Wyłudzenia na cudze dane. Tak sprawdzisz, czy ktoś wziął na Ciebie kredyt

Tylko w trzecim kwartale 2021 r. zablokowano w Polsce ponad 2,3 tys. prób wyłudzeń kredytów na kwotę ponad 85 mln zł[1]. To o jedną piątą więcej niż w tym samym okresie 2020 r. Jednocześnie to najwyższy wynik od trzynastu lat. Jak ustrzec się przed oszustami?

Zgubiłeś dowód osobisty? Nieupoważniona osoba spisała z niego twoje dane osobowe? Ktoś sfotografował twoje dokumenty? Tego typu sytuacje potencjalnie narażają cię na to, że przestępcy podejmą próbę wyłudzenia kredytu bądź pożyczki na twoje dane.

Oto mechanizm takiego oszustwa. Wystarczy nie dopilnować swoich dokumentów i danych osobowych. Jeżeli wpadną one w niepowołane ręce, oszust może podrobić dokument, a następnie na jego podstawie próbować wziąć kredyt gotówkowy na podstawione dane.

Gdy próba oszustwa się powiedzie, poszkodowany może dowiedzieć się o całej sprawie dopiero, gdy bank lub firma pożyczkowa odezwą się do niego w sprawie niezapłaconych rat.

Jak uniknąć wyłudzenia kredytu na swoje dane?

Pamiętaj o tym, by starannie chronić swoje dane osobowe, w tym przede wszystkim PESEL i numery dokumentów (dowód osobisty, paszport). Co to oznacza?

• Podawaj dane tylko w uzasadnionych przypadkach – jeżeli osobiście sprawdza je np. policjant, urzędnik czy pracownik banku podczas wykonywania swoich obowiązków służbowych, nie powinieneś mieć powodów do obaw. Ale już np. e-maile czy SMS-y z prośbą o podanie danych osobowych powinny wzbudzić twój niepokój. Tak wrażliwych informacji nigdy nie przekazuje się tą drogą.
• Kopiowanie dokumentów (np. podczas meldowania w hotelu) jest zabronione – w sytuacjach, gdy musisz okazać dowód osobisty lub paszport, nie pozwól, by stracić dokument z oczu.
• Jeżeli zgubisz dokumenty, pamiętaj by niezwłocznie zastrzec je w międzybankowym Systemie Dokumentów Zastrzeżonych – możesz to zrobić w swoim banku, np. w oddziale lub korzystając z bankowości internetowej czy mobilnej. Ta informacja od razu trafi do wszystkich banków w Polsce, a także wielu firm i instytucji korzystających z systemu (np. operatorów telekomunikacyjnych). To później pozwoli od razu zidentyfikować ewentualną próbę wyłudzenia na twoje dane.

WAŻNE: Dokumenty powinny w ten sposób zastrzegać również osoby, które nie posiadają rachunku bankowego. Jest to możliwe w bankach, które przyjmują takie zgłoszenia nie tylko od swoich klientów. Ich lista jest dostępna tutaj: https://dokumentyzastrzezone.pl/lista-bankow-zastrzegajacych-dokumenty-od-wszystkich-osob/

Jak sprawdzić, czy ktoś wziął kredyt na twoje dane?

Jeżeli masz podejrzenia, że mogłeś paść ofiarą wyłudzenia kredytu na swoje dane, powinieneś to szybko zweryfikować. Najprostszą drogą jest sprawdzenie informacji na swój temat zgromadzonych w Biurze Informacji Kredytowej.

BIK to baza, w której odnotowane są historie kredytowe klientów instytucji finansowych. Trafiają tam informacje dotyczące zobowiązań zaciąganych we wszystkich bankach, SKOK-ach, a także kilkudziesięciu największych firmach pożyczkowych obecnych na polskim rynku[2].

Gdy więc np. wnioskujesz o pożyczkę w banku, taka informacja trafia do BIK, podobnie jak dane o terminowości spłaty rat, wysokości zadłużenia itp. Jeżeli więc oszust wyłudzi kredyt na twoje dane, informacja znajdzie się w bazie BIK.

• By sprawdzić informacje na swój temat w BIK, musisz założyć w nim konto. O tym, jak to zrobić, przeczytasz tutaj: https://www.bik.pl/jak-zalozyc-konto.

Możesz również skorzystać z propozycji BIK, które również dają szansę na to, że szybko dowiesz się o tym, iż ktoś próbuje wyłudzić kredyt na twoje dane:

• Alerty BIK – dzięki nim otrzymasz SMS, gdy tylko z banku lub innej instytucji finansowej wpłynie do BIK zapytanie na twój temat. Jeżeli sam nie wnioskujesz akurat o kredyt, pilnie sprawdź szczegóły sprawy. Może to być sygnał, że ktoś próbuje wyłudzić kredyt na twoje dane.
• Zastrzeżenie kredytowe – jeżeli nie planujesz zaciągania nowych zobowiązań, możesz odnotować ten fakt w BIK. Dzięki temu instytucje finansowe będą wiedzieć, że nie wyraziłeś zgody na udzielanie kredytów. Ewentualny wniosek, który może być próbą wyłudzenia, zostanie szybko zablokowany.

Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie reklamowy i informacyjny oraz nie stanowi oferty w rozumieniu kodeksu cywilnego.

[1] Związek Banków Polskich: https://zbp.pl/Aktualnosci/Wydarzenia/Raport-InfoDOK-Rosnie-liczba-prob-wyludzen-kredytow

[2] BIK: https://www.bik.pl/jak-dzialamy