Akt notarialny

Akt notarialny to dokument urzędowy, który potwierdza dokonanie określonej czynności prawnej przed notariuszem. Ma on postać sformalizowanego dokumentu, który przygotowuje notariusz i ma na celu nadanie danej czynności prawnej szczególnej mocy dowodowej oraz zapewnienie jej zgodności z obowiązującymi przepisami prawa. W wielu przypadkach forma aktu notarialnego jest wymagana przez prawo, np. przy sprzedaży nieruchomości, ustanowieniu hipoteki lub przy zawieraniu umowy majątkowej małżeńskiej (intercyzy).

Czym dokładnie jest akt notarialny?

Akt notarialny jest dokumentem sporządzanym przez notariusza, który działa jako osoba zaufania publicznego. Jego zadaniem jest nie tylko potwierdzenie dokonania czynności prawnej, ale także weryfikacja zgodności treści aktu z przepisami prawa. Dzięki temu akt notarialny stanowi ważne zabezpieczenie interesów stron, które zawierają umowę lub przeprowadzają inną czynność prawną. W trakcie sporządzania aktu notarialnego notariusz odgrywa kluczową rolę w uwierzytelnianiu zawieranych umów i oświadczeń woli.

Treść aktu notarialnego może dotyczyć różnych obszarów prawa, ale w codziennym życiu najczęściej jest związana z obrotem nieruchomościami. Przykładem jest tu umowa sprzedaży mieszkania lub domu, dla której skuteczności konieczne jest, aby była sporządzona w formie aktu notarialnego. Akt notarialny potwierdza przeniesienie własności nieruchomości oraz jest niezbędny do dokonania wpisu w księdze wieczystej.

Jak wygląda sporządzenie aktu notarialnego?

Proces sporządzania aktu notarialnego rozpoczyna się od zebrania przez notariusza wszystkich niezbędnych informacji i dokumentów od stron dokonujących czynności prawnej. Mogą to być np. dokumenty potwierdzające tożsamość, zaświadczenia o stanie prawnym nieruchomości czy odpisy księgi wieczystej.

Podczas spotkania, po sporządzeniu projektu aktu notariusz odczytuje jego treść i upewnia się, że każda ze stron rozumie jego zapisy oraz skutki prawne wynikające z jego treści. Po akceptacji treści przez strony, dokument jest podpisywany przez notariusza i uczestników czynności prawnej. Oryginał aktu notarialnego przechowywany jest w kancelarii notarialnej, a strony otrzymują wypisy, które mają moc oryginału.

Kiedy akt notarialny jest wymagany?

Sporządzenie aktu notarialnego jest obligatoryjne w określonych sytuacjach przewidzianych przez prawo. Najczęstsze przypadki to:

• sprzedaż nieruchomości – aby zmiana właściciela nieruchomości była prawnie skuteczna, konieczne jest zawarcie umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego.
• Oświadczenie o ustanowieniu hipoteki – oświadczenie o ustanowieniu hipoteki dla swej ważności wymaga formy aktu notarialnego. Ustanawia się ją na przykład na rzecz banku w sytuacji, gdy starasz się o kredyt hipoteczny (Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) wyliczona na podstawie reprezentatywnego przykładu dla kredytu zabezpieczonego hipoteką na dzień 10.07.2025 wynosi 7,80%)
• Darowizna nieruchomości – darowizna nieruchomości również wymaga dla swej skuteczności formy aktu notarialnego.
• Sporządzanie testamentu – choć testament można sporządzić w różnych formach, forma aktu notarialnego jest najczęściej wybieraną i najbezpieczniejszą opcją.

Znaczenie aktu notarialnego dla nabywcy nieruchomości

Dla osób kupujących nieruchomość akt notarialny jest nie tylko potwierdzeniem transakcji, ale również zabezpieczeniem ich interesów. Dokument ten zawiera informacje o stanie prawnym nieruchomości, takich jak prawa własności, służebności czy ewentualne obciążenia hipoteczne. Dzięki temu nabywca ma pewność, że nieruchomość nie jest obarczona ukrytymi zobowiązaniami.

Na podstawie aktu notarialnego notariusz zgłasza zmiany w księdze wieczystej, co formalizuje przeniesienie prawa własności. Pamiętaj jednak, że akt notarialny nie jest tożsamy z aktem własności nieruchomości. To drugie pojęcie jest bowiem tożsame z wypisem z księgi wieczystej. Niemniej jednak akt notarialny będzie potrzebny w przypadku późniejszych transakcji dotyczących nieruchomości, np. przy jej sprzedaży lub zabezpieczeniu kredytu.

 

Źródło:

Ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (Dz.U. 1991 nr 22 poz. 91). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19910220091

 

Świadczenie reklamowanych usług następuje na warunkach i zasadach określonych w umowie zawartej z Klientem. Przyznanie finansowania jest uzależnione od wyniku badania zdolności ubiegającego się o finansowanie do jego spłaty.