Jak zastrzec numer PESEL?

Coraz częściej słyszy się o przypadkach kradzieży tożsamości przez przestępców, którzy korzystając z cudzych danych, biorą kredyty, podpisują umowy lub realizują transakcje. Czy zastanawiałeś się, jak skutecznie zabezpieczyć swoje dane osobowe przed takim zagrożeniem? Możesz się chronić, zastrzegając swój numer PESEL. To proste działanie, które zabezpieczy Cię przed nieautoryzowanym wykorzystaniem numeru PESEL i poprawi bezpieczeństwo Twoich danych. Sprawdź, jak zastrzec PESEL i kiedy warto to zrobić.

Na czym polega zastrzeżenie numeru PESEL?

Numer PESEL to unikalny, jedenastocyfrowy identyfikator przypisany każdej osobie, która go posiada. Numer PESEL zawiera datę urodzenia, numer porządkowy, oznaczenie płci oraz liczbę kontrolną. PESEL jest niezbędny m.in. gdy zawierasz umowę przed notariuszem, zakładasz rachunek bankowy, podpisujesz umowę kredytową, załatwiasz sprawy urzędowe lub korzystasz z usług telekomunikacyjnych. W niepowołanych rękach może jednak stać się narzędziem do wyłudzenia kredytu lub bezprawnego podpisania umowy z wykorzystaniem Twoich danych.

Zastrzeżenie PESEL-u oznacza, że Twoje dane zostaną wpisane do specjalnego rejestru. Od 1 czerwca 2024 r. instytucje finansowe, notariusze oraz dostawcy usług telekomunikacyjnych mają obowiązek sprawdzenia tego rejestru przed zawarciem określonych umów [1]. Jeśli numer PESEL jest zastrzeżony, bank nie udzieli kredytu, a notariusz nie przygotuje aktu notarialnego sprzedaży nieruchomości. Zastrzegając PESEL ochronisz się przed nieuprawnionym wykorzystaniem Twoich danych osobowych, w szczególności przed zaciąganiem zobowiązań finansowych bez Twojej wiedzy i zgody.

Kiedy warto zastrzec numer PESEL?

Warto rozważyć zastrzeżenie PESEL-u, zwłaszcza wtedy, gdy istnieje podwyższone ryzyko kradzieży tożsamości. Z pewnością nie chcesz, żeby ktoś niepowołany wykorzystał Twoje dane do oszustwa finansowego. Zastrzeżenie PESEL-u przyda się zatem przede wszystkim, gdy:

• zgubiłeś dowód osobisty lub paszport,
• wyciekły Twoje dane osobowe na skutek cyberataku.

Proces jest bardzo prosty i nie zajmie Ci dużo czasu. To niewielki wysiłek, który może oszczędzić Ci wielu problemów. Jeśli nie korzystasz regularnie z usług, które wymagają PESEL-u, warto go zastrzec i upewnić się, że nikt nie użyje Twoich danych bez Twojej zgody.

Zastrzeżeni numeru PESEL możesz dokonać na trzy sposoby.

Jak zastrzec PESEL w mObywatel?

Zastrzeżenie PESEL-u w aplikacji mObywatel to najszybsza i najwygodniejsza metoda, która składa się z kilku prostych kroków:

1. Pobierz aplikację mObywatel na telefon.

1. Zaloguj się przez profil zaufany, e-dowód, bankowość elektroniczną lub certyfikat kwalifikowany.
2. Przejdź do sekcji „Zastrzeż PESEL”.
3. Potwierdź wybór, a Twoje dane zostaną natychmiast dodane do rejestru.

W każdej chwili możesz cofnąć zastrzeżenie. Wystarczy, że przesuniesz suwak w aplikacji. Co ważne, ponowne zastrzeżenie jest możliwe dopiero po 30 minutach od cofnięcia.

Jak zastrzec PESEL przez profil zaufany i portal gov.pl?

Jest to rozwiązanie dla osób, które preferują przeglądarkę.

1. Zaloguj się na stronie mObywatel.gov.pl., korzystając z profilu zaufanego, bankowości elektronicznej lub e-dowodu.
2. Wybierz opcję „Zastrzeż PESEL”.
3. Potwierdź tożsamość jednym z dostępnych sposobów.
4. Zatwierdź wniosek. Zastrzeżenie PESEL-u zacznie obowiązywać natychmiast.

Zastrzeżenie PESEL – wizyta w urzędzie gminy

W tym przypadku należy wypełnić wniosek i przedstawić dokument tożsamości. Jeżeli jesteś pełnomocnikiem, kuratorem lub opiekunem prawnym osoby, która chce zastrzec PESEL, to możesz to zrobić jedynie osobiście w urzędzie.

Jak cofnąć zastrzeżenie PESEL-u?

Może się zdarzyć, że będziesz chciał np. wnioskować o kredyt, założyć konto bankowe lub kupić nieruchomość. W takiej sytuacji konieczne będzie tymczasowe cofnięcie zastrzeżenia w aplikacji mObywatel lub na portalu gov.pl. Zajmie Ci to dosłownie kilka sekund. Możesz także udać się do urzędu gminy i poprosić o cofnięcie zastrzeżenia.

Decydując się na odblokowanie zastrzeżonego PESEL-u, masz do wyboru dwie opcje:

• Tymczasowe cofnięcie – samodzielnie wskazujesz datę i godzinę ponownego zastrzeżenia.
• Bezterminowe cofnięcie – jeśli uznasz, że ochrona PESEL-u nie jest Ci już potrzebna.

Czy bank sprawdzi PESEL przed udzieleniem kredytu?

Tak. Od 1 czerwca 2024 r. każdy bank, SKOK i inne instytucje finansowe przed udzieleniem kredytu lub pożyczki sprawdzą status Twojego numeru PESEL w rejestrze. Jeśli numer PESEL jest zastrzeżony, bank nie wyda decyzji kredytowej. Dlatego, zanim złożysz wniosek o kredyt, konieczne będzie cofnięcie zastrzeżenia. Po zakończeniu procedury kredytowej możesz natychmiast ponownie zastrzec swój PESEL, żeby uniknąć ryzyka nadużyć i czuć się bezpiecznie.

Podsumowanie – warto chronić swoje dane

Twoje dane to Twój największy kapitał. Zastrzeżenie numeru PESEL to jeden z najprostszych sposobów ochrony przed kradzieżą tożsamości. Dzięki temu zabezpieczysz się przed nieuprawnionym wykorzystaniem numeru PESEL i zminimalizujesz ryzyko zaciągnięcia kredytu czy podpisania umowy na Twoje dane bez Twojej wiedzy i zgody. Jeśli będziesz chciał podpisać umowę kredytową, sfinalizować transakcję u notariusza lub dostawcy usług telekomunikacyjnych, to cofnięcie zastrzeżenia PESEL zajmie Ci kilka sekund.

[1] https://info.mobywatel.gov.pl/uslugi/sprawdz-pesel

Źródła:

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20220001191

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20230001394

Świadczenie reklamowanych usług następuje na warunkach i zasadach określonych w umowie zawartej z Klientem. Przyznanie finansowania jest uzależnione od wyniku badania zdolności ubiegającego się o finansowanie do jego spłaty.