(71 025)
Wynik z tytułu ryzyka prawnego związanego z kredytami
walutowymi
(740 000)
-
-
-
-
(740 000)
-
-
Ogólne koszty administracyjne
(1 172 113)
(130 593)
(329 668)
(102 583)
(789 108)
(2 524 065)
(19 030)
(246 824)
Amortyzacja
(103 380)
(2 205)
(44 070)
(13 596)
(248 672)
(411 923)
(276)
(14 730)
Alokacja kosztów (wewnętrzne)
(672 880)
(188 654)
(176 004)
17 085
1 020 453
-
-
(117 006)
Wynik na działalności operacyjnej
(970 344)
288 885
1 112 982
277 446
505 757
1 214 729
639 820
281 121
Podatek od instytucji finansowych
(218 647)
(31 487)
(103 864)
(18 834)
(53 721)
(426 553)
-
(49 785)
Zysk (strata) brutto segmentu
(1 188 991)
257 398
1 009 118
258 612
452 036
788 176
639 820
231 336
Podatek dochodowy
-
-
-
-
-
(417 284)
-
-
Zysk (strata) netto
-
-
-
-
-
370 892
-
-
Sprawozdanie z sytuacji finansowej na 31.12.2022
przekształcone*
Aktywa segmentu
44 304 663
6 588 219
26 614 813
5 236 106
61 956 231
144 700 031
13 501 108
11 663 097
Zobowiązania segmentu
59 972 362
15 786 581
42 768 174
-
14 957 641
133 484 757
15 553 122
-
*Dane finansowe zostały zaokrąglone i przedstawione w tysiącach złotych, w związku z tym, w niektórych wypadkach suma liczb może nie odpowiadać dokładnie łącznej sumie.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
106
54. SPRAWY SĄDOWE I POSTĘPOWANIA
ADMINISTRACYJNE
Ryzyko prawne
Według stanu na dzień 31 grudnia 2023 roku nie toczyły się postępowania przed sądem, organem właściwym dla postępowania
arbitrażowego lub organami administracji państwowej dotyczące zobowiązań albo wierzytelności Banku, których wartość
przekraczałaby 10% kapitałów własnych Banku.
Wyrok w sprawie sposobu naliczania opłaty interchange
W dniu 6 października 2015 roku Sąd Apelacyjny wydał wyrok w sprawie sposobu naliczania opłaty interchange przez banki
działające w porozumieniu. Sąd zmienił tym samym wyrok Sądu I instancji (Okręgowego) z roku 2013 poprzez oddalenie odwołań
banków w całości, jednocześnie uwzględniając apelację Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), który kwestionował
znaczące obniżenie przez Sąd I instancji kar pieniężnych. Oznacza to utrzymanie wymiaru kary z pierwotnej decyzji Prezesa
UOKiK z dnia 29 grudnia 2006 roku, na mocy której nałożono na 20 banków, w tym Bank BGŻ S.A. oraz Fortis Bank Polska S.A.
kary w związku z praktykami ograniczającymi konkurencję w postaci ustalania w porozumieniu opłat interchange od transakcji
realizowanych z użyciem kart płatniczych systemów Visa i MasterCard w Polsce.
Całkowita kwota kary nałożona na Bank BGŻ BNP Paribas S.A. (obecnie BNP Paribas Bank Polska S.A.) wynosiła 12,54 mln zł,
w tym:
kara z tytułu działań Banku Gospodarki Żywnościowej w kwocie 9,65 mln zł oraz
kara z tytułu działań Fortis Bank Polska S.A. (FBP) w kwocie 2,89 mln zł.
Bank zapłacił zasądzoną kwotę 19 października 2015 roku. Dnia 25 kwietnia 2016 roku Bank wniósł skargę kasacyjną od wyroku
Sądu. Orzeczeniem wydanym w dniu 25 października 2017 roku Sąd Najwyższy uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie
i skierował sprawę do ponownego rozpoznania. Przejęcie podstawowej działalności Raiffeisen Bank Polska S.A. (RBPL) nie
zmieniło sytuacji Banku w tym postępowaniu albowiem RBPL nie był jego stroną.
W dniu 23 listopada 2020 roku Sąd Apelacyjny uchylił wyrok Sądu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozstrzygnięcia,
w listopadzie 2022 odbyła się pierwsza rozprawa. Sprawa jest w toku, obecnie przygotowywana jest opinia biegłego.
Roszczenia przedsiębiorców wobec Banku (opłata interchange)
Do dnia 31 grudnia 2023 roku Bank otrzymał łącznie:
33 wnioski o zawezwanie do próby ugodowej od przedsiębiorców (marchantów) z tytułu płatności prowizji interchange
od operacji dokonywanych za pomocą kart płatniczych (z czego dwóch przedsiębiorców wniosło wnioski dwukrotnie, jeden
trzykrotnie, a jeden wniósł dwa wnioski, dotyczące różnych systemów płatniczych). Łączna wartość roszczeń
ww. przedsiębiorców wynosi 1 028,02 mln zł, z których 1 018,05 mln zł dotyczy solidarnej odpowiedzialności Banku wraz
z innymi bankami;
4 wnioski o podjęcie mediacji przed sądem polubownym przed Komisją Nadzoru Finansowego. Wnioski zostały skierowane
do Banku przez tych samych przedsiębiorców, którzy uprzednio wystąpili z wnioskami o zawezwanie do próby ugodowej.
Łączna wartość roszczeń wynikających z ww. wniosków wynosi 40,29 mln zł, z których 37,79 mln dotyczy solidarnej
odpowiedzialności Banku wraz z innymi bankami.
Postępowania sądowe dotyczące roszczeń uczestników funduszy inwestycyjnych w związku z wykonywaniem funkcji
depozytariusza funduszy inwestycyjnych.
Do dnia 31 grudnia 2023 roku Bank otrzymał łącznie 144 pozwy indywidualne oraz cztery pozwy w postępowaniu grupowym
uczestników funduszy inwestycyjnych, związane z wykonywaniem funkcji depozytariusza funduszy inwestycyjnych (w tym
w związku z wykonywaniem tej funkcji przez Raiffeisen Bank Polska S.A.). Łączna kwota roszczeń dochodzonych ww. pozwami
wynosi 191,6 mln zł. Znacząca większość pozwów została skierowana przez uczestników funduszu Retail Parks Fund Funduszu
Inwestycyjnego Zamkniętego Aktywów Niepublicznych w likwidacji (dalej Fundusz RPF) oraz uczestników funduszy EPEF
Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Aktywów Niepublicznych i EPEF2 Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Aktywów
Niepublicznych. Pierwszy z pozwów grupowych został złożony w imieniu 397 uczestników Funduszu RPF i dotyczy roszczeń
w łącznej wysokości 96,2 mln. . Drugi pozew grupowy został złożony w imieniu 181 uczestników Funduszu RPF i dotyczy
roszczeń w łącznej wysokości 25,3 mln zł. Kolejne pozwy grupowe dotyczą działalności PSF 2 Funduszu Inwestycyjnego
Zamkniętego Aktywów Niepublicznych (pozew złożony w imieniu 17 uczestników funduszu) oraz PSF Funduszu Inwestycyjnego
Zamkniętego Aktywów Niepublicznych (pozew złożony w imieniu 81 uczestników funduszu). Dwa ostatnie pozwy dotyczą ustalenia
odpowiedzialności Banku za działania Banku jako depozytariusza funduszy i nie wskazują wysokości roszczeń uczestników
funduszy wobec Banku.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
107
Zarzuty podnoszone przez powodów w postępowaniach sądowych koncentrują się w szczególności na nieprawidłowym
wykonywaniu przez Raiffeisen Bank Polska S.A., a następnie Bank, obowiązków w zakresie zapewnienia, aby wartość aktywów
netto funduszu inwestycyjnego oraz wartość aktywów netto przypadających na certyfikat inwestycyjny była obliczana zgodnie
z przepisami prawa i statutem funduszu inwestycyjnego oraz obowiązku weryfikacji zgodności działania funduszu inwestycyjnego
z przepisami prawa regulującymi działalność funduszy inwestycyjnych lub ze statutem. Bank stoi na stanowisku, że roszczenia
uczestników funduszy są nieuzasadnione.
Wszystkie postępowania sądowe toczą się przed sądami I instancji.
W żadnej ze spraw nie doszło jeszcze do wydania wyroku.
Postępowanie w sprawie uznania wzorca umowy za niedozwolone
W dniu 22 września 2020 roku Bank otrzymał decyzję Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) nr DZOIK
14/2020, w której Prezes UOKiK:
uznał za niedozwolone niektóre postanowienia wzorca umownego (tzw. aneksu antyspreadowego) dotyczące zasad
ustalania kursów walut za niedozwolone i zakazał ich stosowania;
zobowiązał Bank do poinformowania wszystkich klientów będących stroną aneksu o decyzji i jej skutkach oraz
do umieszczenia informacji o decyzji i jej treści decyzji na stronie internetowej;
nałożył na Bank karę pieniężną w wysokości 26 626 tys. zł płatną na rzecz Funduszu Edukacji Finansowej.
Bank złożył odwołanie od decyzji w ustawowym terminie. Bank zawiązał rezerwę na powyższą karę w pełnej wysokości.
Dnia 5 października 2022 r. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydał wyrok, w którym uchylił decyzję UOKiK. Zarówno
Prezes UOKiK, jak i Prokurator wnieśli od wyroku apelacje.
Bank złożył odpowiedzi na obie apelacje.
W dniu 12 maja 2023 r. Sąd Apelacyjny uwzględnił częściowo apelację Prezesa UOKIK , przy czym istotnie zmniejszył nałożoną
na Bank karę - do kwoty 6 656 tys. zł. Bank złożył wniosek o wstrzymanie skuteczności wyroku, który Sąd oddalił w dniu 26 maja
2023 roku. Tym samym decyzja, w kształcie wynikającym z wyroku, stała się prawomocna z dniem 12 maja 2023 roku. Bank
zapłacił karę, opublikował informacje o decyzji i jej treści na stronie internetowej Banku oraz do dnia 12 sierpnia br. dokonał wysyłki
wymaganych komunikatów do klientów.
Dnia 25 października 2023 r. Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej złożonej przez Bank.
Postępowanie w sprawie praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów – nieautoryzowane transakcje
8 lipca 2022 roku UOKiK wszczął postępowanie w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.
UOKiK zarzuca Bankowi, że po otrzymaniu reklamacji konsumenta dotyczącej nieautoryzowanej transakcji, Bank nie zwrócił
automatycznie klientom środków w terminie D+1, lecz przeprowadził wstępną procedurę wyjaśniającą w celu ustalenia, czy dane
zdarzenie można zakwalifikować jako incydent związany z bezpieczeństwem (oszustwo), czy też transakcję
zaakceptowaną/dokonaną przez klienta. Drugi zarzut UOKiK dotyczy przekazywania klientom przez Bank niewłaściwych informacji
przy odrzucaniu reklamacji dotyczących spornej transakcji. Odrzucając takie reklamacje, Bank wyjaśnia, że zgodnie z jego
systemami transakcja jest uznawana za autoryzowaną, tym samym jej kwestionowanie przez klienta wskazuje na przypadek
rażącego niedbalstwa po stronie klienta.
31 sierpnia 2022 roku Bank udzielił odpowiedzi UOKiK, stosując następującą argumentację:
Bank dokonuje zwrotu kwot transakcji, które były nieautoryzowane - brak autoryzacji jest weryfikowany w systemach bankowych
pod kątem postanowień umowy zawartej z klientem. Umowa określa procedurę i czynniki wymagane do uwierzytelnienia
i akceptacji transakcji zgodnie z prawem europejskim i polskim.
Bank nie zgadza się ze stanowiskiem UOKiK, że zakwestionowanie jakiejkolwiek transakcji przez klienta automatycznie rodzi
obowiązek jej zwrotu. Takie stanowisko jest sprzeczne z art. 72 dyrektywy PSD. Obowiązek ten powinien powstać i być
weryfikowany z uwzględnieniem wszystkich artykułów dyrektywy PSD, regulacyjnych standardów technicznych (RTS) oraz polskiej
Ustawy o usługach płatniczych, nie tylko pod kątem uwierzytelniania, ale także odpowiedzialności za transakcję lub oszustwo
ujawnione przez klienta.
W opinii Banku, stanowisko UOKiK jest wynikiem nieprawidłowej implementacji dyrektywy PSD do polskiego prawa. Zgodnie
z Dyrektywą PSD Bank powinien udowodnić odpowiednie uwierzytelnienie, a nie autoryzację. Według polskiego prawa Bank ma
obowiązek wykazać przeprowadzenie autoryzacji przez klienta.
Odrzucając reklamacje, Bank prawidłowo informuje Klientów o weryfikacji prawidłowości uwierzytelniania transakcji, co na tym
etapie stanowi dowód jej dokonania przez klienta. W związku z tym, Bank informuje klienta, że jeśli ten nadal twierdzi, że nie
doszło do akceptacji takiej transakcji, to transakcja musi być efektem winy lub zaniedbania ze strony klienta.
Postępowanie jest w toku i zgodnie z pismem z dnia 6 grudnia 2023 roku, UOKiK planuje jego prowadzenie do dnia 11 kwietnia
2024 r.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
108
Postępowanie w sprawie praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów – wakacje kredytowe
W dniu 5 września 2022 roku Bank otrzymał decyzję UOKiK o wszczęciu postępowania przeciwko praktykom naruszającym
zbiorowe interesy konsumentów polegającym na ograniczeniu możliwości złożenia wniosku o wstrzymanie spłaty kredytu
hipotecznego, poprzez ograniczenie jednego wniosku do 2 miesięcy, podczas gdy klient powinien był mieć możliwość
wnioskowania o wszystkie okresy jednocześnie (do 8 miesięcy).
Bank nie zgodził się postawionymi zarzutami i przesłał do UOKiK odpowiedź, w której wskazał, że przyjmował i przetwarzał
wszystkie indywidualne wnioski składane przez klientów (na dowolną liczbę miesięcy). Tym samym, nie doszło do naruszenia
zbiorowych interesów konsumentów, gdyż Bank nie pozbawił klientów ich praw, a jedynie nie zdążył z pełną automatyzacją
wniosków elektronicznych na dzień wejścia w życie ustawy. Jednocześnie Bank poinformował UOKiK o zmianie kwestionowanej
praktyki poprzez uruchomienie w dniu 8 września 2022 roku nowego formularza aplikacyjnego w bankowości elektronicznej
Goonline, umożliwiającego klientom wnioskowanie o dowolnie wybrane/wszystkie okresy jednocześnie (do 8 miesięcy).
W dniu 17 stycznia 2023 r. Bank otrzymał Decyzję UOKiK, w której:
- uznano kwestionowaną praktykę za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów;
- stwierdzono zaniechanie praktyki;
- nakazano publikację decyzji;
- nałożono na Bank karę w wysokości 2 721 tys. (pomniejszoną o 50% (30% - tytułem zaprzestania praktyki, 20% wskutek
zainicjowania spotkania i wyrażenia woli współpracy).
W dniu 17 lutego 2023 r. Bank złożył odwołanie od decyzji do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. W dniu 8 grudnia 2023 r.
sąd doręczył Bankowi odpowiedź UOKiK na odwołanie banku, wniesioną do SOKiK w dniu 28 sierpnia 2023 roku.
Bank zawiązał rezerwę w wysokości nałożonej kary.
Postępowania sądowe dotyczące umów kredytu hipotecznego z oprocentowaniem opartym o WIBOR
W pierwszym kwartale 2022 roku pojawiły się w Polsce pierwsze medialne informacje o pozwach przeciwko bankom
kwestionujących WIBOR w umowach kredytu (z zarzutem abuzywności klauzul odnoszących się do WIBOR, ewentualnie
z zarzutem nieważności umowy). Pozwy te zmierzają do podważenia wskaźnika WIBOR jako podstawy zmiennego
oprocentowania.
W styczniu 2023 roku wpłynęły do Banku pierwsze pozwy kwestionujące WIBOR i klauzule zmiennego oprocentowania oparte
o wskaźnik referencyjny WIBOR w umowach kredytu hipotecznego.
Do dnia 31 grudnia 2023 r. Bank otrzymał łącznie 28 pozwów. Wszystkie pozwy zostały wniesione w imieniu konsumentów
i dotyczą umów o kredyt hipoteczny w PLN, jak również zawierają w zdecydowanej większości wniosek o zabezpieczenie
powództwa.
Podkreślić należy, w przypadku produktów Banku oferowanych konsumentom jedynie kredyty hipoteczne i niektóre produkty
dla klientów segmentu Wealth oparte o wskaźnik referencyjny WIBOR, kredyty hipoteczne stanowią ok. 51% ekspozycji
detalicznych kredytów złotowych Banku. Łączna kwota roszczeń objętych otrzymanymi pozwami wynosi ok. 6,8 mln zł. Wszystkie
postępowania sądowe toczą się przed sądami I instancji.
Ponadto, w 14 sprawach windykacyjnych wytoczonych przez Bank, klienci podnieśli argumentację podważająca WIBOR jako
wskaźnik referencyjny.
Bank stoi na stanowisku, że roszczenia klientów nieuzasadnione, w szczególności z uwagi na to, że WIBOR jest oficjalnym
wskaźnikiem, którego administrator otrzymał odpowiednie zgody wymagane przepisami prawa, m.in. Komisji Nadzoru
Finansowego, a proces jego wyznaczania, dokonywany przez administratora (podmiot niezależny i niepowiązany z bankiem) jest
zgodny z prawem i również podlega ocenie nadzorczej Komisji Nadzoru Finansowego. Komisja potwierdziła zgodność WIBOR-u
z wymogami prawa. Analogiczne stanowisko przedstawił też Komitet Stabilności Finansowej, w skład którego wchodzą
przedstawiciele: Narodowego Banku Polskiego, Komisji Nadzoru Finansowego, Ministerstwa Finansów oraz Bankowego
Funduszu Gwarancyjnego.
Dnia 29 czerwca 2023 r. Komisja Nadzoru Finansowego opublikowała ocenę zdolności WIBOR do pomiaru rynku oraz realiów
gospodarczych, stwierdzając, że WIBOR posiada zdolność do pomiaru rynku oraz realiów gospodarczych, do których pomiaru
został on powołany oraz we właściwy sposób reaguje na zmianę uwarunkowań płynnościowych, zmiany stóp banku centralnego
oraz realiów gospodarczych.
W dniu 26 lipca 2023 r. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF) opublikował stanowisko dotyczące zagadnień prawnych
i ekonomicznych związanych z umowami o kredyt hipoteczny w walucie polskiej, w których stosowany jest wskaźnik referencyjny
stopy procentowej WIBOR. Stanowisko zawiera jednoznaczne stwierdzenie, że WIBOR spełnia wszystkie wymogi przepisane
prawem oraz, że w ocenie UKNF nie ma żadnych podstaw do podważania wiarygodności i legalności WIBOR, w szczególności
w kontekście zastosowania tego wskaźnika w umowach o kredyt hipoteczny w walucie polskiej. UKNF wskazał, że jego stanowisko
może być wykorzystywane przez banki w postępowaniach sądowych.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
109
Zgodnie z danymi Związku Banków Polskich (według stanu na koniec listopada 2023 r.) przeciwko bankom zostało zainicjowanych
529 postępowań sądowych. W 18 wyrokach na 19 zapadłych sądy I instancji wydały orzeczenia korzystne dla banków.
6 postępowań zostało prawomocnie zakończonych, wszystkie wydaniem orzeczenia korzystnego dla banków.
Postępowania administracyjne Komisji Nadzoru Finansowego w przedmiocie nałożenia kary
W dniu 22 listopada 2023 r. Komisja Nadzoru Finansowego wszczęła przeciwko BNP Paribas Bank Polska S.A. postępowania
administracyjne w przedmiocie nałożenia kary na podstawie art.176i ust. 1 pkt.4 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Na
obecnym etapie postępowania nie jest możliwe rzetelne oszacowanie wymiaru potencjalnej kary.
Postępowania sądowe dotyczące umów kredytowych w CHF w sektorze bankowym
Według danych Związku Banków Polskich (ZBP) liczba toczących się postępowań sądowych dotyczących umów kredytów
indeksowanych/ denominowanych do CHF na koniec grudnia 2023 roku wyniosła ponad 153 tys. wobec ponad 110 tys. na koniec
2022 roku. W ciągu pierwszych jedenastu miesięcy 2023 roku przybyło w bankach ponad 43 tys. nowych spraw dotyczących
kredytów walutowych.
Efektem tego jest wzrost rezerw na te postępowania tworzonych przez banki z portfelami kredytów hipotecznych w CHF. Kwota
rezerw utworzonych przez największe banki giełdowe w 2022 r. wyniosła ok. 11,6 mld zł, a w okresie trzech kwartałów 2023
ok 11,9 mld przekładając sna łączną wartość rezerw na ten cel w wysokości 29,1 mld na koniec 2022 roku, a na koniec
trzeciego kwartału 2023 w wysokości ok. 36,3 mld zł.
Postępowania wszczęte przez klientów Banku, którzy zawarli umowy kredytu walutowego oraz denominowanego do CHF
Wartość bilansowa brutto kredytów hipotecznych mieszkaniowych udzielonych klientom indywidualnym w CHF na dzień
31 grudnia 2023 roku wyniosła 0,82 mld zł, w porównaniu do 2,67 mld zł na koniec 2022 roku (dane przekształcone).
Według stanu na dzień 31 grudnia 2023 roku Bank był pozwanym w 5 701 (3 056 nowych spraw w 2023 roku) toczących się
postępowaniach sądowych (z uwzględnieniem spraw prawomocnie zakończonych klienci wytoczyli łącznie 6 875 powództwa
przeciwko Bankowi), w których żądają stwierdzenia nieważności umowy kredytu hipotecznego walutowego lub
denominowanego do waluty CHF, bądź stwierdzenia trwałej bezskuteczności umowy i zapłaty kwot dotychczas uiszczonych.
Roszczenia opierają się w szczególności na sprzeczności z art. 69 prawa bankowego lub na występowaniu w umowie postanowień
niedozwolonych, które nie pozwalają na utrzymanie umowy w mocy (art. 385
1
k.c.), Bank nie jest stroną żadnego pozwu
zbiorowego, którego przedmiotem byłyby takie umowy kredytów. Łączna wartość dochodzonych roszczeń w aktualnie toczących
się sprawach na dzień 31 grudnia 2023 r. wynosiła 2 835,20 mln (na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosiła 1 549,46 mln zł),
a w sprawach prawomocnie zakończonych 434,54 mln zł (150,36 mln zł na dzień 31 grudnia 2022 roku).
Do dnia 31 grudnia 2023 roku w 1 174 prawomocnie zakończonych postępowaniach zapadło 264 orzeczeń na korzyść Banku,
w tym 190 w związku z zawarciem ugody sądowej, a w 910 sprawach sądy orzekły na niekorzyść Banku stwierdzając nieważność
lub trwałą bezskuteczność umowy kredytu.
Bank na bieżąco szacuje wpływ ryzyka prawnego związanego z toczącymi się postępowaniami sądowymi, których przedmiotem
są kredyty denominowane lub walutowe, biorąc pod uwagę aktualny stan wyroków w sprawach przeciwko Bankowi oraz
kształtującą się linię orzecznictwa.
Podkreślić należy, że polskie sądy pomimo odmiennych wskazań wynikających z orzeczeń TSUE (C-19/20 i C-932/19)
w zdecydowanej większości orzekają o nieważności lub bezskuteczności umów kredytu. W ostatnich latach zapadło szereg
wyroków Sądu Najwyższego (według danych na koniec grudnia, ok. 170 wyroków), z których większość jest już pisemnie
uzasadniona.
Łączny wpływ ryzyka prawnego związanego ze sprawami sądowymi ujęty w sprawozdaniu Banku na dzień 31 grudnia 2023 roku
wyniósł 3 404,0 mln (na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosił 1 921,0 mln zł), przy czym wpływ na rachunek wyników Banku
w 2023 roku wyniósł 1 978,1 mln zł (w 2022 roku wynosił 740 mln zł).
Zwiększenie szacunku wpływu w 2023 roku wynikało przede wszystkim z napływu nowych pozwów oraz z aktualizacji szacunku
prognozowanej liczby pozwów.
Jednocześnie Bank uwzględnił prawo do rozpoznania aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, w związku
z uprawnieniem do zastosowania preferencji podatkowej w odniesieniu do ugód objętych zakresem, obowiązującego do końca
roku 2024 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 roku, zmienionego rozporządzeniem z dnia 20 grudnia 2022
roku, w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem
hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Bank rozpoznał w I półroczu 59,04 mln zł aktywa z tytułu podatku odroczonego,
z czego na dzień 31.12.2023 zrealizowało się 56,26 mln zł. W oparciu o szacunek wpływu ryzyka prawnego związanego
z kredytami walutowymi na koniec roku, Bank utrzymuje aktywa na kwotę 25,42 mln zł z przewidywanym terminem realizacji do
końca 2024.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
110
Począwszy od 1 stycznia 2023 roku Bank zmienił zasady rachunkowości związane z ujęciem wpływu ryzyka prawnego
wynikającego z postępowań sądowych dotyczących kredytów hipotecznych w CHF, które zostały opisane w nocie 2.6 Zmiany
zasad (polityk) rachunkowości oraz zmiany prezentacji danych finansowych.
Łączny wpływ ryzyka prawnego związanego ze sprawami sądowymi przedstawia poniższa tabela (w mln zł):
31.12.2023
31.12.2022
Wpływ ryzyka prawnego ujęty jako pomniejszenie wartości bilansowej brutto kredytów
2 255
1 437
Wpływ ryzyka prawnego ujęty jako rezerwy na sprawy sporne
1 149
484
Łączny wpływ ryzyka prawnego
3 404
1 921
Wartość brutto kredytów na nieruchomości dla osób fizycznych w walucie CHF (w mln zł):
31.12.2023
31.12.2022
Wartość brutto kredytów na nieruchomości (przed korektą z tytułu ryzyka prawnego)
3 071
4 103
Wpływ ryzyka prawnego ujęty jako pomniejszenie wartości bilansowej brutto kredytów
2 255
1 437
Wartość brutto kredytów na nieruchomości
816
2 666
Przy szacowaniu wpływu ryzyka prawnego Bank uwzględnia m.in. liczbę zaświadczeń pobieranych przez klientów w celach
procesowych, oszacowane prawdopodobieństwo złożenia pozwu przez klientów, oszacowaną liczbę przyszłych pozwów, liczbę
złożonych powództw, prawdopodobieństwo przegrania sprawy, oraz szacowaną stratę Banku w przypadku niekorzystnego
wyroku. Ponadto Bank w modelu uwzględnił szacowaną liczbę ugód, które będą zawarte z klientami. Wysokość oszacowania
wpływu ryzyka prawnego związanego z ugodami wynosiła 150,3 mln zł łącznego szacunku wpływu.
Bank szacuje prawdopodobieństwo przegrania sprawy na podstawie historycznych wyroków oddzielnie dla portfela kredytów
walutowych i denominowanych. Z uwagi na zaobserwowaną zmienność w orzecznictwie, Bank przy szacowaniu
prawdopodobieństwa niekorzystnego wyroku uwzględnia tylko wyroki zapadłe po 31 grudnia 2020 r.
Bank dokonując szacunku straty w przypadku wyroku stwierdzającego nieważność kredytu zakłada, że klient jest zobowiązany do
zwrotu wypłaconego kapitału bez uwzględniania innych świadczeń od konsumenta (wynagrodzenie za korzystanie z kapitału lub
waloryzacji), Bank jest zobowiązany do zwrotu sumy spłaconych rat kapitałowo-odsetkowych wraz z zasądzonymi odsetkami
ustawowymi za opóźnienie oraz, że Bank dokonuje spisania ekspozycji kredytowej. Szacunek straty uwzględnia wartość pieniądza
w czasie
Skutkiem rachunkowym podpisania ugody z klientem jest zaprzestanie ujmowania kredytu w CHF, rozpoznanie nowego kredytu
w PLN oraz rozpoznanie wyniku z tytułu zaprzestania ujmowania. W 2023 roku Bank wykorzystał 376,1 mln PLN szacowanego
wpływu ryzyka prawnego kredytów CHF w związku z zawartymi ugodami (w 2022 roku Bank wykorzystał
z tego tytułu 150 mln PLN).
Skutkiem rachunkowym prawomocnego wyroku stwierdzającego nieważność umowy kredytowej jest zaprzestanie ujmowania
ekspozycji kredytowej CHF. W 2023 roku Bank wykorzystał 243,4 mln PLN z szacowanego wpływu ryzyka prawnego kredytów
CHF w związku z otrzymanymi prawomocnymi wyrokami stwierdzającymi nieważność umów kredytowych (w 2022 Bank
wykorzystał z tego tytułu 85 mln PLN).
W przypadku zmiany zakładanej średniej straty o +/- 5 procent, przy pozostałych istotnych założeniach niezmienionych, szacunek
wpływu zmieniłby się o +/- 137 mln zł.
Bank przeprowadził analizę wrażliwości modelu na szacunek liczby przegranych spraw. Zmiana tego szacunku miałaby
następujący wpływ na wartość szacowanej straty z tytułu ryzyka prawnego dotyczącego kredytów CHF.
Parametr
Scenariusz
Wpływ na stratę Banku z tytułu
ryzyka prawnego
Procent przegranych spraw
+5 p.p.
+118 mln PLN
-5 p.p.
-147 mln PLN
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
111
Bank przeprowadził analizę wrażliwości stosowanego modelu na szacunek liczby przyszłych pozwów. Zmiana liczby przyszłych
pozwów miałaby następujący wpływ na wartość szacowanej straty z tytułu ryzyka prawnego dotyczącego kredytów CHF.
Parametr
Scenariusz
Wpływ na stratę Banku z tytułu
ryzyka prawnego
Liczba przyszłych pozwów
+20%
+190 mln PLN
-20%
-190 mln PLN
Bank ocenił również, że gdyby oszacowaną liczbę pozwów przeciwko Bankowi zwiększyć o pozwy złożone przez dodatkowy 1%
klientów posiadających kredyty w CHF wówczas strata z tytułu ryzyka prawnego wzrosłaby o ok. 47 mln PLN.
Bank, kalkulując oczekiwaną stratę z tytułu ryzyka prawnego dotyczącego kredytów CHF uwzględnia dostępne dane historyczne,
w tym treść orzeczeń zapadłych w sprawach zakończonych. Bank monitoruje liczbę pobieranych zaświadczeń oraz zmianę liczby
pozwów w celu odpowiedniego aktualizowania szacunku wpływu ryzyka prawnego kredytów walutowych.
Aktualna linia orzecznicza w sprawach z powództw kredytobiorców CHF jest niekorzystna dla banków, niemniej jednak niektóre
kwestie prawne nadal nie wyjaśnione, w szczególności kwalifikacja kredytów jako walutowych, czy też zakres roszczeń
restytucyjnych stron z tytułu nieważnej umowy kredytu. Pomimo wydania przez TSUE wyroku z dnia 15 czerwca 2023 r. w sprawie
C-520/21, jak również postanowienia TSUE z dnia 11 grudnia 2023 r. w sprawie C-756/22, z których wynika, że bank nie może
żądać od konsumenta kwot innych niż kapitał wypłacony w wykonaniu nieważnej umowy oraz odsetek ustawowych za opóźnienie
od dnia wezwania do zapłaty, nadal nie jest przesądzona możliwość żądania przez banki waloryzacji wypłaconego kapitału, jak
również nie jest przesądzone w świetle prawa krajowego, czy i jakie roszczenia może wysuwać konsument. Powyższe kwestie są
istotne dla oceny ryzyka związanego z przedmiotowymi postępowaniami.
Bank na bieżąco monitoruje zapadające wyroki i będzie dostosowywał poziom szacunku wpływu ryzyka prawnego do aktualnej
linii orzeczniczej. Bank jednocześnie ma świadomość, poczynione założenia obarczone subiektywną oceną bieżącej sytuacji,
która może ulec zmianie w przyszłości. Bank przy oszacowaniu wysokości wpływu ryzyka prawnego bazuje na wszystkich
informacjach dostępnych na dzień podpisania Sprawozdania.
Orzecznictwo TSUE (wyroki zapadłe w 2023)
W dniu 16 marca 2023 r. zapadł wyrok TSUE w sprawie C-6/22, z którego wynika, że:
ochrona przyznana konsumentom przez dyrektywę 93/13 nie jest ograniczona jedynie do okresu wykonania umowy, lecz
obowiązuje również po wykonaniu tej umowy (może to powodować zwiększenie ryzyka kierowania pozwów dotyczących
kredytów już spłaconych);
dla oceny skutków, w odniesieniu do sytuacji konsumenta spowodowanych unieważnieniem całej umowy, decydujące
znaczenie ma wola wyrażona w tym względzie przez konsumenta (jeżeli konsument żąda unieważnienia umowy, sąd krajowy
nie może odmówić, nawet jeśli sąd poinformuje konsumenta, że skutki są dla niego szczególnie niekorzystne).
TSUE potwierdził, że d krajowy nie może uzupełnić luki powstałej po usunięciu nieuczciwego warunku przepisem innym niż
przepis dyspozytywny, nawet jeżeli unieważnienie umowy niesie dla konsumenta negatywne konsekwencje. Jednakże w takiej
sytuacji sąd krajowy powinien podjąć wszelkie niezbędne środki dla ochrony konsumenta, w szczególności wezwać strony do
podjęcia negocjacji celem ustanowienia rzeczywistej równowagi praw i obowiązków stron umowy.
W dniu 8 czerwca 2023 r., w sprawie C-570/21 TSUE opowiedział się za szeroką wykładnią definicji konsumenta. wskazując, że:
pojęcie „konsumenta” w rozumieniu art. 2 lit. b) dyrektywy 93/13 ma charakter obiektywny i jest niezależne od konkretnego
zasobu wiedzy, jaki może mieć dana osoba, czy też od posiadanych przez nią w rzeczywistości informacji;
osobę, która zawarła umowę w celach mieszczących się częściowo w ramach swojej działalności gospodarczej lub
zawodowej, należy uznać za konsumenta, jeżeli cel działalności gospodarczej lub zawodowej jest tak ograniczony, że nie
jest on dominujący w ogólnym kontekście tej umowy;
w ramach umowy kredytu zawartej z przedsiębiorcą osoba fizyczna znajdująca się w sytuacji współdłużnika jest objęta
zakresem pojęcia „konsumenta” w rozumieniu art. 2 lit. b) dyrektywy 93/13, jeżeli działa w celach niezwiązanych z jej
działalnością zawodową lub gospodarczą, i powinna jeżeli znajduje się ona względem tego przedsiębiorcy w sytuacji
analogicznej do sytuacji dłużnika wraz z tym ostatnim korzystać z ochrony przewidzianej w tej dyrektywie;
sąd krajowy powinien zbadać, biorąc pod uwagę cały materiał dowodowy, a w szczególności brzmienie tej umowy, czy daną
osobę będącą stroną umowy można zakwalifikować jako „konsumenta”, jak również uwzględnić wszystkie okoliczności
sprawy, w szczególności charakter towaru lub usługi, będących przedmiotem rozpatrywanej umowy.
W dniu 15 czerwca 2023 r. TSUE wydał wyrok w sprawie C-520/21 dotyczącej tego, czy w razie unieważnienia umowy
kredytowej, stronom przysługuje jakiekolwiek roszczenie z tytułu korzystania z kapitału przez drugą stronę. TSUE dokonał
przeformułowania treści pytań zadanych pierwotnie przez Sąd odsyłający. Odpowiedzi TSUE odnoszą się zatem do
przeformułowanej, a nie do pierwotnej wersji pytań.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
112
W odniesieniu do roszczeń konsumenta względem banku, TSUE przyjął, że przepisy dyrektywy 93/13 nie stoją na
przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą konsument ma prawo żądać od instytucji kredytowej
rekompensaty wykraczającej poza zwrot miesięcznych rat i kosztów zapłaconych z tytułu wykonania tej umowy oraz poza zapłatę
ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty, pod warunkiem poszanowania celów dyrektywy 93/13 i zasady
proporcjonalności.
W odniesieniu do możliwości dochodzenia przez banki roszczeń o podobnym charakterze przeciwko konsumentom,
TSUE przyjął, że przepisy dyrektywy 93/13 stoją na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą instytucja
kredytowa ma prawo żądać od konsumenta rekompensaty wykraczającej poza zwrot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania tej
umowy oraz poza zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty.
Pojęcie „rekompensaty” nie zostało zdefiniowane w przywołanym wyroku, nie jest także definiowane w polskich przepisach prawa
Jak wskazuje jednak TSUE w pkt 78 wyroku: „Podobnie wykładnia prawa krajowego, zgodnie z którą instytucja kredytowa ma
prawo żądać od konsumenta rekompensaty wykraczającej poza zwrot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania tej umowy, a tym
samym otrzymania wynagrodzenia za korzystanie z tego kapitału przez konsumenta, przyczyniłaby się do wyeliminowania
odstraszającego skutku wywieranego na przedsiębiorców poprzez uznanie tej umowy za nieważną”. Jednocześnie TSUE nie
odniósł się wprost do waloryzacji świadczenia.
Bank zaznacza, że wynagrodzenie za korzystanie z kapitału dla Banku nie jest uwzględniane w obecnym modelu. Natomiast
w dotychczasowych modelach Bank nie uwzględniał wynagrodzenia dla klienta za korzystanie przez Bank z rat spłacanego przez
niego kredytu, który został uznany za nieważny. Oszacowanie wysokości potencjalnych kosztów związanych z tym ryzykiem
wymaga doprecyzowania założeń na podstawie wykształconej w przyszłości linii orzeczniczej bazującej na wyroku TSUE
z 15 czerwca 2023 roku.
W dniu 21 września 2023 r. TSUE wydał wyrok w sprawie C-139/22, w którym stwierdził, że:
do uznania warunku umownego za nieuczciwy wystarczające jest ustalenie, że jego treść odpowiada treści postanowienia
wzorca umownego wpisanego do rejestru klauzul niedozwolonych, co jednak nie wyklucza, że w danym postępowaniu bank
może udowodnić, w świetle wszystkich istotnych okoliczności danego przypadku to postanowienie umowne nie jest
abuzywne (w szczególności nie wywołuje skutków identycznych, jak to wpisane do rejestru klauzul niedozwolonych),
nieuczciwy warunek umowny nie traci nieuczciwego charakteru przez to, że konsument może zdecydować, będzie
wykonywał swoje obowiązki wynikające z umowy w oparciu o inny warunek umowny, który jest uczciwy,
przedsiębiorca ma obowiązek poinformowania o istotnych cechach umowy i ryzykach związanych z umową każdego
konsumenta, także wówczas jeżeli określony konsument posiada odpowiednią wiedzę i doświadczenie w danej dziedzinie
(nawet wtedy, gdy konsument jest pracownikiem banku).
W dniu 7 grudnia 2023 r. TSUE wydał wyrok w sprawie C-140/22, dotyczącej przedawnienia, wymagalności oraz zakresu roszczeń
restytucyjnych stron z tytułu nieważnej umowy kredytu. TSUE orzekł, że przepisy dyrektywy 93/13 stoją na przeszkodzie temu,
aby:
wykonywanie praw, które konsument wywodzi z tej dyrektywy było uzależnione od złożenia przez konsumenta przed sądem
oświadczenia, w którym twierdzi on, po pierwsze, że nie wyraża zgody na utrzymanie w mocy nieuczciwego warunku
umownego, po drugie, że jest świadomy z jednej strony faktu, że nieważność wskazanego warunku pociąga za sobą
nieważność umowy kredytu, a z drugiej – konsekwencji tego uznania nieważności, i po trzecie, że wyraża zgodę na uznanie
tej umowy za nieważną;
rekompensata żądana przez konsumenta z tytułu zwrotu kwot, które zapłacił on w wykonaniu nieważnej umowy kredytu,
została pomniejszona o równowartość odsetek, które instytucja bankowa otrzymałaby, gdyby umowa ta pozostała w mocy.
W uzasadnieniu wyroku TSUE odniósł się do roli oświadczenia klienta o świadomości skutków nieważności umowy kredytu
i wskazał, że nie musi ono być złożone przed sądem krajowym, jak również nie musi być sformalizowane, a prawa konsumenta
wynikające z abuzywności warunków umownych nie mogą zależeć od złożenia przez konsumenta takiego oświadczenia.
TSUE nie odpowiedział bezpośrednio na pytanie prejudycjalne dotyczące początku okresu przedawnienia roszczeń restytucyjnych
banku wobec konsumenta.
Stanowisko TSUE ma jednak istotne znaczenie dla obliczania należnych konsumentowi odsetek w sporach z bankiem. Z wyroku
wynika bowiem, że odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia na rzecz konsumenta nie powinny bliczone dopiero od daty
złożenia przez konsumenta sformalizowanego oświadczenia.
W zakresie drugiej tezy wyroku, TSUE powtórzył swoje wcześniejsze stanowisko wyrażone w wyroku w sprawie C- 520/21,
wskazując, że skoro w orzecznictwie TSUE przesądzono, iż w przypadku stwierdzenia nieważności umowy kredytu bank nie jest
uprawniony do żądania od konsumenta tzw. wynagrodzenia za korzystanie z kapitału, nie ma podstaw do obniżenia roszczenia
restytucyjnego konsumenta o równowartość oprocentowania należnego bankowi, gdyby umowa kredytu pozostała w mocy.
Z uwagi na brzmienie pytań prejudycjalnych, które nie odnosiły się do żądania banku waloryzacji wypłaconego kapitału kredytu,
TSUE nie orzekał w przedmiocie dopuszczalności takiego żądania.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
113
W dniu 11 grudnia 2023 r. TSUE wydał postanowienie w sprawie C-756/22, w którym wskazał, że przepisy dyrektywy 93/13 stoją
na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego państwa członkowskiego, zgodnie z którą bank jest uprawniony do żądania
od konsumenta zwrotu kwot innych niż kapitał wypłacony w wykonaniu nieważnej umowy oraz odsetki ustawowe za opóźnienie
od dnia wezwania do zapłaty.
Odwołując się do sprawy C-520/21, TSUE w dalszym ciągu nie rozstrzygnął wprost dopuszczalności żądania przez bank
waloryzacji wypłaconego kapitału kredytu. Jednakże w postanowieniu TSUE zastosował inną nomenklaturę niż w wyroku
w sprawie C-520/21 w miejsce zastosowanych w wyroku pojęć: „odszkodowanie” / „wynagrodzenie za korzystanie z kapitału”,
w postanowieniu TSUE posłużył się pojęciem „wypłacony kapitał”.
Aktualnie przed TSUE toczą się dwie kolejne sprawy dotyczące zagadnienia roszczeń restytucyjnych banku z tytułu nieważnej
umowy kredytu, wykraczających poza zwrot nominalnej kwoty wypłaconego kapitału kredytu (sygn. C- 113/23 oraz C-488/23).
W sprawie C-488/23 sąd krajowy zapytał TSUE wprost o dopuszczalność w świetle dyrektywy 93/13 żądania przez bank od
konsumenta (poza zwrotem kapitału wypłaconego z tytułu wykonania nieważnej umowy kredytu oraz poza zapłatą ustawowych
odsetek za opóźnienie od dnia wezwania do zapłaty), rekompensaty polegającej na sądowej waloryzacji świadczenia wypłaconego
kapitału kredytu w razie istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza po wypłaceniu kapitału.
W dniu 14 grudnia 2023 r. TSUE wydal wyrok w sprawie C-28/22, dotyczącej terminu przedawnienia roszczeń restytucyjnych stron
nieważnej umowy kredytu oraz dopuszczalności skorzystania przez bank w sporze z klientem z prawa zatrzymania.
TSUE orzekł, że przepisy dyrektywy 93/13 w związku z zasadą skuteczności sprzeciwiają się temu, aby termin przedawnienia
roszczeń przedsiębiorcy wynikających z nieważności umowy rozpoczynał bieg dopiero od dnia, w którym umowa staje się trwale
bezskuteczna, podczas gdy termin przedawnienia roszczeń konsumenta wynikających z nieważności tej umowy rozpoczynał bieg
w chwili, w której konsument dowiedział się lub powinien dowiedzieć się o nieuczciwym charakterze warunku powodującego
nieważność.
TSUE nie orzekł bezpośrednio odkąd należy liczyć termin przedawnienia roszczeń przedsiębiorcy wobec konsumenta, jednakże
wskazał, że termin przedawnienia takich roszczeń nie może rozpocząć się dopiero od daty „trwałej bezskuteczności umowy”, który
to moment w wyroku TSUE utożsamiono z datą uprawomocnienia się wyroku stwierdzającego nieważność umowy kredytu.
Z powyższego wynika, że początku biegu terminu przedawnienia roszczeń przedsiębiorcy nie należy wiązać z da wydania
prawomocnego wyroku.
TSUE podkreślił jednocześnie symetryczność terminów przedawnienia roszczeń restytucyjnych przedsiębiorcy oraz konsumenta.
TSUE nie rozstrzygnął jednak jakie zdarzenie rozpoczyna bieg terminu przedawnienia roszczeń restytucyjnych banku
i konsumenta. Ponadto TSUE wskazał, że przedsiębiorca nie ma obowiązku weryfikowania świadomości konsumenta co do
skutków usunięcia nieuczciwych warunków z umowy.
W zakresie drugiej tezy wyroku, TSUE nie zakwestionował co do zasady prawa banku do skorzystania przez bank z prawa
zatrzymania w sporze z konsumentem. TSUE zaznaczył jedynie, że podniesienie zarzutu zatrzymania przez bank nie może
skutkować ograniczeniem roszczenia odsetkowego konsumenta.
Orzecznictwo Sądu Najwyższego dotyczące kredytów denominowanych i walutowych w CHF
Kluczowe orzeczenia jakie zapadły przed Sądem Najwyższym zawierały następujące tezy:
nie jest uzasadnione rozszerzanie kodeksowego pojęcia konsumenta w drodze rozróżniania związków bezpośrednich
i pośrednich z prowadzeniem działalności gospodarczej lub zawodowej. W razie występowania takiego związku (także po
stronie np. małżonka) brak jest podstaw do objęcia ochroną takiej osoby (wyrok SN z dnia 18 maja 2022 r. (II CSKP 362/22
[mBank]) / przy czym należy odnotować, że w dniu 8 czerwca 2023 r., w sprawie C-570/21 TSUE opowiedział się za szeroką
wykładnią definicji konsumenta;
wcześniejsze doświadczenia konsumenta z produktami kredytowymi (także powiązanymi z obcą walutą) nie mają prawnego
znaczenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 2022 r. (II CSKP 464/22);
możliwość przewalutowania kredytu nie stanowi sposobu ograniczenia ryzyka dla konsumenta (wyrok SN (SSN) z dnia
13 maja 2022 r. (II CSKP 464/22);
klauzule ryzyka walutowego rozumiane jako zapisy wprowadzające ryzyko ekonomiczne dla konsumenta podlegają badaniu
pod kątem abuzywności, nie można mówić o jasności/przejrzystości tych klauzul o ile przedsiębiorca nie wykaże, że
konsument był w pełni świadomy, że silna deprecjacja waluty krajowej może pociągać za sobą konsekwencje trudne do
udźwignięcia. Ogólne pouczenia o ryzykach, nawet wypełniające rekomendację S są niewystarczające dla przyjęcia
zachowania standardu pouczenia (np. II CSKP 382/22; II CSKP 464/22; I CSK 1867/22);
klauzule spreadowe (tak dotyczące wypłaty kredytu, jak i spłaty kredytu) odwołujące się do tabel bankowych jako abuzywne
wymagają potwierdzenia przez konsumenta, inaczej bezskuteczne (np. I CSK 1867/22; II CSKP 163/22; II CSKP 382/22);
nie jest możliwe „uzupełnienie” umowy kredytu poprzez wprowadzenie alternatywnego sposobu ustalania kursu waluty,
np. w oparciu o art. 358 § 2 k.c. byłoby to sprzeczne z prewencyjnymi celami dyrektywy (np. I CSK 1867/22, II CSKP
163/22, II CSKP 382/22);
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
114
niemożność uzupełnienia umowy, w braku odmiennej woli konsumenta prowadzi do upadku umowy, zarówno w przypadku
kredytów indeksowanych jak i denominowanych. Jedyny wyjątek, jaki wynika z orzecznictwa, to umowa kredytowa banku
BPH, gdzie upadek klauzuli w zakresie marży przy pozostawieniu w umowie odwołania do kursu średniego NBP umożliwia
(w zakresie tego elementu) dalsze trwanie umowy (np. II CSKP 364/22, I CSK 55/22);
oceny korzystności/niekorzystności upadku umowy dokonuje konsument (postanowienie SN z dnia 19 maja 2022 r.
(I CSK 55/22);
SN opowiedział się za teorią dwóch kondykcji w razie uznania umowy kredytowej za nieważną. Jednocześnie SN wskazał
w pisemnym uzasadnieniu, że zagrożeniom związanym z niewypłacalnością jednego z obustronnie wzbogaconych
zapobiega w znacznej mierze prawo zatrzymania otrzymanego świadczenia, dopóki druga strona nie zaoferuje zwrotu
otrzymanego świadczenia albo nie zabezpieczy roszczenia o zwrot (uchwała z dnia 16 lutego 2021 roku, III CZP 11/20);
w sporach z konsumentami przepis art. 385(1) k.c. stanowią lex specialis względem art. 353(1) k.c. W konsekwencji, gdy
zachodzą przesłanki do zastosowania obu wyżej wymienionych norm prawnych, sąd powinien zastosować sankcję
bezskuteczności postanowienia umownego, nie orzekając jego nieważności na zasadach ogólnych (uchwała z dnia
28 kwietnia 2022 r. III CZP 40/22).
Nadal brak jednolitości co do definicji kredytu walutowego. W dniu 20 maja 2022 roku Sąd Najwyższy wydał pierwsze
rozstrzygnięcie w sprawie kredytu walutowego udzielonego przez Bank (II CSKP 713/22). W ocenie Sądu Najwyższego kredyt
walutowy występuje tylko wtedy, gdy umowa jednoznacznie ustala kwotę kredytu udzielonego i faktycznie wypłaconego
kredytobiorcy wyłącznie w walucie obcej i przewiduje spłatę rat wyłącznie w walucie udzielonego kredytu. Zdaniem Sądu Strony
zawarły umowę kredytu denominowanego do CHF, a żadne z postanowień umowy nie przewidywało bezpośrednio roszczenia
powoda o wypłatę kwoty udostępnionego kredytu w CHF.
Należy jednak zauważyć, że w innym orzeczeniu Sąd Najwyższy zajął odmienne stanowisko (postanowienie z dnia 24 czerwca
2022 roku, I CSK 2822/22), stwierdzając, że cechami kredytu walutowego jest wyrażenie kwoty udzielonego kredytu w walucie
obcej oraz spłata rat kredytu w tej walucie, nie wskazując jednocześnie jako cechy charakterystycznej dokonania wypłaty kredytu
w walucie obcej.
W wyroku z dnia 26 stycznia 2023 r. (II CSKP 408/22), Sąd Najwyższy podkreślił, że decydujące znaczenie przy ocenie
walutowego charakteru umowy kredytu ma wskazanie w umowie kwoty i waluty kredytu w walucie obcej oraz przyznanie
kredytobiorcy możliwości wypłaty kredytu w tej walucie, nie zaś rzeczywisty sposób realizacji umowy. Fakt dokonania wypłaty
kredytu w złotych na skutek dyspozycji kredytobiorcy, nie może prowadzić do wniosku, że umowa kredytu nie określa kwoty i waluty
kredytu.
W wyroku z dnia 31 stycznia 2023 roku (II CSKP 334/22) Sąd Najwyższy wskazał, że nie jest kredytem walutowym taki, w którym
z jednej strony w umowie wskazana została jako tzw. kwota kredytu waluta obca, natomiast uruchomienie, tj. spełnienie
świadczenia przez bank, nastąpić ma zgodnie z umową w walucie polskiej. Uznanie postanowienia przewidującego uruchomienie
kredytu w walucie polskiej za niedozwolone oznacza konieczność oceny przez Sąd meriti wpływu jego bezskuteczności wobec
konsumenta na treść całej umowy (pozostałych postanowień), a w szczególności czy oznacza to, że strony mogły pozostawać
związane umową w pozostałym zakresie. Nie jest możliwe dalsze funkcjonowanie umowy, której po wyłączeniu z niej postanowień
niedozwolonych (które mogą przecież w określonych warunkach dotyczyć głównych świadczeń stron), nie da się wykonać -
określić sposobu i wysokości świadczenia stron.
Podobnie orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 września 2023 r. (II CSKP 1356/22), w którym na skutek skargi kredytobiorcy
uchylono korzystny dla banku wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu i wskazano, że o kredycie walutowym można mówić
wówczas, gdy umowa jednoznacznie ustala kwotę kredytu udzielonego i faktycznie wypłaconego kredytobiorcy wyłącznie
w walucie obcej i przewiduje spłatę rat wyłącznie w walucie udzielonego kredytu, a zatem celem i zamiarem stron, wyrażonym
w umowie, jest przeprowadzenie wszelkich wzajemnych rozliczeń jedynie w walucie obcej.
W dniu 5 kwietnia 2023 r. Sąd Najwyższy wyrokiem w sprawie II NSNc 89/23 oddalił skargę nadzwyczajną Prokuratora
Generalnego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 11 grudnia 2019 r. (I ACa 100/19) dotyczącą umowy kredytu
denominowanego. Sąd Apelacyjny w Krakowie oddalił apelację kredytobiorczyni, uznając, że część regulacji zawartych w umowie
miała charakter abuzywny, jednak nie mogła mieć wpływu na ustalenie jej sytuacji. Przyczyną wypowiedzenia umowy było bowiem
zaprzestanie wpłacania przez kredytobiorczynię kolejnych rat kredytu. Odnotowania wymaga, że zgodnie z umową kredytu wypłata
kredytu mogła nastąpić w złotych lub innej walucie, zspłat rat kredytu kredytobiorca mógł dokonywać w walucie kredytu lub
także w innej walucie obcej. Sąd Najwyższy uznał, że:
(1) w rozpoznawanej sprawie kluczowe dla rozstrzygnięcia nie jest ustalenie, iż umowa zawarta pomiędzy powodem a pozwaną
zawierała klauzule abuzywne, lecz to, czy sąd odwoławczy prawidłowo zweryfikował ich wpływ na sytuację kredytobiorcy.
Sąd Najwyższy uznał, że sąd odwoławczy nie dopuścił się w tym zakresie stawianych w skardze nadzwyczajnej uchybień;
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
115
(2) okoliczność wystąpienia w umowie klauzul abuzywnych nie czyni automatycznie nieważną całej umowy. Sąd badający daną
sprawę jest zobowiązany do zweryfikowania, czy w związku z wyeliminowaniem ich z treści umowy możliwe jest dalsze
dochodzenie zgłoszonych roszczeń. Nie ulega bowiem wątpliwości, że w sytuacji, gdy eliminacja niedozwolonego
postanowienia umownego doprowadziłaby do takiej deformacji regulacji umownej, na podstawie pozostałej jej treści nie
dałoby się odtworzyć praw i obowiązków stron, to niedopuszczalne stałoby się stwierdzenie, strony pozostają związane
pozostałą częścią umowy;
(3) skarga nadzwyczajna dotyczyła sytuacji prawnej konsumenta podmiotu, któremu jako słabszej stronie stosunku
cywilnoprawnego, przysługuje szczególny rodzaj ochrony. Jednocześnie podkreślono jednak, że ochrona ta nie ma
charakteru nieograniczonego, a sam fakt, że stronie przysługuje status konsumenta, nie oznacza, iż w jej sprawie nie może
zapaść niekorzystne dla niej rozstrzygnięcie. Konsument w dalszym ciągu pozostaje bowiem stroną stosunku prawnego i nie
jest zwolniony z obowiązku przestrzegania prawa. Wydając rozstrzygnięcie, w której jedną ze stron jest konsument, sąd nie
może równocześnie pomijać interesu drugiej strony.
W sprawie III CZP 126/22 na posiedzeniu w dniu 6 października 2023 r. Sąd Najwyższy uznał, że umowa kredytu jest umową
wzajemną, zaś w zakresie dopuszczalności skorzystania przez bank w procesie z konsumentem z zarzutu zatrzymania, wystąpił
wobec TSUE z pytaniem prejudycjalnym czy przepisy Dyrektywy 93/13 pozwalają na stosowanie, bądź czy nie ograniczają
stosowania prawa zatrzymania przez sąd na rzecz banku.
Kwestie dotyczące wzajemności umowy kredytu oraz stosowania prawa zatrzymania będą także przedmiotem rozstrzygnięcia
Sądu Najwyższego w sprawach: III CZP 89/22, III CZP 152/22 oraz III CZP 31/23. W sprawach III CZP 89/22 oraz III CZP 152/2/22
postępowania zostały zawieszone w oczekiwaniu na rozstrzygnięcie TSUE w sprawie C-28/22, w której Trybunał mi
odpowiedzieć m.in. na pytanie prejudycjalne dotyczące prawa zatrzymania. W związku z wydaniem przez TSUE w dniu 14 grudnia
2023 r. wyroku w sprawie C-28/22, w którym potwierdzono co do zasady dopuszczalność skorzystania przez bank w sporze
z konsumentem z prawa zatrzymania, należy oczekiwać wznowienia postępowań przed Sądem Najwyższym w ww. sprawach.
Ponadto, należy wskazać, że w dniu 19 września 2023 r. Sąd Najwyższy wydał trzy wyroki (sygn. akt: II CSKP 1110/22, II CSKP
1495/22 oraz II CSKP 1627/22), w których wyraził odmienny od dominującego w orzecznictwie sądów krajowych pogląd co do
konsekwencji abuzywności klauzul umownych dotyczących przeliczeń kursowych znajdujących się w umowach kredytu
powiązanych z walutą obcą. Sąd Najwyższy uznał, że nieważność (art. 353(1) k.c.) lub niezwiązanie kredytobiorcy (art. 385(1)
k.c.) przelicznikiem walutowym, ustanowionym w umowie kredytu denominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, nie
powoduje ani nieważności umowy kredytowej w całości, ani eliminacji samej zasady indeksacji do waluty obcej. W ocenie Sądu
Najwyższego w przypadku braku przelicznika w umowie, niezależnie od tego, czy nie było go od początku, czy też okazał się
nieważny, na podstawie art. 56 k.c. stosuje się przelicznik wynikający ze zwyczajów i zasad współżycia społecznego. Możliwa jest
także analogia z innych przepisów, w szczególności art. 358 § 2 k.c. Oznacza to, że dopuszczalne jest w takiej sytuacji
zastosowanie kursu średniego NBP. Odnosząc się do orzeczeń wyłączających stosowanie art. 56 k.c. w oparciu o wyrok TSUE
z 3 października 2019 r., C-260/18, Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, że tylko ustawa lub wyrok Trybunału Konstytucyjnego mogą
uchylić lub ograniczyć zakres stosowania art. 56 k.c.
Wskazać także należy, iż nadal nie zostały rozstrzygnięte pytania prawne zadane pełnemu składowi Izby Cywilnej przez Pierwszą
Prezes Sądu Najwyższego, dotyczące kluczowych kwestii prawnych związanych z problemem kredytów CHF, co prowadzi do
rozbieżności w orzecznictwie również Sądu Najwyższego (w szczególności powołane powyżej trzy wyroki Sądu Najwyższego
z dnia 19 września 2023 r. wydane w sprawach o sygn. akt: II CSKP 1110/22, II CSKP 1495/22 oraz II CSKP 1627/22, dotyczące
skutków eliminacji z umowy kredytu klauzul niedozwolonych i możliwości zastosowania w miejsce abuzywnego przelicznika
kursowego kursu średniego NBP).
Według stanu na koniec grudnia 2023 r. w sprawach kredytów CHF udzielonych przez Bank do Sądu Najwyższego zostało
złożonych 201 skarg kasacyjnych, 26 skarg zostało przyjętych przez Sąd Najwyższy do rozpoznania i oczekują na merytoryczne
rozstrzygnięcie, co do 73 skarg kasacyjnych Sąd Najwyższy wydał postanowienie o odmowie przyjęcia do rozpoznania.
W 3 sprawach Sąd przekazał sprawy do ponownego rozpoznania, zaś w 2 oddalił skargę kasacyjną.
Indywidualne ugody oferowane przez Bank
Od grudnia 2021 roku Bank prowadzi indywidualne negocjacje z klientami, z którymi pozostaje w sporze lub co do których istnieje
uzasadnione ryzyko wdania się w spór. Bank uwzględnił ten parametr przy aktualizacji wysokości rezerwy.
Po wydaniu wyroku TSUE z dnia 15 czerwca 2023 r. w sprawie C-520/21 Bank zaobserwował nieznaczne zmiany w zachowaniach
klientów (m.in. związane z wycofaniem się przez niektórych klientów z zawarcia ugody, pomimo wcześniejszej akceptacji jej
warunków), które wpływają na parametry i założenia przyjęte dotychczas, w tym skłonność klientów do zawierania ugód.
Na dzi 31 grudnia 2023 r. Bank przedstawił indywidualne propozycje ugody 12 807 klientom i (6 541 klientom na dzień
31 grudnia 2022) i 4 237 klientów zaakceptowało warunki przedstawionych propozycji (1 514 w 2022 roku), z czego podpisano
3 567 ugód (1 142 podpisanych ugód w 2022 roku).
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
116
55. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM FINANSOWYM
55.1. Strategia wykorzystywania instrumentów finansowych
Podstawowa działalność biznesowa Banku skupia się wokół produktów finansowych oferowanych klientom: osobom fizycznym,
przedsiębiorcom i przedsiębiorstwom, jednostkom publicznym i budżetowym, niebankowym instytucjom finansowym. Wśród
pozycji o charakterze pasywnym dominują krótkoterminowe depozyty o stałym oprocentowaniu oraz rachunki bieżące i konta
oszczędnościowe. Po stronie aktywnej Bank oferuje następujące produkty kredytowe: kredyty mieszkaniowe, gotówkowe, karty
kredytowe, kredyty w rachunku bieżącym, kredyty inwestycyjne i obrotowe, kredyty preferencyjne z dopłatami, faktoring, leasing,
gwarancje, transakcje finansowania handlu zagranicznego (np. akredytywy) zdecydowana większość produktów kredytowych to
instrumenty średnio i długoterminowe, oprocentowane w oparciu o krótkoterminowe stawki rynkowe.
Bank wykorzystuje instrumenty rynku finansowego w pierwszej kolejności do zarządzania ryzykami: płynności, stopy procentowej
i walutowym, powstającymi w podstawowej działalności, zgodnie z przyjętym wewnętrznie apetytem na ryzyko oraz średnio
i długoterminowymi trendami rynkowymi.
Bank oferuje również dostęp do instrumentów rynku finansowego swoim klientom, w celu zabezpieczania ryzyka rynkowego
walutowego, stopy procentowej lub cen towarów – istniejącego w ich podstawowej działalności biznesowej.
55.2. Ryzyko kredytowe
Ryzyko kredytowe jest wpisane w podstawową i zasadniczą działalność finansową Banku, obejmującą zarówno aktywność
kredytową, jak również finansowanie z wykorzystaniem produktów rynku kapitałowego. W konsekwencji ryzyko kredytowe jest
identyfikowane jako ryzyko o największym potencjalnym wpływie na aktualne, a także przyszłe, zyski oraz kapitał BNP Paribas
Bank Polska S.A. Istotność ryzyka kredytowego potwierdza jego 72% udział w ogólnej kwocie kapitału ekonomicznego
szacowanego przez Bank na pokrycie istotnych ryzyk występujących w działalności Banku, jak również 88% udział w ogólnej
kwocie kapitału regulacyjnego.
Podstawowym celem zarządzania ryzykiem kredytowym jest realizacja strategii Banku poprzez harmonijny wzrost portfela
kredytowego przy jednoczesnym utrzymaniu akceptowalnego poziomu apetytu na ryzyko kredytowe.
Bank w zakresie zarządzania ryzykiem kredytowym kieruje się następującymi zasadami:
każda transakcja kredytowa wymaga wszechstronnej oceny ryzyka kredytowego, której wyrazem jest rating wewnętrzny lub
ocena scoringowa,
gruntowna i staranna analiza finansowa stanowi podstawę do uznania za wiarygodne dane finansowe klienta oraz informacje
o wartości zabezpieczenia; ostrożne analizy Banku zawsze uwzględniają niezbędny margines bezpieczeństwa,
podstawą finansowania klienta jest – co do zasady - jego zdolność do generowania przepływów pieniężnych zapewniających
spłatę zobowiązań wobec Banku,
sporządzona ocena ryzyka kredytowego jest poddawana dodatkowej weryfikacji przez niezależne od służb biznesowych,
służby oceny ryzyka kredytowego,
warunki cenowe transakcji kredytowej muszą pokrywać ryzyko tej transakcji,
ryzyko kredytowe jest dywersyfikowane pod względem obszarów geograficznych, sektorów gospodarki, produktów oraz
klientów,
decyzje kredytowe mogą podejmować jedynie osoby do tego uprawnione,
Bank zawiera transakcje kredytowe wyłącznie z klientami, których zna, a podstawą współpracy z klientami relacje
długoterminowe,
klient i zawarte z nim transakcje są monitorowane w sposób transparentny dla klienta i wzmacniający relacje z klientem.
Ryzyko koncentracji jest immanentnym ryzykiem, podejmowanym przez Bank w ramach prowadzonej działalności statutowej
i podlega ono określonemu procesowi i zasadom zarządzania.
Zarząd dokonuje oceny przyjętej polityki zarządzania ryzykiem koncentracji pod względem sposobu jej stosowania,
w szczególności w zakresie sprawdzenia jej skuteczności i adekwatności realizacji zasad w kontekście aktualnej i planowanej
działalności oraz z uwzględnieniem strategii zarządzania ryzykiem. W sytuacji istotnych zmian w otoczeniu działania Banku lub
strategii zarządzania ryzykiem, przegląd adekwatności procesu zarządzania ryzykiem koncentracji dokonywany jest niezwłocznie
po wystąpieniu tej okoliczności. Właściwa ocena ryzyka koncentracji ponoszonego przez Bank w istotnym stopniu zależy
od prawidłowej i pełnej identyfikacji kluczowych czynników ryzyka, które wpływają na poziom ryzyka koncentracji.
W uzasadnionych przypadkach Bank identyfikuje ryzyko koncentracji w procesie planowania nowej działalności obejmującej
wprowadzenie i rozwój nowych produktów, usług i obecności na rynkach oraz istotne zmiany dotychczasowych produktów, usług
i zmiany na rynkach.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
117
Dywersyfikacja portfela kredytowego jest jednym z ważniejszych narzędzi zarządzania ryzykiem kredytowym. Nadmierna
koncentracja kredytowa jest zjawiskiem niepożądanym przez Bank, ponieważ powoduje wzrost ryzyka. Potencjalne straty z tym
związane na tyle dużym zagrożeniem, że stopień koncentracji powinien być monitorowany, kontrolowany i raportowany do
kierownictwa Banku. Podstawowymi narzędziami ograniczania ryzyka koncentracji są mechanizmy identyfikacji i pomiaru ryzyka
koncentracji oraz limity zaangażowań w poszczególnych segmentach portfela Banku oraz w spółkach zależnych. Narzędzia te
pozwalają na różnicowanie portfela kredytowego i redukcję negatywnych skutków związanych z niekorzystnymi zmianami
w poszczególnych obszarach gospodarki.
Za obszar (wymiar) istotnej koncentracji Bank uznaje sytuację, w której udział danego obszaru (wymiaru) koncentracji w sumie
bilansowej Banku jest równy lub przekracza 10% lub 5% planowanego na dany rok budżetowy wyniku finansowego netto Banku.
W takiej sytuacji dany obszar (wymiar) koncentracji podlega analizom, raportowaniu i zarządzaniu w ramach procesu zarządzania
ryzykiem koncentracji.
Jednym z potencjalnych źródeł ryzyka kredytowego jest wysoka koncentracja zaangażowań kredytowych Banku w poszczególne
podmioty lub grupy podmiotów powiązanych ze sobą kapitałowo i organizacyjnie. W celu jej ograniczania Rozporządzenie UE
nr 575/2013 określa limit maksymalnego zaangażowania Banku. Zgodnie z art. 395 Rozporządzenia UE nr 575/2013: Instytucja
nie przyjmuje na siebie ekspozycji wobec klienta lub grupy powiązanych klientów, której wartość po uwzględnieniu skutku
ograniczenia ryzyka kredytowego zgodnie z art. 399–403 przekracza 25% wartości jej kapitału Tier 1. Jeżeli taki klient jest
instytucją lub jeżeli do grupy powiązanych klientów należy co najmniej jedna instytucja, wartość ta nie przekracza 25% wartości
kapitału Tier 1 instytucji lub kwoty 150 mln EUR, w zależności od tego, która z tych wartości jest wyższa, pod warunkiem że suma
wartości ekspozycji wobec wszystkich powiązanych klientów niebędących instytucjami, po uwzględnieniu skutku ograniczenia
ryzyka kredytowego zgodnie z art. 399-403, nie przekracza 25% wartości kapitału Tier 1 instytucji.
Według stanu na koniec grudnia 2023 r.: limity określone w art. 395 Rozporządzenia UE nr 575/2013 w odniesieniu do podmiotów
Grupy BNP Paribas S.A - nie zostały przekroczone, zaangażowanie Banku stanowiło 19,86% kapitału Tier 1 w ujęciu
jednostkowym.
W przypadku limitu zaangażowania wobec podmiotów spoza Grupy BNP Paribas S.A., limity nie zostały przekroczone, największe
zaangażowanie stanowiło 21,22% kapitału Tier 1 w ujęciu jednostkowym.
Tolerancja ryzyka koncentracji jest określona w Banku poprzez system limitów wewnętrznych, które uwzględniają zarówno
zakładane kierunki i dynamikę rozwoju biznesu przez Bank, akceptowalny poziom ryzyka kredytowego i płynności, jak również
zewnętrzne uwarunkowania i perspektywy makroekonomiczne i sektorowe. Limity wewnętrzne dla ryzyka koncentracji
kredytowych określane są m.in. dla:
wybranych sektorów gospodarczych/ branż,
ekspozycji denominowanych w walucie obcej,
segmentu klienta (wewnątrzbankowa segmentacja klientów),
kredytów zabezpieczonych danym rodzajem zabezpieczenia,
regionów geograficznych,
średniego prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania (probability of default),
ekspozycji z określonym ratingiem (wewnętrzna skala ratingowa Banku),
ekspozycji z określonym debt-to-income,
ekspozycji z określonym loan-to-value.
Działania ograniczające ekspozycję Banku na ryzyko koncentracji mogą obejmować działania o charakterze systemowym oraz
działania o charakterze pojedynczych/specyficznych decyzji i transakcji. Do działań ograniczających ryzyko koncentracji
o charakterze systemowym Bank zalicza:
ograniczanie zakresu kredytowania określonego rodzaju klientów, poprzez modyfikację prowadzonej polityki kredytowej,
obniżenie limitów w zakresie ryzyka koncentracji,
dywersyfikację rodzajów aktywów na poziomie sprawozdania z sytuacji finansowej Banku,
zmianę strategii biznesowej w taki sposób, aby przeciwdziałała nadmiernej koncentracji,
dywersyfikację w zakresie przyjmowanych rodzajów zabezpieczeń.
Do działań ograniczających ryzyko koncentracji o charakterze pojedynczych/ specyficznych decyzji i transakcji Bank zalicza:
ograniczanie zawierania dalszych transakcji z danym klientem lub grupą powiązanych klientów,
sprzedaż wyselekcjonowanych aktywów/ portfeli kredytowych,
sekurytyzację aktywów,
ustanowienie nowych zabezpieczeń (np. kredytowych instrumentów pochodnych, gwarancji, subpartycypacji, umów
ubezpieczenia) dla istniejących lub nowych ekspozycji kredytowych.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
118
Analiza koncentracji branżowej obejmuje wszystkie ekspozycje kredytowe Banku wobec klientów instytucjonalnych. Bank definiuje
branże w oparciu o Polską Klasyfikację Działalności. Struktura zaangażowania Banku względem branż analizowana na koniec
grudnia 2023 roku, podobnie jak na koniec grudnia 2022 roku, charakteryzuje się koncentracją wobec takich branż jak: Rolnictwo,
Leśnictwo, Łowiectwo i Rybactwo oraz Przetwórstwo Przemysłowe. Na koniec grudnia 2023 udział Przetwórstwa Przemysłowego
zmniejszył się o 2 p.p. do 21% w porównaniu do końca 2022, natomiast udział branży Rolnictwo, Leśnictwo, Łowiectwo i Rybactwo
zwiększył się o 1 p.p. w stosunku do końca 2022 i wyniósł 19% zaangażowania branżowego.
Poniżej zaprezentowano tabelę, porównującą udział kredytów z rozpoznaną utratą wartości w zaangażowaniu branżowym
(wartość bilansowa brutto) na 31 grudnia 2023 i 2022.
Zaangażowanie*
Udział zagrożonych kredytów
Branża
31.12.2023
31.12.2022
przekształcone
31.12.2023
31.12.2022
przekształcone
ROLNICTWO, LEŚNICTWO, ŁOWIECTWO I RYBACTWO
9 364 574
8 761 345
5,9%
8,0%
GÓRNICTWO I WYDOBYWANIE
28 662
64 181
0,1%
2,1%
PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE
10 329 295
11 122 711
2,9%
2,6%
WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIĘ
ELEKTRYCZNĄ, GAZ, PARĘ WODNĄ, GORĄCĄ WODĘ
I POWIETRZE DO UKŁADÓW
986 367
1 088 671
0,3%
0,3%
DOSTAWA WODY; GOSPODAROWANIE ŚCIEKAMI
I ODPADAMI ORAZ DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA
Z REKULTYWACJĄ
94 874
105 938
2,6%
3,2%
BUDOWNICTWO
2 519 690
3 152 036
6,7%
5,6%
HANDEL HURTOWY I DETALICZNY; NAPRAWA POJAZDÓW
SAMOCHODOWYCH, WŁĄCZAJĄC MOTOCYKLE
6 897 479
7 465 622
4,0%
4,3%
TRANSPORT I GOSPODARKA MAGAZYNOWA
2 256 232
2 001 564
2,1%
2,1%
DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z ZAKWATEROWANIEM
I USŁUGAMI GASTRONOMICZNYMI
354 794
263 138
12,5%
21,7%
INFORMACJA I KOMUNIKACJA
2 543 273
2 528 694
1,4%
1,9%
DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA I UBEZPIECZENIOWA
3 891 102
1 674 688
0,4%
3,7%
DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z OBSŁUGĄ RYNKU
NIERUCHOMOŚCI
5 304 483
5 606 907
2,2%
2,3%
DZIAŁALNOŚĆ PROFESJONALNA, NAUKOWA
I TECHNICZNA
2 823 936
3 027 291
1,8%
1,5%
DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE USŁUG ADMINISTROWANIA
I DZIAŁALNOŚĆ WSPIERAJĄCA
1 008 158
908 587
3,8%
4,3%
ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA;
OBOWIĄZKOWE ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNE
53 162
54 854
0,0%
0,0%
EDUKACJA
78 338
67 836
5,1%
9,0%
OPIEKA ZDROWOTNA I POMOC SPOŁECZNA
766 844
778 285
9,0%
3,0%
DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z KULTURĄ, ROZRYWKĄ
I REKREACJĄ
13 371
12 106
4,7%
13,5%
POZOSTAŁA DZIAŁALNOŚĆ
93 369
100 758
6,0%
4,1%
Razem
49 408 004
48 785 214
3,5%
4,0%
*Dane finansowe zostały zaokrąglone i przedstawione w tysiącach złotych, w związku z tym, w niektórych wypadkach suma liczb może nie
odpowiadać dokładnie łącznej sumie.
Bank zarządza także ryzykiem koncentracji zabezpieczeń. W tym celu Bank wprowadził limity zaangażowania poszczególnych
rodzajów zabezpieczeń dbając o ich odpowiednią dywersyfikację. Według stanu na koniec grudnia 2023 roku, podobnie jak na
koniec 2022 roku, nie zaobserwowano przekroczeń tych limitów.
Podobnie jak w przypadku portfela kredytowego, koncentracja depozytów zgromadzonych od klientów jest monitorowana
i raportowana kierownictwu Banku. Monitorowanie i raportowanie odbywa się w trybie dziennym, poza wartościami krytycznymi
dla branż, których wykorzystanie jest wyznaczane miesięcznie.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
119
Bank ustanowił trzy poziomy wartości krytycznych w zakresie koncentracji depozytów:
- dla deponentów: osobne dla mikroprzedsiębiorstw i małych firm (klienci Obszaru Bankowości Detalicznej i Biznesowej,
Segment Małych i Średnich Przedsiębiorstw) na poziomie 0,5% całkowitego salda depozytów klientów niebankowych oraz
dużych firm (klienci Obszaru Bankowości CIB, Segmentu Klientów Bankowości Korporacyjnej) na poziomie 4% całkowitego
salda depozytów klientów niebankowych,
- dla branż: 25% łącznej bazy depozytowej niezależnie od branży,
- udział 10 największych deponentów: 10% wartości depozytów ogółem z wyłączeniem depozytów zgromadzonych od
banków.
Na koniec grudnia 2023 r. poziom wartości krytycznej w sektorze mikroprzedsiębiorstw i małych firm był przekroczony w przypadku
jednego klienta, natomiast przekroczenie to miało charakter pasywny, tj. klient utrzymywał większe niż wartość krytyczna saldo na
rachunku, jednak nie wynikało to z żadnych działań zachęcających do tego ze strony banku. Przekroczenie zostało zaakceptowane
przez odpowiednie organy banku.
Maksymalna ekspozycja na ryzyko kredytowe
Poniższa tabela prezentuje maksymalną ekspozycję Banku na ryzyko kredytowe dla instrumentów finansowych ujętych
i nieujętych w sprawozdaniu finansowym. Maksymalna ekspozycja została zaprezentowana brutto, przed uwzględnieniem wpływu
zabezpieczeń i innych instrumentów polepszenia jakości kredytów.
31.12.2023
Aktywa
Maksymalna ekspozycja
na ryzyko kredytowe
bez uwzględniania
zabezpieczeń
Maksymalna ekspozycja na
ryzyko kredytowe z
uwzględnieniem
zabezpieczeń
Kasa i środki w Banku Centralnym
6 884 372
6 883 582
Należności od banków
17 891 427
17 890 698
Pochodne instrumenty finansowe
3 146 745
3 146 745
Korekta wartości godziwej pozycji zabezpieczanej i zabezpieczającej
94 496
94 496
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według
zamortyzowanego kosztu
83 541 563
81 137 225
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według wartości
godziwej przez rachunek zysków i strat
653 582
653 582
Papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu
26 250 646
26 246 278
Papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
290 887
290 887
Papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez
inne całkowite dochody
16 634 303
16 634 303
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
608 064
608 064
Inne aktywa finansowe
604 766
530 619
Aktywa razem
156 600 851
154 116 479
Zobowiązania warunkowe razem
17 095 145
17 095 145
Całkowita ekspozycja na ryzyko kredytowe
173 695 996
171 211 624
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
120
31.12.2022 przekształcone
Aktywa
Maksymalna ekspozycja
na ryzyko kredytowe
bez uwzględniania
zabezpieczeń
Maksymalna ekspozycja na
ryzyko kredytowe z
uwzględnieniem
zabezpieczeń
Kasa i środki w Banku Centralnym
2 718 251
2 718 242
Należności od banków
11 711 087
11 709 582
Pochodne instrumenty finansowe
3 224 272
3 224 272
Korekta wartości godziwej pozycji zabezpieczanej i zabezpieczającej
33 025
33 025
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według
zamortyzowanego kosztu
85 355 452
82 484 803
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według wartości
godziwej przez rachunek zysków i strat
949 298
949 298
Papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu
22 212 240
22 167 261
Papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
311 236
311 236
Papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez
inne całkowite dochody
17 384 793
17 384 793
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
822 122
822 122
Inne aktywa finansowe
732 468
675 250
Aktywa razem
145 454 244
142 479 884
Zobowiązania warunkowe razem
11 234 325
11 234 325
Całkowita ekspozycja na ryzyko kredytowe
156 688 569
153 714 209
Ekspozycja na ryzyko kredytowe w podziale na ratingi jakości kredytowej
Poniższa tabela prezentuje istotne ekspozycje na ryzyko kredytowe, do których miał zastosowanie model oczekiwanych strat
kredytowych. Podział został oparty na poniższej skali ratingowej:
31.12.2023
Kredyty i pożyczki brutto wyceniane według zamortyzowanego kosztu, dla których odpis z tytułu utraty wartości jest
mierzony jako*:
Rating
12-miesięczna
oczekiwana
strata kredytowa
ekspozycje
bez utraty
wartości
Oczekiwana strata
kredytowa w okresie
trwania ekspozycji
ekspozycje bez
utraty wartości
Oczekiwana strata
kredytowa w okresie
trwania ekspozycji
ekspozycje z rozpoznaną
utratą wartości
Oczekiwana strata
kredytowa w
okresie trwania
ekspozycji
ekspozycje POCI
Wartość
portfela
brutto dla
danej
kategorii
ratingu
Wartość
portfela netto
dla danej
kategorii
ratingu
1
32
-
-
-
32
32
2
18
-
-
-
18
18
3
3 524 111
164
-
-
3 524 275
3 523 615
4
3 509 288
137 380
-
-
3 646 665
3 639 780
5
8 018 751
244 371
-
-
8 263 119
8 238 259
6
15 154 001
643 209
11 640
1 219
15 810 048
15 724 243
7
10 527 676
1 649 138
6 270
15 571
12 198 637
12 043 070
8
692 396
1 812 436
5 094
875
2 510 799
2 382 659
9
11 810
540 475
7 657
3 466
563 396
500 579
10
3 899
324 891
364 070
8 698
701 559
378 181
11 do 12
-
2 561
1 158 093
80 075
1 240 728
538 767
Razem
41 441 982
5 354 625
1 552 824
109 904
48 459 276
46 969 203
*Dane finansowe zostały zaokrąglone i przedstawione w tysiącach złotych, w związku z tym, w niektórych wypadkach suma liczb może nie
odpowiadać dokładnie łącznej sumie.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
121
31.12.2022 przekształcone
Kredyty i pożyczki brutto wyceniane według zamortyzowanego kosztu, dla których odpis z tytułu utraty wartości jest
mierzony jako*:
Rating
12-miesięczna
oczekiwana
strata kredytowa
ekspozycje
bez utraty
wartości
Oczekiwana strata
kredytowa w okresie
trwania ekspozycji
ekspozycje bez
utraty wartości
Oczekiwana strata
kredytowa w okresie
trwania ekspozycji
ekspozycje z rozpoznaną
utratą wartości
Oczekiwana strata
kredytowa w
okresie trwania
ekspozycji
ekspozycje POCI
Wartość
portfela
brutto dla
danej
kategorii
ratingu
Wartość
portfela netto
dla danej
kategorii
ratingu
1
-
-
-
-
-
-
2
1 432
1
-
-
1 433
1 432
3
1 724 592
3
-
-
1 724 594
1 723 490
4
2 468 896
7 701
-
-
2 476 597
2 471 780
5
10 085 709
114 926
297
9
10 200 935
10 176 927
6
15 706 897
905 968
14 382
1 667
16 628 921
16 510 608
7
9 905 531
1 451 450
9 450
19 514
11 385 920
11 218 233
8
703 193
1 459 438
5 673
3 946
2 172 117
2 069 194
9
11 144
772 328
6 664
868
791 001
690 659
10
3 581
449 564
387 317
8 674
849 127
499 262
11 do 12
-
2 773
1 225 099
91 632
1 319 457
547 147
Razem
40 610 975
5 164 152
1 648 882
126 310
47 550 102
45 908 732
*Dane finansowe zostały zaokrąglone i przedstawione w tysiącach złotych, w związku z tym, w niektórych wypadkach suma liczb może nie
odpowiadać dokładnie łącznej sumie.
Dla dużych przedsiębiorstw oraz klientów z segmentu MSP, prowadzących pełną rachunkowość, Bank wyznacza wewnętrzne
klasy ratingowe zgodnie z przyjętą polityką kredytową. Klasy ratingowe wyznaczane na podstawie modelu ryzyka
dedykowanego dla tej części portfela kredytowego i stanowią podstawę do szacowania wysokości rezerwy zgodnie z MSSF9.
Klientom Banku przypisywane są ratingi od 1 (klienci, wobec których Bank identyfikuje najniższe ryzyko kredytowe) do 12 (klienci
wobec których Bank identyfikuje najwyższe ryzyko kredytowe). Do przypisania ratingów wykorzystywane przy tym roczne dane
finansowe przedstawiane przez klienta oraz ogólna ocena jakościowa jego sytuacji na rynku.
Struktura przeterminowania należności
Strukturę portfela kredytowego (wycenianego według zamortyzowanego kosztu oraz wycenianego według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat) w podziale na ekspozycje z utrawartości oraz bez utraty wartości wraz z uwzględnieniem poziomu
zaległości w spłacie przedstawiają poniższe tabele.
31.12.2023
Struktura przeterminowania
należności (wartość bilansowa
netto)*
bez utraty wartości
z utratą
wartości
Razem
0 dni
1-30 dni
31-60 dni
61-90 dni
Kredyty o charakterze bieżącym
21 842 248
1 175 387
27 722
7 101
455 291
23 507 749
Kredyty inwestycyjne
17 451 776
383 008
5 153
234
197 192
18 037 363
Kredyty na nieruchomości dla
klientów indywidualnych
21 485 258
48 501
10 090
3 159
121 905
21 668 913
Kredyty pozostałe
17 911 372
241 890
22 432
9 568
200 101
18 385 363
Należności leasingowe
158 848
12 144
-
-
20 427
191 419
Razem
78 849 502
1 860 930
65 397
20 062
994 916
81 790 807
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
122
31.12.2022 przekształcone
Struktura przeterminowania
należności (wartość bilansowa
netto)*
bez utraty wartości
z utratą
wartości
Razem
0 dni
1-30 dni
31-60 dni
61-90 dni
Kredyty o charakterze bieżącym
20 538 309
900 095
45 443
9 054
461 061
21 953 961
Kredyty inwestycyjne
16 868 782
1 101 553
10 337
1 092
289 893
18 271 657
Kredyty na nieruchomości dla
klientów indywidualnych
24 510 798
82 842
9 038
3 724
132 830
24 739 233
Kredyty pozostałe
17 451 251
396 516
16 146
6 480
232 406
18 102 798
Należności leasingowe
326 277
4 554
-
-
35 620
366 451
Razem
79 695 416
2 485 561
80 964
20 349
1 151 811
83 434 101
*Dane finansowe zostały zaokrąglone i przedstawione w tysiącach złotych, w związku z tym, w niektórych wypadkach suma liczb może nie
odpowiadać dokładnie łącznej sumie.
W odniesieniu do portfela kredytów hipotecznych, Bank definiuje wskaźnik DTI (ang. debt to income) jako stosunek miesięcznych
obciążeń kredytowych, finansowych, mających charakter trwały i nieodwołalny, oraz raty wnioskowanego kredytu (uwzględniającej
bufor na ryzyko stopy procentowej) do kwoty średniego miesięcznego dochodu netto. Zgodnie z polityką kredytową dla kredytów
hipotecznych Bank określa maksymalne poziomy DTI na poziomie 0,65 lub 0,50 w zależności od dochodu klienta i stosuje się do
wymogów Rekomendacji S. Bank monitoruje poziom wskaźników DTI/DSTI podczas rocznych przeglądów polityk kredytowych,
jak również w dedykowanych analizach ad hoc.
Na koniec grudnia 2023 roku, Bank nie obserwuje zwiększonego ryzyka kredytowego dla nowej produkcji kredytowej, jak
i istniejącego hipotecznego portfela kredytowego. Zarówno wskaźniki Vintage, jak i poziom NPL (ang. non performing loan)
w segmencie kredytów hipotecznych są stabilne, na poziomie nie wyższym niż obserwowane na rynku bankowym w Polsce.
Odpisy z tytułu utraty wartości
Odpisy z tytułu utraty wartości odzwierciedlają oczekiwaną stratę kredytową obliczoną z wykorzystaniem trzyetapowego podejścia
wymaganego przez MSSF 9, co opisano w Nocie 3.
Zabezpieczenia
Opis posiadanych zabezpieczeń lub innych mechanizmów poprawiających jakość kredytową
Bank ocenia zdolność kredytową każdego klienta na podstawie indywidualnej. Wartość uzyskanego zabezpieczenia, jeśli jest ono
uznane za niezbędne przez Bank z racji udzielenia danego kredytu, podlega wycenie przez Bank.
Bank akceptuje zróżnicowane formy zabezpieczeń dla kredytów, ale do głównych kategorii można zaliczyć:
hipotekę na nieruchomości;
ubezpieczenie nieruchomości będącej przedmiotem hipoteki;
ubezpieczenie na życie kredytobiorcy;
zastaw rejestrowy;
Wpływ posiadanych zabezpieczeń na wycenę ekspozycji ze zidentyfikowaną utratą wartości (kredytów wycenianych według
zamortyzowanego kosztu oraz wycenianych według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat) *
31.12.2023
Wartość brutto ze
zidentyfikowaną utratą
wartości
Wartość posiadanych
zabezpieczeń
Wartość netto ekspozycji
ze zidentyfikowaną utratą
wartości
Kredyty i pożyczki udzielone:
Niebankowym podmiotom finansowym
13 597
7 030
4 931
Klientom indywidualnym
780 953
355 452
276 673
Podmiotom gospodarczym:
1 677 899
1 278 440
692 878
w tym rolnikom indywidualnym
503 045
447 001
215 555
Instytucjom sektora budżetowego
31
-
7
Należności leasingowe
51 931
-
20 427
Kredyty i pożyczki brutto, razem
2 524 411
1 640 922
994 916
Odpisy na należności (wielkość ujemna)
(1 529 495)
Kredyty i pożyczki netto, razem
994 916
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
123
31.12.2022 przekształcone
Wartość brutto ze
zidentyfikowaną utratą
wartości
Wartość posiadanych
zabezpieczeń
Wartość netto ekspozycji
ze zidentyfikowaną utratą
wartości
Kredyty i pożyczki udzielone:
Niebankowym podmiotom finansowym
1 927
36
229
Klientom indywidualnym
924 704
511 432
312 595
Podmiotom gospodarczym:
1 895 375
1 441 764
802 990
w tym rolnikom indywidualnym
630 609
567 607
309 707
Instytucjom sektora budżetowego
796
766
377
Należności leasingowe
65 253
-
35 620
Kredyty i pożyczki brutto, razem
2 888 055
1 953 998
1 151 811
Odpisy na należności (wielkość ujemna)
(1 736 244)
Kredyty i pożyczki netto, razem
1 151 811
*Dane finansowe zostały zaokrąglone i przedstawione w tysiącach złotych, w związku z tym, w niektórych wypadkach suma liczb może nie
odpowiadać dokładnie łącznej sumie.
W okresie objętym niniejszym sprawozdaniem finansowym nie nastąpiły istotne zmiany w jakości zabezpieczenia w wyniku
pogorszenia lub zmian w polityce zabezpieczeń Banku.
Kredyty mieszkaniowe walutowe i denominowane w walutach obcych
Łączna wartość bilansowa brutto kredytów mieszkaniowych walutowych i denominowanych w walutach obcych to 840 080 tys. zł
co stanowi 3% portfela kredytowego wobec sektora niefinansowego Banku (wartości bilansowej brutto), zdecydowana większość
(99%) to kredyty walutowe i denominowane we frankach szwajcarskich.
Bank dokonuje aktualizacji wartości nieruchomości mieszkaniowych stanowiących zabezpieczenie hipoteczne udzielonych
kredytów w okresach rocznych, z uwzględnieniem poniższych założeń:
w odniesieniu do kredytów o zadłużeniu poniżej 12 mln na dzień aktualizacji wartość nieruchomości aktualizowana jest
metodą statystyczną,
w odniesieniu do kredytów o zadłużeniu powyżej 12 mln zł na dzień aktualizacji - wartość nieruchomości podlega aktualizacji
w drodze indywidualnej.
Zaktualizowane wartości nieruchomości podstawą do wyliczenia bieżącego poziomu LTV dla pojedynczej ekspozycji oraz
średniego LTV dla całego portfela, jako średnia ważona wartością bilansową brutto pojedynczych LTV.
Poniżej zaprezentowano tabele z łącznym zaangażowaniem bilansowym oraz średnią wartością LTV dla kredytów
mieszkaniowych denominowanych w walutach obcych ze względu na rozpoznaną utratę wartości oraz dni przeterminowania:
dni przeterminowania
wartość bilansowa brutto
średnie LTV ważone WBB
0-30 dni
710 841
71,91%
31-60 dni
1 698
74,92%
61-90 dni
1 202
61,37%
powyżej 90 dni
126 339
110,16%
Razem
840 080
77,65%
rozpoznana utrata wartości
wartość bilansowa brutto
średnie LTV ważone WBB
NIE
697 736
71,40%
TAK
142 344
108,47%
Razem
840 080
77,65%
Średni poziom wskaźnika bieżącego LTV dla całego portfela mieszkaniowego denominowanego w walutach obcych wynosił 77%,
podczas gdy dla kredytów złotówkowych mieszkaniowych wynosił 65%.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
124
Struktura ekspozycji oraz średnie bieżące LTV ze względu na lata udzielenia kredytu (kredyty mieszkaniowe denominowane
w walutach) są zaprezentowane w tabeli poniżej:
rok umowy
liczba udzielonych
kredytów
wartość bilansowa
brutto
średnie LTV
ważone WBB
wartość bilansowa
brutto *
2005 i poniżej
1 719
64 137
43,94%
57 824
2006
3 380
193 360
55,98%
173 381
2007
2 908
228 495
81,23%
193 313
2008
3 498
293 723
96,71%
228 854
2009
412
24 625
68,31%
20 657
2010 i więcej
148
35 740
76,07%
23 707
Razem
12 065
840 080
77,65%
697 736
*kredyty bez rozpoznanej utraty wartości
Praktyki „forbearance”
Bank uznaje ekspozycję jako forborne w przypadku przyznania udogodnienia ze względów ekonomicznych (trudności
finansowych) w tym każdego udogodnienia przyznanego dla ekspozycji z rozpoznaną przesłanką utraty wartości. W przypadku
udzielenia udogodnienia z istotną stratą ekonomiczną bank klasyfikuje klienta do statusu default.
Jako przyznanie udogodnienia rozumie się m.in. wystąpienie przynajmniej jednego z poniższych zdarzeń:
zmiana harmonogramu spłat, w tym w szczególności wydłużenie daty zapadalności kredytu,
anulowanie kwoty zaległej (np. kapitalizacja kwoty zaległej, która może być spłacana w późniejszym terminie),
umorzenie kapitału, odsetek lub prowizji,
konsolidacja posiadanych kredytów w jeden nowy produkt, o ile kwoty spłat skonsolidowanego kredytu są niższe niż suma
spłat przed konsolidacją,
obniżenie wysokości bazy stopy procentowej lub marży,
udzielenie nowego kredytu na spłatę istniejącego zadłużenia,
przewalutowanie istniejącego kredytu,
zmiana lub odstąpienie od istotnych postanowień umowy (np. warunek umowy, który został naruszony w wyniku trudności
finansowych),
dodatkowe zabezpieczenie przedstawione przez Kredytobiorcę (jeśli występuje wraz z innym zdarzeniem spełniającym
definicję udogodnienia) lub uzgodniona z Bankiem sprzedaż zabezpieczenia przy czym środki ze spłaty zabezpieczenia
zostają przeznaczone na spłatę zobowiązania kredytowego w Banku.
Powyższe zdarzenia taktowane jako udogodnienie przyznane ze względów ekonomicznych wyłącznie w sytuacji, gdy klient
aktualnie posiada trudności finansowe lub z uwagi na zmiany w otoczeniu rynkowym trudności takie mogą u niego wystąpić
w przyszłości.
W przypadku klientów detalicznych, rolników indywidulanych nieprowadzących sprawozdawczości oraz przedsiębiorców
prowadzących uproszczoną księgowość posiadanie trudności finansowych rozpoznawane jest w sytuacji, kiedy:
ekspozycja jest w obsłudze windykacyjnej, lub
ekspozycja nie jest w obsłudze windykacyjnej, ale istnieją dowody (dostarczone przez klienta lub uzyskane w procesie
decyzyjnym), że klient posiada lub może w najbliższym czasie posiadać trudności finansowe.
W przypadku pozostałych klientów:
Klient posiada nadany status default, lub
posiada wskazany rating i spełnia zdefiniowane kryteria finansowe.
Bank posiada również dedykowane kryteria trudności finansowych dla klientów z segmentu Real Estate.
Bank uznaje za istotną stratę ekonomiczną spadek wartości bieżącej oczekiwanych przepływów pieniężnych w wyniku
przyznanych udogodnień większy bądź równy 1%. Spadek wartości liczony jest według następującego wzoru:
𝑁𝑃𝑉
0
𝑁𝑃𝑉
1
𝑁𝑃𝑉
0
gdzie:
NPV0 wartość bieżąca oczekiwanych przepływów pieniężnych (uwzględniających odsetki oraz opłaty/prowizje) przed
wprowadzeniem zmian w warunkach kredytowania zdyskontowane pierwotną efektywną stopą procentową,
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
125
NPV1 wartość bieżąca oczekiwanych przepływów pieniężnych (uwzględniające odsetki oraz opłaty/prowizje) po wprowadzeniu
zmian w warunkach kredytowania zdyskontowane pierwotną efektywną stopą procentową. W przypadku konsolidacji wielu
kredytów za pierwotną stopę procentową na potrzeby oceny istotności straty ekonomicznej przyjmuje się średnią ESP ważo
ekspozycją bilansową brutto na moment przyznania udogodnienia.
Zmianę wartości bieżącej oczekiwanych przepływów pieniężnych kalkuluje się na poziomie ekspozycji.
W uzasadnionych przypadkach wynikających z kompleksowych działań restrukturyzacyjnych dla danego klienta (np. spłata
w pierwszej kolejności kredytów ze słabszym zabezpieczeniem) dopuszcza się wyliczenie NPV na poziomie klienta.
Status forborne przestaje być rozpoznawany, jeśli zostaną spełnione poniższe warunki:
ekspozycja przeklasyfikowana została do portfela pracującego w następstwie przeanalizowania sytuacji finansowej (dotyczy
portfela korporacyjnego), która wykazała, że klient nie spełnia już warunków utrzymania go w portfelu z utratą wartości,
ekspozycja od 24 miesięcy nieprzerwanie jest klasyfikowana do kategorii bez przesłanki utraty wartości,
klient nie zalega powyżej 30 dni na żadnej ekspozycji,
przez przynajmniej połowę okresu próbnego kredytobiorca dokonywał regularnych i istotnych spłat.
31.12.2023
Wartość ekspozycji „forborne"
Portfel ogółem
w tym
zaangażowania
forbearance
w tym
modyfikacja
warunków
w tym
refinansowanie
Kredyty i pożyczki udzielone:
84 195 145
1 318 483
1 263 535
54 948
Niebankowym podmiotom finansowym
3 858 748
876
713
163
Klientom indywidualnym
34 411 211
389 952
381 471
8 481
Podmiotom gospodarczym:
45 640 479
904 329
858 025
46 304
w tym rolnikom indywidualnym
8 347 615
277 106
275 473
1 633
Instytucjom sektora budżetowego
58 375
-
-
-
Należności leasingowe
226 332
23 326
23 326
-
Odpisy z tytułu oczekiwanych strat kredytowych
kredytów i pożyczek udzielonych:
(2 404 338)
(446 132)
(427 332)
(18 800)
Niebankowym podmiotom finansowym
(13 610)
(488)
(479)
(9)
Klientom indywidualnym
(866 551)
(135 480)
(132 227)
(3 253)
Podmiotom gospodarczym
(1 488 530)
(304 121)
(288 583)
(15 538)
w tym rolnikom indywidualnym
(396 126)
(100 472)
(100 366)
(106)
Instytucjom sektora budżetowego
(734)
-
-
-
Należności leasingowe
(34 913)
(6 043)
(6 043)
-
Kredyty i pożyczki netto, razem
81 790 807
872 351
836 203
36 148
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
126
31.12.2022 przekształcone
Wartość ekspozycji „forborne"
Portfel ogółem
w tym
zaangażowania
forbearance
w tym
modyfikacja
warunków
w tym
refinansowanie
Kredyty i pożyczki udzielone:
86 304 750
1 342 141
1 279 892
62 249
Niebankowym podmiotom finansowym
1 390 575
17
17
-
Klientom indywidualnym
37 409 791
523 267
510 771
12 496
Podmiotom gospodarczym:
47 045 012
793 427
743 674
49 753
w tym rolnikom indywidualnym
7 671 915
332 111
329 900
2 211
Instytucjom sektora budżetowego
58 956
-
-
-
Należności leasingowe
400 416
25 430
25 430
-
Odpisy z tytułu oczekiwanych strat kredytowych
kredytów i pożyczek udzielonych:
(2 870 649)
(494 321)
(475 605)
(18 716)
Niebankowym podmiotom finansowym
(3 333)
(14)
(14)
-
Klientom indywidualnym
(1 150 739)
(191 768)
(187 914)
(3 854)
Podmiotom gospodarczym
(1 681 690)
(292 701)
(277 839)
(14 862)
w tym rolnikom indywidualnym
(483 836)
(105 382)
(105 194)
(188)
Instytucjom sektora budżetowego
(922)
-
-
-
Należności leasingowe
(33 965)
(9 838)
(9 838)
-
Kredyty i pożyczki netto, razem
83 434 101
847 820
804 287
43 533
W związku z trwającą wojną w Ukrainie i sankcjami gospodarczymi wystosowanymi przeciwko Rosji oraz Białorusi, Bank dokonał
analizy ekspozycji kredytowych bezpośrednio powiązanych z tymi krajami i na tej podstawie nie zidentyfikował istotnych ekspozycji
zarówno w portfelu klientów instytucjonalnych, jak i klientów indywidualnych.
Jednocześnie Bank na bieżąco monitoruje sytuację Klientów mając na uwadze zabezpieczenie portfela kredytowego i utrzymanie
jego wysokiej jakości. Kontynuowane działania prewencyjne podjęte w I kwartale 2022 roku. W ramach tych działań analizowani
są Klienci instytucjonalni, których działalność biznesowa jest:
1) powiązana z gospodarkami powyższych krajów i przez to może być narażona na skutki wojny i nałożonych sankcji,
2) szczególnie wrażliwa na inflację,
3) podatna na embargo na rosyjski gaz.
Na potrzeby selekcji portfela kredytowego narażonego na skutki wojny Bank uwzględnia m.in. następujące czynniki:
1) eksport/import do/z krajów ryzyka,
2) powiązania kapitałowe lub organizacyjne z obywatelami Rosji lub Białorusi,
3) usługi transportowe świadczone w krajach ryzyka lub kanałach logistycznych przebiegających przez kraje ryzyka,
4) produkcję prowadzoną w krajach ryzyka,
5) inwestycje w środki trwałe oraz inwestycje kapitałowe w krajach ryzyka,
6) istnienie kontraktów handlowych w krajach ryzyka (zwłaszcza kontraktów budowlanych),
7) zatrudnienie pracowników z Rosji, Ukrainy lub Białorusi,
8) dystrybucję rosyjskich i białoruskich towarów lub usług (ryzyko bojkotu towarów).
W przypadku inflacji, na podstawie informacji dostarczonych przez Departament Analiz Ekonomicznych i Sektorowych, Bank
dokonał selekcji branż szczególnie wrażliwych. Pod uwagę zostały wzięte udziały cen energii i cen materiałów w kosztach
operacyjnych (jako główne czynniki napędzające inflację) oraz marża brutto. Dla każdego z tych czynników zdefiniowano próg
podwyższonego ryzyka. W ocenie wrażliwości uwzględniona została także informacja o możliwości przeniesienia wzrostu cen na
klientów.
Wyselekcjonowana na tej podstawie grupa Klientów podlegała dalszej szczegółowej analizie, w celu identyfikacji działalności
o podwyższonym poziomie ryzyka. Ocena ryzyka aktualizowana jest w cyklach półrocznych.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
127
Ryzyko kraju
W ramach ryzyka kredytowego Bank wyróżnia dodatkowo m.in. ryzyko kraju, obejmujące wszystkie ryzyka, które związane
z zawarciem umów finansowych z partnerem zagranicznym, gdzie istnieje możliwość, że wydarzenia gospodarcze, społeczne lub
polityczne niekorzystnie wpłyną na wiarygodność kredytową dłużników Banku w danym kraju lub gdzie interwencja zagranicznego
rządu mogłaby powstrzymać dłużnika (którym mógłby być sam rząd) przed wywiązaniem się z jego zobowiązań finansowych.
Bank kontynuował konserwatywną politykę w zakresie podejmowania ryzyka krajów. Dokonywał okresowych przeglądów limitów
na kraje i modyfikował poziom limitów dopasowując je ściśle do prognozowanych potrzeb biznesowych Banku i apetytu na ryzyko.
Według stanu na koniec 2023 roku 79% ekspozycji Banku wobec krajów innych niż Polska stanowiły transakcje związane
z zagraniczną działalnością kredytową Banku, transakcje skarbowe (w tym transakcje lokacyjne i pochodne) wyniosły 10%,
a pozostałą część (11%) stanowiły transakcje handlu zagranicznego (akredytywy i gwarancje). Francja skupiała 51% ekspozycji,
Włochy 19%, Luksemburg 12%, Niderlandy 9% i Niemcy, Austria, Belgia po 2%. Pozostałe ekspozycje koncentrowały się wokół
Meksyku, Czech i Chile.
Bank nie posiadał istotnych ekspozycji kredytowych w Rosji, Ukrainie i Białorusi.
55.3. Ryzyko kontrahenta
Ryzyko kontrahenta jest ryzykiem kredytowym dotyczącym kontrahenta, z którym zawierane transakcje, dla których kwota
zobowiązania może przyjmować różne wartości w czasie, w zależności od parametrów rynkowych. Ryzyko kontrahenta jest więc
związane z transakcjami na instrumentach, których wartość może zmieniać się w czasie w zależności od czynników takich jak
poziom stóp procentowych czy kursy wymiany walut. Różna wartość ekspozycji może wpłynąć na wypłacalność klienta i ma
zasadnicze znaczenie dla zdolności wywiązania się klienta z zobowiązań w momencie rozliczenia transakcji. Bank oferuje klientom
możliwość zawierania transakcji rynku finansowego. Bank wyznacza wysokość ekspozycji na podstawie bieżącej wyceny
kontraktów oraz potencjalnej przyszłej zmiany wartości ekspozycji, zależnej od typu transakcji, typu klienta, czy dat rozliczenia.
Na koniec grudnia 2023 roku kalkulacja ryzyka kontrahenta obejmowała następujące typy transakcji: transakcje wymiany walut,
transakcje wymiany stopy procentowej, opcje walutowe, opcje stopy procentowej i instrumenty pochodne na towary.
Ocena ryzyka kredytowego kontrahenta dla transakcji generujących ryzyko kontrahenta jest analogiczna, jak przy udzielaniu
kredytów. Oznacza to, że w procesie kredytowym transakcje te objęte są limitami, których wartość bezpośrednio wynika z oceny
wiarygodności kredytowej klientów. W ocenie uwzględnia się jednak również specyficzny charakter transakcji, a w szczególności
ich zmienną wartość w czasie, czy bezpośrednią zależność od parametrów rynkowych.
Zasady dotyczące zawierania transakcji wymiany walut, transakcji pochodnych oraz przyznawania, wykorzystania i monitorowania
limitów kredytowych dla transakcji objętych limitami ryzyka kontrahenta regulują dedykowane do tego procedury. Zgodnie
z przyjętą polityką, Bank zawiera wszystkie transakcje na podstawie indywidualnie przyznanych limitów oraz kieruje się
znajomością klienta. Bank różnicuje dostępność produktów, które są oferowane klientom w zależności od posiadanych przez nich
wiedzy i doświadczenia. Bank posiada przejrzyste zasady zabezpieczania ekspozycji ryzyka kredytowego kontrahenta.
Na koniec grudnia 2023 roku ekspozycja Banku na ryzyko kontrahenta z tytułu zawartych transakcji pochodnych wynosiła
2,9 mld zł. Klienci korporacyjni skupiali 76% ekspozycji, zaś pozostałe 24% koncentrowało się wokół banków.
W związku z trwającą wojną w Ukrainie i sankcjami gospodarczymi wystosowanymi przeciwko Rosji oraz Białorusi Bank obserwuje
zwiększoną zmienność parametrów ryzyka rynkowego, która przekłada się na wahania ekspozycji na ryzyko kontrahenta. Bank
na bieżąco dokonuje oceny ryzyka kontrahenta, przeprowadzając przeglądy Klientów, na których to ryzyko występuje. Bank
podtrzymuje stosowanie swojej podstawowej zasady „Poznaj swojego Klienta”. W związku z niestandardową sytuacją, niektórzy
klienci byli proszeni o dodatkowe informacje związane ze zmianą warunków prowadzenia ich działalności gospodarczej. Bank
w swojej ocenie ryzyka uwzględnia także wyższą zmienność ww. parametrów zawierając nowe transakcje.
Bank nie obserwował dotychczas istotnych zmian w materializacji ryzyka kontrahenta.
55.4. Ryzyko rynkowe (ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej
i ryzyko walutowe)
Organizacja procesu zarządzania ryzykiem rynkowym
Działalność BNP Paribas Bank Polska S.A. jest podzielona na księgę handlową i bankową. W zakresie ryzyka rynkowego
obejmującego ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej i ryzyko walutowe Bank jest wrażliwy na zmiany rynkowych stóp
procentowych, kursów walutowych, cen papierów wartościowych oraz zmienności implikowanej instrumentów opcyjnych
powodujących zmiany w wyniku z wyceny wartości bieżącej instrumentów finansowych. Ryzyko niekorzystnej zmiany wartości na
skutek zmian w/w czynników Bank rozpoznaje jako ryzyko rynkowe i jest ono monitorowane oraz zarządzane za pomocą
zdefiniowanych i dedykowanych narzędzi i miar.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
128
W celu właściwego odzwierciedlenia specyfiki transakcji rynku finansowego, tj. intencji ich zawarcia, dominujących ryzyk i sposobu
ewidencji księgowej, Bank przyporządkowuje wszystkie pozycje bilansowe i transakcje pozabilansowe do księgi bankowej lub
księgi handlowej. Precyzyjne kryteria tego podziału określają wprowadzone w życie uchwałami Zarządu Banku dokumenty
(„polityki” i „metodyki”), regulujące cel prowadzenia danej księgi, profil i typy podejmowanego ryzyka, metody ich pomiaru
i limitowania oraz uprawnienia i umiejscowienie poszczególnych jednostek organizacyjnych Banku w procesie generowania,
pomiaru, limitowania i raportowania ryzyka.
Proces zawierania transakcji, ich ewidencji, nadzoru nad poziomem ryzyka i stanowienia limitów ryzyka jest prowadzony przez
niezależne jednostki. Rada Nadzorcza Banku, uwzględniając długoterminową strategię Banku oraz plan finansowy wyznacza
tolerancję ryzyka czyli akceptowalny poziom i profil ryzyka, który dalej – w postaci limitów ryzyka – jest przypisywany przez Komitet
Zarządzania Ryzykiem. Za bieżące zarządzanie ryzykiem księgi handlowej operacyjnie odpowiada Pion Rynków Finansowych,
działający w ramach ustalonych limitów ryzyka rynkowego, obejmujących limity na ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej
oraz ryzyko walutowe, które zarządzane jest w sposób scentralizowany na poziomie całego Banku. Za pomiar i raportowanie
wielkości ryzyka oraz przekroczeń limitów odpowiedzialny jest Pion Zintegrowanego Zarządzania Ryzykiem. Pion Zintegrowanego
Zarządzania Ryzykiem zapewnia również poprawność wyceny instrumentów finansowych. Kalkulacja wyniku zarządczego
prowadzona jest przez Biuro Monitorowania Transakcji Rynków Finansowych, a ewidencja księgowa i rozliczanie transakcji przez
Departament Obsługi Transakcji Rynków Finansowych. System akceptacji przekroczeń limitów ma charakter hierarchiczny,
zależnie od czasu trwania przekroczenia i jego wielkości jest on umiejscowiony na poziomie dyrektora Pionu lub członków Zarządu
Banku nadzorujących Obszar Ryzyka i Obszar, w którym nastąpiło przekroczenie limitu. Niezależnie od ww. procesu, wszystkie
przekroczenia raportowane natychmiast po ich powstaniu oraz dyskutowane na comiesięcznych posiedzeniach Komitetu
Zarządzania Ryzykiem.
Ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej
Działalność handlowa ma charakter uzupełniający, wspierający sprzedaż produktów finansowych klientom korporacyjnym,
finansowym niebankowym (bezpośrednio) i detalicznym (poprzez produkty strukturyzowane, formalnie klasyfikowane w księdze
bankowej). Otwierając w tym celu własne pozycje, Bank generuje przychody z tytułu krótkoterminowych zmian parametrów
cenowych (kursów walutowych czy stóp procentowych), przy zachowaniu wielkości ekspozycji w ramach ustalonych limitów
ryzyka. Bank posiada w ofercie instrumenty towarowe, ale sam nie utrzymuje otwartych pozycji w tych instrumentach.
W ramach ekspozycji na ryzyko stopy procentowej, stanowiącej główną ekspozycję portfela handlowego, Bank mógł dokonywać
transakcji IRS, OIS, CIRS, FRA, basis swap oraz zakupu i sprzedaży opcji walutowych i na stopę procentową. Na ryzyko stopy
procentowej wpływ miały również pozycje wynikające z transakcji FX swap oraz FX Forward.
Przez cały rok 2023, w ramach przyznanych wewnętrznie limitów ryzyka, Bank utrzymywał otwartą pozycję opcyjną w celu
optymalizacji wyniku, tj. generowania dodatkowych korzyści z tytułu braku konieczności natychmiastowego domykania pozycji
klientowskich transakcjami odwrotnymi na rynku międzybankowym. Priorytetem Banku pozostaje zabezpieczenie ryzyka stopy
procentowej i ryzyka walutowego.
Głównymi miarami ryzyka stopy procentowej w portfelu handlowym są wrażliwość pozycji na przesunięcie krzywych stóp
procentowych oraz wartość zagrożona (Value-at-Risk, VaR) miara pozwalająca oszacować potencjalną stratę wynikającą ze
zmiany wartości rynkowej portfela przy określonych założeniach dotyczących parametrów rynkowych, w ustalonym czasie
i z zadanym prawdopodobieństwem. Ponadto Bank przeprowadza analizy wrażliwości na warunki skrajne stosując znacznie
większe niż zazwyczaj obserwowane zmiany stóp procentowych (testy warunków skrajnych).
Ryzyko stopy procentowej dla pozycji w PLN mierzone wrażliwością na zmianę krzywych stóp procentowych w portfelu handlowym
było w 2023 roku wyższe (średnio -30 tys. zł) niż w roku 2022 (-4 tys. zł).
Poniższa tabela prezentuje ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej w ujęciu BPV (ang. Basis Point Value, w tys. zł)
*miara wrażliwości wycen instrumentów na przesunięcie krzywych stóp procentowych o 1 punkt bazowy
31.12.2023
31.12.2022
BPV
*
PLN
EUR
PLN
EUR
31.12.
(5)
(27)
(2)
(18)
średnio
(30)
(16)
(4)
(37)
max
25
21
80
35
min
(82)
(95)
(139)
(87)
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
129
Ekspozycja na ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej opomiarowana wrażliwością na ruch krzywych stóp procentowych
o 1 punkt bazowy oraz na ryzyko walutowe w 2023 roku była utrzymywana na relatywnie niskim poziomie w wyniku wojny na
Ukrainie, utrzymywania się sytuacji kryzysowej wywołanej przez COVID-19 i zwiększającej niepewność co do przyszłych
zachowań rynku. Natomiast ekspozycja opomiarowana za pomocą wykorzystania wewnętrznego limitu VaR wzrosła w porównaniu
do poprzedniego roku i średnio wynosiła 35% przyznanego limitu (w porównaniu do 19% rok wcześniej). Ryzyko wynikało głównie
z otwartej pozycji stopy procentowej, przy czym średnie wykorzystanie limitu VaR dla tego ryzyka kształtowało się na poziomie
50% przyznanego limitu.
Ryzyko walutowe
Bank przy pomiarze ryzyka walutowego limituje maksymalną dozwoloną otwartą pozycję walutową na poziomie poszczególnych
walut oraz dla wszystkich walut łącznie oraz wykorzystuje metodę wartości zagrożonej. Dla potrzeb monitorowania ryzyka
walutowego Bank wykorzystuje VaR wyznaczany z 99-procentowym poziomem ufności z jednodniowym terminem utrzymania
pozycji. Metodologia VaR podlega rocznej walidacji, poprzez wykonywanie weryfikacji polegającej na porównaniu
prognozowanych wartości i wartości wyznaczonych na bazie faktycznych zmian kursów wymiany walut, przy założeniu
utrzymywania danej pozycji walutowej (weryfikacja historyczna lub tzw. „back testing”). Okres porównawczy to ostatnie 250 dni
roboczych. Weryfikacje historyczne modelu VaR przeprowadzone za 2023 rok nie wykazały konieczności korekty modelu.
Obszar transakcji walutowych służący do zarządzania pozycją walutową Banku charakteryzowały stabilna ekspozycja i niskie
ryzyko. Ryzyko wynikające z walutowych transakcji zawieranych z klientami było domykane na rynku międzybankowym. Poziom
narażenia na ryzyko był utrzymany na niskim poziomie, tj. około 12% wykorzystania dostępnego limitu VaR i analogicznie jak
w poprzednim roku ryzyko to nie wnosiło znaczącej kontrybucji do ogólnego poziomu ryzyka. Bank utrzymywał niewielką pozycję
otwartą w opcjach walutowych w celu zapewnienia możliwości serwisowania transakcji klientowskich, dla których to instrumentów
ograniczono ekspozycję poprzez zestaw dodatkowych, dedykowanych limitów dla współczynników greckich gamma i vega.
Poniższa tabela prezentuje ryzyko walutowe Banku wyrażone przez FX VaR (w tys. PLN):
* Bank stosuje metodę wykładniczą historyczną zakładającą 99% poziom ufności i 1-dniowy okres utrzymania pozycji
Poniższa tabela przedstawia strukturę walutową aktywów i zobowiązań w wartości bilansowej wyrażonych w tys. zł:
31.12.2023
31.12.2022 przekształcone
Składniki pozycji walutowej
Aktywa
Pasywa
Aktywa
Pasywa
USD
7 275 172
6 370 474
1 454 668
5 520 888
GBP
532 017
504 233
153 577
544 393
CHF
755 200
2 539 229
3 242 473
1 664 799
EUR
31 677 299
24 703 852
24 321 080
20 690 592
Inne waluty
94 358
207 189
102 862
264 585
PLN
116 054 353
122 063 422
115 425 371
116 014 774
Razem
156 388 399
156 388 399
144 700 031
144 700 031
55.5. Ryzyko stopy procentowej w portfelu bankowym (ALM Treasury)
Księga bankowa BNP Paribas Bank Polska S.A. składa się z dwóch części: pierwsza z nich to portfel ALM, w ramach którego są
zarządzane strukturalne ryzyka: stopy procentowej, walutowe oraz płynności, wynikające ze struktury sprawozdania z sytuacji
finansowej kształtowanej przez podstawową działalność kredytowo-depozytową oraz inwestycyjną Banku. Z kolei portfel Treasury
stanowi centrum zarządzania płynnością bieżącą i krótkoterminową, równocześnie poprzez ten portfel Bank prowadzi działalność
inwestycyjną i operacje zabezpieczające na rynku finansowym.
W skład portfela ALM wchodzą przekazywane w zarządzanie do Pionu Zarządzania Aktywami i Pasywami poprzez system
Transferowych Cen Funduszy (TCF) rachunki, depozyty i kredyty, pozycje o charakterze strategicznym (inwestycje
długoterminowe, własne emisje długu i pożyczki długoterminowe), operacje rynku finansowego o charakterze zabezpieczającym
ten portfel (instrumenty pochodne) oraz pozycje bez odsetkowe (m.in. kapitał, aktywa rzeczowe, aktywa niematerialne, podatki
i rezerwy, bieżący wynik).
31.12.2023
31.12.2022
FX VaR
*
średnio
289
596
max
1 838
2 739
min
43
58
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
130
Portfel Treasury obejmuje m.in. płynne papiery wartościowe (bufor płynnościowy), lokaty i depozyty międzybankowe, rachunki
nostro i loro oraz zabezpieczające ryzyko rynkowe tego portfela operacje rynku finansowego (instrumenty pochodne).
Polityką Banku w zakresie księgi bankowej – portfeli ALM i Treasury zarządzanych łącznie jest osiąganie dodatkowych,
stabilnych przychodów ponad marżę produktową, bez narażania stabilności środków zdeponowanych przez klientów, kapitału
i wyniku finansowego. Bank osiąga ten cel poprzez utrzymanie lub dopasowanie naturalnej ekspozycji, generowanej przez
podstawową działalność depozytowo-kredytową Banku, w ramach obowiązujących limitów ryzyka gwarantujących ograniczoną
wrażliwość wyniku Banku na zmiany czynników rynkowych, jednocześnie dostosowujące ekspozycję w kierunku zgodnym
z przewidywanymi średnio- i długoterminowymi trendami rynku finansowego.
Warunki konkurencyjne lokalnego rynku finansowego i oczekiwania klientów są głównymi czynnikami kształtującymi politykę
produktową Banku, w szczególności stosowanie zmiennego oprocentowania dla średnio i długoterminowych produktów
kredytowych oraz finansowanie tych aktywów krótkimi depozytami i nieoprocentowanymi rachunkami.
Podstawowymi miarami ryzyka rynkowego w księdze bankowej obejmującym portfele ALM i Treasury łącznie są: urealniona
luka stopy procentowej, wrażliwość wyniku odsetkowego oraz wrażliwość kapitału ekonomicznego.
Główne założenia przyjęte do pomiaru ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej są następujące:
a) poszczególne pozycje aktywów, pasywów i transakcji pozabilansowych uwzględniane w wartości nominalnej, od której
naliczane są odsetki,
b) pozycje i transakcje oparte o zmienne stopy referencyjne, np. WIBOR, stopę redyskonta weksli NBP itp. uwzględnia się w luce
w najbliższym właściwym danemu kontraktowi terminie przeszacowania tej stawki,
c) pozycje oparte o zmienne stopy referencyjne skalowane mnożnikiem, uwzględnia się w luce w najbliższym właściwym danemu
kontraktowi terminie przeszacowania tej stawki w kwocie nominalnej przeskalowanej mnożnikiem, a kwotę nominalną
przeskalowaną wartością (1 – mnożnik) uwzględnia się w dacie zapadalności lub proporcjonalnie w datach spłaty kapitału,
d) pozycje i transakcje o stałym oprocentowaniu uwzględnia się w luce w terminach spłat kapitału, w kwotach kapitału spłacanego
w danym terminie lub jednorazowo w dacie zapadalności dla pozycji bez spłaty kapitału (np. depozyty terminowe). Pozycje
i transakcje o nieokreślonym terminie zapadalności, terminie zmiany oprocentowania lub nieoprocentowane uwzględnia się
zgodnie z profilem uzyskanym w wyniku modelowania, którego celem jest najlepsze możliwe odzwierciedlenie zmienności
przepływów odsetkowych i kapitałowych wynikających z zachowań behawioralnych klientów oraz w reakcji na czynniki zewnętrzne,
w szczególności poziom rynkowych stóp procentowych.
e) dla portfela kredytów co do których stwierdzono utratę wartości, dla kwot netto (pomniejszonych o utworzone rezerwy) stosuje
się średnią zapadalność kontraktową dla ekspozycji bez utraty wartości (faza 1 oraz 2) powiększoną o dwa lata,
f) do kalkulacji kapitału ekonomicznego uwzględniane są pozycje według cen wewnętrznych.
W ramach zarządzania ryzykiem stopy procentowej w portfelu bankowym Bank wyróżnia elementy strukturalne składające się
z nieoprocentowanych rachunków bieżących i kapitałów Banku oraz pozostałe pozycje komercyjne. W zakresie elementów
strukturalnych Bank znaczną część zabezpiecza długoterminowymi pozycjami (obligacje, transakcje wymiany stóp procentowych).
W zakresie pozostałych pozycji komercyjnych intencją Banku jest zamykanie ryzyka stopy procentowej.
W procesie budowy modeli wykorzystywanych do pomiaru ryzyka stopy procentowej Bank stosuje zapisy Rekomendacji W
w zakresie weryfikacji działania modelu, kryteriów jakościowych, minimalnych kryteriów akceptacyjnych modelu oraz bieżącej
kontroli poprawności działania modelu.
Modele portfeli replikacyjnych dla rachunków bez określonych dat zapadalności są to modele behawioralne, zbudowane na bazie
historycznej zmienności sald depozytowych rachunków oraz na analizie współczynników zamknięć dla modelowanej pozycji.
W ramach modelowania portfel dzielony jest na część stabilną oraz część zmienną, która jest w analizach stopy procentowej
przypisywana do terminu ON. Część stabilna dzielona jest na część niewrażliwą na zmiany stop procentowych (część strukturalna)
i wrażliwą na zmiany stop procentowych (niestrukturalna). Dla części strukturalnej wyznacza się długi profil przeszacowania stopy
procentowej a dla części niestrukturalnej uzależniony od aktualnej sytuacji makroekonomicznej oraz prognoz dotyczących
zachowania się stóp procentowych dla poszczególnych walut. Zabezpieczenie tych pozycji jest zgodne z wyznaczonym profilem
ryzyka stopy procentowej.
W przypadku kredytów o stałej stopie procentowej stosuje swspółczynniki przedpłat wyznaczone zgodnie z obowiązującymi
modelami w Banku, przedpłaty analizowane oddzielnie dla poszczególnych rodzajów kredytów: gotówkowych,
samochodowych, hipotecznych o stałej stopie procentowej, hipotecznych o zmiennej stopie procentowej ze względu na różną
charakterystykę tych produktów. Czynniki uwzględniane w analizie przedpłat: wiek kredytu, sezonowość, zachęta finansowa dla
klienta, do przedpłacenia kredytu.
Wpływ udzielonych niewykorzystanych linii kredytowych na profil ryzyka stop procentowych jest określony przez oszacowane
profile uruchomień kredytów.
Bank utrzymuje podejście dotyczące zarządzania ryzykiem stopy procentowej portfela bankowego. Średnio i długoterminowe
pozycje stopy procentowej zabezpieczane przy użyciu transakcji IRS i obligacji o stałej stopie procentowej. Krótkoterminowe
pozycje są zabezpieczane przy użyciu transakcji FRA/IRS.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
131
Poniższe tabele prezentują urealnioną lukę stopy procentowej Banku w ujęciu jednostkowym według stanu na 31 grudnia 2023 r.
oraz 31 grudnia 2022 r. w tys. zł*:
31.12.2023
Luka stopy procentowej
Do 1 miesiąca
1-3 miesięcy
3-12 miesięcy
1-5 lat
Powyżej 5 lat
Razem
Kasa i środki w Banku Centralnym
6 883 582
-
-
-
-
6 883 582
Należności od banków
17 827 198
20 000
43 500
-
-
17 890 698
Kredyty udzielone klientom
24 539 808
30 631 923
14 020 343
10 302 641
1 521 903
81 016 619
Lokacyjne papiery wartościowe
4 151 690
1 250 205
5 256 706
16 968 907
15 667 451
43 294 960
Inne aktywa
633 179
64 955
292 300
1 558 932
779 466
3 328 832
Aktywa razem
54 035 457
31 967 083
19 612 850
28 830 480
17 968 820
152 414 690
Zobowiązania wobec banków
(1 895 336)
(6 575 456)
(436 452)
-
-
(8 907 244)
Zobowiązania wobec klientów
(44 050 895)
(20 881 213)
(26 159 655)
(22 400 351)
(12 905 000)
(126 397 113)
Pozostałe pożyczone środki
-
-
-
-
-
-
Kapitał
(1 033 638)
(283 833)
(1 277 249)
(6 811 993)
(3 405 996)
(12 812 709)
Pozostałe zobowiązania
(4 676 471)
-
-
-
-
(4 676 471)
Zobowiązania razem:
(51 656 340)
(27 740 502)
(27 873 356)
(29 212 343)
(16 310 996)
(152 793 537)
Zobowiązania pozabilansowe
netto
(2 602 125)
(5 014 081)
1 298 372
6 081 210
753 622
516 997
Luka stopy procentowej
(223 008)
(787 499)
(6 962 134)
5 699 346
2 411 445
138 150
31.12.2022
Luka stopy procentowej
Do 1 miesiąca
1-3 miesięcy
3-12 miesięcy
1-5 lat
Powyżej 5 lat
Razem
Kasa i środki w Banku Centralnym
2 718 242
-
-
-
-
2 718 242
Należności od banków
11 572 083
60 000
77 500
-
-
11 709 583
Kredyty udzielone klientom
26 577 537
29 216 808
17 903 066
9 563 459
1 306 402
84 567 271
Lokacyjne papiery wartościowe
10 046 000
190 700
3 105 909
13 322 460
13 722 315
40 387 384
Inne aktywa
1 702 759
48 747
219 359
1 169 917
584 958
3 725 740
Aktywa razem
52 616 620
29 516 255
21 305 835
24 055 836
15 613 674
143 108 220
Zobowiązania wobec banków
(1 989 484)
(3 802 272)
(439 111)
-
-
(6 230 867)
Zobowiązania wobec klientów
(47 767 879)
(13 265 387)
(23 941 192)
(22 274 193)
(11 854 695)
(119 103 346)
Pozostałe pożyczone środki
(307 534)
(76 883)
-
-
-
(384 417)
Kapitał
748 669
(288 288)
(1 297 295)
(6 918 907)
(3 459 453)
(11 215 274)
Pozostałe zobowiązania
(5 932 892)
-
-
-
-
(5 932 892)
Zobowiązania razem:
(55 249 120)
(17 432 831)
(25 677 598)
(29 193 100)
(15 314 148)
(142 866 796)
Zobowiązania pozabilansowe
netto
(3 294 687)
(6 851 631)
1 197 001
5 138 881
3 807 269
(3 167)
Luka stopy procentowej
(5 927 186)
5 231 793
(3 174 762)
1 616
4 106 796
238 257
*Dane finansowe zostały zaokrąglone i przedstawione w tysiącach złotych, w związku z tym, w niektórych wypadkach suma liczb może nie
odpowiadać dokładnie łącznej sumie.
Miarą wrażliwości wyniku odsetkowego jest oszacowanie spadku lub wzrostu wyniku odsetkowego na portfelu bankowym
w okresie od 1 do 3 lat, wywołanego zmianą rynkowych stóp procentowych. Dla celów zarządczych oraz kontroli ryzyka Bank
kalkuluje wrażliwość na wiele różnych scenariuszy zmian parametrów rynkowych przesunięcia: natychmiastowe i rozłożone
w czasie, równoległe i nierównoległe, w warunkach normalnych i stresowych, zróżnicowane w zależności od waluty, rynku
i instrumentu.
Poniżej zaprezentowano w tys. wrażliwość wyniku odsetkowego w okresie 1 roku na natychmiastowe przesunięcie stóp
rynkowych o 100 punktów bazowych przy założeniu najbardziej prawdopodobnej zmiany struktury produktowej, zwłaszcza
w segmencie klientów korporacyjnych.
Natychmiastowa zmiana stóp proc. 100 bps:
31.12.2023
31.12.2022
w górę
254 110
261 201
w dół
(229 840)
(194 348)
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
132
Wrażliwość wyniku odsetkowego w podziale na podstawowe waluty:
Natychmiastowa zmiana stóp proc. 100 bps:
PLN
EUR
USD
CHF
w górę
167 637
76 374
17 772
(7 960)
w dół
(143 367)
(76 374)
(17 772)
7 960
Wrażliwość ekonomiczna kapitału dla nagłego równoległego przesunięcia stóp rynkowych o +/-200 punktów bazowych w tys.
oraz jako % funduszy własnych:
Natychmiastowa zmiana stóp proc. 200 bps:
w tys. zł
%
w górę
(10 545)
-0,07%
w dół
(383 701)
-2,57%
W zakresie ryzyka bazowego Bank analizuje pozycje oparte na różnych typach stawek z tym samym terminem przeszacowania
stopy procentowej. Największa potencjalna zmiana wyniku odsetkowego Banku może wynikać ze zmiany spreadu pomiędzy
stawkami Wibor 1M i stopą referencyjną NBP. Przy zmianie stopy rynkowej o 50 bp w stosunku do stopy referencyjnej zmiana
wyniku będzie równa 2 666 tys. zł.
Wojna w Ukrainie nie wpłynęła na sposób zarządzania ryzykiem stopy procentowej w portfelu bankowym.
Wpływ reformy wskaźników referencyjnych na BNP Paribas Bank Polska S.A.
W 2022 roku powstał plan zastąpienia wskaźnika referencyjnego stopy procentowej WIBOR nowym wskaźnikiem referencyjnym.
Realizując ten plan Komisja Nadzoru Finansowego powołała na wniosek uczestników rynku finansowego Narodową Grupę
Roboczą („NGR”), której celem jest przygotowanie działań służących sprawnemu i bezpiecznemu wdrożeniu nowego wskaźnika
referencyjnego. Prace NGR nadzorowane i koordynowane przez Komitet Sterujący NGR. Komitet Sterujący dokonał wyboru
indeksu WIRON jako rekomendowanego indeksu zastępującego dotychczasowy wskaźnik referencyjny WIBOR. Administratorem
WIRON, w rozumieniu Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (EU) 2016/1011 z dnia 8 czerwca 2016 r.
(Rozporządzenie BMR), jest spółka zależna Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. - GPW Benchmark S.A., która
została wpisana do rejestru Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych.
Komitet Sterujący NGR zaakceptował Mapę Drogową procesu zastąpienia (konwersji) wskaźników referencyjnych WIBOR i WIBID
przez tzw. wskaźniki referencyjne wolne od ryzyka (Risk Free Rate). W tym dokumencie przedstawione zostały podstawowe
założenia dotyczące prac NGR, w tym dotyczące powszechności stosowania WIRON i gotowości do zaprzestania kalkulacji
i publikacji wskaźników referencyjnych WIBOR i WIBID. Zgodnie z komunikatem Komitetu Sterującego NGR z 25 października
2023 r. nastąpiła zmiana pierwotnie ustalonego w Mapie Drogowej terminu konwersji (1 stycznia 2025 r.) poprzez wskazanie,
że konwersja zostanie przeprowadzona z końcem 2027 r.
Dotychczas NGR opublikowała rekomendacje w zakresie standardów stosowania WIRON w nowych produktach bankowych,
leasingowych i faktoringowych oraz rekomendację w zakresie zasad i sposobów konwersji istniejących emisji papierów dłużnych,
w których stosowany jest WIBOR. Kolejnym etapem działań NGR będzie wypracowanie rozwiązań i rekomendacji w zakresie
konwersji pozostałych istniejących produktów finansowych opartych o wskaźnik referencyjny WIBOR.
W rezultacie prac NGR na krajowym rynku finansowym zawarte zostały pierwsze transakcje OIS, w których zastosowano wskaźnik
referencyjny WIRON, a w ofertach banków pojawiły się pierwsze produkty, których oprocentowanie wyliczane jest na podstawie
tego wskaźnika.
W Banku prowadzone usystematyzowane prace mające na celu dostosowanie jego działalności do zmian związanych
z zastąpieniem wskaźnika referencyjnego stopy procentowej WIBOR. Prace te nadzoruje i koordynuje właściwy komitet sterujący.
W ramach wewnętrznych prac prowadzone działania związane z planowanym wdrożeniem nowego wskaźnika WIRON
w zakresie dokumentacji, komunikacji oraz systemów informatycznych Banku. Osoby wskazane przez Bank biorą również
bezpośredni udział w pracach NGR.
W drugiej połowie września 2023 r. Bank przekazał klientom korporacyjnym informację o wprowadzeniu do regulaminów
kredytowych nowych wskaźników referencyjnych z rodziny wskaźnika WIRON. Postanowienia zmienionego regulaminu
kredytowego umożliwiają składanie wniosków o kredyt w rachunku bieżącym, który wykorzystuje do ustalenia oprocentowania
zmiennego wskaźnik referencyjny WIRON. Ponadto z końcem grudnia 2023 r. Bank stał się operacyjnie gotowy do oferowania
w obszarze bankowości korporacyjnej innych rodzajów kredytu, w tym finansowania obrotowego i inwestycyjnego
wykorzystujących WIRON stopa składana.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
133
Na dzień 31.12.2023 r. Bank zidentyfikował:
aktywa finansowe oparte o stawkę WIBOR w mln PLN w podziale na tenor wskaźnika:
ON
1W
1M
3M
6M
1Y
Łącznie
743
5
10 700
32 417
9 176
19
53 059
zobowiązania finansowe oparte o stawkę WIBOR i WIBID w mln PLN w podziale na tenor wskaźnika:
ON
1W
1M
3M
6M
1Y
Łącznie
3 080
109
7 238
4 737
5
6
15 174
Bank posiadał również na książce bankowej transakcje wymiany stopy procentowej (CIRS/IRS/FRA) oparte o stawkę WIBOR 3M
o łącznym nominale 2 525 mln PLN, z czego 1 025 mln PLN w ramach rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej oraz oparte
o stawkę WIBOR 6M o łącznym nominale 4 588 mln PLN, z czego 3 238 mln PLN w ramach rachunkowości zabezpieczeń.
Do dnia 31 grudnia 2023 r. Bank nie posiadał w swoim bilansie produktów kredytowych opartych o WIRON.
Bank zakłada, że zastąpienie wskaźnika referencyjnego stopy procentowej WIBOR nowym wskaźnikiem referencyjnym
przeprowadzone zostanie w sposób uporządkowany, zgodnie z formalnymi wymogami Rozporządzenia BMR oraz właściwymi
polskimi przepisami. W opinii Banku niezwykle istotne jest ustanowienie właściwej metody ustalania korekty spreadu oraz
zastosowanie jej, w celu uwzględnienia skutków zmiany wskaźnika referencyjnego. Pośpieszne i nieuporządkowane
przeprowadzenie reformy oraz brak okresu przejściowego, który pozwoliłby na ukształtowanie się efektywnego rynku instrumentów
pochodnych na nowy wskaźnik może powodować:
dużą niepewność co do wyceny pozycji bilansowych i pozabilansowych,
przedterminowe zamykanie kontraktów IRS przez centralne izby rozliczeniowe wobec braku możliwości ich wyceny,
skokowe i trudne do zarządzania zmiany ekspozycji na ryzyko stopy procentowej instytucji finansowych,
kwestionowanie przepływów powstałych na skutek zastosowania korekty spreadu niezapewniającej ekonomicznej
ekwiwalentności w rozliczeniach między stronami.
Bank ocenia, że potencjalne ryzyka mogące zmaterializować sw czasie przeprowadzania reformy związanej z zastąpieniem
wskaźnika referencyjnego stopy procentowej WIBOR, mogą w konsekwencji doprowadzić do istotnych systemowych zakłóceń
funkcjonowania całej krajowej gospodarki.
Obecnie nie jest możliwe wskazanie przesłanek uzasadniających możliwość zakończenia publikacji wskaźnika EURIBOR. Tym
samym przepływy wynikające z tego wskaźnika są wymieniane między kontrahentami na dotychczasowych zasadach.
55.6. Ryzyko płynności
Organizacja procesu zarządzania ryzykiem
Kompleksowy charakter zarządzania płynnością w Banku obejmuje zarówno płynność natychmiastową róddzienną) jak
i przyszłą (bieżącą, krótkoterminową, jak również strukturalną płynność średnio i długoterminową). Bank zarządza ryzykiem
poprzez kształtowanie bilansu i struktury finansowania odzwierciedlonymi w sprawozdaniu finansowym Banku obejmującym
zarówno pozycje bilansowe jak i pozabilansowe w sposób zapewniający zachowanie płynności w każdym momencie,
uwzględniając charakter prowadzonej działalności, specyfikę i zachowania klientów oraz potrzeby mogące się pojawić w wyniku
zmian na rynku finansowym. Stosowane metody identyfikacji i pomiaru ryzyka umożliwiają wnież prognozowanie przyszłych
poziomów płynności, w tym również w warunkach stresowych.
Bank zapewnia rozdzielenie i niezależność funkcji operacyjnych, zarządzania ryzykiem, kontrolnych i raportowych.
W szczególności za zawieranie transakcji z kontrahentami i klientami Banku odpowiedzialne piony biznesowe, potwierdzanie
i rozliczenie transakcji prowadzi Pion Operacji, za zarządzanie płynnością natychmiastową (śróddzien) i przyszłą odpowiada
Pion Zarządzania Aktywami i Pasywami, za bieżący nadzór nad poziomem ryzyka i dotrzymaniem limitów ryzyka czuwa Obszar
Ryzyka, a za niezależne raportowanie nadzorczych miar płynności odpowiada Pion Finansów.
Obowiązujące w Banku limity ryzyka płynności ograniczają narażenie Banku na ryzyko. Monitoring i kontrola ryzyka prowadzone
są w oparciu o wprowadzone uchwałą Zarządu Banku oraz pismem okólnym Wiceprezesa Zarządu dokumenty (politykę
i metodologie dot. pomiaru i monitorowania ryzyka), opracowane zgodnie z wytycznymi zawartymi w Rekomendacji P Komisji
Nadzoru Finansowego i Rozporządzeniem Delegowanym Komisji Europejskiej 2018/60 z dnia 13 lipca 2018 roku zmieniającym
Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2015/61 z dnia 10 października 2014 r. Bank posiada wewnętrzny system cen
transferowych, który zapewnia właściwe odzwierciedlenie realnego kosztu finansowania dla poszczególnych rodzajów aktywów
i pasywów, a struktura cen transferowych stymuluje optymalizację sprawozdania z sytuacji finansowej w tym dywersyfikację
źródeł finansowania – z punktu widzenia ryzyka płynności. Istotnym elementem uzupełniającym są limity wskaźnika kredytów do
depozytów dla poszczególnych linii biznesowych, wspomagające utrzymanie bezpiecznego i adekwatnego do specyfiki danej linii
poziomu relacji aktywów do pasywów.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
134
Poziom apetytu na ryzyko płynności jest ustalany przez Radę Nadzorczą Banku, oparta o ten apetyt polityka zarządzania ryzykiem
w tym określenie ogólnych miar ryzyka płynności zatwierdzane przez Zarząd Banku, natomiast określenie konkretnych
poziomów limitów ryzyka i monitorowanie ich dotrzymania realizowane przez Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami.
Zarząd Banku oraz Rada Nadzorcza sprawują nadzór nad skutecznością procesu zarządzania ryzykiem płynności w oparciu
o okresowe informacje i bieżące raporty.
Zgodnie z wymogami Rekomendacji P, Bank przeprowadza szereg analiz dotyczących zdolności utrzymania płynności
w sytuacjach kryzysowych. W ramach programu testów warunków skrajnych uwzględniane przekrojowe scenariusze
obejmujące uwarunkowania wewnętrzne, systemowe jak również stanowiące połączenie różnych wariantów z uwzględnieniem
możliwych interakcji. Rezultaty testów warunków skrajnych uwzględniane między innymi przy ustalaniu wysokości limitów
płynności. Bank posiada również kompleksowy plan awaryjny zawierający scenariusze rozwoju wydarzeń oraz sposób
postępowania w sytuacji kryzysu płynności wewnątrz Banku i w systemie bankowym. Wyniki testów warunków skrajnych
skorelowane są z planem awaryjnym i w przypadku przekroczenia poziomów ostrzegawczych umożliwiają aktywację planu
awaryjnego.
Miary ryzyka
W Banku obowiązują zewnętrzne i wewnętrzne miary ryzyka. Normy wewnętrzne obejmum.in. analizę trendów i zmienności
poszczególnych źródeł finansowania w relacji do portfela kredytowego (wskaźniki kredyty do depozytów), kontraktową oraz
urealnioną o czynniki behawioralne lukę płynności i oparte na niej limity struktury niedopasowania, analizę nadwyżki płynności
i dostępnych źródeł finansowania, analizę stabilności i koncentracji bazy depozytowej, przegląd struktury wolumenowej
i terminowej środków złożonych w Banku przez największych deponentów. Dodatkowo prowadzony jest monitoring realizacji
planów sprzedażowych kredytów i depozytów w układzie poszczególnych linii biznesowych oraz przygotowywane są analizy
symulacyjne. Prowadzona jest również analiza kosztów bazy depozytowej, zmierzająca do optymalizacji wielkości bufora
płynnościowego i racjonalizacji wykorzystania narzędzi takich jak marża płynności i polityka cenowa.
Normy zewnętrzne obejmują nadzorcze wskaźniki płynności długoterminowej i krótkoterminowej: wskaźnik pokrycia wypływów
netto (LCR) określony Rozporządzeniem Delegowanym Komisji Europejskiej 2018/60 z dnia 13 lipca 2018 roku zmieniającym
Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2015/61 z dnia 10 października 2014 r i wskaźnik stabilnego finansowania netto (NSFR)
określony w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/876 z dnia 20 maja 2019 r. zmieniającym
rozporządzenie (UE) nr 575/2013 oraz opracowany zgodnie z Rozporządzeniem Wykonawczym Komisji (UE) nr 680/2014
i dokumentem bazylejskim dotyczącym NSFR.
Jako narzędzie wczesnego ostrzegania w ramach bieżącego nadzoru, co miesiąc sprawozdawane dodatkowe wskaźniki
monitorowania płynności określone w Rozporządzeniu Wykonawczym Komisji (UE) 2016/313. Dodatkowo Bank prowadzi dzienną
analizę różnych wskaźników płynnościowych, dla których wartości poziomów ostrzegawczych są zdefiniowane w Awaryjnym
planie płynności i pozwalają w sytuacji osiągnięcia poziomów ostrzegawczych na wprowadzenie działań zaradczych i przywrócenie
bezpiecznej sytuacji płynnościowej Banku we wszystkich terminach.
Profil ryzyka płynności
W 2023 roku Bank utrzymywał bezpieczny poziom płynności finansowej. Posiadane środki finansowe pozwalały na terminowe
regulowanie wszystkich zobowiązań Banku. Portfel najbardziej płynnych papierów wartościowych utrzymywany był na wysokim
poziomie, który zabezpieczał w pełni ewentualny odpływ środków największych deponentów.
Rok 2023 był rokiem wojny w Ukrainie, ale w roku 2023 nie wymagało to podejmowania szczególnych działań ze strony Banku.
Bank utrzymał na portfelu zakupione emisje obligacji rządowych oraz emitowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego
w ramach wspierania działań walki z pandemią. Na bieżąco były dostosowywane wewnętrzne modele oraz wewnętrzne ceny
transferowe. Pion ALMT koordynował działania z liniami biznesowymi poprzez regularnie organizowane spotkania i konsultacje
omawiające sytuację płynnościową i zachowania Klientów.
Na koniec 2023 roku Bank utrzymywał nadwyżkę płynności na poziomie 67,9 mld zł:
31.12.2023
31.12.2022
Środki na rachunku NBP (powyżej /poniżej rezerwy obowiązkowej)
65 758
(4 016 670)
Środki w innych bankach
17 618 841
11 373 064
Wysoko płynne papiery wartościowe
50 227 484
27 753 342
Nadwyżka płynności do 30 dni
67 912 083
35 109 736
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
135
Nadwyżka płynności uległa zwiększeniu w stosunku do końca 2022 r. głównie dzięki zwiększeniu wysokopłynnych papierów
wartościowych i środków w innych bankach ulokowanych w terminie do 30 dni.
31.12.2023
31.12.2022
limit
Wskaźnik jednostkowy pokrycia wypływów netto (LCR)
236%
169%
100%
W 2023 r. Bank kontynuował optymalizację źródeł finansowania, której celem jest redukcja zbędnej, a jednocześnie kosztownej
i mało stabilnej nadwyżki finansowania. W 2023 r. Bank utrzymywał poziom średnio i długoterminowych pożyczek od Grupy BNPP
oraz jej spółek zależnych, w tym pożyczki podporządkowanej z Grupy BNP do spełnienia wymogu MREL. Bank pozyskał nowe
finansowanie w kwocie EUR 646 mln od Grupy BNPP jako finansowanie pod wymóg MREL.
Stabilność źródeł finansowania Banku utrzymywała się przez cały 2023 r. na porównywalnym poziomie do poprzedniego roku
31.12.2023
31.12.2022
saldo
stabilne (%)
saldo
stabilne (%)
długoterminowe pożyczki z Grupy
7 120 828
100%
4 413 155
100%
inne długoterminowe pożyczki
461 336
100%
492 266
100%
zobowiązanie z tytułu sekurytyzacji
-
100%
384 417
100%
detal
50 355 270
92%
61 004 974
93%
przedsiębiorstwa
71 192 077
78%
58 098 372
78%
banki i inne niestabilne źródła
7 530 607
0%
1 741 184
0%
Razem
136 660 118
80,1%
126 134 368
85,1%
Zestawienie oczekiwanych zgodnie z zawartymi umowami wpływów i wypływów przedstawione jest w postaci kontraktowej
luki płynności*
31.12.2023
Kontraktowa luka
płynności
Do 1 miesiąca
1-3 miesięcy
3-12 miesięcy
1-5 lat
Powyżej 5 lat
Razem
Aktywa
Kredyty udzielone klientom
12 466 545
2 312 942
8 865 520
32 371 878
25 000 970
81 017 855
Dłużne papiery wartościowe
3 940 690
1 063 205
1 438 921
20 547 193
16 303 889
43 293 899
Lokaty międzybankowe
17 618 841
20 000
43 500
-
-
17 682 341
Kasa i środki w NBP
2 492 672
-
-
-
4 374 198
6 866 870
Aktywa trwałe
-
-
-
-
959 737
959 737
Pozostałe aktywa
706 296
-
-
-
1 632 575
2 338 871
Zobowiązania pozabilansowe:
pochodne
8 819 109
3 710 000
11 824 836
23 007 522
1 074 608
48 436 076
Odsetki należne
1 230 113
-
-
-
-
1 230 113
Zobowiązania
Depozyty klientów detalicznych
47 196 153
10 893 918
7 608 365
206 523
-
65 904 960
Depozyty klientów
korporacyjnych
55 965 438
2 896 382
1 060 286
219 032
10 293
60 151 431
Depozyty międzybankowe
1 610 802
40 000
15 000
450 000
2 808 808
4 924 610
Pożyczki od instytucji
finansowych
3 779
-
7 558
-
-
11 336
Kapitały i zobowiązania
podporządkowane
1 440 681
-
-
1 590 568
13 029 458
16 060 708
Pozostałe pasywa
4 238 982
-
-
-
-
4 238 982
Zobowiązania pozabilansowe:
pochodne
8 728 769
3 725 749
11 595 676
23 000 882
1 073 666
48 124 743
Odsetki płatne
435 030
435 030
Razem należności
47 274 266
7 106 146
22 172 778
75 926 593
49 345 977
201 825 760
Razem zobowiązania
119 619 634
17 556 049
20 286 884
25 467 006
16 922 226
199 851 800
Luka płynności
(72 345 368)
(10 449 903)
1 885 893
50 459 587
32 423 752
1 973 960
*Dane finansowe zostały zaokrąglone i przedstawione w tysiącach złotych, w związku z tym, w niektórych wypadkach suma liczb może nie
odpowiadać dokładnie łącznej sumie.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
136
31.12.2022
Kontraktowa luka płynności
Do 1 miesiąca
1-3 miesięcy
3-12 miesięcy
1-5 lat
Powyżej 5 lat
Razem
Aktywa
Kredyty udzielone klientom
13 580 048
2 274 055
9 631 631
31 230 956
26 204 999
82 921 690
Dłużne papiery wartościowe
8 500 000
1 700
1 105 914
16 432 455
14 347 315
40 387 384
Lokaty międzybankowe
11 373 064
60 000
77 500
-
-
11 510 564
Kasa i środki w NBP
2 783 709
-
-
-
-
2 783 709
Aktywa trwałe
-
-
-
-
1 059 703
1 059 703
Pozostałe aktywa
738 008
-
-
-
1 517 533
2 255 541
Zobowiązania pozabilansowe:
pochodne
16 634 202
6 514 981
10 845 664
21 712 927
1 316 691
57 024 465
Odsetki należne
1 148 119
-
-
-
-
1 148 119
Zobowiązania
Depozyty klientów detalicznych
47 606 507
6 942 979
6 136 082
319 405
-
61 004 974
Depozyty klientów
korporacyjnych
53 919 998
2 687 623
1 331 949
146 055
12 747
58 098 372
Depozyty międzybankowe
1 731 184
-
-
-
-
1 731 184
Pożyczki od instytucji
finansowych
68 935
44 704
164 017
599 023
3
876 683
Kapitały i zobowiązania
podporządkowane
313 712
-
-
1 476 458
13 711 571
15 501 741
Pozostałe pasywa
4 073 364
-
-
-
-
4 073 364
Zobowiązania pozabilansowe:
pochodne
16 615 317
6 491 816
10 758 931
21 799 715
1 351 877
57 017 656
Odsetki płatne
324 301
324 301
Razem należności
54 757 150
8 850 737
21 660 709
69 376 338
44 446 241
199 091 175
Razem zobowiązania
124 653 318
16 167 123
18 390 979
24 340 656
15 076 199
198 628 274
Luka płynności
(69 896 168)
(7 316 386)
3 269 731
45 035 682
29 370 042
462 901
*Dane finansowe zostały zaokrąglone i przedstawione w tysiącach złotych, w związku z tym, w niektórych wypadkach suma liczb może nie
odpowiadać dokładnie łącznej sumie.
W porównaniu do roku 2022 nieznacznie zwiększyła się wartość luki kontraktowej w terminie do 1 miesiąca, co wynika ze zmian
na produktach pochodnych pozabilansowych. Jeśli chodzi o depozyty Klientów to nie uległy one znaczącym zmianom. Stabilność
środków klientów jest jednak cały czas bardzo wysoka (84% łącznego salda, nieznacznie gorsza niż w ubiegłym roku) ze średnim
okresem zapadalności części stabilnych powyżej pięciu lat. Na koniec 2023 r. wartość zobowiązań pozabilansowych poza
instrumentami pochodnymi wyniosła 49 mld złotych.
W trakcie całego roku następowała poprawa sytuacji płynnościowej Banku. Trwająca wojna w Ukrainie nie miała wpływu na ogólną
sytuację płynnościową Banku. W 2023 r nie nastąpiła również znaczna zmiana stóp procentowych. Jednakże obawy inflacyjne,
presja płacowa, jak i znaczne podwyżki cen energii hamują popyt na kredyty w segmencie detalicznym jak również w segmencie
korporacyjnym.
Cały czas podstawowym źródłem finansowania są środki pozyskane od Klientów niebankowych.
55.7. Ryzyko operacyjne
Bank definiuje ryzyko operacyjne zgodnie z wymogami Komisji Nadzoru Finansowego zawartymi w Rekomendacji M, jako ryzyko
poniesienia straty, spowodowane przez niewłaściwe lub zawodne procesy wewnętrzne, ludzi, systemy techniczne lub wpływ
czynników zewnętrznych. Określenie to obejmuje ryzyko prawne, natomiast nie obejmuje ryzyka strategicznego. Jako zdarzenia
i straty ryzyka operacyjnego Bank rozpoznaje również konsekwencje materializacji ryzyka braku zgodności
1
. Ryzyko operacyjne
towarzyszy każdemu rodzajowi działalności bankowej. Bank identyfikuje ryzyko operacyjne jako trwale istotne.
Strategia i polityka zarządzania ryzykiem operacyjnym
Zarządzanie ryzykiem operacyjnym to podejmowanie działań ukierunkowanych na identyfikację, analizę, monitorowanie, kontrolę,
raportowanie oraz podejmowanie działań ograniczających ryzyko operacyjne. Działania te uwzględnia struktury, procesy, zasoby
i zakresy odpowiedzialności za te procesy na różnych szczeblach organizacyjnych, w ramach trzech linii obrony. Strategia
zarządzania ryzykiem operacyjnym została opisana w dokumencie „Strategia zarządzania ryzykiem operacyjnym i kontrolą
1
Ryzyko braku zgodności oznacza ryzyko zaistnienia negatywnych skutków, w tym sankcji prawnych i regulacyjnych, kar finansowych oraz utraty
reputacji, w związku z nieprzestrzeganiem przez Bank przepisów prawa, norm i rekomendacji organów nadzoru, standardów etycznych i rynkowych
oraz regulacji wewnętrznych obowiązujących w Banku.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
137
wewnętrzną w BNP Paribas Bank Polska S.A.”, który podlega corocznym przeglądom i jest zatwierdzony przez Zarząd Banku oraz
zaakceptowany przez Radę Nadzorczą. Ramy organizacyjne oraz standardy zarządzania ryzykiem operacyjnym zostały opisane
w dokumencie „Polityka ryzyka operacyjnego BNP Paribas Bank Polska S.A.”, przyjętym przez Komitet Zarządzania Ryzykiem
Banku. Dokumenty te odnoszą się do wszystkich obszarów działalności Banku. Określają cele Banku i sposoby ich osiągnięcia
w zakresie jakości zarządzania ryzykiem operacyjnym i dostosowania do wymogów prawnych wynikających z rekomendacji oraz
uchwał wydanych przez krajowe organy nadzoru finansowego. Cele Banku w zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym to
w szczególności utrzymanie wysokiego poziomu standardów zarządzania ryzykiem operacyjnym, zapewniających
bezpieczeństwo depozytów klientów, kapitałów Banku, stabilność wyniku finansowego Banku oraz utrzymanie ryzyka
operacyjnego w ramach przyjętego apetytu i tolerancji na ryzyko operacyjne. Rozwijając system zarządzania ryzykiem
operacyjnym Bank kieruje się wymogami prawnymi, w tym w szczególności rekomendacjami i uchwałami krajowego nadzoru
finansowego oraz standardami Grupy BNP Paribas.
Zgodnie z Polityką, instrumenty zarządzania ryzykiem operacyjnym obejmują między innymi:
identyfikację i ocenę ryzyka operacyjnego, w tym poprzez gromadzenie informacji o zdarzeniach operacyjnych, ocenę ryzyka
w procesach i produktach, samoocenę ryzyka operacyjnego i kontroli, ocenę ryzyka operacyjnego dla umów z dostawcami
zewnętrznymi (outsourcing) oraz wyznaczanie kluczowych wskaźników ryzyka;
ustalanie apetytu i limitów ryzyka operacyjnego na poziomie całego Banku oraz poszczególnych obszarów biznesowych;
analizę ryzyka operacyjnego, w tym analizę scenariuszy ryzyka operacyjnego oraz jego monitorowanie i bieżącą kontrolę;
raportowanie na temat ryzyka operacyjnego.
Zarząd Banku dokonuje okresowej oceny realizacji założeń strategii ryzyka operacyjnego i jeśli to konieczne zleca
wprowadzanie niezbędnych korekt w celu usprawnienia procesów zarządzania ryzykiem operacyjnym. W tym celu Zarząd Banku
jest regularnie informowany o skali i rodzajach ryzyka operacyjnego, na które narażony jest Bank, jego skutkach i metodach
zarządzania ryzykiem operacyjnym. W szczególności zarówno Zarząd Banku jak i Rada Nadzorcza regularnie informowane
o kształtowaniu się miar apetytu na ryzyko operacyjne określonych w Strategii zarządzania ryzykiem operacyjnym.
W ramach realizacji Strategii zarządzania ryzykiem operacyjnym i kontrolą wewnętrzną, Bank w 2023 roku podejmował
i kontynuował szereg działań ograniczających ryzyko operacyjne. Podejmowane były działania usprawniające i poprawiające
jakość procesów oraz optymalizujące i zwiększające efektywność środowiska kontroli wewnętrznej, w tym wzmacniające
mechanizmy i procesy kontrolne nad tym rodzajem ryzyka. Wzmacniane były w szczególności procesy i narzędzia
przeciwdziałania i zwalczania nadużyć na szkodę Banku, w tym m.in. zwalczania nadużyć kredytowych oraz nieautoryzowanych
transakcji, a także kontynuowany był program ograniczający ryzyko nadużyć. Bank na bieżąco monitorował ekspozycję na ryzyko
prawne, w tym ryzyko wynikające z toczących s spraw sądowych dotyczących kredytów denominowanych w CHF, w celu
adekwatnej reakcji na zmiany poziomu ryzyka.
W związku z trwającymi konfliktami zbrojnymi, Bank na bieżąco monitorował potencjalne zagrożenia dla Banku, w tym dotyczące
bezpieczeństwa i zapewnienia ciągłości działania.
O efektywności wdrażanych przez Bank rozwiązań w powyższym zakresie informowany jest Zarząd Banku i Komitet Ryzyka przy
Radzie Nadzorczej.
Środowisko wewnętrzne
Bank precyzyjnie określa podział obowiązków w zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym, który jest dostosowany do struktury
organizacyjnej. W ramach drugiej linii obrony kompleksowy nadzór nad organizacją standardów i metod zarządzania ryzykiem
operacyjnym sprawuje Pion Ryzyka Operacyjnego, Kontroli Wewnętrznej i Zwalczania Nadużyć działający w ramach obszaru
Ryzyka. Do zakresu odpowiedzialności Pionu należą m.in. kwestie dotyczące zarządzania ryzykiem operacyjnym, zwalczania
nadużyć na szkodę Banku oraz nadzoru kontroli wewnętrznej, w tym kontroli procesów ochrony danych osobowych.
Określanie i realizacja strategii Banku w zakresie ubezpieczeń, jako metody ograniczania ryzyk, stanowi kompetencję
Departamentu Nieruchomości i Administracji. Natomiast zarządzanie ciągłością działania znajduje się w gestii Pionu
Bezpieczeństwa i Zarządzania Ciągłością Działania.
W ramach zarządzania ryzykiem prawnym Pion Prawny monitoruje, identyfikuje i analizuje zmiany prawa powszechnego oraz ich
wpływ na działalność Banku, a także jest zaangażowany w postępowania sądowe i administracyjne, które dotyczą Banku.
Bieżącym badaniem ryzyka braku zgodności oraz rozwojem i doskonaleniem adekwatnych technik jego kontroli zajmuje się
Departament ds. Monitorowania Zgodności.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
138
Zarządzanie ryzykiem
Bank przywiązuje szczególną uwagę do procesów identyfikacji i oceny przyczyn bieżącej ekspozycji na ryzyko operacyjne
w obrębie produktów bankowych. Bank dąży do zmniejszania poziomu ryzyka operacyjnego poprzez poprawę procesów
wewnętrznych, a także do ograniczania ryzyka operacyjnego, towarzyszącego wprowadzaniu nowych produktów i usług, oraz
zlecania czynności na zewnątrz (outsourcing).
Zgodnie z „Polityką Ryzyka Operacyjnego BNP Paribas Bank Polska S.A.”, analiza ryzyka operacyjnego ma na celu zrozumienie
zależności występujących pomiędzy czynnikami generującymi to ryzyko i typami zdarzeń operacyjnych, a jej najważniejszym
wynikiem jest określenie profilu ryzyka operacyjnego.
Profil ryzyka operacyjnego stanowi ocenę poziomu istotności tego ryzyka, rozumianego jako skala i struktura ekspozycji na ryzyko
operacyjne, określająca stopnień narażenia na to ryzyko (tj. na straty operacyjne), wyrażona w wybranych przez Bank wymiarach
strukturalnych oraz wymiarach skali. Okresowa ocena i przegląd profilu ryzyka operacyjnego Banku przeprowadzane są w oparciu
o analizę aktualnych parametrów ryzyka Banku, zmian i ryzyk występujących w otoczeniu Banku, realizacji strategii działalności
biznesowej, jak również oceny adekwatności struktury organizacyjnej oraz efektywności funkcjonującego w Banku systemu
zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej. Analiza profilu ryzyka operacyjnego uwzględnia także podmioty zależne Banku.
System kontroli wewnętrznej
Celem prowadzenia kontroli wewnętrznej jest efektywna kontrola ryzyka, w tym zapobieganie powstawaniu ryzyka lub też jego
wczesne wykrycie. Rolą systemu kontroli wewnętrznej jest realizacja celów ogólnych i szczegółowych systemu kontroli
wewnętrznej, które powinny być uwzględniane na etapie projektowania mechanizmów kontrolnych. Zasady systemu kontroli
wewnętrznej określone zostały w dokumencie „Polityka sprawowania kontroli wewnętrznej w BNP Paribas Bank Polska S.A.”,
zatwierdzonym przez Zarząd Banku. Dokument ten określa główne zasady, ramy organizacyjne i standardy funkcjonowania
środowiska kontroli w Banku, zachowując zgodność z wymogami KNF określonymi w Rekomendacji H i Rozporządzeniu Ministra
Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 8 czerwca 2021 roku w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli
wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń w bankach. Szczegółowe uregulowania wewnętrzne, dotyczące poszczególnych obszarów
działalności Banku dostosowane są do specyfiki prowadzonej przez Bank działalności. Za opracowanie szczegółowych regulacji
odnoszących się do obszaru kontroli wewnętrznej, odpowiadają właściwe komórki organizacyjne Banku, zgodnie z zakresem
przypisanych im zadań.
System kontroli wewnętrznej w Banku oparty jest na modelu 3 linii obrony, na które składają się:
1 linia obrony, którą stanowią komórki organizacyjne z poszczególnych obszarów bankowości i obszarów wsparcia,
2 linia obrony, którą stanowią komórki organizacyjne odpowiedzialne za zarządzanie ryzykiem niezależnie od zarządzania
ryzykiem na pierwszej linii obrony oraz komórka do spraw zgodności,
3 linia obrony, którą stanowi niezależna i obiektywna komórka audytu wewnętrznego.
Bank zapewnia sprawowanie kontroli wewnętrznej poprzez niezależne monitorowanie przestrzegania mechanizmów kontrolnych,
obejmujące weryfikację bieżącą i testowanie.
Monitoring i raportowanie
Bank dokonuje okresowej weryfikacji funkcjonowania wdrożonego systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym oraz jego
adekwatności do aktualnego profilu ryzyka Banku. Przeglądy organizacji systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym
dokonywane w ramach kontroli okresowej przez Pion Audytu Wewnętrznego, który nie uczestniczy bezpośrednio w procesie
zarządzania ryzykiem operacyjnym, natomiast dostarcza profesjonalnej i niezależnej opinii, wspierając osiąganie celów Banku.
Rada Nadzorcza sprawuje nadzór nad kontrolą systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym oraz ocenia jej adekwatność
i skuteczność.
Wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka operacyjnego
Bank zgodnie z obowiązującymi regulacjami wyznacza kapitał regulacyjny na pokrycie ryzyka operacyjnego. Do kalkulacji Bank
stosuje metodę standardową (STA). W zakresie podmiotów zależnych wobec Banku, w ujęciu skonsolidowanym, wymogi
odnoszące się do tych podmiotów są wyznaczane według metody wskaźnika bazowego (BIA).
Ryzyka wynikające z trwających konfliktów zbrojnych
W zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym, Bank na bieżąco analizuje ryzyka związane z konsekwencjami działań wojennych
w Ukrainie i na Bliskim Wschodzie (w tym w szczególności ataki cybernetyczne lub fizyczne ukierunkowane na infrastrukturę
płatniczą lub bankową mogące skutkować zakłóceniami ciągłości działania), oraz kontynuuje stosowne działania dotyczące
zapewnienia bezpieczeństwa zarówno pracowników, jak i klientów Banku oraz zapewnienia niezakłóconej realizacji procesów
związanych z prowadzoną działalnością, m.in. poprzez wprowadzenie dodatkowych środków zabezpieczających oraz zwiększenie
monitorowania infrastruktury teleinformatycznej.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
139
56. ZARZĄDZANIE ADEKWATNOŚCIĄ KAPITAŁOWĄ
Fundusze własne i wskaźniki kapitałowe
Celem zarządzania adekwatnością kapitałową jest spełnienie przez Bank regulacji ostrożnościowych w zakresie wymogów
kapitałowych z tytułu ponoszonego ryzyka, skwantyfikowanych w postaci współczynnika kapitałowego.
Od 1 stycznia 2014 roku banki obowiązują zasady wyliczania współczynników kapitałowych, w związku z wejściem w życie
Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku (CRR) w sprawie wymogów
ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i form inwestycyjnych, z późniejszymi zmianami wprowadzonymi Rozporządzeniem
Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/876 z dnia 20 maja 2019 roku (CRR2) w odniesieniu do wskaźnika dźwigni, wskaźnika
stabilnego finansowania netto, wymogów w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych, ryzyka kredytowego
kontrahenta, ryzyka rynkowego, ekspozycji wobec kontrahentów centralnych, ekspozycji wobec przedsiębiorstw zbiorowego
inwestowania, dużych ekspozycji, wymogów dotyczących sprawozdawczości i ujawniania informacji.
W dniu 27 czerwca 2020 r., weszło w życie Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/873 z dnia 24 czerwca
2020 r., zmieniające rozporządzenia (UE) nr 272/2013 i (UE) 2019/876 w odniesieniu do niektórych dostosowań w odpowiedzi na
pandemię COVID-19, pozwalające m.in. na obniżenie wag ryzyka dla części kredytów MŚP, tymczasowe częściowe wyłączenie
z obliczeń pozycji kapitału podstawowego Tier I kwoty niezrealizowanych zysków i strat wycenianych według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody w związku z pandemią COVID-19. Z dniem 1 stycznia 2023 r. wygasła możliwość wyłączenia części
niezrealizowanych zysków i strat wycenianych według wartości godziwej z pozycji kapitału podstawowego Tier I. Wpływ zmiany
na współczynnik kapitału podstawowego Tier I wyniósł 42 pb.
W dniu 23 grudnia 2020 r., weszło w życie Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) 2020/2176 z dnia 12 listopada 2020 r.,
zmieniające rozporządzenia delegowane (UE) nr 241/2014 w odniesieniu do odliczenia aktywów będących oprogramowaniem od
pozycji kapitału podstawowego Tier I. Na dzień 31 grudnia 2023 roku korekta w kapitale podstawowym Tier I związana z innymi
wartościami niematerialnymi i prawnymi wyniosła 437 980 tys. zł.
Współczynniki kapitałowe, wymogi kapitałowe oraz fundusze własne zostały policzone zgodnie z ww. Rozporządzeniem przy
zastosowaniu opcji narodowych.
Zgodnie z ustawą z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu
kryzysowym w sektorze finansowym (Dz.U. 2015 poz. 1513 z późn. zmianami) został wprowadzony bufor zabezpieczający
w wysokości 2,5% począwszy od 1 stycznia 2019 roku.
Komisja Nadzoru Finansowego w komunikacie z dnia 20 listopada 2023 roku, poinformowała, iż na podstawie przepisów ustawy
z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w systemie
finansowym i po uwzględnieniu opinii Komitetu Stabilności Finansowej, potwierdza identyfikację dziesięciu banków jako innych
instytucji o znaczeniu systemowym (O-SII).
W rezultacie przeglądu Komisja stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki uzasadniające uchylenie lub zmianę decyzji Komisji z dnia
4 października 2016 roku, w brzmieniu ustalonym decyzją Komisji z dnia 19 grudnia 2017 roku w sprawie nałożenia na Bank (na
zasadzie skonsolidowanej i indywidualnej) bufora innej instytucji o znaczeniu systemowym w wysokości równoważnej 0,25%
łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko obliczonej zgodnie z art. 92 ust. 3 Rozporządzenia (UE) nr 575/2013.
Komisja Nadzoru Finansowego pismem z dnia 13 grudnia 2023 roku, zaleciła ograniczenie ryzyka występującego w działalności
Banku poprzez utrzymywanie przez Bank funduszy własnych na pokrycie dodatkowego narzutu kapitałowego w celu
zaabsorbowania potencjalnych strat wynikających z wystąpienia warunków skrajnych, w wysokości 0,70 p.p. na poziomie
jednostkowym oraz 0,67 p.p. na poziomie skonsolidowanym ponad wartość łącznego współczynnika kapitałowego, o którym mowa
w art. 92 ust. 1 lit. c Rozporządzenia (UE) nr 575/2013, powiększonego o dodatkowy wymóg w zakresie funduszy własnych,
o którym mowa w art. 138 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo bankowe oraz o wymóg połączonego bufora, o którym mowa w art. 55 ust. 4
ustawy o nadzorze makroostrożnościowym. Dodatkowy narzut powinien składać się w całości z kapitału podstawowego Tier I.
Wskaźnik bufora antycyklicznego dla ekspozycji kredytowych na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, który miał zastosowanie na
koniec 31 grudnia 2023 r., wyniósł 0%. Wskaźnik bufora antycyklicznego specyficznego dla Banku, wyznaczany zgodnie
z przepisami Ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu
kryzysowym w systemie finansowym, jako średnia ważona wskaźników bufora antycyklicznego mających zastosowanie
w jurysdykcjach, w których odnośne ekspozycje kredytowe Banku się znajdują, wyniósł na dzień 31 grudnia 2023 r. 1 p.b.
Na wartość wskaźnika wpływ miały przede wszystkim ekspozycje w Luksemburgu, gdzie wskaźnik bufora antycyklicznego wynosił
0,5%.
Poziom współczynników kapitału Tier I oraz łącznego współczynnika kapitałowego (TCR) w ujęciu jednostkowym ukształtowały
się powyżej wymogów obowiązujących Bank na dzień 31 grudnia 2023 roku. Zgodnie z Uchwałą Zwyczajnego Walnego
Zgromadzenia Banku z dnia 30 czerwca 2023 r. cały zysk Banku za rok 2022, w kwocie 370 892 tys. zł, przeznaczony został na
kapitał rezerwowy.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
140
Jednocześnie Bank spełnia wymogi prawa wynikające z Ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 roku o nadzorze makroostrożnościowym
nad systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w sektorze finansowym.
31.12.2023
Minimalne nadzorcze
jednostkowe współczynniki
wypłacalności dla Banku
Jednostkowe współczynniki
wypłacalności Banku
CET I
7,96%
12,97%
Tier I
9,46%
12,97%
Total Capital Ratio
11,46%
17,28%
31.12.2022
CET I
8,05%
11,80%
Tier I
9,55%
11,80%
Total Capital Ratio
11,55%
16,25%
Wymóg minimalnego poziomu funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowanych (MREL)
W dniu 20 czerwca 2023 r., Bank otrzymał pismo z BFG dotyczące wspólnej decyzji organów przymusowej restrukturyzacji,
tj. Jednolitej Rady ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji (Single Resolution Board) oraz BFG, w sprawie wysokości
minimalnego poziomu funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych („MREL").
Wspólna decyzja wskazuje, że w grupowym planie przymusowej restrukturyzacji przewidziana została strategia przymusowej
restrukturyzacji zakładająca pojedynczy punkt kontaktowy w przypadku wszczęcia przymusowej restrukturyzacji (z ang. Single
Point of Entry, SPE). Preferowanym narzędziem przymusowej restrukturyzacji dla Banku jest instrument umorzenia lub konwersji
zobowiązań (z ang. open bank bail-in).
Wymóg MREL dla Banku został określony na poziomie indywidualnym na 16,11% wartości całkowitej ekspozycji na ryzyko
(„TREA") oraz 5,91% miary ekspozycji całkowitej („TEM”). Wymóg ten obowiązuje od 31 grudnia 2023 r.
Ponadto, BFG wyznaczył śdokresowy cel MREL, który: w relacji do TREA wynosi: 12,05% od momentu otrzymania pisma
BFG do 30 grudnia 2023 r., − w relacji do TEM wynosi: 4,46% od momentu otrzymania pisma BFG do 30 grudnia 2023 r.
Wymóg MREL obowiązuje na poziomie indywidualnym.
Całość wymogu MREL powinna być spełniona w formie funduszy własnych i zobowiązań spełniających kryteria określone w art. 98
ustawy o BFG, stanowiącym transpozycję art. 45f ust.2 BRRD. Zgodnie z oczekiwaniami BFG część MREL odpowiadająca kwocie
rekapitalizacji (RCA) będzie spełniona w formie instrumentów AT1, T2 oraz innych podporządkowanych zobowiązań
kwalifikowalnych nabytych bezpośrednio bądź pośrednio przez jednostkę dominującą. Bank wypełnia to oczekiwanie.
Jednocześnie, BFG wskazał, że instrumenty w kapitale podstawowym Tier I ("CET1") utrzymywane przez Bank na potrzeby
wymogu połączonego bufora nie mogą zostać zaliczone do wymogu MREL wyrażonego jako odsetek TREA. Zasada ta nie stosuje
się do wymogu MREL wyrażonego jako odsetek TEM. Wykreślone zdanie
Bank wypełnia zdefiniowane wymogi MREL-TREA oraz MREL-TEM na dzień 31 grudnia 2023 roku.
31.12.2023
Minimalne nadzorcze
jednostkowe wymogi MREL
dla Banku
Minimalne nadzorcze jednostkowe
współczynniki MREL dla Banku
powiększone o wymóg
połączonego bufora
Jednostkowe wymogi MREL
Banku
MREL-TREA
16,11%
18,87%
21,74%
MREL-TEM
5,91%
5,91%
11,02%
31.12.2022
MREL-TREA
11,99%
14,74%
17,09%
MREL-TEM
3,00%
3,00%
9,82%
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
141
57. WNIEJSZE WYDARZENIA W BNP PARIBAS BANK
POLSKA S.A. W 2023 ROKU
11.01.2023
Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy - podjęcie uchwał m.in. w sprawie:
oceny adekwatności zbiorowej Rady Nadzorczej Banku w związku ze zmianą w składzie Rady Nadzorczej
zatwierdzenia Polityki oceny odpowiedniości członków Rady Nadzorczej Banku
zmian w Statucie Banku
1.03.2023
Wniosek Zarządu Banku dotyczący podziału zysku netto za rok 2022
Rekomendacja Zarządu Banku dot. przeznaczenia całego zysku netto Banku za rok obrotowy
2022 na kapitał rezerwowy.
Rada Nadzorcza Banku pozytywnie zaopiniowała wniosek Zarządu, który został przedłożony Zwyczajnemu
Walnemu Zgromadzeniu Banku (ZWZ) w dniu 30 czerwca 2023 r. ZWZ podjęło uchwałę o przeznaczeniu
całego zysku Banku za rok 2022 w wysokości 370 892 tys. zł na kapitał rezerwowy.
31 marca 2023 r. Bank otrzymał decyzje Komisji Nadzoru Finansowego o wyrażeniu zgody na włączenie do
kapitału podstawowego Tier 1 zweryfikowanego zysku netto za 2022 r., na poziomie jednostkowym
(370 892 tys. zł) i skonsolidowanym (436 254 tys. zł).
31.03.2023
Wpisanie do Krajowego Rejestru Sądowego zmian Statutu BNP Paribas Bank Polska S.A. przyjętych
przez Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Banku 17 stycznia 2023 r. (Uchwały nr 6 i 7)
5.04.2023
Wydanie akcji serii M w ramach warunkowego podwyższenia kapitału zakładowego i zmiana wartości
kapitału zakładowego BNP Paribas Bank Polska S.A.
Zgodnie z oświadczeniem Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych S.A. (KDPW) nr 513/2021
z 31 marca 2021 r. (raport bieżący Banku nr 15/2021) zmienionego oświadczeniem KDPW nr 311/2022
z 31 marca 2022 r. w sprawie zmiany zawartej pomiędzy KDPW a Bankiem umowy o rejestrację w depozycie
papierów wartościowych prowadzonym przez KDPW Akcji Serii M (raport bieżący Banku nr 11/2022) oraz
uchwałą Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. (GPW) nr 348/2021 z 31 marca 2021 r.
(raport bieżący Banku nr 16/2021), 5 kwietnia 2023 r. na podstawie zleceń rozrachunku, o których mowa
w § 6 Szczegółowych Zasad Działania KDPW, nastąpiła rejestracja w KDPW oraz dopuszczenie do obrotu
przez GPW 83 796 akcji zwykłych na okaziciela Banku serii M o wartości nominalnej 1 zł każda (Akcje Serii
M) oraz zapisanie Akcji Serii M na rachunkach papierów wartościowych osób uprawnionych.
Akcje Serii M zostały wyemitowane w ramach warunkowego podwyższenia kapitału zakładowego Banku na
podstawie uchwały nr 5 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Banku z 31 stycznia 2020 r., zmienionej
uchwałą nr 37 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Banku z 29 czerwca 2020 r.
Akcje Serii M zostały objęte w wykonaniu praw z objętych wcześniej imiennych warrantów subskrypcyjnych
serii A3, z których każdy uprawniał do objęcia jednej Akcji Serii M. Zgodnie z art. 451 § 2 zdanie drugie
Kodeksu spółek handlowych przyznanie Akcji Serii M stało się skuteczne z chwilą ich zapisania na
rachunkach papierów wartościowych osób uprawnionych.
W związku z powyższym na podstawie art. 451 § 2 w zw. z art. 452 § 1 Kodeksu spółek handlowych nastąpiło
nabycie praw z łącznie 83 796 Akcji Serii M o łącznej wartości nominalnej 83 796 oraz podwyższenie
kapitału zakładowego Banku z kwoty 147 593 150 do kwoty 147 676 946 , który dzieli się na
147 676 946 akcji o wartości nominalnej 1 zł.
18.04.2023
Uprawomocnione wykreślenia z KRS spółki Bankowy Fundusz Nieruchomościowy Actus Sp. z o.o.
kończące proces likwidacji
11 kwietnia 2023 r. spółka została wykreślona z rejestru KRS.
27.04.2023
Informacja o wysokości ustalonej przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG) dla BNP Paribas Bank
Polska S.A. składki rocznej na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków za rok 2023 w kwocie
123 909 tys. zł
17.05.2023
Wpisanie do Krajowego Rejestru Sądowego zmian Statutu BNP Paribas Bank Polska S.A.
tj. podwyższenia kapitału zakładowego Banku do kwoty 147 676 946 zł w wyniku objęcia przez uprawnione
osoby akcji serii M na warunkach wskazanych w § 29a ust. 2 pkt a) Statutu Banku.
20.06.2023
Wyznaczenie przez BFG dla BNP Paribas Bank Polska S.A. minimalnego poziomu funduszy własnych
i zobowiązań kwalifikowalnych (MREL)
Wymóg MREL dla Banku został określony na poziomie indywidualnym na 16,11% wartości całkowitej
ekspozycji na ryzyko (TREA) oraz 5,91% miary ekspozycji całkowitej (TEM). Wymóg ten powinien zostać
osiągnięty do 31 grudnia 2023 r.
Ponadto, BFG wyznaczył śródokresowy cel MREL, który:
− w relacji do TREA wynosi: 12,05% od momentu otrzymania pisma BFG,
− w relacji do TEM wynosi: 4,46% od momentu otrzymania pisma BFG.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
142
30.06.2023
Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy
14.07.2023
Wpisanie do Krajowego Rejestru Sądowego zmian Statutu BNP Paribas Bank Polska S.A. przyjętych
przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku w dniu 30 czerwca 2023 r.
16.10.2023
Zamiar przeprowadzenia zwolnień grupowych w BNP Paribas Bank Polska S.A. - uchwała podjęta przez
Zarząd Banku przewiduje przeprowadzenie procesu zwolnień grupowych w latach 2024-2026 i objęcie nim
nie więcej niż 900 pracowników Banku zatrudnionych w centrali i sieci sprzedaży.
12.12.2023
Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy - podjęcie uchwały w sprawie zmian w składzie Rady
Nadzorczej Banku i powołania pana Jacques Rinino na członka Rady z dniem 1 stycznia 2024 r.
13.12.2023
Porozumienie ze związkami zawodowymi w sprawie zasad zwolnień grupowych.
Strony Porozumienia ustaliły, zwolnienia grupowe przeprowadzone zostaną w okresie od 1 stycznia 2024 r.
do 31 grudnia 2026 r. W wyniku rozmów z organizacjami związkowymi Bank zweryfikował maksymalną liczbę
pracowników, których umowy o pracę mogą ulec rozwiązaniu w ramach zwolnień grupowych i ustalono,
że zwolnienia grupowe obejmą nie więcej niż 800 pracowników Banku.
Na koszty restrukturyzacji zatrudnienia została utworzona rezerwa, która obciążyła koszty 2023 r.
kwotą 22 068 tys. zł.
14.12.2023
Wyznaczenie przez Komisję Nadzoru Finansowego narzutu kapitałowego w ramach filara II (P2G) -
KNF zaleciła Bankowi utrzymywanie funduszy własnych na pokrycie dodatkowego narzutu kapitałowego
(P2G) w wysokości 0,67 p.p. na poziomie skonsolidowanym oraz 0,70 p.p. na poziomie jednostkowym
w celu zaabsorbowania potencjalnych strat wynikających z wystąpienia warunków skrajnych.
20.12.2023
Zawarcie z BNP Paribas S.A. z siedzibą w Paryżu umowy nieuprzywilejowanej pożyczki senioralnej
w kwocie 646 mln EUR (~2 799 mln zł) na potrzeby wypełnienia wymogu MREL.
Wszystkie zmiany w składzie Zarządu Banku i Rady Nadzorczej Banku w 2023 r. zostały opisane w Nocie 1 Informacje o Banku.
58. ISTOTNE ZDARZENIA PO DNIU BILANSOWYM
2.01.2024
Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Wspólników Campus Leszno Sp. z o.o. - podjęcie uchwały
o rozwiązaniu spółki i otwarciu jej likwidacji.
22.02.2024
Indywidualne zalecenie Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) w sprawie spełnienia kryteriów
do wypłaty dywidendy z zysku netto wypracowanego w roku 2023
KNF stwierdziła, że według stanu na dzień 31 grudnia 2023 r. Bank spełniał wymagania kwalifikujące do
wypłaty dywidendy do 50% zysku Banku wypracowanego w okresie od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia
2023 r. zgodnie z podstawowymi kryteriami Polityki dywidendowej opublikowanej przez KNF 14 grudnia
2024 r.
Dodatkowo, po uwzględnieniu jakości portfela kredytowego Banku, mierzonej udziałem należności
niepracujących w łącznym portfelu należności sektora niefinansowego, z uwzględnieniem instrumentów
dłużnych, stopa możliwej wypłaty dywidendy, z uwagi na dobrą jakość kredytową, została podwyższona
do 75%.
JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BNP PARIBAS BANK POLSKA S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023
143
29.02.2024
Przemysław Gdański
Prezes Zarządu
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
29.02.2024
And Boulanger
Wiceprezes Zarządu
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
29.02.2024
Małgorzata Dąbrowska
Wiceprezes Zarządu
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
29.02.2024
Wojciech Kembłowski
Wiceprezes Zarządu
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
29.02.2024
Piotr Konieczny
Wiceprezes Zarządu
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
29.02.2024
Magdalena Nowicka
Wiceprezes Zarządu
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
29.02.2024
Volodymyr Radin
Wiceprezes Zarządu
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
29.02.2024
Agnieszka Wolska
Wiceprezes Zarządu
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
Warszawa, dnia 29 lutego 2024 roku